Tổng Thống Donald J. Trump?
...giữa hai ứng viên bị nhiều người... ghét nhất, là bà Hillary và ông Trump...
Kết quả bầu sơ bộ ngày 1/3 trong nội bộ hai đảng DC và CH đă được công bố và tất cả đă nh́n rơ chiến thắng vĩ đại của tỷ phú Donald Trump cùng với chiến thắng hiển nhiên của bà Hillary.
Bên DC, đúng như dự đoán, hậu thuẫn của cụ xă nghiă Bernie Sanders không thâm nhập nổi ṿng đai bảo thủ phía nam. Trong 11 tiểu bang, bà Hillary thắng tại 7. Cụ Sanders thắng được 4 tiểu bang ngoài cấm địa bảo thủ là tiểu bang nhà Vermont, Oklahoma, Colorado, và Minnesota. Con đường hoan lộ của bà Hillary có vẻ nhiều ổ gà, v́ những tiểu bang c̣n lại đều có khuynh hướng cởi mở hơn, có thể đón nhận ông Sanders dễ hơn là mấy tiểu bang miền nam.
Dù sao, nhiều người nghĩ cuối cùng bà cũng sẽ thắng thôi. Coi như bà Hillary có quyền mơ tưởng tới đại hội đảng. Và chuẩn bị cuộc “thế chiến thứ ba” với ông Trump!
Ngày 1 tháng 3 là ngày chiến thắng vĩ đại của tỷ phú Donald Trump. Trong 11 tiểu bang có bầu sơ bộ của CH, ông đă thắng tại 7. Ông Cruz thắng tại ba tiểu bang Texas, Oklahoma và Alaska, trong khi ông Rubio thắng tại Minnesota.
Chiến thắng của ông Trump cực kỳ quan trọng v́ đă chứng minh được ít nhất hai chuyện: thứ nhất ông đă hạ được ông bảo thủ cực đoan Cruz tại địa bàn bảo thủ miền nam, và thứ nh́, ông đă đẩy được ông Rubio ra ngoài biên. Tuần tới, nếu ông Rubio thua luôn tại tiểu bang nhà Florida th́ coi như ông có quyền về nhà vẽ kế hoạch cho năm 2020.
Chỉ 6 tháng trước đây, trên khắp nước Mỹ, từ truyền h́nh đến truyền thanh đến báo ngày, báo tuần, báo mạng, không có ai đă tiên đoán được hiện tượng Trump!
Cách đây nửa năm, ông James Fallows, một trong những nhà báo lăo thành uy tín nhất Mỹ, đă viết xác xuất của ông Trump trở thành ứng viên của CH là “exactly zero”. Khỏi cần dịch. Nhà báo cột trụ Chris Cillizza của Washington Post bảo đảm không có cách ǵ ông Trump thắng được cuộc bầu sơ bộ CH.
Kẻ viết này phải “thành thật khai báo” là chỉ giỏi đọc báo cọp trên mạng nên cũng “sao y bản chính”, đoán sai bét ngay từ đầu khi cho rằng ông Jeb cuối cùng sẽ chạy đua cùng bà Hillary trong khi các ông Trump, Cruz và Rubio chỉ là những ca sĩ phụ, hát mở màn trước khi ca sĩ chính Jeb ra sân khấu. Dù vậy, kẻ viết này cũng được giải an ủi khi trên cột báo này đă chỉ có bài giới thiệu về ba ứng viên là các ông Trump, Cruz, và Rubio, mà không viết ǵ về các ứng viên khác. Dường như đă có “linh tính” là chỉ có ba vị này mới chính là ngôi sao thực sự trên bầu trời CH.
Hiện tượng Trump đă đảo ngược tất cả mọi lư thuyết, mọi lư luận, mọi tính toán về chính trị Mỹ. Một hiện tượng từ xưa đến giờ chưa hề xẩy ra.
Có thể nói trong cuộc tranh cử này, ông Trump đă vi phạm tất cả mọi điều húy kỵ nhất trong kỹ thuật vận động bầu cử Mỹ:
- Ông là người tuyệt đối không có một chút kinh nghiệm chính trị, cũng chưa bao giờ đi vận động tranh cử bất cứ chức vụ ǵ, kể cả… tổ chức cộng đồng.
- Ông ra tranh cử với một quá khứ chính trị mù mờ nhất, nay vầy mai khác chẳng có quan điểm ǵ rơ rệt hay bất biến, và bây giờ cũng chẳng có chương tŕnh kế hoạch ǵ cụ thể ngoài hai đề nghị trục xuất hết di dân lậu và cấm di dân Trung Đông vào Mỹ, kèm theo khẩu hiệu chung chung sẽ làm cho nước Mỹ vĩ đại lại.
- Ông là chuyên viên ăn nói vung vít, chẳng cần biết “phải đạo chính trị” là ǵ. Ông cũng là chuyên gia sỉ vả tất cả thiên hạ, không nể ai cũng chẳng chừa ai, từ TT Obama và cả đảng DC dĩ nhiên, đến đôi bạn tâm giao là hai ông bà Clinton, rồi đến di dân gốc Mễ, di dân Trung Đông, cả giới truyền thông, tẩy chay cả Fox News là tiếng nói lớn nhất của khối bảo thủ, chọc quê những người tật nguyền, chê người hùng McCain, đả kích Đức Giáo Hoàng, chửi tổng thống Mễ, nhục mạ tất cả các ứng viên khác, nhưng lại ca ngợi Putin, khen tài của cậu Ấm Ủn đă thanh toán được hết các đối thủ, trích dẫn nhà độc tài phát-xít Mussolini, không phản đối hậu thuẫn của lănh tụ Ku Klux Klan, đ̣i trục xuất hết di dân nhưng lại mướn toàn di dân lậu làm việc cho các khách sạn, ṣng bài, và các công tŕnh xây cất của ông, và lấy vợ là di dân luôn. Rồi mới đây, trong cuộc tranh luận trên TV ngày 3/3 lại c̣n có dịp khoe bóng gió kích thước... của quư của ḿnh nữa. Tổng thống tương lai của Mỹ?
Chẳng những vậy mà quái lạ thay, mỗi lần phạm một đại húy kỵ th́ y như rằng, trong khi cả thế giới đoán ông sẽ tiêu tùng, hậu thuẫn của ông lại nhẩy vọt lên vài điểm!
Phải nói cho chính xác là ông Trump đă lôi cuộc vận động tranh cử tổng thống xuống bùn, để chỉ c̣n là một cuộc chạy đua xem ai nhục mạ giỏi hơn ai, chẳng ai để ư đến chính sách ngoại giao hay chương tŕnh kinh tế ǵ hết. Đợi đến ngày ông Trump chạy đua cùng bà Hillary, ta sẽ thấy một t́nh trạng xuống cấp c̣n thê thảm hơn nữa. Báo chí đăng tin bà Hillary không phải tay vừa, đă chuẩn bị kỹ, thành lập một nhóm chuyên gia đặc biệt có bổn phận đi truy cứu gia phả ba đời của ông Trump, cũng như nghe lại tất cả mọi lời nói trong mấu chục năm trên các show TV của ông, truy xét tất cả những giao dịch kinh doanh từ đời bố ông Trump. Cuộc chạy đua này có nhiều triển vọng chỉ là một cuộc chửi bới tay đôi, có thể nói là dơ bẩn nhất từ xưa đến nay.
Sự thành công của ông Trump c̣n có một đặc điểm chưa từng thấy: ông thành công mặc dù cả guồng máy lănh đạo đảng CH t́m đủ cách chống hay cản ông. Những tên tuổi lớn nhất của đảng CH như cựu TT Bush, TNS McCain, cựu Thống Đốc Romney, lănh đạo CH tại Thượng Viện, Chủ Tịch Hạ Viện, và hàng loạt nghị sĩ, dân biểu, thống đốc, chính khách, chuyên gia, đă lên tiếng chỉ trích ông Trump thậm tệ, cảnh giác ông Trump sẽ phá nát đảng CH. Ngay cả tạp chí National Review, là cơ quan ngôn luận lớn nhất của khối bảo thủ, cũng đă ra ấn bản đặc biệt với bài viết của cả chục chính khách và nhà báo kỳ cựu và uy tín nhất của khối bảo thủ, kịch liệt đả kích ông Trump là “bảo thủ mạo danh”.
Cách tranh cử của ông Trump sẽ làm đau đầu tất cả các chuyên gia cũng như giáo sư chính trị học trên thế giới. Tất cả các sách giáo khoa, luận án về chính trị Mỹ bảo đảm sẽ phải viết lại.
Phân tích về chiến thắng của ông Trump, các chuyên gia (lần này không biết sẽ sai nữa hay không!) đă nhận thấy có ba yếu tố quan trọng nhất:
1. Sự dồn nén và bực tức tràn hông, cũng như nỗi lo sợ lớn của một khối rất lớn cử tri, trước những chính sách thiên tả ngày càng quá xa của TT Obama, sự lộng hành quá mức của những nguyên tắc “phải đạo chính trị” mà thực tế chỉ là “phải đạo cấp tiến”, những nguy cơ đe dọa lối sống, tôn giáo, những giá trị cơ bản, nền tảng gia đ́nh, công ăn việc làm, và ngay cả sinh mạng của họ. Hiện tượng Trump chính là phản ứng ngược chống lại hiện tượng Obama.
2. Sự phân hoá quá mức trong hàng ngũ CH, khi mà có tới 17 người nhẩy ra tranh cử tổng thống, cho dù đại đa số chẳng có một tia hy vọng nào ngay từ đầu, kể cả những người như ông Carson mới rút lui tuần rồi. Việc phân hoá này giúp ông Trump thắng lớn mặc dù tỷ lệ phiếu ông thu được chỉ khoảng một phần ba số cử tri đi bầu. Ngay từ đầu, nếu chỉ có chừng vài ba ông bà, th́ ông Trump đă gặp khó khăn hơn nhiều.
3. Cá tính ông Trump và nhất là cách diễn đạt của ông trước cử tri và TV. Tuy ông Trump chẳng có chút kinh nghiệm vận động tranh cử ǵ, nhưng với kinh nghiệm mấy chục năm làm show trên TV, ông hiểu rơ tâm lư đại chúng và biết rơ cách thu hút sự chú ư và cảm t́nh của thiên hạ. Thể chế bầu bán dân chủ kiểu Mỹ thực tế vẫn chỉ là một tṛ show tiêu khiển dựa trên khả năng thu hút người coi và người nghe, chứ không hề dựa trên khả năng hay kinh nghiệm chính trị ǵ hết. Quan trọng hơn cả là những điều ông Trump lớn tiếng đả kích được rất nhiều người coi như đúng sự thật, những sự thật chói tai mà nhiều người không dám nói hay không dám nghe.
Viễn ảnh một tổng thống Trump chưa bao giờ gần sự thực như bây giờ. Chỉ khiến các lănh đạo CH điên đầu không biết phải làm cách nào để chặn ông.
Báo chí đăng tin các vị này đang liên tục họp kín bàn kế sách đối phó. Có nhiều kịch bản đang được tranh căi.
Một kịch bản là áp lực ông Rubio rút lui v́ vô vọng, để cựu thống đốc và ứng viên tổng thống Mitt Romney ra tranh cử thay thế. Bây giờ dĩ nhiên quá muộn để ông Romney có thể hạ ông Trump, nhưng ít ra, ông Romney có hy vọng sẽ lấy đủ phiếu cử tri đoàn để khiến ông Trump không hội đủ số phiếu tối thiểu 1.237 phiếu trong ṿng bầu đầu tiên tại đại hội đảng. Đưa đến cuộc bầu ṿng hai. Theo luật lệ CH, th́ qua đến cuộc bầu ṿng hai, cử tri đoàn hoàn toàn có quyền tự do, muốn bầu cho ai th́ bầu, không c̣n bị bắt buộc phải bầu cho cử tri họ đại diện nữa. Khi đó, th́ các lănh tụ đảng sẽ họp kín, điều đ́nh, đổi chác để bầu ông Romney hay một người nào khác.
Kịch bản này có nhiều điều không ổn. Thứ nhất, không thể có chuyện ông Rubio hy sinh v́ quyền lợi đảng, rút lui nhường chỗ cho ông Romney, cho dù được ông Romney hứa hẹn ghế phó. Các chính trị gia tranh cử tổng thống đều là những người tham vọng và tự tin hơn người, không có chuyện hy sinh kiểu quân tử Tàu như vậy. Thứ nh́, cho dù thành công loại được ông Trump kiểu này, th́ ông này cũng sẽ nổi điên ra tranh cử độc lập, cũng vẫn chẳng cản được ông. Ông Romney mới đây tái xuất giang hồ, nhẩy ra sỉ vả ông Trump thậm tệ, đồng thời cũng khẳng định ông sẽ không ra tranh cử.
Một kịch bản khác là dàn xếp cho ông Rubio rút lui, hậu thuẫn cho ông Cruz đổi lại việc ra làm phó cho ông Cruz. Dù sao, cả hai ông cũng đều cùng một ḷ Tea Party ra. Hai ông này chung sức lại, có hy vọng hạ được ông Trump. Nhưng kịch bản này thấy cũng khó trôi: nước Mỹ hết người rồi sao mà phải đưa hai ông gốc Cuba ra làm chánh và phó? Diễn đàn mạng Drudge Report đă đăng h́nh hai ông Cruz và Rubio đứng hai bên ông Trump, và gọi là “Cuban sandwich”!
Nhưng trong những kịch bản trên, hay trong bất cứ kịch bản nào khác, điều không ổn lớn nhất là trong cái xứ dân chủ này và trong thời đại này, chuyện các lănh tụ họp kín dàn xếp bầu bán hay chia vai vế là chuyện dân chúng chắc chắn khó chấp nhận. Đây là công thức của cái xứ “đỉnh cao trí tuệ”, khó xẩy ra ở cái xứ thành đồng dân chủ. Chủ tịch Ủy Ban Phối Hợp Toàn Quốc của CH cũng đă chính thức bác bỏ mọi dàn xếp hậu trường.
Các vị lănh đạo CH cũng nghĩ đến một giải pháp động trời hơn, có tính chiến lược lâu dài, là đành chấp nhận để ông Trump thắng tại đại hội đảng và ra tranh cử, nhưng làm mọi cách để triệt ông Trump, bảo đảm cho bà Hillary thắng.
Vâng, họ chấp nhận cho bà Hillary thắng c̣n hơn là để ông Trump thắng v́ hai lư do. Lư do ngắn hạn, dù sao bà Hillary cũng sẽ đỡ hại cho nước Mỹ hơn là ông phát xít Trump sẽ chôn vùi đảng CH một cách vĩnh viễn. Ông Trump là người quá nguy hiểm, không có chút kinh nghiệm ngoại giao, chính trị, hay kinh tế ǵ (điều hành một vài khách sạn không phải là làm kinh tế). Đă vậy, lại hành xử bốc đồng, bất chấp hậu quả. Mấy ngón tay của ông Trump nằm trên cái hộp mă số điều khiển toàn bộ hệ thống bom nguyên tử của Mỹ đă khiến cho hơn 90 chuyên gia an ninh và quốc pḥng, đều thuộc khối bảo thủ, phải lên tiếng cảnh giác. Ít ai nghĩ ông Trump sẽ bấm nút, nhưng họ sợ ông Trump sẵn sàng thả bom san bằng cả thế giới. Đời tư cũng như cách ăn nói của ông Trump cũng không có vẻ ǵ là phong cách của một tổng thống đại cường, mà giống như TT Mugabe của Zimbabwe nhiều hơn.
Kế hoạch dài hạn là cho bà Hillary làm tổng thống, trong khi đảng CH loại bỏ ông Trump, chỉnh đốn hàng ngũ, và 4 năm nữa sẽ đưa một ngôi sao trẻ sáng chói ra hạ cụ bà Hillary khi đó đă 74 tuổi. Coi như đảng CH chấp nhận de lui bốn năm để sau này vùng dậy như phượng hoàng! Nhưng chỉ de lui nhường cái ghế tổng thống để dốc toàn lực vào hai cuộc bầu Thượng và Hạ Viện. Chỉ cần CH vẫn giữ được đa số tại một trong hai viện th́ bà Hillary có làm tổng thống cũng chả làm nên tṛ trống ǵ.
Nhưng chuyện ông Trump sẽ đại diện cho CH vẫn chưa thể coi như ván đă đóng thuyền được v́ một lư do rất giản dị là cho đến nay, tổng số cử tri đoàn của bốn ông Cruz, Rubio, Kasich và Carson vẫn cao hơn số cử tri đoàn của ông Trump. Tổng số phiếu bầu cho ông Trump trên 11 tiểu bang là đúng 36%, tức là tổng số phiếu của bốn ông kia là 64%. Nếu cả bốn hợp nhất lại, vẫn hạ ông Trump được.
Trong ṿng một tuần nữa, có nhiều triển vọng cả hai ông Rubio và Kasich đều thua tại tiểu bang nhà, th́ sẽ chỉ c̣n ông Cruz, và tất cả sẽ phải đoàn kết lại sau lưng ông Cruz nếu muốn hạ ông Trump, cho dù ông Cruz cũng không khá hơn ông Trump bao nhiêu với quan điểm khuynh hữu quá cực đoan. Nhưng có thể ít “khùng” hơn ông Trump.
Thực tế, mọi cố gắng ngăn chặn ông Trump h́nh như đều hơi muộn chỉ v́ tất cả mọi người đều quá ỷ y, coi thường ông này ngay từ đầu, không có phản ứng ǵ hay t́m cách ngăn chặn ông ngay từ ngày c̣n trong trứng nước.
Dù sao th́ cũng có nhiều triển vọng thực tế là ta sẽ chứng kiến một trận thư hùng kinh thiên động địa nhất lịch sử cận đại Mỹ giữa hai ứng viên bị nhiều người... ghét nhất, là bà Hillary và ông Trump. Chưa ai dám đoán vị nào sẽ thắng.
Thật ra, bà Hillary và các lănh tụ DC cũng đang nhức đầu như búa bổ trước triển vọng phải trực diện ông Trump. Ông này sẽ phạng bà ra tṛ, chẳng nể nang ǵ hết, sẽ khai thác những x́-căng-đan của cả chồng lẫn vợ tối đa. Ông Trump dư tiền đưa mấy chục bà nạn nhân của TT Clinton lên TV mỗi ngày. Và nguy hiểm hơn nhiều là hàng loạt dân da trắng cử tri lâu đời của DC, nhất là thuộc thành phần lao động, đang bỏ đảng chạy qua phiá ông Trump. Ban lănh đạo đảng DC tại tiểu bang cấp tiến nhất Mỹ, Massasuchetts, đă loan tin tại tiểu bang này, đă có hơn hai chục ngàn đảng viên trả thẻ đảng chạy qua ghi danh vào CH.
Đă vậy, nh́n vào số cử tri đi bỏ phiếu, đảng DC cũng đang toát mồ hôi: từ số người theo dơi các tranh luận trên TV cho đến số cử tri đi bầu, bên CH trung b́nh nhiều gấp hai ba lần bên DC, mặc dù trên thực tế số đảng viên DC thường lớn gấp hai lần số đảng viên CH. Điểm này cũng khiến nhiều người đặt vấn đề: ông Trump là người đang bành trướng rất mạnh số đảng viên và cử tri CH. Như vậy làm sao tố ông đang làm hại CH được?
Chưa hết. Các chuyên gia đang sợ nếu bà Hillary là đại diện cho DC, một số lớn cử tri của ông Sanders, tức là giới trẻ cấp tiến cử tri của TT Obama trước đây, sẽ bất măn, nằm nhà không đi bầu.
Viễn tượng hoang tưởng nhất cách đây nửa năm là viễn tượng tỷ phú Donald Trump tuyên thệ nhậm chức tổng thống đại cường Cờ Hoa. Bây giờ đă không c̣n là viễn tượng viễn vông ǵ nữa, mà rất có thể sẽ thành sự thật.
Nh́n vào viễn tượng một tổng thống Trump, không ít anh chị Mỹ thiên tả đă doạ sẽ bỏ xứ ra đi tỵ nạn đâu đó, như Canada hay Bắc Âu chẳng hạn. Đến độ có một ḥn đảo du lịch của Canada đă tung ra một quảng cáo rất... hợp thời: công khai mời chào những người muốn bỏ Mỹ tỵ nạn Trump qua đảo thiên đường của họ. Báo New York Daily News c̣n đăng một danh sách những nước hàng đầu mà dân Mỹ có thể đi tỵ nạn, từ tiện nghi nhất (Singapore) đến rẻ nhất (Ecuador), đến an toàn nhất (Austria), v.v.... Tờ báo cũng hướng dẫn luôn các thủ tục xin visa xuất nhập cảnh, giấy cư trú, cách đầu tư làm bi-di-nét, hay mua nhà cửa luôn. Một số nhân vật nổi tiếng đă doạ bỏ xứ rồi, như mục sư da đen chuyên gia quậy Al Sharpton, hay anh diễu dở trên TV Jon Stewart, hay các tài tử da đen Samuel Jackson và Whoopi Goldberg. Ta chống mắt xem họ có làm hay không.
Dù sao, ta cũng thấy được chính trị Mỹ là hào hứng nhất, có một không hai trên thế giới. Đúng là dân chủ theo đúng nghiă nhất: tôn trọng tiếng nói và quyết định của dân. Dân lấy quyết định đúng th́ tốt, dân lấy quyết định sai vẫn phải ráng chịu v́ là quyết định của dân, không phải là quyết định của bất cứ một cá nhân lănh tụ hay một phe nhóm nào. (06-03-16)
Vũ Linh
08/03/20162773)
Tổng Thống Donald J. Trump? – Phần 2
Vũ Linh
Donald-Trump-Donkey-Hotey
..Trump sẽ không thắc mắc chuyện CSVN hay TC đàn áp đối lập nội bộ....
Tiếp theo bài tuần rồi, bây giờ ta bàn đến câu hỏi lởn vởn trong đầu óc nhiều người là nếu đắc cử th́ Tổng Thống Trump sẽ làm ǵ?
Trước hết, ta liếc qua bên DC một phút.
Chiến thắng mới đây của ông Sanders tại Michigan là một tiếng sét đánh ngang tai bà Hillary. Chính ông Sanders th́ chẳng có nghiă lư ǵ, chỉ là một anh vơ sĩ phụ đang giúp cho vơ sĩ chính thực tập thôi. Nhưng cử tri Michigan mới quan trọng.
Michigan là thành đồng của khối thợ thuyền và các nghiệp đoàn, thủ phủ của kỹ nghệ xe hơi Mỹ. Thăm ḍ dư luận trước vài ngày cho thấy bà Hillary thắng tới 20 điểm, rốt cuộc thua! Dân lao động ùn ùn bỏ phiếu cho ông Sanders, kể cả hơn một phần ba dân lao động da đen. Khối này cũng bỏ đảng DC chạy qua bầu cho ông Trump khiến ông này đại thắng bên CH. Lư do quan trọng nhất: Michigan mất hàng chục ngàn jobs v́ thỏa ước mậu dịch Bắc Mỹ NAFTA, v́ Trung Cộng được hưởng quy chế ưu đăi qua việc tham gia WTO, đều do TT Clinton đề xướng, và bây giờ đang bị đe dọa bởi Hiệp Ước Xuyên Thái B́nh Dương TPP mà bà Hillary vẽ ra khi làm ngoại trưởng, tuy bây giờ đă từ bỏ v́ nhu cầu tranh cử. Bà Hillary mất khối lao động và khối da đen, sẽ không thể vào Ṭa Bạch Ốc được, bất kể dưới kịch bản nào. Kết quả bầu cử tại Michigan bảo đảm đang được ông Trump nghiên cứu rất kỹ.
Nói chung, bà Hillary có nhiều hy vọng đại diện cho DC ra tranh cử, không kể trường hợp đặc biệt bà bị FBI khởi tố là bà sẽ tiêu tùng, và đảng DC sẽ phải t́m phao thay thế như PTT Biden, ngoại trưởng Kerry, hay TNS Elizabeth Warren. Việc bà đắc cử tổng thống hay không là chuyện khác. Trái với những lời bàn ra tán vào của truyền thông và chuyên gia, không dễ ăn lắm đâu. Nhất là nếu phải đối phó với ông ứng viên trời không sợ đất không nể Donald Trump! Trong tất cả các ứng viên CH, nếu có một người có thể đánh gục bà “Nixon tân thời” Hillary th́ người đó chính là ông “bá đạo” Trump.
Từ đó đưa đến kịch bản rất có thể xẩy ra, không c̣n hoang tưởng như cách đây nửa năm nữa. Đó là kịch bản... tổng thống Donald Trump!
Phải nói cho ngay, ông Trump là một chính trị gia không giống bất cứ chính trị gia nào khác. Trong khi tất cả các chính trị gia, tả cũng như hữu, sợ nhất là … nói nhảm, th́ ông Trump lại dùng việc nói nhảm làm sách lược cơ bản để đưa ông vào Nhà Trắng. Quả đúng như vậy, ông Trump là vua nói nhảm nói bậy, nhưng mỗi lần nói nhảm là y chang, hậu thuẫn lại tăng. Khiến cho nhiều người đă nghi ngờ, có phải tất cả những lời nói nhảm hay những quái chiêu có khi mang tính rất hề mà ông Trump biểu diễn trên TV chỉ là những tṛ mần tuồng cố t́nh của một siêu tài tử, đáng giải Oscar không?
Chẳng những nói nhảm, mà c̣n nói lung tung, hoàn toàn bất nhất. V́ cái bất nhất đó, khó mà xếp loại ông Trump là bảo thủ hay cấp tiến, và khó mà đoán được sách lược của ông sẽ là ǵ. Trên căn bản ông Trump là người cấp tiến. Ông từng hô hào Nhà Nước cung cấp bảo hiểm và dịch vụ y tế cho toàn dân, dẹp hết các hăng bảo hiểm y tế tư nhân. Đây là quan điểm cấp tiến của cụ xă nghiă Sanders, thiên tả hơn xa quan điểm của TT Obama và bà Hillary. Hiện nay, ông Trump đang vận động tranh cử, chủ trương thu hồi Obamacare. Nhưng không phải v́ Obamacare quá thiên tả, mà trái lại, theo ông Trump, chỉ là quá dở, quá nhiều sai lầm và thiếu sót. Trong con mắt của ông Trump, những ǵ không phải của ông đều là quá dở, quá tệ, thiên tả hay thiên hữu ǵ cũng vậy.
Ông Trump trước đây cũng chủ trương chấp nhận phá thai, hôn nhân đồng tính, kiểm soát súng, bảo vệ các loại trợ cấp,… tất cả đều là quan điểm nồng cốt của khối cấp tiến. Nhưng bây giờ th́ ông Trump đă thay đổi phần lớn những quan điểm này khi ra tranh cử trong đảng bảo thủ CH. Thế th́ ông Trump là ǵ?
Câu trả lời giản dị nhất: ông Trump không phải là bảo thủ cũng chẳng phải cấp tiến. Ông chỉ là người theo chủ nghiă... thời cơ cá nhân. Lá cờ đang tung bay mạnh nhất hiện nay là lá cờ nổi loạn của khuynh hướng quốc gia cực đoan, và ông Trump đă nhẩy ra, chiếm được lá cờ đó và đang phất mạnh.
Nhiều người đă tố cáo chủ nghiă quốc gia bài ngoại cực đoan của ông Trump mang nặng âm hưởng phát xít của Mussolini và quốc xă của Hitler.
Dĩ nhiên ông Trump đă bác bỏ mọi tố giác ông là phát xít, nhưng có nhiều việc ông làm khiến thiên hạ phải găi đầu găi tai. Chẳng hạn như ông trích dẫn một câu tuyên bố của Mussolini, nhà độc tài phát xít Ư. Hay mới đây, ông hô hào cử tri dơ tay hứa ủng hộ ông, cả trăm người trong hội trường dơ thẳng cánh tay phải lên lập lại lời hứa, làm mọi người nhớ ngay đến cảnh thanh niên Đức Quốc Xă dơ tay hô “Heil Hitler!”. Được hỏi về việc này, ông Trump bác bỏ so sánh với Hitler và nói đây chỉ là một tṛ chơi vui nhộn để kích động quần chúng thôi, không mang ư nghiă ǵ khác, và ông hứa sẽ dẹp tṛ chơi này.
Trong sách lược vận động tranh cử của ông, những điểm liên quan đến kinh bang tế thế như chính sách thuế má, bảo hiểm y tế,... chỉ là những chậu kiểng trưng bày cho có, nói qua loa mà chẳng ai thèm nghe hay để ư. Tâm điểm trong sách lược vận động của ông, cũng là điểm đă tạo chú ư và thu hút cử tri mạnh nhất là quan điểm bài ngoại: chống di dân, bất kể gốc Nam Mỹ hay gốc Trung Đông, chống mọi thỏa hiệp mậu dịch, kích thích tinh thần quốc gia cực đoan, ưu tiên cho những giá trị Mỹ (American values first), hiểu như những giá trị thiên chúa giáo da trắng, phục hồi cho nước Mỹ vĩ đại lại (Make America great again), hiểu theo nghiă nước Mỹ là Rambo của thế giới, ai nh́n cũng phải ớn lạnh.
Điểm đầu tiên rơ nét nhất trong chính sách của TT Trump sẽ là lật ngược chính sách di dân của TT Obama. Dĩ nhiên là không có cách nào TT Trump trục xuất được hết hơn 12 triệu di dân lậu gốc Nam Mỹ, và cũng chẳng có cách ǵ ông xây được một vạn lư trường thành suốt dọc biên giới Mỹ-Mễ, nhưng chắc chắn là số di dân ở lậu sẽ bị lùng bắt và trục xuất nhiều hơn, có thể ra luật cấm các hăng Mỹ thuê nhân công ở lậu, không cấp bằng lái xe, không cho học bổng, bỏ việc sanh tại Mỹ là đương nhiên có quốc tịch,..., trong khi TT Trump sẽ áp lực mạnh các chính phủ Mễ và Nam Mỹ để tiếp tay ngăn làn sóng di dân lậu vào Mỹ. Khối di dân Hồi giáo Trung Đông có quyền quên chuyện xin visa vào Mỹ. Mấy bà Ả Rập hay Tầu mà có bầu sẽ khó vào Mỹ hơn nhiều, cho dù đi du lịch.
Một điểm liên quan đến VN: có nhiều triển vọng TT Trump sẽ không cấp visa ǵ cho mấy ông bà đối kháng ở VN như Điếu Cầy, hay Cù Huy Hà Vũ ra khỏi tù qua Mỹ sống. Chúng ta khỏi cần tranh căi ai đối kháng thật, ai tranh đấu giả, hay lo sợ VC cài đối kháng cuội vào cộng đồng tỵ nạn. Ông Trump sẽ không thắc mắc chuyện CSVN hay TC đàn áp đối lập nội bộ.
Đối nội, TT Trump sẽ không đụng tới các loại trợ cấp an sinh xă hội. Dân tỵ nạn ta có quyền ăn no ngủ kỹ không sợ mất tiền trợ cấp ǵ hết. Ông sẽ t́m cách sửa đổi Obamacare, chỉ sửa đổi thôi chứ đừng ai mong ông sẽ thu hồi. Sửa đổi theo chiều hướng gia tăng vai tṛ và quyền hạn của Nhà Nước, điều sẽ làm nhiều ông bà bảo thủ buồn thêm.
Về kinh tế, với tư cách một doanh gia thành công, ông có thể sẽ có một chính sách kinh tế hữu hiệu hơn chính sách lừng chừng chẳng nạc cũng không mỡ của TT Obama, chỉ đưa đến công nợ chồng chất, tăng trưởng èo uột.
Tỷ phú Trump không cần tiền của ai hết, do đó sẽ không lệ thuộc vào các đại tài phiệt như bà Hillary, cũng chẳng có nhu cầu chống đối họ như ông Sanders. Người ta hy vọng sẽ có một sự hợp tác lưỡng lợi giữa ông Trump và Wall Street để tránh cảnh tài phiệt cướp của thiên hạ như dưới thời Clinton và Bush.
Trong vấn đề ngoại thương, ông chủ trương bảo vệ quyền lợi nhân công Mỹ mạnh hơn. Các hiệp ước thương mại quốc tế như NAFTA hay TPP sẽ bị xét lại. Đây có lẽ là quan điểm rơ nét và bất biến nhất trong chương tŕnh tranh cử của ông Trump, mà cũng là lư do lực lượng thợ thuyền da trắng, khối cử tri trung kiên của DC, bây giờ đă trở thành lực lượng nồng cốt của ông Trump.
TT Trump sẽ mạnh tay với Trung Cộng hơn nhiều. Nhưng chỉ là cứng rắn trên phương diện bảo hộ mậu dịch, kinh doanh thôi, chứ TT Trump không cần biết chuyện ba cái ḥn đảo Trường Sa hay Hoàng Sa ǵ hết, và chắc chắn cũng chẳng bao giờ nghĩ đến chuyện thả biệt kích xuống giữ Lạng Sơn đâu. TC có mang quân chiếm cả nước VN, nhưng mở rộng giao thương với Mỹ th́ TT Trump vẫn ok ngay. TT Putin trước khi mang lính hay máy bay đi đâu sẽ phải liếc nh́n TT Trump. Mấy anh độc tài tép riu như Bắc Hàn, Venezuela, Iran,... đừng đụng vào Mỹ th́ ông Trump sẽ coi như không có trên bản đồ, tha hồ đàn áp đối lập, nhưng đụng vào Mỹ th́ bảo đảm sẽ không có chuyện TT Trump cúi rạp người xin lỗi đâu.
Trong cuộc chiến chống khủng bố nói riêng và cuộc chiến tại Trung Đông nói chung, TT Trump sẽ mạnh tay và thẳng thừng với ISIS, nhưng đồng thời sẽ không thèm ḍm ngó tới các cuộc chiến tại Libya hay Syria hay Crimea ǵ ráo. TT Assad có quyền yên tâm sẽ không bị áp lực mất job. Chỗ nào TT Trump thấy có khủng bố, chỗ đó ông sẽ đánh bom, không cần biết chính phủ nào, xứ nào, có lợi cho chính sách của Nga hay Pháp, cũng chẳng cần vạch làn ranh xanh đỏ ǵ hết. Cũng không cần biết thế giới có hậu thuẫn hay không. Thế giới sẽ ngán ông Trump, nhưng không nể trọng. Nh́n vào ông Trump, nhiều người sẽ luyến tiếc ông cao bồi Bush.
Chiến lược của TT Trump có vẻ rất cục bộ, nếu không muốn nói là thiển cận. Nhưng chắc chắn là rất rơ ràng. Cả thế giới, bạn hay thù, sẽ biết rất rơ TT Trump sẽ đối xử với họ như thế nào, không có ǵ là bí mật hay bất ngờ hết, cũng không lờ mờ, ḷ ḍ như chính sách đối ngoại của TT Nobel Hoà B́nh. Không ai có thể nghĩ ông Trump là cọp giấy cả, mà trái lại, ai cũng sợ ông là... cọp thật.
Nói chung, quan điểm quốc gia cực đoan của ông Trump hiện nay cũng là quan điểm thời thượng bên Âu Châu. Làn sóng di dân từ Trung Đông tràn qua đă kích động các tư tưởng và phong trào bài ngoại tại Âu Châu rất mạnh. Tại hầu hết các quốc gia Âu Châu, các nhóm hay đảng bài ngoại đă nở rộ và lớn như thổi, từ Pháp qua Đức, từ Ư qua Ḥa Lan, ngay cả tại những nước trước đây nổi tiếng là hiền lành, hiếu khách là các nước Bắc Âu, như Thụy Điển hay Na Uy, hay ngay cả Đan Mạch.
Điểm khác biệt quan trọng với Mỹ là bên Âu Châu, các nhóm này thành lập những đảng chính trị riêng và mới, thật cực đoan, và đang t́m cách tranh dành phiếu với các đảng lớn kỳ cựu, tương đối cởi mở và ôn ḥa. Trong khi ở Mỹ th́ ông Trump không thành lập đảng mới mà tung ra kế hoạch cưỡng chiếm đảng CH! Ông chưa thành công với lớp lănh đạo đảng, nhưng hiển nhiên đă chiếm được một số lớn đảng viên hạ tầng cơ sở.
Nhiều người nông cạn nh́n ông Trump chỉ thấy một anh hề hay anh ngố, rồi phán quyết ông Trump là ngu dốt và sự thành công của ông Trump là nhờ dân Mỹ ngu dốt.
Khoan nói tới chuyện làm tổng thống, chỉ nội việc thắng được các cuộc bầu sơ bộ, kiếm được hậu thuẫn của cả chục triệu người không phải là việc một người ngu dốt làm được. Cũng không phải là chuyện có tiền là được. Ông Jeb Bush chi ra gần 150 triệu, chỉ “mua” được có đâu 5%-7% hậu thuẫn.
C̣n miệt thị những người ủng hộ ông Trump là ngu dốt th́... nghe hơi chói tai, kiểu như ai đồng ư với ḿnh mới là khôn, c̣n khác ư th́ là ngu dốt hết. Cũng chỉ là lối suy nghĩ trịch thượng, mục hạ vô nhân, tự cho ḿnh là thông minh hơn thiên hạ, của đa số “trí thức” tự phong hầu hết là cấp tiến thôi. Những vị này đúng ra, phải nghiên cứu hiện tượng Trump kỹ hơn để hiểu rơ vấn đề, chứ cứ ngồi chửi đổng Trump ngu dốt th́ sẽ có ngày thấy tay “ngu dốt” này tuyên thệ làm tổng thống thôi.
“Hiện tượng” Trump là một biến cố có những nguồn gốc cực kỳ sâu xa và những hậu quả thật sự lâu dài và khó lường.
Cấp lănh đạo của đảng CH dĩ nhiên không nghĩ rằng cả nước Mỹ ngu dốt, nhưng họ đă không nh́n thấy được “hiện tượng” Trump ngay từ đầu. Không cần nh́n quá xa, “hiện tượng” Trump phát xuất từ phong trào Tea Party, là phong trào dân chúng thuộc khối trung lưu da trắng, tự phát nổi dậy chống các chính sách quá thiên tả của TT Obama ngay từ vài năm đầu khi ông này mới nhậm chức. Ngay từ đầu, những năm cuối của TT Bush và những năm đầu của TT Obama, họ đă là nạn nhân của khủng hoảng kinh tế lớn nhất từ mấy thập niên. Cả triệu người mất nhà, mất việc. Họ đuổi mấy ông CH về vườn, bầu cho một tổng thống DC và đưa cả thượng lẫn hạ viện cho DC để cứu giúp họ. Và họ đă chẳng thấy kết quả ǵ ngoài việc Nhà Nước lấy tiền thuế của họ phân phát tứ phiá: phân phát cho khối dân gọi là “nghèo” chẳng đóng xu thuế nào mà bây giờ nhận được hàng loạt trợ cấp; phân phát cho các đại gia ngân hàng để gọi là “cứu” hệ thống tài chánh, nh́n thấy mấy thủ phạm cướp của này rủng rỉnh lănh bạc triệu “tiền thưởng” v́ có công phá nát kinh tế; phân phát cho các nghiệp đoàn trong công tác gọi là “cứu” các công ty sản xuất xe hơi.
Tea Party phản ánh một cuộc nổi giận, một cuộc cách mạng tự phát từ hạ tầng như cuộc Cách Mạng 1789 của Pháp, hay những cuộc cách mạng gần đây hơn tại Tunisia hay Ai Cập. Chỉ khác là dân Mỹ có ư thức chính trị cao hơn, không xuống đường phá nhà, đốt xe. Mà... đi bỏ phiếu cho Tea Party. Hai cuộc bầu cử của những năm 2010-2012 đă đưa hàng loạt dân cử Tea Party vào chính quyền, trong đó ta thấy có hai thượng nghị sĩ Marco Rubio và Ted Cruz đang đứng đầu sổ cuộc tranh cử tổng thống hiện nay.
Nhưng rồi đám dân bất măn này vẫn thấy chẳng có thay đổi ǵ ghê gớm hết. Mọi việc vẫn tà tà. Các chính khách Tea Party được đưa vào nắm quyền cũng chẳng làm ra tṛ trống ǵ. Điển h́nh nhất là ông Rubio, do cơn tsunami Tea Party đưa lên, bây giờ lại nghiễm nhiên trở thành ứng viên của hệ thống cầm quyền –establishment. Như thể các vị này v́ ham quyền, mê lộc, đă khúm núm chui vào hệ thống cầm quyền, ngủ chung giường với TT Obama và các đồng nghiệp DC.
Để rồi họ thấy xuất hiện một ông chính khách mới. Chống tất cả mọi người, sỉ vả hết cả đám “ăn hại”, triệt để khôn khéo khai thác được sự bực ḿnh tột cùng của khối bất măn. Cũng như triệt để khai thác những nỗi sợ hăi của họ về nạn di dân chiếm job, nạn khủng bố đe dọa mạng sống, mấy chú Ba thống trị thế giới. Và họ xúm lại công kênh ông này ngay.
Cảnh giác ông Trump rất nguy hiểm chẳng có tác dụng ǵ đối với họ, v́ họ thấy dù sao ông Trump này cũng chẳng thể làm cho t́nh trạng của họ tệ hơn, tại sao không thử biện pháp mới? Đâu có mất mát ǵ? Dân cao bồi Mỹ đâu có khi nào ngán, không dám phiêu lưu thử cái mới? Thử ông tổ chức cộng đồng được th́ bây giờ thử ông tỷ phú cũng chẳng sao.
Giới cầm quyền hiện hữu của CH đang cuống cuồng lo sợ v́ họ sợ mất quyền lợi, và không kiểm soát được một tổng thống Trump. Nh́n vào bức tranh này, ta có cảm tưởng đảng CH đang bị đe dọa vỡ đôi, giữa khối lănh đạo muốn duy tŕ hiện trạng và khối hạ tầng muốn đạp đổ hết.
Có thể chưa đến nỗi, nhưng có điều chắc chắn là dưới triều đại của TT Trump, chính trị Mỹ có nguy cơ gặp bế tắc hơn bao giờ hết. Cấp lănh đạo đảng CH hầu như đă có chuẩn bị tinh thần cũng như chuẩn bị kế hoạch để đối phó với một TT Trump. Họ không cản được ông Trump làm tổng thống th́ họ sẽ lo củng cố thế lực trong cả hai viện quốc hội để ngăn chặn và vô hiệu hoá ông.
Với TT Obama, ta thấy bế tắc qua sự phân hoá giữa hai chính đảng với CH nắm quốc hội và DC nắm Nhà Trắng. Với TT Trump, có thể bế tắc sẽ nghiêm trọng gấp bội v́ ít ra th́ TT Obama c̣n có được hậu thuẫn gần như vô điều kiện của các đồng chí DC, trong khi TT Trump sẽ bị luôn các đồng chí CH của ông trong cả hai viện quốc hội chống lại. Cụ thể, chẳng ai nh́n thấy làm sao bộ máy chính quyền Mỹ có thể vận hành. Tất cả những chương tŕnh kế hoạch của TT Trump sẽ bị quốc hội, cả CH lẫn DC bác bỏ th́ ông làm nên tṛ trống ǵ?
Chưa hết. Nước Mỹ sẽ phân hoá về chính trị và xă hội hơn bao giờ hết. Mâu thuẫn trắng-đen và trắng-nâu sẽ có thể đi đến bạo động trên đường phố.
Nạn nhân là cả nước Mỹ sẽ bị tê liệt thêm ít nhất 4 năm nữa. Một viễn tượng không mấy hấp dẫn. Chỉ c̣n hy vọng kẻ viết này lại đoán sai nữa thôi. (13-03-16)
Vũ Linh
Quư độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ư qua email: Vulinh11@gmail.com. Bài của tác giả được đăng trên Việt Báo mỗi thứ Ba
US Senator John McCain , Kim Âu Hà văn Sơn
NT Kiên , UCV Bob Barr, Kim Âu Hà văn Sơn
NT Kiên , Kim Âu Hà văn Sơn, Ross Perot Cố Vấn An Ninh Đặc Biệt của TT Reagan và NT Sám
Người Việt Seatle