NGƯỜI QUỐC GIA ĐẶT QUYỀN LỢI CỦA TỔ QUỐC VÀ DÂN TỘC LÊN BẢN
VỊ TỐI THƯỢNG CHỨ KHÔNG TRANH QUYỀN ĐOẠT LỢI CHO CÁ NHÂN, PHE NHÓM, ĐẢNG
PHÁI HAY BẦY ĐÀN TÔN GIÁO CỦA M̀NH.
NGƯỜI QUỐC GIA BẢO VỆ
LĂNH THỔ CỦA TIỀN NHẦN, GIỮ G̀N DI SẢN VĂN HÓA DÂN TỘC, ĐĂI LỌC VÀ KẾT HỢP
HÀI H̉A VỚI VĂN MINH VĂN HÓA TOÀN CẦU ĐỂ XÂY DỰNG XĂ HỘI VÀ CON NGƯỜI VIỆT
NAM PHÙ HỢP VỚI XU THẾ TIẾN BỘ CỦA NHÂN LOẠI.
Email:
kimau48@yahoo.com or kimau48@gmail.com. Cell: 404-593-4036. Facebook: Kim Âu
Nước Mỹ năm 2018:Khủng hoảng chính trị và bầu cử giữa nhiệm kỳ
May 17 at 3:50 PM
Trọng Đạt
Khủng hoảng từ thập niên 70
Khoảng 4, 5 thập niên trở lại đây, tranh chấp giữa hai chính đảng
Dân Chủ (Con Lừa) và Cộng Ḥa (Con Voi) tại Mỹ ngày càng gay go hơn, hiện tượng
ta thường thấy là đảng nọ phá đảng kia để tranh giành sự ủng hộ của cử tri trong
gần nửa thế kỷ qua. Từ khi cuộc chiến tranh Việt Nam bùng nổ lớn từ những năm
1963, 64 cho tới thập niên 70, hai đảng va chạm, đánh phá nhau tạo tiền lệ cho
những thế hệ sau đó. Từ 1973 đảng đối lập Dân Chủ nắm đa số Quốc hội bắt đầu
khui ra vụ Watergate kết án Tổng thống Nixon nghe lén, cản trở công lư để chuẩn
bị đàn hặc tại Quốc hội (Đản hặc, theo Hán Việt từ điển của Đào Duy Anh trang
246 nghĩa là “Chỉ trích tôi lỗi của quan lại (censurer)”).
TT Nixon biết là sẽ thua nên từ chức ngày 8-8-1974, sau đó t́nh
h́nh lưỡng đảng êm thắm một thời gian. Thập niên 90, thời TT Clinton, Cộng Ḥa
nắm ưu thế tại Quốc hội cũng đưa TT Clinton ra đàn hặc tháng 12-1998 để trả thù
cho Nixon nhưng thất bại v́ khi lên Thượng Viện không hội đủ số phiếu 67/100
(2/3) TNS.
Từ đó t́nh h́nh hai đảng dần dần trở lên căng thẳng hơn, trong
cuộc tranh cử Tổng thống năm 2000 giữa Al Gore (Phó TT) và Bush con (Thống đốc
Texas) tỷ lệ thắng cử rất sít sao nên hai bên đă thưa kiện tranh căi nhau cả
tháng trời. Hồi ấy cá nhân tôi bỏ phiếu cho Al Gore (Dân Chủ), theo thăm dỏ,
Gore hy vọng thắng hơn Bush 5% nhưng tối ngày bầu cử 7-11, khi đếm phiếu gần
xong Gore được 266 phiếu Cử tri đoàn, Bush được 246 thua Gore 22 phiếu, luật đ̣i
hỏi phải được ít nhất 270 phiếu để đắc cử. Florida có 25 phiếu cử tri đoàn là
nơi quyết định thắng bại, cuối cùng Bush được 25 phiếu này thành 271 và trở
thành Tổng thống thứ 43 của Hoa Kỳ. Al Gore hơn Bush 543,895 phiếu phổ thông
toàn quốc nhưng thua phiếu Cử tri đoàn, bầu cử Tổng thống Mỹ chỉ tính theo phiếu
CTĐ. Đây là lần thứ 4 trong lịch sử tranh cử Mỹ từ 1824, 1876, 1888 ứng cử viên
đắc cử lại thua phiếu phổ thông.
Tại Florida ông Bush con thắng ông Gore với tỷ lệ rất khít khao
khoảng 1,000 phiếu nên người ta cho đếm lại, Al Gore tỏ vẻ bất măn ra mặt, thời
gian đếm lại kéo dài cả tháng khiến ông Bush con thưa lên Tối cao pháp viện và
họ xử ông thắng, được làm Tổng thống. Hơn một tháng sau mới có kết quả, cuối
cùng Bush hơn Gore 537 phiếu phổ thông tại Florida, họ nói chênh lệc rất mỏng
manh như lưỡi dao cạo (razor blade).
Khi làm lễ tuyên thệ nhậm chức, có hai chục ngàn người biểu t́nh
chống đối, họ nói “ông không phải là Tổng thống của tôi”.
Phía thất cử rồi cùng từ từ chấp nhận sự thật, mặc dù tôi bỏ
phiếu cho Dân chủ (Al Gore) nhưng thấy họ hành xử không hay lắm. Bầu cử, đánh
bài cũng phải có kẻ thắng người thua, Al Gore tỏ vẻ bất măn, khiếu nại măi khiến
nhiều người cho là nhỏ nhặt. Đáng lư không nên làm hay ủng hộ cuộc biểu t́nh
chống tân Tổng thống trong ngày nhậm chức.
Gore/Bush
Thời TT Bush con t́nh h́nh khủng hoảng chính trị, tranh chấp đảng
phái lắng dịu hơn thời Clinton nhiều. Suốt hai nhiệm kỳ TT Bush con tỷ lệ thất
nghiệp rất thấp, thấp hơn thời Clinton. Bộ Lao động đă công bố tỷ lệ thất
nghiệp từng tháng một từ năm 1948 tới nay nên chuyện này không cần tranh căi, cứ
lên Yahoo, Google t́m search US unemployment rate là có đầy đủ. Kinh tế, công
việc làm dưới thời TT Bush con tốt đẹp, cuộc tấn công của khủng bố của Al Qaeda
ngày 11-9-2001 đă đưa tới cuộc chiến tranh Afghanistan trong năm. Mấy năm sau
2003, TT Bush con đánh khủng bố quá đà sang tận Iraq và sa lầy tại đây khiến
người dân Mỹ vô cùng chán nản. Mặc dù đă lật đổ được chính phủ độc tài Iraq và
bắt giam TT Saddam Hussein nhưng bọn khủng bố từ bên ngoài vào đánh bom tự sát,
giết hại dân lành khiến TT Bush cũng như đảng Cộng ḥa bị mất uy tín, mất ḷng
dân. Cuộc chiến Iraq lại đi vào vết xe đổ của chiến tranh Việt Nam. Người ta
quá chán Cộng ḥa v́ cuộc chiến xa lầy, lại nữa đến cuối nhiệm kỳ của ông kinh
tế rơi vào t́nh trạng tŕ trệ, khủng hoảng recession khiên dân Mỹ càng sợ và oán
ghét Cộng ḥa. Tuy nhiên dưới thời TT Bush, t́nh h́nh kèn cựa đảng phái tương
đối không đến nỗi nào. Trong cuộc tranh cử Tổng thống năm 2008 giữa Obama và
McCain, Dân chủ thắng lớn, Cộng ḥa tan như xác pháo trước sự phẫn nộ, chán ghét
của người Mỹ. Cộng ḥa thua đau nhưng Dân chủ tuy thắng hiệp đầu lớn, hai năm
sau, 2010 Cộng ḥa lại nắm đa số Hạ Viện và sáu năm sau, 2014, họ nắm luôn cả
Thượng viện. Thế là cuộc chiến đảng phái lại dấy lên, Cộng ḥa nắm Quốc hội làm
tần làm sở ông Tổng thống Dân chủ để trả thù cho thất bại vừa qua. Trong cuộc
tranh cử Tổng thống và Quốc hội tháng 11-2016, Dân chủ tin tưởng bà Clinton sẽ
tháng lớn theo thăm ḍ nhưng có dè đâu, khi đếm phiếu công bố kết quả tối 8-11,
Donald Trump đại diện Cộng ḥa đắc cử Tổng thống. Không những thế Cộng ḥa kiểm
soát luôn cả Quốc hội và nắm đa số ghế Thống đốc. Dân chủ thua đau đánh phá Cộng
ḥa như vũ băo đưa tới khủng hoảng chính trị chưa từng thấy trong lịch sử bầu cử
Mỹ từ xưa đến nay.
Ngay sau ngày bầu cử 8-11, hàng ngh́n hàng vạn người biểu t́nh
chống Tổng thống Trump mới đắc cử y như thiên binh vạn mă từ trên trên trời đổ
xuống tại nhiều thành phố lớn như New York, Chicago… họ đốt nhà, đập phá xe cộ
ngoài phố. Có bản tin TV nói phần nhiều họ là dân tộc thiểu số.
Tin truyền thông, TV cho hay các cuộc biểu t́nh thường đều do một
tổ chức đứng ra làm. Có người nói một nhà tài phiệt, đă đóng góp cho quỹ tranh
cử của Clinton nhưng số tiền c̣n dư nên họ dùng vào việc thuê người biểu t́nh
chống TT Donald Trump đắc cử. Thật là ngược đời, vô lư khi một ứng cử viên được
người dân bầu, chọn làm Tổng thống lại bị những cuộc biểu t́nh dữ dội như cơn
băo tố đ̣i phải loại bỏ ông ta.
Trang Jewish press nói bọn biểu t́nh chuyên nghiệp được thuê mướn
đập phá xe cộ đốt nhà khiến người dân phẫn nộ. New York Magazine, gần cuối tháng
11-2016 đăng bài cho biết một số luật gia, chuyên viên điện toán cho rằng có
dấu hiệu cuộc bầu cử bằng máy tính điện toán tại ba tiểu bang Wisconsin,
Michigan và Pennsylvania đă bị hacker khiến kết quả sai lạc. Bà Jill Stein, ứng
cử viên TT đảng Xanh (Green Party) lên tiếng đ̣i đếm lại số phiếu tại ba tiều
bang này v́ tỷ lệ khít khao. Nhưng sau khi cho đếm lại ngày 12-12 việc kiểm
phiếu Wisconsin xong đúng thời hạn, kết quả không thay đổi. Ứng cử viên Trump
vừa đủ 270 phiếu (260+10) để đắc cử bất kể việc đếm lại tại Michigan,
Pennsylvania ra sao. Hai tiểu bang này từ chối không cho Stein đếm lại, người ta
cho đó là chuyện nhảm nhí.
Lá bài recount đếm phiếu lại coi như vứt đi
Theo luật định 41 ngày sau cuộc bầu cử (tức ngày 19-12-2016) các
Đại cử tri của mỗi tiểu bang họp lại tại ṭa Quốc hội địa phương để bỏ phiếu xác
định người đắc cử Tổng thống nhiệm kỳ 2017-2020. Tổng cộng có 538 Đại cử tri
(tức Đại diện cử tri). Từ trước tới nay không ai để ư tới cuộc bỏ phiếu này v́
nó chỉ là h́nh thức, nhưng đặc biệt năm nay được chú ư v́ có sự vận động mạnh
của Dân chủ và phe ủng hộ Clinton để các đại cử tri Cộng Ḥa bầu cho Clinton
thay v́ cho Trump.
Ván bài chót này không mảy may hy vọng v́ các Đại cử tri bị buộc
phải bầu như đă bầu ngày 8-11 theo luật định. Ngày 19-12, các Đại cử tri cùng bỏ
phiếu tại ṭa nhà Quốc hội của 50 tiểu bang để xác nhận Tổng thống thắng cử. Các
Đại cử tri Cộng ḥa nhận được rất nhiều email, điện thoại hăm dọa bắn giết nếu
bầu cho Trump, một Đại cử tri tại Kansas nhận được 500 email đe dọa mỗi giờ.
Các cuộc biểu t́nh chống Trump nổ ra trước nơi bầu phiếu khi trời rét như cắt
ruột. Mặc dù có nhiều hăm dọa, biểu t́nh chống đối dữ dội nhưng kết quả chung
cuộc Donald Trump chính thức được xác nhận làm Tổng thống Mỹ thứ 45 của Hoa Kỳ
với số phiếu 304, ông bị mất hai phiếu
Khi các cuộc biểu t́nh nổ ra để bắt ép Đại cử tri đoàn không được
bỏ phiếu cho ông Trump người ta đă nghĩ bọn này chỉ là đám khùng điên, mất trí.
Bọn chống Trump đă u mê mù quáng đến độ không c̣n lư trí phân biệt phải trái là
ǵ, họ chống cả Hiến pháp và luật bầu cử đă có từ bao đời nay.
Đảng phái đánh phá nhau năm 2016, kéo sang 2017 và 2018 đă khiến
cho nền chính trị Mỹ lâm vào t́nh trạng khủng hoảng trầm trọng chưa từng thấy
trong các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ từ trước tới nay. Người dân chán nản mất tin
tưởng, phía Dân chủ cho rằng mọi vận động chống đối của họ sẽ tạo thuận lợi cho
cuộc cử Quốc hội giữa kỳ vào ngày 6-11-2018
Cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ
Giữa nhiệm kỳ 4 năm của Tổng thống Hoa Kỳ vào tháng 11 sẽ có cuộc
bầu cử toàn phần 435 ghế Hạ viện, một phần ba Thượng viện (tức 33 hay 34 ghế)
vả 36 ghế Thống đốc các tiểu bang. Năm nay bầu cử giữa kỳ (midterm) sẽ được tổ
chức vào ngày 6-11-2018.
Trong suôt thời kỳ chiến tranh VN từ Tổng thống Kennedy 1961 tới
Tổng thống Ford 1974, 75 đảng Dân chủ luôn nắm đa số tại lưỡng viện Quốc hội dù
bên nào giữ Hành pháp. Thập niên 60, 70 cuộc chiến VN là vấn đề chính cho các
cuộc tranh cử. Thời TT Bush cha (1989-1993), TT Clinton (1992-2000) đề tài tranh
cử là kinh tế, tới thời TT Bush con (2000-2008, CH) kinh tế không ăn khách, vấn
đề chống khủng bố quan trọng nhất sau cuộc khủng bố 9-11-2001. Thời TT Obama
(2008-2016, DC) vấn đề kinh tế quan trọng nhất cho tới đời Tổng thống kế vị.
Năm 2000, ông Bush con đắc cử Tồng thống với tỷ lệ sát nút, tại
Hạ Viện, đảng Cộng ḥa mất 2 ghế nhưng vẫn nắm đa số 221, Dân chủ thêm 1 ghế
thành 212. Tại Thượng viện Cộng ḥa mất 4 ghế c̣n 50, Dân chủ thêm 4 ghế thành
50, hai bên bằng nhau.
Cuộc bầu cử giữa kỳ 2002 trong nhiệm kỳ một của TT Bush con (CH)
khiến Cộng Ḥa thắng thêm 8 ghế Hạ Viện thành đa số với 229 ghế, Dân chủ mất 7
ghế thành thiểu số với 205 ghế. Tại Thượng viện Cộng ḥa thắng thêm 2 ghế thành
đa số với 51 ghế, Dân chủ mất 1 ghế c̣n 48 thành thiểu số. Cộng ḥa sở dĩ nắm cả
Thượng viện, Hạ viện v́ người dân muốn chính quyền Bush vững mạnh hơn để chống
khủng bố.
Năm 2004 TT Bush (Cộng ḥa) tái đắc với số phiếu 286 hơn John
Kerry (Dân chủ) 35 phiếu, CH vẫn nắm Hạ viện 232 (thêm 3 ghế), Dân chủ mất 3 ghế
c̣n 202, Thượng viện Cộng ḥa thêm 4 ghế (51+4) thành 55, Dân chủ mất 4 ghế
(48-4) c̣n 44. Người dân bầu cho Cộng ḥa tiếp tục giữ Hành Pháp và thêm ghế
Quốc hội để chống khủng bố, anh nhà giầu sợ chết. Dân chủ đưa chủ đề kinh tế ra
tranh cử nhưng thất bại, kinh tế không ăn khách.
Cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ tháng 11- 2006, Cộng ḥa mất 30 ghế
(232-30) chỉ c̣n 202, Dân chủ thêm 31 ghế (202+31) thành đa số 233. Cộng ḥa nắm
giữ đa số Hạ viện liên tục từ 1994 đến nay 2006 là lúc nhường cho Dân chủ. Tại
Thượng viện Dân chủ thêm 5 ghế (44+5) thành 49, Cộng ḥa mất 6 ghế (55-6) c̣n
49, hai bên huề nhau. Qua cuộc bầu giữa kỳ này ta thấy người dân bắt đầu chán
ngán cuộc chiến Iraq của TT Bush, Cộng ḥa thắng lớn những năm 2002, 2004 vừa
giữ ṭa Bạch ốc lại kiểm soát cả điện Capitole nay đang lâm vào t́nh trạng suy
thoái.
Tỷ lệ thất nghiệp dưới thời TT Bush con nói chung rất thấp, thấp
hơn dưới thời TT Clinton một chút, nay Bộ lao động đă công bố tỷ lệ thất nghiệp
từng tháng một từ 1948 tới nay, có thể t́m trên Yahoo. Cả hai ông Tổng thống này
gặp hên nhờ khi high tech lên cao và sự bùng nổ của internet.
Tỷ lệ thất nghiệp trung b́nh nhiệm kỳ thứ nhất (2000-2003) của TT
Bush con là 5.1. Nhiệm kỳ thứ hai (2004-2008) tỷ lệ trung b́nh là 5 chấm. Những
tháng đầu năm 2008 tỷ lệ thất nghiệp tương đối khả quan: 5 chấm nhưng cuối năm
lên dần tháng 9 lên 6 chấm, cuối năm bị khủng hoảng lên 7 chấm.
Tháng 11-2008 kinh tế thoái trào, recession v́ thị trường địa ốc
đúng vào lúc hai bên tranh cử Tổng thống. Người dân quá chán Cộng ḥa v́ cuộc
chiến Iraq bị sa lầy nay lại thêm khủng hoảng tài chính dữ dội, thị trường chứng
khoán tụt dốc thê thảm ngày nào Dow Jones cũng mất 700, 800 điểm, sau mấy tuần
khủng hoảng đă tiêu tan trên 8 ngàn tỷ, nhiều ngân hàng phá sản, hăng xưởng
lay-off công nhân viên.. Biện pháp Bail out lấy công quĩ 700 tỉ của chính phủ để
cứu nguy thị trường chứng khoán y như muối bỏ biển, người ta quá chán, quá sợ
Cộng ḥa.
OBAMA – MCCAIN
Ứng cử viên Obama phía Dân chủ thắng cử vẻ vang ngày 4-11-2008
với 365 phiếu cử tri đoàn, John McCain (Cộng ḥa) được 173, về phiếu phổ thông
Obama hơn McCain 9 triệu rưỡi. Obama thắng khá lớn nhờ Cộng ḥa mất hết ḷng
tin của người dân và v́ ông có tài tranh cử, hứa hẹn sẽ làm cuộc thay đổi lớn
(đổi mới), sẽ vực dậy nền kinh tế thê thảm do Cộng ḥa để lại. Cử tri nhất là
lớp trẻ ùn ùn kéo nhau đi bầu cho Obama, ai nấy phấn khởi hy vọng tràn trề y như
anh chết đuối vớ được cọc, Obama hiện ra như vị cứu tinh dân tộc.
Ngoài ra Dân chủ thắng luôn cả Lập pháp: Hạ viện Dân chủ thêm 21
(236+21) thành 257, Cộng ḥa mất 21 ghế (199-21) c̣n 178. Thượng viện Dân chủ
thêm 8 ghế (49+8) thành 57, Cộng ḥa mất 8 ghế (49-8) chỉ c̣n 41. Cuộc bầu giữa
nhiệm kỳ năm 2002 trước đây Cộng Hoà hân hoan ăn mừng chiến thắng vĩ đại, kiểm
soát cả Hành pháp và toà nhà Quốc Hội nay sụp đổ tan tành thê thảm. Sau 8 năm
cầm quyền, 4 năm kiểm soát cả toà Bạch ốc và điện Capitol, nay Cộng Hoà tan như
xác pháo trước sự phẫn nộ vô cùng bất măn của người dân v́ chiến tranh Iraq và
kinh tế recession.
Nay 2008 Dân chủ hân hoan ăn mừng đại thắng, kiểm soát cả ṭa
Bạch Ốc lẫn điện Capitole y như Cộng Ḥa 6 năm về trước nhưng “ngày vui qua
mau”, nhà Phật nói chẳng có ǵ là thường c̣n.
Hai năm sau, cuộc bầu cử giửa nhiệm kỳ ngày 2-11-2010 mang lại
cho đảng đối lập Cộng ḥa thắng lớn và đảng cầm quyền thảm bại lớn nhất: Cộng
ḥa thắng 63 ghế (179+63) thành khối đa số 242 phiếu, Dân chủ mất 63 ghế
(256-63) chỉ c̣n 193 ghế. Cộng ḥa lại kiểm soát Hạ viện mà họ mất vào tay đối
lập từ trong cuộc bầu giữa kỳ 2006, lấy được 63 ghế và xóa bỏ thắng lợi mà Dân
chủ đă lấy được từ những năm 2006, 2008 .
Cuộc bầu giữa nhiệm kỳ năm 2010 là sự mất mát lớn nhất của một
đảng từ 1948, đây cũng là sự biến đổi lớn nhất của Hạ viện từ 1948. Dân chủ mất
nhiều ghế như vậy v́ người dân bất măn với TT Obama, chống đối Obamacare
(affordable Care Act), thâm thủng ngân sách và kinh tế suy thoái (….anger with
President Obama, opposition to the affordable Care Act, large budget deficits
and the weak economy)
Bầu Thượng viện Dân chủ mất 6 ghế (57-6) c̣n 51, Cộng ḥa thắng 6
ghế (41+6) thành 47 ghế, Dân chủ tuy vẫn nắm đa số nhưng chỉ c̣n hơn Cộng ḥa
vài ghế.
Người dân ùn ùn bầu cho Obama năm 2008 v́ tưởng là ông có phép lạ
cứu nguy nền kinh tế khủng hoảng, khi Obama vào ṭa Bạch ốc tỷ lệ thất nghiệp
tháng 2-2009 khoảng 8 chấm, một năm sau lên gần 10 chấm, một năm sau nữa (cuối
2010) vẫn c̣n khoảng 9.6, 9.7. Thất nghiệp khắp nơi, người dân biểu t́nh đầy cả
ra, họ đ̣i hỏi việc làm.
Năm 2012 Obama tái đắc cử với 234 phiếu cử tri đoàn, ứng cử viên
Cộng ḥa Mitt Romney được 206 phiếu. Bầu Hạ viện năm nay Cộng ḥa mất 8 ghế
(242-8) c̣n 234, Dân chủ thêm 8 ghế (193+8) thành 201, bầu Thượng viện Cộng ḥa
mất 2 ghế (47-2) c̣n 45, Dân chủ thêm 2 ghế (51+2) thành 53. Obama được bầu
nhiệm kỳ 2 v́ người ta muốn ông tiếp tục chương tŕnh Obamacare chưa hoàn tất,
thường th́ các vị Tổng thống vẫn được người bầu tiếp nhiệm kỳ hai, rất hiếm
trường hợp có Tổng thống làm một nhiệm kỳ.
Trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ hai 2014 Dân chủ thua rất nặng:
Hạ viện: Cộng ḥa thằng 13 ghế (234+13) thành 247, Dân chủ mất 13 ghế (201-13)
c̣n 188. Dân chủ mất nhiều ghế tại Hạ viện trong hai cuộc bầu giữa nhiệm kỳ lên
tới 77 ghế (63 ghế trong 2010 và nay 2014 mất 13 ghế), nó đánh dấu sự thiệt hại
cao nhất trong hai cuộc bầu giữa kỳ của một đảng tính từ thời TT Truman (This
marked the highest number of House seats lost under a two-term president of the
same party since Harry S. Truman)
Thượng viện Cộng ḥa thắng 9 ghế (45+9) thành 54, Dân chủ mất 9
ghế (53-9) thành 44. Cộng ḥa thắng 9 ghế (Thượng viện) là một thắng cử lớn nhất
tại Thượng viện của bất cứ đảng nào từ 1994 (With a total net gain of 9 seats,
the Republicans made the largest Senate gain by any party since 1994)
Cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ 2010 Dân chủ mất 63 ghế, sang bầu cử
giữa nhiệm kỳ 2014 Dân chủ tổn thất quá nặng: mất cả Lưỡng viện quốc hội với số
ghế mất rất cao. Nó là điềm báo trước cho sự thảm bại tiếp theo sau của họ.
Hai năm sau, tại cuộc bầu cử Tổng thống năm 2016 Donald Trump,
Cộng ḥa thắng Hillary Clinton với số phiếu cử tri đoàn 304/227, thua phiếu phổ
thông hơn 2 triệu.
Cộng ḥa vẫn giữ được Hạ Viện (241) và Thượng viện (52), tuy có
mất 6 phiếu Hạ viện và 2 phiếu Thượng viện, ngoài ra họ cũng chiếm đa số Thống
đốc tiểu bang tỷ lệ 34/16.
Kết luận
Cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ của TT Trump sẽ được tổ chức ngày
6-11-2018, nay cũng hơi khó tiên đoán kết quả thắng bại giữa Cộng ḥa và Dân
chủ. Khoảng một, hai thập niên trước khi mà thăm ḍ (Poll) c̣n trung thực, ta có
thể dựa vào đó để dự đoán thắng thua, từ năm 2016 đến nay, các thăm ḍ đa số giả
dối, ma mănh không xài được
Người ta nói chưa có ông Tổng thống nào bị chống đối dữ dội như
ông Trump, đảng đối lập, người dân, trong nước ngoài nước.. …đều chống ông.
Nhiều dư luận nhận xét ông Trump chống di dân lậu quá đà, nếu trục xuất họ v́
phạm luật, trộm cướp, buôn bạch phiến th́ hợp lư. Nhiều bản tin cho hay cảnh sát
chỉ chờ cho di dân bất hợp pháp vi phạm luật lệ dù là nhỏ để tiến hành trục
xuất. Dư luận chung cho là vô nhân đạo, người ta nghèo khổ vào xứ sở sung túc để
kiếm chút cháo mà ông nhẫn tâm tống cổ họ ra. TT Trump chủ trương và tiến hành
ra luật cấm và hạn chế bảo lănh di dân, đoàn tụ trong khi chính bản thân ông,
các bà hiền thê ông cũng đă là di dân từ Âu châu tới.
Ông và gia đ́nh vào Mỹ chẳng qua cũng v́ đất lành chim đậu, nhưng
ông lại cấm những người cùng hoàn cảnh đi t́m đất hứa như ḿnh.
Trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ 2018 có thể TT Trump sẽ bị mất
phiếu của người di dân, tỵ nạn, những người ủng hộ Obamacare, người nghèo lănh
trợ cấp… nhưng bù lại ông sẽ được phiếu ủng hộ v́ đă mang lại nhiều việc làm,
nay tỷ lệ thất nghiệp xuống thấp kỷ lục: ba chấm chín (3.9), đồng thời cũng v́
mang lại ḥa b́nh cho bán đảo Triều tiên.
Cuộc bầu cử giữa kỳ 2010 thời Obama mang lại thất bại cho đảng
Dân chủ trước hết v́ kinh tế tŕ trệ, thất nghiệp nhiều với tỷ lệ 9.9 tháng
11-2010. Nay tỷ lệ thất nghiệp thời TT Trump xuống mức thấp nhất đúng vào dịp
bầu cử giữa kỳ nên kết quả sẽ khác với thời Obama, kinh tế vẫn là vấn đề quan
trọng.
Dân chủ đang hy vọng chiếm đa số Hạ viện kỳ này để đủ số phiều
đàn hặc Donald Trump với lư do ông không đủ tư cách làm Tổng thống. Họ cũng thừa
biết truất phế một Tổng thống do dân bầu khó như con lạc đà chui qua cái lỗ kim
nhưng cứ đánh phá cho đối thủ mất mặt. Hiến pháp Mỹ đă có những luật lệ nghiêm
ngặt để bảo vệ chức vụ Tổng thống, nó đ̣i hỏi phải hội đủ 2/3 số phiếu Thượng
viện tức 67 phiếu để đàn hặc.
Không phải rằng bầu cử giữa nhiệm kỳ Lưỡng viện thường được cử
tri trao cho đảng đối lập để cân bằng quyền lực v́ cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2002
trong nhiệm kỳ một của TT Bush con (CH) khiến Cộng Ḥa thắng thêm 8 ghế Hạ Viện
thành đa số với 229 ghế, tại Thượng viện Cộng ḥa thắng thêm 2 ghế thành đa số
với 51 ghế, người dân muốn cho chính quyền Bush mạnh hơn để chống khủng bố.
Cuộc tranh cử giữa nhiệm kỳ 2010, 2014 Dân chủ bị thảm bại hai
lần, năm 2016 bị tan như xác pháo, Dân chủ cần nghiên cứu lại đường lối chính
sách của ḿnh, nó c̣n hợp thời hay không? Nay sang thế kỷ thứ 21 c̣n áp dụng
chiến lược đánh phá cũ rích từ đầu thập niên 1970, t́m cơ hội để lật đổ Tổng
thống như thời Nixon những năm 1973, 74. Gần nửa thế kỷ rồi, cũng vẫn biểu t́nh,
tuyên truyền bôi nhọ. Nay biểu t́nh, đánh phá coi như vứt đi, không c̣n ăn
khách, mặc dù thập niên 70 nó là vũ khí lợi hại. Dân chủ cần nghiên cứu thay đổi
chiến lược hiệu quả hơn như hứa hẹn với cử tri những chương tŕnh, đường lối
kinh tế, đối ngoại mới hơn là bôi nhọ đánh phá, tung tin giả.
Trên truyền thông xă hội, người ta cho là đảng Con Lừa ngày càng
xa ĺa quần chúng, chỉ biết phá hoại không hề xây dựng. Những ngày tháng gần
đây, Con Lừa gấp rút đánh phá bằng điều tra, đe dọa thẩm vấn để gây khó khăn cho
ông Tổng thống, đường lối của họ làm mất ḷng dân nhiều. Những cuộc điều tra lạc
đề nhạt nhẽo nên sớm chấm dứt v́ nó tốn tiền thuế của dân vô ích. Người ta cho
là Con Lừa đă lợi dụng tự do dân chủ của nước Mỹ quá trớn.
Một ván bài bạc hay ván cờ phải có kẻ thắng người thua, ai thua
th́ phải chịu chẳng lẽ cứ căi lư khiếu nại, thưa kiện, căi chày căi cối măi. Nếu
ai thua cũng thưa kiện th́ sẽ loạn v́ không ai chịu chấp nhận thua cuộc. Bầu cử
cũng không nằm ngoài qui luật này, nếu ai cũng đ̣i đếm phiếu, đ̣i bầu lại… th́
tranh cử sẽ khủng hoảng triền miên.
Nay Cộng ḥa có nhiều thành tích thuận lợi về kinh tế cũng như
đối ngoại, cuộc họp Thượng định giữa Hoa Kỳ và Triều tiên sắp diễn ra khiến Con
Lừa lo ngại, họ gia tăng đánh phá để làm giảm uy tính đối thủ. Mặc dù các nhà
lănh đạo Dân chủ ra vẻ phấn khởi v́ mới t́m ra chứng cớ có thể buộc tội TT Trump
vào những vụ án h́nh sự, chính trị nhưng thực ra trong ḷng họ bồn chồn lo sợ.
Thực trạng bi đát của họ cũng giống như quân Đức hồi Đệ nhị thế chiên, bị thảm
bại trên khắp các mặt trận nhưng bộ máy tuyên truyền của Goebbels vẫn huênh
hoang ca ngợi thắng lợi to lớn của quân ta trên cả mặt trận miền Đông lẫn mặt
trận miền Tây.
Các nhà lănh đạo Con Lừa đang lo sợ sẽ đi vào vết xe đổ của thảm
bại cuối năm 2016, họ bị ám ảnh bởi quá khứ đen tối nhưng bây giờ đă quá muộn,
đúng lư ra phải đổi chiến lược từ năm ngoái khi không đạt thắng lợi cuối cùng.
Chiến lược đúng dù chiến thuật sai nhưng cuối cùng sẽ thắng, ngược lại chiến
lược đă sai, dù đánh thắng vài trận nhỏ cuối cùng vẫn thua cuộc chiến.
Chiến lược của Con Lừa đă quá lỗi thời mà đúng ra phải nghiên cứu
lại để thay đổi từ mấy năm trước cho phù hợp với thời đại mới và thực trạng ngày
nay.
