MINH THỊ

DÂN TỘC VIỆT NAM KHÔNG CẦN THẮP ĐUỐC ĐI T̀M TỰ DO, DÂN CHỦ, NHÂN  QUYỀN Ở WASHINGTON, MOSCOW, PARIS, LONDON, PÉKING, TOKYO. ĐÓ LÀ CON ĐƯỜNG  CỦA BỌN NÔ LỆ VỌNG NGOẠI LÀM NHỤC DÂN TỘC, PHẢN BỘI TỔ QUỐC, ĐĂ ĐƯA ĐẾN KẾT THÚC ĐAU THƯƠNG VÀO NGÀY 30 - 4- 1975 ĐỂ LẠI MỘT XĂ HỘI  THẢM HẠI, ĐÓI NGHÈO, LẠC HẬU Ở VIỆT NAM GẦN NỬA THẾ KỶ NAY. ĐĂ ĐẾN LÚC QUỐC DÂN VIỆT NAM PHẢI DŨNG CẢM, KIÊN QUYẾT ĐỨNG LÊN GIÀNH LẠI QUYỀN QUYẾT ĐỊNH VẬN MẠNG CỦA ĐẤT NƯỚC.  

Email: kimau48@yahoo.com or kimau48@gmail.com. Cell: 404-593-4036. Facebook: Kim Âu

 

֎ Kim Âu ֎ Tinh Hoa ֎ Chính Nghĩa

֎ Bài Viết Của Kim Âu

֎ Vietnamese Commandos

֎ Một Trang Lịch Sử /details

֎ Một Trang Lịch Sử /djvu.txt

֎ Một Trang Lịch Sử /org/3

֎ Một Trang Lịch Sử/pdf

֎ Biệt kích trong gịng lịch sử

֎֎֎֎֎

֎ Chính Nghĩa Việt Blogspot

֎ Nhật Tiến: Đặc Công Văn Hóa?

֎ Sự Thật Về Nguyễn Hữu Luyện

֎ Phân Định Chính Tà

֎ Secret Army Secret War

֎ CIA Giải mật

֎ Cám Ơn Anh hay Bám Xương Anh

֎ Chống Cải Danh Ngày Quốc Hận

֎ 8406= VC+VT

֎ Hài Kịch Nhân Quyền

֎ CĐ Người Việt QG Hoa Kỳ

֎ Tội Ác PG Ấn Quang

֎ Âm mưu của Ấn Quang

֎ Vụ Đài VN Hải Ngoại

֎ Mặt Thật Nguyễn Hữu Lễ

֎ Vấn đề Cựu Tù CT

֎ Lịch Sử CTNCT

֎ Về Tác Phẩm Vô Đề

֎ Hồng Y Và Lá Cờ

֎ Trăm Việt Trên Vùng Định Mệnh
֎ Giấc Mơ Lănh Tụ

֎ Biến Động Miền Trung

֎ Con Đường Đạo

֎ Bút Kư Tôi Phải Sống

֎ Dân Chủ Cuội - Nhân Quyền Bịp

֎ Đặc Công Đỏ Việt Thường

֎ Kháng Chiến Phở Ḅ

֎ Băng Đảng Việt Tân

֎ Mặt Trợn Việt Tân

֎ Tù Binh và Ḥa B́nh

֎ Mộng Bá Vương

֎ Phía Nam Hoành Sơn

֎ Lưu Trữ ֎ Làm Sao ֎ T́m IP

֎ Tác Giả ֎ Mục Lục ֎ Pháp Lư

֎ Tham Khảo ֎ Thời Thế

 

 

♣♣♣♣♣♣

 

 

֎ 07-2008 ֎ 08-2008 ֎ 09-2008

֎ 10-2008 ֎ 11.2008 ֎ 11-2008

֎ 12-2008 ֎ 01-2009 ֎ 02-2009

֎ 03-2009 ֎ 04-2009 ֎ 05-2009

֎ 06-2009 ֎ 07-2009 ֎ 08-2009

֎ 09-2009 ֎ 10-2009 ֎ 11-2009

֎ 12-2009 ֎ 01-2010 ֎ 03-2010

֎ 04-2010 ֎ 05-2010 ֎ 06-2010

֎ 07-2010 ֎ 08-2010 ֎ 09-2010

֎ 10-2010 ֎ 11-2010 ֎ 12-2010

֎ 01-2011 ֎ 02-2011 ֎ 03-2011

֎ 04-2011 ֎ 05-2011 ֎ 06-2011

֎ 07-2011 ֎ 08-2011 ֎ 09-2011

֎ 10-2011 ֎ 11-2011 ֎ 12-2011

֎ 01-2012 ֎ 06-2012 ֎ 12-2012

֎ 01-2013 ֎ 12-2013 ֎ 03-2014

֎ 09-2014 ֎ 10-2014 ֎ 12-2014

֎ 03-2015 ֎ 04-2015 ֎ 05-2015

֎ 12-2015 ֎ 01-2016 ֎ 02-2016

֎ 03-2016 ֎ 07-2016 ֎ 08-2016

֎ 09-2016 ֎ 10-2016 ֎ 11-2016

֎ 12-2016 ֎ 01-2017 ֎ 02-2017

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

֎ Kim Âu ֎ Tinh Hoa ֎ Chính Nghĩa ֎ Bài Của Kim Âu ֎ Báo Chí ֎ Diễn Đàn ֎ Dịch ֎ Tự Điển ֎Tiếng Việt ֎ Learning ֎ Sports֎ Chính Nghĩa Việt Blogspot ֎ Đà Lạt ֎ Video/TV ֎ Lottery֎ Tác Phẩm ֎ Tác Gỉa

 

 

 

 

 

 

v White House v National Archives v

v Federal Register v Congressional Record

v USA Government

v Associated Press v Congressional Record

v Reuter News v Real Clear Politics  

v MediaMatters v C-SPAN v.

v Videos Library v Judicial Watch v

v New World Order v Illuminatti News   

v New Max v CNSv Daily Storm v

v Observe v American Progress  v

v The Guardian v Political Insider v

v Ramussen Report  v Wikileaks  v

v The Online Books Page v

v American Free Press v

vNational Public Radio v

v National Review - Public Broacast v

v Federation of Anerican Scientist v

v Propublica v Inter Investigate v

v ACLU Ten  v CNBC v Fox News v

v CNN  v FoxAtlanta v

v Indonesian News v Philippine News v

v Nghiên Cứu Quốc Tế  v Nghiên Cứu Biển Đông 

v Thư Viện Quốc Gia 1 vThư Viện Quốc Gia 

v Học Viện Ngoại Giao  v Tự Điển Bách Khoa VN  

v Ca Dao Tục Ngữ v Học Viện Công Dân

v Bảo Tàng Lịch Sử v Nghiên Cứu Lịch Sử v

v Dấu Hiệu Thời Đại v Viêt Nam Văn Hiến   

v QLVNCH v Đỗ Ngọc Uyển  v

v Thư Viện Hoa Sen v Vatican?

v Roman Catholic  

v Khoa HọcTV  v Sai Gon Echo v

v Viễn Đông v Người Việt v Học Xá

v Việt Báo  v Việt List  v Xây Dựngv

v Phi Dũng v Việt Thức v Hoa Vô Ưu

v Đại Kỷ Nguyên v Việt Mỹv

v Việt Tribune v Saigon Times USA v

v Người Việt Seatle v Cali Today v

v Dân Việtv Việt Luận v Thơ Trẻ v

v Nam Úcv DĐ Người Dân

v Tin Mới vTiền Phong v Xă Luận vvv

v Dân Trí v Tuổi Trẻv Express v

vLao Động vThanh Niên vTiền Phong

v Tấm Gương

vSài G̣n v Sách Hiếm v Thế Giới  v Đỉnh Sóng

vChúng Ta  v Eurasia  v ĐCSVN v Bắc Bộ Phủ

v Nguyễn Tấn Dũng v Ba Sàm

v Văn Học v Điện Ảnh v Cám Ơn Anh v TPBVNCH v1GĐ/1TPB v Bia Miệng ♣♣

 

 

 

HỒNG NHAN

 

 

 

lại mang lấy một chữ t́nh...

Nguyễn Du

 

 

 

Ông Đồ Đặng gặp vận mạt. Mười mấy năm miệt mài đèn sách, học như vạc kêu. Ba lần thi ba lần hỏng. Hổ lều chơng tủi bút nghiên. Quê ông làng Phù Đổng, huyện Tiên Du, trấn Kinh Bắc vốn đất văn hiến, nhiều người đỗ đạt ông cống ông nghè.

Ba lần đầu hỏng thi, ông Đồ Đặng tủi phận hẩm hiu. Đau khổ nhất, ông đă phụ ḷng người vợ sớm hôm tần tảo nuôi chồng ăn học. Bà chỉ mong có ngày chồng đỗ đạt vinh qui bái tổ áo gấm về làng. Bà được hưởng cảnh vơng anh đi trước vơng nàng theo sau. Ông nói với vợ:

-Cái số tôi mạt. Chắc do đức mỏng tài hèn. Một lần thi một lần ê chề. Thôi đành măn kiếp làm anh đồ nghèo gơ đầu trẻ.

Bà khuyến khích:

-Mới thi dăm lần sao thầy vội nản. Sách có chữ hữu chí cánh thành. Văn đúc măi nên già, khoa cử trải nhiều mới sơi. Thầy cứ tận sức, tin tưởng ở trời. Trời cao có mắt chẳng phụ công người mài miệt sách đèn.

Ông đồ chiều ư vợ tiếp tục sử kinh.

Tàn thu năm Đinh Hợi, năm thứ nhất đời chúa Tĩnh Đô Vương Trịnh Sâm. Ông Đồ thêm một lần lều chơng lên kinh ứng thí.

Đến kinh đô, ông trọ tại phường Giảng Vơ. Khu dành cho những sĩ tử phương xa nghèo khổ, hoặc loại đồ kiết như ông.

Ngày thi, ông thức dậy từ nửa đêm chuẩn bị cơm nắm muối vừng, cùng là lọ nước ống quyển, khệ nệ mang lều vác chơng thẳng đến Ô Cầu Giấy, chốn văn trường bút chiến tranh đua cùng thiên hạ.

Kỳ đệ nhất trôi chảy. Sang kỳ đệ nhị, khi ông đang chắm chú làm văn bỗng thấy bụng đau lâm râm. Cơn đau tưởng thoáng qua nào ngờ càng lúc càng dữ dội. Ông Đồ mặt tái mét, xuất hạn dầm dề. Cơn đau xé ruột, đau như dao đâm vào bụng. Ông kêu thét đau đớn. Lính bảo vệ được lệnh quan trường cáng ông về chỗ trọ. Thôi thế là xong, thi cử đành đoạn, mộng công hầu trôi theo gịng nước.

Có thầy lang người Tầu thương ông côi cút ra tay cứu chữa. Vài ngày sau ông Đồ khỏi, tạ thầy hồi hương ḷng đau như bị đ̣n hằn. Nghĩ không căi được số trời, ông từ giă sách đèn an bần lạc đạo.

Nỗi đau này chưa nguôi, nỗi đau khác dồn dập. Ngay xuân năm sau, bà Đồ lâm trọng bệnh từ trần. Người vợ hiền đến lúc lâm chung vẫn thương chồng xót con không nhắm được mắt. Bà ra đi bỏ lại hai con. Gái lớn Đặng Thị Huệ tuổi tṛn mười một, đứa em trai Đặng Mậu Lân mới lên chín. Ông Đồ đơn độc sống cảnh gà trống nuôi con.

Cảnh nhà bần bách, tiền công dậy dăm đứa học tṛ chẳng đủ nuôi ba miệng người. Vài tháng sau, Huệ theo chị em trong thôn đi hái chè. Huệ làm giỏi chăm làm ngày kiếm non quan tiền. Đứa em Mậu Lân biếng nhác, thích lêu lổng đầu làng cuối xóm hơn cận kề sách vở. Học hàng tháng chẳng nhập tâm nổi mấy câu Tam Tự Kinh. Ông Đồ mắng nhiếc. Huệ thương em thưa với cha: Em c̣n bé chưa học được, thầy cho con học thay. Con gái cũng cần thông chữ nghĩa.

Nghe Huệ nói ông Đồ lấy làm lạ. Ư con muốn vậy ông cũng chiều theo. Ông không ngờ Huệ học nhanh, thông minh lạ thường. Đôi lúc ông vẩn vơ giá Huệ là con trai...

Năm mười sáu, Huệ có dáng thiếu nữ mười chín đôi mươi. Soi gương chải tóc, Huệ biết ḿnh đẹp, thầm cảm ơn trời ban cho nhan sắc. Đi trên đường làng, tiếng hát tỏ t́nh cḥng ghẹo của các chàng trai quấn quít bước chân. Cô kia má đỏ hồng hồng. Cô chửa lấy chồng c̣n đợi chờ ai?...

Mùa xuân năm sau, Huệ hát hay hát giỏi được theo các liền chị liền em đi hát hội.

Tiên Du là quê hương của các làn điệu Quan Họ trữ t́nh. Các làng Quan Họ rủ nhau hát hội, trai gái gặp gỡ trao miếng trầu mở đầu canh hát. Hai bên mặc sức tự do hát câu yêu đương đằm thắm. Chỉ có câu hát đưa họ bay bổng vượt qua khuôn khổ lễ nghi thường ngày.      Dưới trời xuân lành lạnh, mưa xuân lất phất. Tiếng hát vang khắp nơi trên đường quê, trên ruộng đồng nương rẫy... Hát đến khi nghe tiếng gà gáy tàn canh. Quan Họ chia tay lưu luyến, tiếc cuộc sum họp trúc mai chưa đủ vui đă chia ĺa. Rồi khăn trao áo tặng. Người ơi! Người ở đừng về... Câu hát níu kéo nặng t́nh nặng nghĩa. Quan Họ về đến hẹn lại lên. Lời dặn ḍ tha thiết, âm vang ám ảnh nối kết bao thế hệ Quan Họ, như câu ước thệ khao khát yêu và được yêu của những tri kỷ tri âm. Huệ bùi ngùi trong cuộc tiễn đưa, rồi như con sơn ca của chốn cỏ nội hương đồng, Huệ không cầm ḷng nổi cất cao giọng hát:

Người về em vẫn khóc thầm

Đôi bên vạt áo ướt đầm như mưa...

Tháng ba, các thôn nữ xóm chè trở lại cuộc sống thường nhật. Ngày lại ngày, kẻ ra ruộng đồng người lên đồi nương. Đám tổng lư làng Phù Đổng và các cụ tiên chỉ bận rộn nghi thức đón bà chúa về thăm quê. Bà chúa họ Trần, một trong những người vợ của chúa Tĩnh Đô Vương Trịnh Sâm, vị chúa tể Bắc Hà.

Khi kiệu bà chúa và năm mươi ưu binh hộ tống vừa về đến cổng làng, đám tổng lư cho nổ pháo, bày sẵn hương án cùng các cụ tiên chỉ quỳ rạp hai bên đường nghênh đón. Bà chúa vui vẻ xuống kiệu phủ dụ mọi người rồi tiếp tục lên đường về nhà cụ thân sinh ở giữa làng. Các viên chức lục tục nối gót đoàn quân làm thành đám rước dài.

Đến cổng nhà, pháo tiếp tục nổ vui như lễ hội. Cụ thân sinh bà chúa tuổi trạc lục tuần, béo tốt phương phi, khăn đóng áo xanh cùng thân tộc chờ sẵn đón cô gái quư. Người con làm vẻ vang gịng họ.

Bà chúa xuống kiệu, mọi người hân hoan chúc tụng. Bà vui lắm, trọng thưởng quan viên làng một tạ lợn, tạ gạo nếp cùng trăm lít rượu nhất. Quan viên hoan hỉ nhận lộc, mừng có cuộc chè chén no say.

Đêm hôm ấy, dù mệt nhọc nhưng bà chúa trằn trọc. Có lẽ do lạ giường lạ chốn. Bà ra hiên ngoài, đêm xuân trăng sáng gợi nhớ bao kỷ niệm êm đềm tuổi xuân. Bà về quê, cố vui che mắt người, dấu nỗi ḷng u uẩn. Nào ai hiểu thấu niềm đau sâu kín, một sự thật bẽ bàng bà cắn răng chịu đựng suốt mười hai năm trường....

Thế Tử Trịnh Sâm được phụ vương Minh Đô Vương Trịnh Doanh cho lập phủ riêng năm tṛn mười tám. Chúa phong con chức Tĩnh Quốc Công, làm Tiết Chế thủy bộ chư quân. Chức vụ dọn đường nối nghiệp chúa cai trị muôn dân.

Thế TửƯ học giỏi thông minh, chăm lo quốc sự. Cũng năm ấy, Thế Tử vâng ư cha cưới Dương Ngọc Hoan làm vợ. Ngọc Hoan nhan sắc trung b́nh nhưng lại là em Dương Quư Phi, người vợ đang được chúa sủng ái.

Đang sức trai, nếm toàn của ngon vật lạ. Thế Tử hào phóng ban ân mưa móc cho đám cung nhân đào tơ mơn mởn chầu chực quanh ḿnh. Đêm nào cũng mấy mỹ nhân ra sức hầu hạ, mong sau cuộc ái ân sẽ hoài thai, mang trong ḿnh gịng máu vương giả nhà chúa. Tuy đam mê nữ sắc, Thế Tử xử tế nhị với Ngọc Hoan, vẫn cho nàng hưởng bổng lộc không ai sánh bằng. Thế Tử lại thích đàn nhạc, mê câu Quan Họ ư nhị lả lơi trầm bổng.

Mùa xuân năm Ngọ, Thế Tử du xuân đến Kinh Bắc dự hội làng Lim. Lúc trở về ngang núi Chè, bỗng nghe tiếng hát trầm ấm vang vang trên nương. Giọng hát hấp dẫn lạ thường níu bước chân. Thế Tử dừng ngựa, lệnh cho quân t́m người hát.

Nh́n thấy thôn nữ tuổi đôi mươi hồn nhiên mơn mởn xinh tươi, lại cảm tiếng hát t́nh tứ. Thế Tử lệnh cho viên tri huyện Tiên Du vời nàng tiến phủ. Cô gái ấy chính là bà Trần.

Từ đồng quê bước chân vào chốn lầu son gác tía, bà như sống trong mơ. Thế Tử thích bà như thích nuôi chim để nghe tiếng hót. Cô gái ngây thơ mười chín tuổi không ngờ ḿnh thành mục tiêu thù hận của Ngọc Hoan. Từ ngày đưa nàng vào phủ, Thế Tử hầu như quên Ngọc Hoan. Hoan sống cảnh pḥng không chiếc bóng gần năm trời đằng đẵng. Đôi lần Hoan than thở cùng Nguyễn Thái Phi, thân mẫu Thế Tử. Thái Phi chỉ an ủi vài câu chiếu lệ.

Bao năm sống trong cung cấm làm vợ chúa, bà thừa kinh nghiệm biết ghen tuông chỉ tổ nhọc ḷng, có khi mang họa vào thân. Cứ an tâm phục tùng, hoặc sinh con làm thế tử may ra mới giữ địa vị lâu dài, hưởng bổng lộc kẻ hầu người hạ... Quanh chúa nhiều gái đẹp, cô nào cũng mong chúa sủng ái, được sống phú quư trướng ngọc rèm ngà. Thân gái ai mơ chi cảnh hoa tàn nhụy héo. Bọn thái giám luồn cúi nịnh bợ kiếm chức quyền thường t́m mỹ nhân làm hài ḷng chúa, lại tâu chúa cách hưởng lạc thú của các đế vương Trung Hoa. Bọn ngự y dâng thuốc quư, nào hoàng đế tửu, nào nhất dạ ngũ, lục giao... Đàn ông đắm sắc mê của lạ. Nhất là ở ngôi chúa tể càng tha hồ hưởng chẳng ai dám cản. Thế Tử mê bà Trần lơ là Ngọc Hoan là chuyện thường t́nh cung cấm.

Suy nghĩ kỹ, Ngọc Hoan vấn kế Thái Giám Chu Xuân Hán, viên thái giám lắm mưu nhiều thủ đoạn được Thế Tử tín cẩn luôn để hầu hạ bên ḿnh. Ngọc Hoan tặng Hán vàng bạc. Xuân Hán vui vẻ nhận. Con người ai cũng thích vàng. Nhiều năm hầu hạ nhà chúa và Thế Tử, Xuân Hán thừa hiểu cái t́nh Thế Tử dành cho Ngọc Hoan mỏng hơn giấy. Thế Tử có mới nới cũ. Khi đă dứt khoát th́ tàn nhẫn. Hán biết Thế Tử thích bà Trần cũng chỉ giai đoạn. Bà có giọng hát hay, hát măi nghe cũng chán. Muốn giúp Ngọc Hoan loại bỏ bà Trần không phải chuyện khó, chỉ cần t́m người đẹp khác. Khi Thế Tử có người mới là sẵn sàng quên bà Trần.

Tuy có sẵn kế hoạch, Hán ra chiều suy nghĩ. Trót nhận vàng phải tỏ ra khổ công, dễ dàng quá giảm giá trị. Xuân Hán hẹn Ngọc Hoan vài ngày tới sẽ bàn.

Mấy hôm sau, Hán nói với Ngọc Hoan:

-Tŕnh lệnh bà, tôi đă có cách. Tốt nhất là dĩ độc trị độc. Tôi quen gia đ́nh họ Trương ở trấn Hải Dương. Ông Trương có con gái đẹp, trang quốc sắc thiên hương tiếng đồn tới kinh thành, bao vương tôn công tử ngấm nghé. Có lần tôi gặp nàng, quả danh bất hư truyền. Với nhan sắc ấy Trần thị không có ǵ để sánh, chắc chắn sẽ bị Thế Tử gạt bỏ.

Ngọc Hoan biết phận ḿnh. Thâm tâm chỉ muốn loại bà Trần cho bơ hận. Hoan yên lặng vẻ nghĩ suy rồi nói:

-Nếu Thế Tử yêu Trương thị th́ tôi vẫn thế, nào có ǵ thay đổi?

Xuân Hán giảng giải:

-Việc ta cần là loại bà Trần. Phần Trương thị, ta chưa để nàng tiến phủ ngay. Trước tiên, nàng phải hầu hạ lệnh bà thời gian, tập quen lễ nghi lời ăn tiếng nói, sau đó mới cho gặp Thế Tử. Vậy khi được Thế Tử sủng ái, Trương thị là phận bề tôi chẳng dám quên ơn lệnh bà.

Ngọc Hoan có vẻ hài ḷng:

-Trăm sự nhờ ông. Việc thành tôi sẽ hậu thưởng.

Chu Xuân Hán xúc tiến công việc mau chóng. Gặp nàng Trương, Ngọc Hoan công nhận nàng đẹp tuyệt trần, hoa ghen thua thắm.

Ba tháng sau, Hán khoe Thế Tử t́m được mỹ nhân. Thế Tử cả mừng truyền mang Trương thị vào phủ. Gặp nàng, Thế Tử quên tất cả những khuôn mặt cũ. Với Thế Tử, người đẹp nhất trên đời giờ chỉ có nàng Trương. Bà Trần bị vùi chôn vào quên lăng. Kể cả giọng hát làm thế tử say đắm ngày nào...

Từ đấy bà Trần buồn, ngày lại ngày trông ngóng Thế Tử vời vào hậu cung, Chờ đợi mỏi ṃn, bà chán nản rong chơi đây đó.

Ngọc Hoan có công dâng mỹ nhân, thỉnh thoảng lại được Thế Tử đoái hoài. Hoan mừng khôn xiết, nhất là khi biết ḿnh mang thai.

Ngày rằm tháng chạp năm Quư Mùi 1763, Ngọc Hoan hạ sinh bé trai khôi ngô tuấn tú. Thế Tử đặt tên con là Trịnh Tông. Bởi không yêu mẹ nên cũng lơ là con trưởng. Thế Tử cho Tông là “đứa con không cầu mong”. Ngọc Hoan phiền muộn nhưng vững tin con ḿnh sau này sẽ nối nghiệp họ Trịnh. Hoan chỉ mong có thế. Con người phải có niềm tin để vui sống.

Đúng năm sau, Lượng Quốc Phủ đúng lệ làm lễ “Chu Tuế” mừng Trịnh Tông đầy năm. Cậu bé mặc áo kim ngân, đội mũ vàng thêu h́nh rồng bằng kim tuyến. Minh Đô Vương Trịnh Doanh trao cháu đích tôn thanh gươm, cung tên và quyển sách. Ư mong cháu sau này tài kiêm văn vơ, đáng bậc minh chúa.         Đến lễ “ Thí Nhi”, lễ thử ước nguyện mai sau của đứa bé. Trên chiếc sập gụ bày đủ thứ đồ chơi, nào bút nghiên cung kiếm cày bừa... Lại có cả mấy cục đất ngũ sắc.

Mọi người vây quanh chăm chú nh́n cậu bé. Trịnh Tông ḅ loanh quanh nh́n ngắm chẳng cầm vật ǵ. Ngọc Hoan lo lắng chỉ sợ con cầm cục đất. Đó là điềm rất xấu chỉ cậu bé làm tan nát cơ nghiệp. Quả nhiên, Tông cầm cục đất đập vỡ tan. Người mẹ chết điếng. Thế Tử bỏ đi thẳng. Mọi người lặng yên...

Năm Bính Tuất 1766, nhiều điềm bất tường xảy ra. Mùa hạ, tại kinh thành có đêm sao đổi ngôi khắp trời. Ánh trăng phạm vào sao Tâm, điềm chỉ ngôi đế vương thay đổi. Tháng giêng năm sau, trấn Thanh Hóa động đất, núi lở gây chết người. Minh Đô Vương Trịnh Doanh từ trần vào cuối tháng. Thế Tử Trịnh Sâm lên kế vị xưng là Tĩnh Đô Vương. Tân chúa vẫn phong Ngọc Hoan làm Nguyên Phi, bà Trần chức Tiệp Dư.

Tuy mang danh bà chúa mà chẳng hề được chúa đoái hoài. Bà Trần cảm thấy đời ḿnh bị vùi chôn trong cung cấm, như cánh chim trong lồng son...

Đêm đă khuya, trời lành lạnh, mảnh trăng tà tỏa sáng hiu hắt. Bà Trần đi nghỉ chờ sáng sẽ thăm đồi chè mới tậu cho phụ thân cách đây vài năm.

Sáng hôm sau, quang cảnh đồi chè đông vui hơn ngày thường. Đám tổng lư cắt tráng đinh làm cỏ sạch lối đi. Các cô gái hái chè ăn mặc sạch sẽ tươm tất chờ xem mặt bà chúa.

Mặt trời lên cao kiệu bà chúa mới đến nơi. Bốn người lính khiêng kiệu từ từ lên đồi. Lính hộ tống cùng đám tổng lư tháp tùng theo sau. Các cô gái chăm chỉ công việc nhưng không quên liếc trộm khi kiệu đi ngang.

Đi giáp ṿng, bà chúa truyền trở lại nhà. Đoàn người xuống đến chân đồi bỗng nghe tiếng hát. Giọng hát cao vút rơ mồn một:

Chị giầu chị lấy ông nghè

Chúng em khốn khó trở về lấy... vua.

Bà chúa ra dấu ngừng. Đám tổng lư ngơ ngác lo lắng. Lăo lư trưởng sợ văi đái khi bà chúa truyền muốn gặp người hát. Lăo tất tả bước, chọc giận bà chúa th́ mười cái lư trưởng cũng bay. Lăo lầu bầu: Lại cái thứ đĩ ngựa ngang bướng con nhà Đồ Đặng.

Thấy Huệ đang hái chè, vẻ như muốn hát tiếp. Lăo la to:

-Câm ngay mơm chó nhà mày lại. Bà chúa đi thăm nương, làm chẳng lo lo hát. Rồi ông cho trận nhừ tử. Ra gặp bà chúa, nhớ quỳ ngay giữa đường tạ lỗi, nói năng khuôn phép. Phạm thượng chết cả nhà nhà mày.

Huệ căi:

-Tôi hát mà vẫn làm, có ăn cắp công đâu mà ông nhiếc.

Huệ theo lư trưởng, không quỳ mà bước đến đứng khoanh tay lễ phép trước kiệu:

-Bẩm bà chúa gọi con?

Nh́n cô gái, bà Trần kinh ngạc. Cô thôn nữ hái chè làng Phù Đổng xinh như tiên giáng. Một công tŕnh tuyệt hảo của hóa công. Rồi giọng hát. Giọng tuyệt vời cao vun vút níu bước chân buộc bà ngừng lại. Bà khi xưa nổi tiếng hát hay làm chúa mê đắm, nay bà đánh giá khó ai hát vượt nổi cô gái này, kể cả chính bà.

Trong thoáng giây, bà nghĩ ra kế hay. Cô gái này gặp chúa, chắc chắn chúa mê mệt. Bà phải ra tay hành động, trả thù những kẻ toa rập dập vùi cuộc đời bà hàng chục năm ṛng. Bà vui vẻ ôn tồn: Con hát hay lắm, cho con về nghỉ, chiều nay tắt nắng đến gặp bà. Bà thương muốn con tiến phủ.

Nói xong bà thưởng Huệ mười quan tiền. Mọi người trầm trồ ngạc nhiên.

Huệ cúi chào bà chúa chậm răi xuống chân đồi. Huệ như mơ, mơ một ngày sẽ như bà chúa... Bàợ chúa và Huệ mỗi người một niềm vui... Huệ muốn thoát cảnh nghèo khổ, thoát cuộc sống nhàm chán tối tăm ngày như mọi ngày. Cuộc sống không ngơ thoát chôn vùi tuổi xuân nhan sắc. Huệ chấp nhận thà sống một thoáng huy hoàng c̣n hơn cả đời ch́m trong vũng sâu.

Huệ về nhà để tiền trên bàn, kể cha nghe mọi chuyện. Huệ tưởng cha mừng. Ông Đồ Đặng lại trầm ngâm buồn xa vắng. Huệ ái ngại. Ông nh́n con xót xa:

-Huệ ơi, nhà ta thanh bạch nhưng chưa thiếu áo cơm. Sao con đành đem thân làm tôi tớ nhà người?

Huệ khóc tức tưởi, niềm vui tắt ngấm:

-Bà chúa thương muốn con vào phủ, nào phải làm tôi tớ mà thầy nặng lời. Bao năm con sống với thầy với em, vất vả chăm lo mọi thứ, chẳng lẽ đời con bị chôn vùi măi. Tài hoa nhan sắc tàn phai, con muốn đổi thay, muốn nhà ta thoát cảnh khó...

Ông Đồ ngắt:

-Nhưng nhăn tiền lợi lộc chưa thấy mà ta đă chịu cảnh phụ tử chia ĺa.

-Con đi thời gian lại về. Thầy thử nghĩ, không vào hang hổ sao bắt được hổ... Trên đời không lẽ chỉ cánh đàn ông tha thiết công danh.

Ông Đồ kinh ngạc, ra con gái ông ngoài nhan sắc diễm lệ lại rất cao vọng suy nghĩ khác thường. Ông biết Huệ bướng bỉnh quả quyết nhưng có tấm ḷng. Kẻ có ḷng trời nào nỡ phụ. Thôi đành nhắm mắt mặc con tạo xoay vần.

Buổi chiều Huệ gặp bà chúa. Thấy Huệ khôn ngoan nói năng ra lẽ, bà chúa quư lắm. Huệ tả cảnh nhà bần bách, cha già em dại. Bà cho ngay trăm quan tiền, bảo để ông Đồ yên ḷng cho Huệ ra đi.

Huệ về nhà, ông Đồ tuy yên tâm có số tiền to, nhưng ḷng vẫn ngậm ngùi. Huệ trẻ người nào biết cấm cung là chốn từng vùi chôn cuộc đời bao mỹ nữ cung tần. Bao mùa xuân lệ chứa chan. Những mưu mô hiểm độc tranh ngôi vị, dành sự sủng ái của vua chúa. Thân mày liễu bao kẻ đố kỵ. Chuyện Lă Hậu trả thù Thích Cơ thời nhà Hán đọc lại vẫn rùng ḿnh.

Lă Hậu vợ Hán Cao Tổ là mẹ Lưu Doanh. Thích Cơ là thiếp nhưng xinh đẹp được Cao Tổ yêu quư. Thích Cơ sinh Lưu Ư. Hai bà cùng muốn con ḿnh nối nghiệp đế vương. Cuối cùng Lưu Doanh lên ngôi báu. Lă Hậu giờ là Hoàng Thái Hậu mặc sức trả thù. Hậu giết Lưu Ư, trả thù Thích Cơ.

Trước tiên Lă Hậu truyền chặt các ngón tay ngón chân Thích Cơ, sau đó cắt vú, khoét mắt, chọc điếc tai, uống thuốc cho câm rồi nhốt trong cầu tiêu, gọi Thích Cơ là con lợn người. Ai thấy cũng ghê tởm sợ hăi.

Hai chị em Triệu Phi Yến, Triệu Phi Hợp được Hán Thành Đế sủng ái. Cả hai không có con, t́m mọi cách giết hài nhi của các cung tần có thai, hoặc buộc uống thuốc trụy thai...

Quan hệ vua chúa với phi tần, t́m một t́nh yêu khó như ṃ kim đáy bể. Ngày đêm hoan lạc, đêm bảy ngày ba, vui bố thí tiền của, ghét ngoảnh mặt vô t́nh, dao kiếm vào thân. Cấm cung là chốn vua chúa vui hưởng lạc thú.

Vua nhà Hán là Vũ Đế khi yêu A Kiều, vua thề xây nhà vàng cho nàng ở. Khi chán, vua giam nàng trong cung Trường Môn đến chết. Vua Minh Gia Tĩnh say mê Trần Thị, phong nàng làm Hoàng Hậu quỳ hôn tay mỹ nhân. Sau vua chán đánh nàng trụy thai. Trần Hoàng Hậu chết trong uất hận không nhắm được mắt...

Chuyện cấm cung c̣n nhiều ly kỳ rùng rợn. Trong phủ chúa Trịnh nào khác chi. Người cháu ngoại của An Đô Vương Trịnh Cương là Ôn Như Hầu Nguyễn Gia Thiều xót thương thân phận cung phi viết Cung Oán Ngâm Khúc. Nguyễn Hữu Chỉnh viết Cung Nữ Thi được đời truyền tụng. Càng nghĩ ông Đồ càng nát ḷng. Con gái ông ngày mai giă nhà đi vào chốn thâm cung. Thôi dành quyền họa phúc cho trời. Cả đêm ông trăn trở chỉ hút thuốc lào vặt. Qua canh tư, ông Đồ mỏi mệt ngủ thiếp. Trước mắt ông là chốn Sơn Lăng tôn nghiêm lạnh lẽo. Một đoàn phụ nữ đội tang nối gót bước âm thầm như những bóng ma trên con đường trải đá xanh dẫn vào cửa lăng. Ông Đồ bước lại gần, ông bỗng thất thanh kinh hoảng: Thiếu phụ đội tang đi đầu đầm đ́a lệ rơi chính là Huệ con gái ông. Ông mở choàng mắt.

Huệ vẫn trằn trọc chưa ngủ, nghe tiếng ông Đồ la hét mê sảng. Huệ khóc nói với cha: Thầy ơi sao không yên giấc. Thầy cố giữ sức khỏe, trông nhà trông em. Con đi rồi về. Thầy chẳng mất con đâu...

 

 

Tĩnh Đô Vương Trịnh Sâm nối nghiệp phụ vương. Đă từng trải việc triều chính, chúa bắt tay ngay vào việc cải tổ củng cố quyền lực, dùng người thân tín tài năng vào chức trọng yếu. Phong thầy dậy học Nguyễn Hoàn làm Quốc Sư. Xuân Quận Công Nguyễn Nghiễm, Việp Quận Công Hoàng Ngũ Phúc đứng hàng đầu văn vơ. Bậc danh sĩ như Lê Quư Đôn, Ngô Th́ Nhậm, Nguyễn Khản đều được trọng dụng.

Chúa quyết tâm tiêu diệt lực lượng phiến loạn đang quấy phá nhiều nới. Tự tay phác kế họach đánh tan hai vạn quân phản nghịch Hoàng Văn Chất. Chúa nhân thắng thế muốn tiêu diệt lực lượng của Hoàng Thân Lê Duy Mật đang hùng cứ vùng thượng du Thanh Hóa trên ba mươi năm. Kế hoạch phải ngưng do phát giác âm mưu giành ngôi chúa của chính người em là Thụy Quận Công Trịnh Lệ. Trịnh Lệ là con Dương Thái Phi, chị Dương Ngọc Hoan. Chúa giận nhưng tha không giết, truyền tước binh quyền tống giam ngục thất. Đồng đảng của Lệ bị xử tử. V́ lẽ ấy chúa càng ghét Ngọc Hoan, chẳng ưa con ḿnh. Chúa vẫn không quên Tông đập nát cục đất ngày đầy năm tuổi.

Sau vụ Trịnh Lệ, chúa hay ngờ vực. Mối giao hảo giữa vua Lê chúa Trịnh không c̣n khắng khít như dưới thời chúa Trịnh Doanh. Chúa Trịnh Doanh trọng vua Lê là người đức độ quư tướng. Chúa thường nói với quần thần: ”... Hoàng Thượng mắt phượng râu rồng, ngồi vững như núi, bước đi nhanh. Lại nói năng lễ độ điềm đạm. Đất nước loạn ly cần cái đức của ngài.” Vua Lê Hiển Tôn cảm cái ân nhà chúa đặt ngài trên ngai vàng, biết cách cư xử giữ ḥa khí bền vững suốt mấy mươi năm.

Không những trọng vua, chúa quư mến Thái Tử Duy Vĩ, người thông minh nhanh nhẹn, sở học uyên bác, dung mạo uy nghi được giới sĩ phu và thần dân trọng nể. Nghĩ thế, chúa đem con gái là Tiên Dung Quận Chúa gả cho Duy Vĩ, mong chọn rể hiền.

Chúa Trịnh Sâm nghĩ khác phụ vương. Chúa cho thái độ của vua Lê chỉ là hành vi của kẻ khôn ngoan giảo quyệt nín thở qua sông. Đám phản nghịch Lê Duy Mật chính là chú nhà vua, không ngừng quấy phá trị an đất nước. Làm sao có thể tin ḷng dạ con người. Với Thái Tử Duy Vĩ. Chúa cho đây là hiểm họa, Duy Vĩ cao vọng, lại có uy tín. Mối hiềm khích giữa hai người đă có từ lâu khi chúa bẻ chiếc đũa thề không đội trời chung với Duy Vĩ, cho dù Vĩ là anh rể. Chúa nghĩ trước khi đánh giặc ngoài phải diệt giặc trong. Có nghĩa phải triệt Duy Vĩ trước. Chúa gọi Thái Giám Phạm Huy Đĩnh, kẻ chứng kiến chuyện bẻ đũa năm xưa. Chúa nói:

-Ngươi nhớ chuyện cũ, nay là lúc ta trả mối hận Duy Vĩ. Ngươi dụng kế bắt hắn hạ ngục ngay.

Huy Đĩnh có sẵn kế độc, vu cáo Thái Tử tư thông bất chính với cung nhân phủ chúa, kéo quân vào đông cung bắt Thái Tử hạ ngục. Hiển Tôn không cứu nổi con.

Năm sau đại quân Trịnh tấn công cứ điểm Trấn Ninh. Duy Mật cự không lại, cùng vợ con tự đốt chết. Diệt xong Duy Mật, chúa ra lệnh buộc Thái Tử thắt cổ tự vận.

Hôm ấy tại kinh thành, trời đang nắng bỗng tối sụp, cách vài gang không tỏ mặt người.

Tháng tư năm Giáp Ngọ 1774, chúa biết t́nh h́nh đàng trong rối loạn. Quyền thần Trương Phúc Loan gây bè kết đảng, nhân tâm ly tán. Định Vương chỉ ngồi làm v́. Chúa mừng cho đây là cơ hội bằng vàng không thể bỏ qua. Chúa cử Việp Quận Công Hoàng Ngũ Phúc làm Thống Tướng, hiệp cùng các danh tướng Hoàng Đ́nh Bảo, Hoàng Phùng Cơ, Hoàng Đ́nh Thể, Nguyễn Hữu Chỉnh đem trên ba vạn quân thủy bộ tiến vào Thuận Hóa.   Tháng chín, quân Trịnh vượt sông Gianh tiến đến Ái Tử. Chúa thấy thế tất thắng, đích thân kéo đại quân vào Nghệ An trợ chiến, động viên tinh thần tướng sĩ.

Cuối năm, quân Trịnh chiếm Phú Xuân. Chúa vui mừng ban thưởng trọng hậu tướng sĩ. Đây là chiến công hiển hách nhất suốt hai trăm năm các tiên chúa mơ ước nhưng không ai thực hiện được. Đáng mừng hơn, quân Trịnh cướp không kể xiết vàng bạc châu báu của chúa Nguyễn và Trương Phúc Loan chuyển hết về bắc. Tĩnh Đô Vương Trịnh Sâm dẫn đoàn quân chiến thắng trở về. Thăng Long thành cờ xí rực rỡ, pháo nổ vang khắp chốn. Dân đổ ra đường ca hát đông vui hơn ngày hội. Chúa vinh quang tột đỉnh.

Từ đấy, chúa thích ngắm nghía những báu vật đoạt được. Chúa quư nhất viên hồng ngọc tỏa ngũ sắc sáng ngời, lấy gắn ngay trên măo. Có cái đơn thuốc “Quy Linh Tập” cũng được chúa xem như báu vật. Đơn thuốc t́m thấy trong phủ Trương Phúc Loan, dùng để chế loại thuốc quư gọi là “xuân dược”. Loại thuốc dành cho vua chúa v́ có viết câu ”Thần an tằng tiến bí phương truyền”, có nghĩa phương thuốc bí truyền dâng lên vua. Một danh y bảo thuốc có từ thời Tần Thủy Hoàng. Chúa dùng thử thấy công hiệu, xung trận mănh liệt với hàng tá cung nhân.

Thấy cung nhân nhiều kẻ hương sắc phai tàn, chúa thi ân cho về nguyên quán để tuyển người đẹp mới. Biết bao cung nhân hàng chục năm tiến phủ chẳng hề được hưởng cái ơn mưa móc nhà chúa. Vẫn trinh nguyên.

Một ngày cuối xuân, trời nhá nhem tối. Thái Giám Chu Xuân Hán đang đứng trước nội cung bỗng gặp cung nữ của bà Trần Tiệp Dư sai đến dâng chúa hoa lạ.

Thấy cung nữ nhan sắc nói năng duyên dángỳ, Xuân Hán thích lắm dù đă thiến cái nợ đời. Chúa đang uống rượu một ḿnh ở hiên tây, đăm chiêu nh́n ra hoa viên chẳng chú ư khi cung nữ bước tới. Chúa hỏi:

-Dâng hoa sao đến tối?

Cung nữ nhỏ nhẹ:

-Bẩm chúa thượng, đây là loài huệ ngũ sắc hiếm có. Hoa nở về chiều, chỉ tỏa hương buổi tối. Ư lệnh bà muốn chúa hưởng trọn sắc hương.

Tiếng nói êm ái làm sao. Chúa quay lại nh́n bỗng kinh ngạc ngây dại. Tia mắt không dừng ở hoa mà ở khuôn mặt kiều diễm của người dâng hoa. Ôi sao trên đời có người đẹp đến thế. Chúa vui mừng nghĩ, trời cho ta của cải nay tặng thêm mỹ nhân. Chúa đứng dậy đỡ lẵng hoa để trên bàn. Chúa nói như ra lệnh: Theo ta...

Cung nữ nối gót. Chúa chẳng màng hoa lạ hoa quư. Chúa cảm bông hoa biết nói ngay phút ban đầu.

Đêm ấy cung nữ ở bên chúa. Cô gái bỡ ngỡ nồng nàn. Chúa miệt mài, ngất ngây ch́m đắm trong làn hương kỳ lạ từ những vùng mềm mại thấp cao tấm thân ngà ngọc chúa chưa từng được hưởng vị thanh thủy đào nguyên.

Sáng sớm, chúa thường thức vào canh năm tự tay pha tràợ độc ẩm. Sáng nay đối ẩm.          Viên thái giám quá sức ngạc nhiên, chưa cô gái nào được chúa chiếu cố kỹ đến thế. Chu Xuân Hán nghiêm chỉnh khoanh tay đợi chờ mảnh hoa tiên. Mảnh giấy ghi tên cùng ngày tháng chúa “hạnh”.

Với bậc đế vương, chuyện pḥng the là hệ trọng cao quư, phải cẩn thận chép ghi pḥng khi người nữ thụ thai gịng máu quư tộc. Xuân Hán kính cẩn nâng mảnh hoa tiên đến án thư cặm cụi ghi chép: Ngày tháng năm. Đặng Thị Huệ. Quán Phù Đổng Tiên Du Kinh Bắc. Sau đó lấy ba tấm thẻ bằng gỗ mỏng ghi lại như trên, bỏ tất cả vào một ống lớn lưu trữ. Ba tấm thẻ có nghĩa chúa “hạnh” ba lần...

Từ ngày ấy, Đặng Thị Huệ không trở lại cung Trần Tiệp Dư. Bà Trần mừng mưu sự thành công. C̣n Trương Giai Nhân đă có Huệ thay thế.

Huệ biết chúa mê tiếng hát. Huệ cất tiếng hát, vẫn câu ca ngày nào: Chị giầu chị lấy ông nghè. Chúng em khốn khó trở về lấy... vua. Chúa nghe mê mẩn. Giọng hát làm chim muông ngưng hót, cây cỏ vươn vai trở ḿnh lắng nghe. Lời hát khôn khéo ư nhị chúa càng đẹp dạ. Chúa vẫn nghĩ có ngày họ Trịnh xưng đế. Chúa khen. Huệ e lệ:

-Trời sinh em dành cho chúa thượng. Chúa yêu em đừng để t́nh như bọt nước. Đừng chưa tan buổi chợ đă vội ĺa xa...

Chúa bảo: Ta yêu khanh đến khi không c̣n sức để yêu. Ta sẽ tặng khanh cung vàng điện ngọc. Xây hồ cẩm thạch để khanh khoe thân ngọc ... Ta gọi khanh là Tuyên Phi.

Từ đấy, trong cung cấm ai ai cũng gọi Huệ là Đặng Tuyên Phi, không dám xúc phạm gọi tên nàng Huệ. Ngoài dân gian quen gọi nàng là Bà Chúa Chè.

Sẵn tiền của, chúa truyền Ôn Như Hầu Nguyễn Gia Thiều lo trang hoàng lại cung điện lộng lẫy nguy nga.

Nguyễn Gia Thiều tính trầm mặc, là cháu ngoại chúa Trịnh Cương. Ngoài tài thi văn lại giỏi kiến trúc khắc họa. Một khúc gỗ vô tri qua bàn tay Gia Thiều sẽ thành tác phẩm tuyệt vời.

Thiều ở trong phủ từ thuở lên năm. Cả hai anh em, chúa và Nguyễn Gia Thiều cùng được Quốc Sư Nguyễn Hoàn dậy dỗ. Lúc trưởng thành, Thiều chẳng màng quan chức, thích ngao du sơn thủy bầu rượu túi thơ. Người đời cảm mến tặng tay phong lưu câu thơ ”Thi tửu ngang tàng hảo trượng phu”. Chúa lại tặng thêm áo gấm.

Huệ muốn sửa sang lại hoa viên. Chúa nói:

-Việc này ta sẽ giao Hồng Lĩnh Hầu Nguyễn Khản. Khản với ta ngoài nghĩa vua tôi c̣n thân thiết như bạn. Ta cho hắn là người tài hoa bậc nhất. Khản giỏi văn thi, trồng cây cảnh uốn nắn theo ư, tạo h́nh núi non phong cảnh hữu t́nh. Khản lại có ngón đàn tuyệt hảo, sáng tác làn điệu dậy cung nhân hát, nhiều bài được truyền tụng trong dân gian.

Tuyên Phi nghe chúa nói thích thú, nao nức chờ gặp người tài hoa.

 

 

Hồng Lĩnh Hầu Nguyễn Khản lĩnh chức Tham Lĩnh Nghệ An non một năm. Khản là con trai trưởng của Xuân Quận Công Nguyễn Nghiễm, hiện là Tham Tụng, văn quan cao nhất phủ chúa.

Vốn gịng thế gia huyện Nghi Xuân Nghệ An, gịng họ nổi tiếng tài hoa khoa bảng. Em trai Nguyễn Khản là Nguyễn Du, tuổi mới mười một đă nổi tiếng hay chữ. Dân Nghi Xuân vẫn nói: Bao giờ rừng hết cây, sông hết nước họ Nguyễn mới hết quan.

Nguyễn Khản đỗ tiến sĩ, làm quan cùng triều với phụ thân. Lại được chúa tin yêu coi như bè bạn. Thuở ở kinh thành, chỉ có Nguyễn Khản là người duy nhất được tự do ra vào phủ chúa. Dinh cơ họ Nguyễn ở Thăng Long nguy nga đồ sộ, ai nh́n cũng tấm tắc ngợi khen.

Một năm làm việc ở quê nhà. Một năm buồn nản. Nguyễn Khản thu thuế, đi đến đâu cũng nghe dân than oán: Đại quan nghĩ coi, xứ này hết băo lụt rồi hạn hán. Cả vùng con lợn chẳng có, con gà cũng không. Con người th́ đói, đến con chó chẳng có cứt ăn, lấy đâu nộp sưu với thuế.

Dân nói thế c̣n ǵ lư sự. Công việc trắc trở.

Nhận lệnh hồi triều sửa sang hoa viên, Khản mừng lắm. Khản nhớ kinh kỳ, nhớ tiếng đàn phách, câu ca tiếng hát, bè bạn...

Trước ngày về kinh, Nguyễn Khản ghé huyện La Sơn gặp người anh rể Nguyễn Thiệp. Thiệp là tay danh sĩ, từng là học tṛ Xuân Quận Công Nguyễn Nghiễm. Giỏi khoa phong thủy và nhâm độn, Nguyễn Thiệp thi hội đỗ tam trường nhưng chỉ làm tri huyện thời gian rồi cáo bệnh về ở dưới chân núi Thiên Nhận đọc sách và dậy học làm vui. Dân Nghệ trọng gọi Nguyễn Thiệp là La Sơn Phu Tử.

Nguyễn Thiệp sống đơn sơ đạm bạc. Không ưa cuộc sống quá xa hoa của gia đ́nh nhạc phụ. Có lần Thiệp làm thơ chê Nguyễn Khản chơi bời phóng túng khét tiếng kinh đô.

Đêm hôm ấy anh em đối tửu. Trăng lên cao thắp sáng ngọn Thiên Nhận sừng sững phía đông. Nguyễn Khản nói:

-Bắc Hà loạn lạc đă yên đang hồi hưng thịnh. Nhà chúa muốn cầu hiền tài, lẽ nào anh cứ ẩn măi ở chốn thâm sơn cùng cốc. Có tài nên thi thố giúp nước giúp dân. Để lâu sẽ tàn theo năm tháng. Khi tôi về Nghệ, cha mấy lần căn dặn nói với anh điều ấy.

Nguyễn Thiệp trầm ngâm, khẽ thở dài:

-Tôi hiểu ḷng cha quư mến. Chú chẳng thấy tôi chiều ư cha thi đỗ làm quan. Nhưng bệnh tật hành hạ đẩy tôi xa hoạn lộ. Kẻ sĩ thức thời, tiến vi quan không được đành thối vi sư.

Khản biết người anh không thật ḷng, bệnh của Thiệp chỉ là bệnh thời thế. Khản hỏi:

-Nay bệnh t́nh ra sao?

-Bất thường. Lúc lên cơn động kinh, đầu tôi như vỡ từng mảnh, mắt nổ đom đóm chỉ thấy vùng sáng hỗn loạn. Trong cơn mộng dữ, tôi thấy quanh ḿnh toàn quỷ. Đủ thứ đủ loại, mặt đỏ mặt xanh. Rồi cơ man rắn rết luẩn quẩn dưới chân. Tôi thấy cảnh binh lửa trên quê ḿnh, đầu rơi máu chảy, ngọn cờ khăn sô, tiếng oan hồn khóc than đ̣i mạng... Lúc tỉnh dậy vẫn kinh hoàng. Tôi b́nh tâm, chỉ mong được sống không vui buồn, không nỗi đau tơi tả rách nát. Ôi cuộc sống phù du như bóng câu thoáng qua mành...

Đêm khuya trăng tàn. Đêm sâu thẳm. Tiếng muỗi vo ve, tiếng côn trùng than ră rời...

 

 

Nguyễn Khản vào phủ chúa từ sáng sớm. Chúa và Tuyên Phi đang uống tràợ ở mái tây. Thấy Khản, chúa mừng cho Khản cùng ngồi thưởng trà.

Khản lúng túng trước trang quốc sắc. Nhất là nụ cười mỹ nhân, nụ cười chắc chỉ có trích tiên Lư Bạch mới đủ chữ diễn tả. Hèn chi nhà chúa mê đắm, tiếng đồn lan cả nước.

Khản nâng ly uống cạn ngụm trà đầu tiên. B́nh trà do chính Tuyên Phi pha, những ngón tay tháp bút khéo léo chuyên trà từ chén tống sang chén quân. Hương trà thoang thoảng, ḥa với hương thơm người ngọc. Khản nhắm mắt cạn chén. Chúa hỏi:

- Ngươi biết loại trà này?

-Tâu chúa, thần hưởng nhiều danh trà. Từ hầu trà đến trảm mă. Nhưng chưa thấy loại nào có hương đặc biệt như loại chúa cho hưởng.

-Đúng thế. Chúa nói. Đây là loại đặc biệt của vua Thanh tặng tháng trước. Nó nguyên là loại hầu trà, nhưng được ướp thêm hương trinh nữ. Người Tầu gọi là Trinh Nữ trà. Trà ngon hơn là do ái khanh ta tự tay pha.

Chúa cười thích thú. Tuyên Phi má ửng hồng. Nguyễn Khản cúi đầu đa tạ. Khản tŕnh chúa kế hoạch làm hoa viên:

-Theo thần biết hoa viên suốt thời Minh Vương không được tu sửa nhiều do ngài chú tâm ổn định đất nước, đánh dẹp bọn phản nghịch nổi dậy nhiều nơi. Trong vườn hàng trăm loại cây cảnh, nhiều kỳ hoa dị thảo nhưng xếp đặt chưa tề chỉnh. Thần nghĩ, mỗi loài thảo mộc có tiếng nói, có ư nghĩa khác nhau. Từ chậu sứ gị lan mềm mại thướt tha,đến dáng tùng bách uy nghi hùng vĩ. Cỏ hoa tươi thắm như con người giữ măi vẻ thanh xuân. Hoa không có tuổi, cứ đúng hẹn hoa lại trở về. Hoa là tặng vật đấng hóa công hào phóng tặng người. Đất trời c̣n bao vẻ đẹp, nào núi rừng sông biển, muông chim ca hát. Đến cả những cái mong manh như sương buổi sớm, như mây chiều lơ lửng đầu non, đêm trăng sao mở hội ... Con người yêu vẻ đẹp phải điểm tô. Quanh hoa viên sẽ có tre. Loài cây gắn bó như một phần cuộc sống dân ta. Tre làm rào làm nhà, làm cung tên vũ khí. Tre đem bóng mát ngày hè. Cha ông đă nói: Ninh khả thực vô nhục, bất khả cư vô trúc. Có nghĩa bữa ăn thà không thịt, không thể ở chỗ thiếu bóng tre. Thần sẽ tạo non bộ mang h́nh dạng danh lam thắng cảnh như Hạ Long, Hương Tích... Tóm lại, hoa viên là h́nh ảnh giang sơn gấm vóc thu gọn lại...

Tuyên Phi ngắt lời:

-Chỉ nghe quan hầu tả, ta đă h́nh dung hoa viên tuyệt mỹ. Ta đang nao nức chờ ngày hoàn thành sẽ có mỹ tửu thưởng người tài.

Khản đa tạ cao hứng tiếp:

-Thần sẽ đặt tên chốn này là Bội Lan Đ́nh. Bội Lan là tên khác của hoa huệ. Mùa xuân hoa nở, chúa thượng và Tuyên Phi sẽ ngồi giữa rừng huệ trắng ngào ngạt hương. Hương thơm bội lan không thể nhầm với loài hoa khác.

Chúa và Tuyên Phi cười vui, ư khen Hồng Lĩnh Hầu quá ư ư nhị.

Ngay đêm ấy, chúa tổ chức xướng hát. Tuyên Phi lần đầu nghe Nguyễn Khản đánh đàn. Tiếng đàn tuyệt vời d́u tiếng hát ca nhi cùng nhau bay bổng. Tiếng đàn chín, không tiếng tơ nét gượng. Ngón vê vuốt xiết như thác chảy. Tiếng đàn lôi cuốn, gỗ đá muốn bật tiếng hát. Tuyên Phi say đắm, đôi môi mấp máy như muốn hát theo. Chúa cao hứng ôm trống cầm chầu. Đêm vui lai láng... Nguyễn Khản ra về tiếc thầm bông hoa quư làng Phù Đổng đă có chủ.

 

Đầu thu, mọi việc hoàn thành. Rằm tháng tám, phủ chúa tổ chức Đêm Hoa Đăng tại ao Long Tŕ ở bắc cung. Hàng ngh́n đèn lồng rực rỡ treo trên các cây phù dung ven ao. Tiếng đàn sáo, tiếng hát hội trăng vang khắp chốn. Đám thái giám chít khăn mặc áo như phụ nữ bày bán quả cây nem chả, có cả rượu ngon. Đám cung tần giả làm người mua, cùng nhau hát xướng rượu chè. Lúc chúa và Tuyên Phi ngự kiệu đến, mọi người vỗ tay reo ḥ, nhạc tấu tưng bừng...

Tuyên Phi tột đỉnh ước vọng vẫn chưa yên ḷng. Phi muốn vinh quang bền vững. Quanh Phi là sự ghen ghét, bao mưu sâu kế độc dành ngôi vị không bao giờ ngừng trong chốn thâm cung. Phi biết chúa không ưa Trịnh Tông, không muốn lập Tông làm thế tử. Đô Ngự Sử Nguyễn Thưởng có lần khải chúa xin lập Tông. Chúa nổi giận truyền giáng chức đuổi vào Thanh Hóa.

Nhưng trước hết Phi phải có con trai. Có con nối nghiệp chúa công danh phú quư mới bền. Các danh y được lệnh tiến dâng những phương thuốc bí truyền làm thụ thai. Mặt khác, Tuyên Phi ăn chay, chăm đi lễ chùa cầu Phật. Phi đến chùa Tây Phương, bỏ kiệu đi bộ bước lên hai trăm bậc thang để tỏ ḷng thành. Phi cầu tất cả sáu mươi hai vị Phật, từ vị bụng phệ vui tính đến vị gầy g̣ trầm mặc. Phi không quên đến chùa Thầy, ngôi chùa danh tiếng ở Sài Sơn cầu tự.

Trời không phụ ḷng thành. Năm sau Phi thụ thai. Mùa hè năm Đinh Dậu 1777, Phi hạ sinh vương tử. Chúa và Phi quá đỗi mừng vui mở đại yến. Ông lang Tầu có công bốc thuốc được phong hầu. Ôn Như Hầu Nguyễn Gia Thiều nhận lệnh trùng tu mấy cảnh chùa tạ ơn chư Phật. Chúa lấy tên của ḿnh hồi nhỏ đặt cho con là Trịnh Cán.

Trịnh Cán khôi ngô tuấn tú. Ngày Cán đầy năm chúa tổ chức lễ “Thí Nhi”. Vương tử Cán cầm ngay quyển sách. Chúa thấy thế càng yêu con hơn, cho rằng Cán sau này chuộng văn chương chữ nghĩa, xứng đáng nối ngôi cao. Tuyên Phi sung sướng vô ngần đă có quư tử.

Một hôm, chúa kể cho Tuyên Phi nghe chuyện các tiên chúa dựng nghiệp. Phi chăm chú nghe lại rót mỹ tửu âu yếm mời. Phi nói:

-Em thưa chúa thượng. Rơ ràng sự nghiệp hôm nay là công lao bao đời tiên chúa. Vua Lê chỉ việc an hưởng ngôi cao, khoanh tay rũ áo. Cớ sao con cháu họ không thuận mệnh trời, thường phản phúc mưu đoạt ngôi chúa. Ta lo an dân, họ lại khuấy động. Họ Lê nghịch ư trời, dù diệt vong cũng thuận lư.

Chúa trầm ngâm:

-Khanh hiểu ư ta. Từ khi nối nghiệp phụ vương, ta ngày đêm lo lắng tiễu trừ quân nghịch. Lại động binh chinh nam phạt Nguyễn, thu phục anh em Tây Sơn mở mang bờ cơi. Ta hằng nghĩ việc khanh tâu, nhưng trước khi khởi sự phải dọ nhân tâm. Kỳ Thịnh Khoa vừa rồi, biết bao sĩ tử bày tỏ cái ư nhân tâm quy Trịnh.

Phi tiếp lời chúa:

-Sĩ phu tài cao học rộng nên thức thời. Ư của họ là ư muôn dân. Em lại nghĩ, một anh chàng đói rách cờ bạc nợ nần lang thang đầu đường xó chợ như Lê Duy Ninh có xứng ngôi thiên tử. Cơ nghiệp nhà Lê thật sự đă mất về tay họ Mạc. Không nhờ các tiên chúa ta , họ lấy nước nào mà trị. Hai trăm năm họ thụ hưởng do ta độ lượng. Em nghĩ thế đă quá đủ...

Chúa nói:

-Ái khanh yên tâm, ta có chủ trương cả rồi.

Vài ngày sau, chúa vời quan Thị Lang Tiến Sĩ Vũ Trần Thiệu đến giao việc. Chúa nói:

-Hoàng thượng nay trọng tuổi, chẳng biết ngày nào cỡi hạc quy tiên. Thái tử Duy Vĩ cũng không c̣n. Ta xem gịng Lê chẳng c̣n ai xứng đáng nối ngôi thiên tử. Tiên sinh là bậc thức giả đức trọng tài cao tất nhận rơ lẽ thịnh suy. Thuận thiên giả tồn, nghịch thiên giả vong. Ta thuận ư trời gánh vác giang sơn, cử

tiên sinh làm sứ giả sang Tầu dâng biểu xin cầu phong. Tiên sinh v́ ta hoàn thành chức trách muôn đời lưu danh thanh sử.

Vũ Trần Thiệu nghe chúa nói cả sợ nhưng lặng yên không dám tỏ thái độ. Chúa tiếp:

-Ta hy sinh báu vật, tiên sinh mang theo làm cống lễ. Đó là viên hồng ngọc quư giá tỏa ngũ sắc. Giữ trong người nóng lạnh không phạm được.

Tháng sau phái bộ lên đường. Vũ Trần Thiệu ḷng như kim châm, ngổn ngang trăm nỗi. Thiệu mến chúa nhưng quyết không phản vua. Đến Động Đ́nh Hồ, Trần Thiệu quyết định đốt biểu văn, uống thuốc độc tự tử. Việc cầu phong không thành.

Phủ chúa nhận hung tin. Tuyên Phi giận lắm. Phi nói:

-Chúa thượng chọn lầm người. Bọn hủ nho ḷng dạ hẹp ḥi, ngửa tay nhận lộc nhà chúa nhưng chỉ biết có vua. Ngay chính bổng lộc nhà vua cũng từ tay chúa ban phát. Phụ ḷng tín cẩn của chúa mà tự cho là trung thần. Xử sự chẳng đáng làm đệ tử thầy Khổng.

Chúa bảo chớ nôn nóng. Mọi việc sẽ liệu sau.

Năm Canh Tư 1780, vương tử Trịnh Tông mười tám tuổi. Theo lệ nhà chúa sẽ lập phủ riêng cho thế tử vào mùa xuân. Quần thần biết chúa không ưa Trịnh Tông, chờ xem chúa xử sự thế nào.

Hết xuân rồi hạ không thấy ǵ. Vương Tử Tông vẫn ở nhà thầy dậy học của ḿnh là Hân Quận Công, lấy việc chọi gà uống rượu giải sầu. Người đau khổ nôn nóng nhất là Dương Ngọc Hoan. Hoan không c̣n cách nào, bèn đến khẩn cầu Nguyễn Thái Phi. Hoan khóc nói:

-Thưa mẹ, sự thể mẹ đă rơ. Phần con, chúa thượng xử bạc bẽo con chẳng dám trách. Nhưng Tông là con, sao lại bất công với giọt máu của chính ḿnh. Con biết chúa thượng say mê Đặng thị. Gọi thị là tuyên phi nhưng con vẫn là chính phi có hỏi có cưới theo đúng lễ nghi. Hơn nữa Trịnh Cán c̣n bé dại, lại thường đau yếu. Chúa thượng chỉ v́ t́nh mà quên cơ nghiệp. Nỡ bỏ trưởng lập thứ, họa từ trong nhà mà ra. Ai dám đem ngôi cao trao cho đứa trẻ? Con cúi đầu trăm lạy mẹ lên tiếng khuyên can, cứu nguy xă tắc.

Thái Phi nghe con dâu nói thuận lư. Thực tâm bà thương hại Ngọc Hoan bị bạc đăi, không ưa Thị Huệ v́ Huệ được chúa quá sủng ái như bị mê hoặc. Bà khuyên Hoan yên ḷng, chờ dịp tiện bà sẽ bàn chuyện với chúa. Hoan cúi đầu tạ ơn, ḷng cắm hận Quận Huy và “con đĩ Phù Đổng”.

Dân kinh thành mến Trịnh Tông. Nhiều người bất măn chê các đại thần ươn hèn, ăn hại đái nát không ai dám lên tiếng khuyên can chúa. Dân căm phẫn Đặng Mậu Lân, giận lây bà chị Tuyên Phi. Mậu Lân chỉ là tên du thử du thực dựa vào uy chị làm điều càn rỡ. Lân chuyên rong chơi, tụ tập bọn côn đồ la cà khắp các trà đ́nh tửu điếm. Bọn này có mang vũ khí, gặp ai trái ư là chúng hành hung. Thậm chí có lần Đặng Mậu Lân hiếp dâm gái nhà lành. Gia đ́nh nạn nhân kêu oan. Các phủ bộ sợ uy bà chúa chẳng dám xét. Có kẻ tức quá đề thơ:

Bộ binh bộ hộ bộ h́nh

Ba bộ đồng t́nh bóp vú con tôi.

Có người đem sấm luận bàn, nói cơ nghiệp họ Trịnh chỉ kéo dài trên hai trăm năm, nay đến lúÔc suy tàn do họa xẩy từ trong nhà. Cái họa bỏ trưởng lập thứ.

Có kẻ đem điềm trời luận thêm. Mấy năm nay, năm hạn hán, năm băo lụt làm mất mùa. Có năm lại nẩy ra giống sâu vàng gọi là hoàng trùng phá hoại lúa. Loài sâu quái ác sinh sôi nẩy nở nhanh khác thường. Sâu cắn ngang cây lúa ngậm đ̣ng. Nông dân nuốt nước mắt tiếc của tiếc công.

Tại kinh thành, hàng vạn ăn mày nối đuôi khắp nẻo. Chúa truyền nấu cháo phát chẩn nhưng vẫn có nhiều người chết đói. Dân cùng khổ mong đổi thay. Sự đổi thay mang lại cơm no áo ấm.

Chuyện mới xẩy ra tại Nghệ An, dân kể: Một hôm trời mưa như thác đổ. Có ngọn núi sụp đổ phát tiếng kêu như sấm. Trên trời bỗng xuất hiện rồng đầu vàng đuôi đen từ đỉnh núi bay lên. Rồng vút lên cao bị sét đánh cắt ngang thân ḿnh. Đầu rồng bay về phương nam. Đuôi rồng đen bay ra bắc rồi lao xuống biển làm nước đỏ mầu máu, cả khắc mới tan. Có kẻ bảo đó là điềm phương nam phát đế, họ Trịnh bại vong.

Cánh chị em hàng thịt cá ngoài chợ cũng sôi nổi kể chuyện cung cấm. Chị nọ chép miệng than, không biết cái hĩm con mẹ Phù Đổng có ǵ lạ mà chúa mê mẩn đến thế. Chị hàng thịt kể rành rẽ, nghe đồn con mẹ có thuật lạ như Hạ Cơ thuở trước. Vua nước Trần là Linh Công v́ say mê nàng mà bị thảm sát. Hạ Cơ ba lần lấy chồng làm vua, bẩy lần lấy đại thần. Đàn ông ngủ với nàng một lần là cứ đeo như sam. Ngoài bốn mươi vẫn như thiếu nữ, vẫn bao kẻ quỳ phục dưới chân chiêm ngưỡng dung nhan dám chết v́ nàng...

Chị em cười vang thích thú được nghe chuyện lạ.

Ngày đầu tháng bẩy, theo lệ Vương tử Trịnh Tông vào nội cung vấn an phụ vương. Đến cửa lính gác ngăn không cho vào. Tông giận dữ hỏi tại sao? Lính nói nghiêm lệnh chúa thượng chỉ gặp Quốc Sư và ngài Quận Huy. Tông hậm hực bỏ về ḷng đầy ngờ vực.   Khoảng mươi ngày nay, Tông nghe phong thanh chúa trở bệnh nặng, có khi ngài đă mất nhưng Quận Huy và Tuyên Phi ém đi. Chuyện thoán đoạt ngôi báu có thể xẩy ra.          Đêm ấy, Tông trằn trọc, uống hết bầu rượu vẫn thao thức. Tông nghĩ phải kíp hành động ngăn chận âm mưu của bọn phản nghịch.

Quận Huy tức Huy Quận Công Hoàng Đ́nh Bảo, con rể chúa Trịnh Doanh, người đang được chúa tín cẩn cho nắm giữ quyền hành. Quận Huy là người tài năng, thi vơ đỗ tạo sĩ (ngang với tiến sĩ bên văn), lập nhiều chiến công được phong Trấn Thủ Nghệ An. Dưới trướng Quận Huy có Nguyễn Hữu Chỉnh là tay mưu lược được tin yêu trọng dụng.

Sáng hôm sau, Tông đang ngồi uống trà th́ bộ hạ thân tín Đàm Xuân Thụ đến gặp. Xuân Thụ chân nho sinh, là người can trường nghĩa khí nên Trịnh Tông quư lắm. Thụ nói:

-Dân gian đồn đại việc hệ trọng. Có thể chúa thượng qua đời nhưng lũ phản nghịch ém đi định làm chuyện thoán nghịch. Việc dù có hay không, ngài nên liệu trước pḥng thân.

-Đành là thế nhưng phải làm ǵ. Ta có nên đến Kinh Bắc hoặc Sơn Tây dụng quân hai trấn về kinh dẹp nghịch thần và ác phụ?

Trịnh Tông tin tưởng hai trấn v́ Trấn Thủ Kinh Bắc Nguyễn Khắc Tuân là em ruột bà nội ḿnh là Nguyễn Thái Phi. Thái Phi yêu Tông v́ bà nuối nấng Tông từ tấm bé. Bà lại chẳng ưa ǵ Đặng Thị và Trịnh Cán. Trấn Thủ Sơn Tây Nguyễn Khản là thầy dậy học cũ của Tông. Khản tuy thân với chúa nhưng chống chuyện bỏ trưởng lập thứ.

Đàm Xuân Thụ suy nghĩ rồi nói:

-Theo tôi ta nên t́m cách lấy ḷng lính Tam Phủ bằng cách dùng tiền mua chuộc. Tôi dọ ư bọn ưu binh chẳng ưa ǵ Đặng thị và Quận Huy. Khi được tin đích xác chúa thượng qua đời, ta bất ngờ kéo quân vào phủ giết ngay hai kẻ đầu đảng. Mặt khác ngầm liên lạc với hai trấn, hễ có lệnh khởi sự phải đem quân về kinh ngay. Phối hợp chặt chẽ việc lớn tất thành.

Tông mừng rỡ khen kế hay. Xuân Thụ t́nh nguyện xúc tiến kế hoạch. Thụ biết Thái Giám Chu Xuân Hán rất giầu có, lại gần gũi thân t́nh với Dương Ngọc Hoan. Thụ nhờ Xuân Hán ứng trước tiền lo đại sự. Xuân Hán bằng ḷng xuất tiền. Sẵn tiền, Đàm Xuân Thụ tính lên vùng Lạng Sơn mua thêm vũ khí.

Việc bại lộ. Quận Huy phát giác tŕnh chúa. Chúa bệnh đă thuyên giảm nhưng đi lại c̣n khó khăn, truyền Quận Huy bắt giữ Trịnh Tông và đồng bọn. Riêng hai trấn thủ Kinh Bắc và Sơn Tây, chúa lệnh triệu về kinh không bắt ngay sợ kinh động v́ cả hai đang nắm binh quyền. Nguyễn Khản và Nguyễn Khắc Tuân hồi triều bị quản thúc. Quan Đốc Đồng Ngô Th́ Nhậm, danh sĩ chúa kính trọng được giao trách nhiệm xét xử.

Đàm Xuân Thụ khai rơ mọi sự, không chối căi nhưng cương quyết cho việc ḿnh làm v́ đại nghĩa. Vụ án đang xét th́ ngưng do Th́ Nhậm về quê cư tang thân phụ. Chúa truyền Bảng Nhăn Lê Quư Đôn thay thế.

Quư Đôn kiến thức uyên bác, thông minh lỗi lạc khó ai sánh kịp cảm thấy khó khăn quyết định án phạt. Vụ án đang tiến hành th́ xảy ra việc Trấn Thủ Kinh Bắc Nguyễn Khắc Tuân tự sát. Cái chết gây nhiều xúc động. Nguyễn Thái Phi được tin khóc ngất. Cảnh hậu cung buồn bă nặng nề. Chính chúa cũng khổ sở. Chúa gọi Ngọc Hoan xỉ nhục thậm tệ, cho là mẹ không biết dậy để con ngỗ nghịch. Ngọc Hoan sợ hăi nài van, mẹ sinh con đâu nỡ sinh ḷng.. Hoan thừa hiểu tính mạng đang bị đe dọa. Bao cảnh tương tàn xẩy ra trong gịng họ Trịnh cũng do tranh ngôi vương bá. Hoan chỉ là con sâu cái kiến, có chết cũng không nghĩa ǵ.

Chúa sức yếu mệt mỏi, chửi chán rồi cho hồi cung. Ngọc Hoan lo âu tương lai quá đỗi đen tối... Chỉ sợ Thị Huệ xui chúa vài câu th́ đầu ḿnh sẽ ĺa cổ, nhẹ nhất cũng nhận giải lụa hoặc một liều thuốc độc.

Ngọc Hoan đến phủ Nguyễn Thái Phi quỳ lạy khóc lóc:

-Xin mẹ cứu lấy con và cháu. Con e chúa thượng nóng giận, lại thêm Thị Huệ xúi giục ắt khó dung t́nh.

Thái Phi cũng khóc:

-Mẹ nào ngờ sự thể xẩy ra. Thôi con dại cái mang, chúa quở mắng nhưng mẹ nghĩ chẳng nỡ dứt t́nh. Mẹ đang nghĩ cách vẹn toàn.

Ngọc Hoan tạm yên ḷng.

Tháng sau, Lê Quư Đôn tŕnh chúa bản án. Chúa thuận, truyền họp quần thần. Chúa nói:

-Ta bất hạnh sinh nghịch tử...

Chúa nghẹn ngào rơi lệ. Lúc sau tiếp:

-Hiểu con không ai bằng cha. Tông tỏ ra ngỗ nghịch từ bé. Ta thương con, t́m thầy giỏi dậy dỗ. Những mong thầy uốn nắn nó nên người ḥng nối nghiệp lớn. Nào ngờ nó bỏ ngoài tai chữ nghĩa thánh hiền, tụ bè kết đảng cùng lũ trâu chó mưu đồ phản nghịch, tội đáng bêu đầu. Ta làm cha chẳng nỡ giết con, quyết định phế nó thành quư tử (con út), đổi tên thành Trịnh Khải, đời đời an phận bề tôi. Đồng bọn nó ta lệnh chém bêu đầu. Tên Chu Xuân Hán buộc tự xử. Riêng Nguyễn Khản bị tước binh quyền, quản chế tại kinh đô.

Trịnh Khải bị giam lỏng trong phủ. Trịnh Cán mới lên bốn được phong thế tử.

Sau vụ án Canh Tư, chúa suy sụp sức khỏe lẫn tinh thần. Chúa sợ nắng gió, suốt ngày trướng rũ màn che. Việc hệ trọng lắm mới họp quần thần. Chỉ có Quận Huy và Tuyên Phi lúc nào cũng được phép tự do ra vào cấm cung.

Ngày đầu xuân năm Tân Sửu 1781, phủ chúa theo lệ làm lễ chúc thọ Nguyễn Thái Phi. Thân tộc nội ngoại đông đủ. Quận Huy là con rể lại đến chúc thọ Thái Phi sớm nhất. Phi vui vẻ khen rể hiền, lại xứng bề tôi lương đống. Tuyên Phi và Ngọc Hoan gặp mặt nhau không nói năng ǵ. Chúa cấm không cho phép Trịnh Khải đến dự ngày vui.

Yến tiệc xong. Thái Phi nói chuyện riêng với chúa:

-Bấy lâu quốc sự đa đoan, nhiều chuyện phiền năo. Mẹ biết con ưu tư bề bộn. Mẹ đàn bà không khỏi âu lo. Cầu mong con khỏe mạnh sáng suốt trị nước chăn dân giữ ǵn nghiệp chúa. Mẹ già mẹ chết, nên đem cả tấc ḷng bộc bạch cùng con. Với mẹ, Hoan và Huệ cùng là con dâu, Khải và Cán đứa nào cũng là cháu. Cán thông minh nhưng yếu đuối bé dại. Khải sức trai khỏe mạnh, có phần tuấn tú khôi ngô. Chẳng may nó dại dột nghe bọn xấu xa xàm tấu làm càn. Con đă trừng phạt bắt làm quư tử. Mẹ xem ư nó đă biết hối cải ăn năn. Con nên lấy xă tắc làm trọng, đo lường cặn kẽ pḥng khi mệnh hệ...

Chúa ngắt lời mẹ:

-Mẹ dậy điều ǵ con cũng xin vâng. Nhưng chuyện này để con lo liệu. Đứa con ngỗ nghịch độc ác như Khải sao trở thành minh chúa. Tiếng đời dị nghị bất phục, quần thần ly tán là mầm rối loạn bại vong. Mai sau con có mệnh hệ nào đă có Cán. Nhược bằng Cán hỏng, con sẽ đem ngôi báu trao cho Trịnh Bồng (con chúa Trịnh Giang). Bác đă nhường ngôi báu cho cha, nay con trả lại ngôi cao cho gịng bác.

Thái Phi biết ư chúa đă quyết. Từ đó không dám bàn lại chuyện nối ngôi.

Đầu năm Nhâm Dần 1782, Thế Tử Trịnh Cán lại lâm bệnh, thuốc men hàng tháng không dứt. Sức khỏe chúa như tệ hơn. Quốc Sư Nguyễn Hoàn lo lắng tŕnh chúa cho triệu danh y Lê Hữu Trác người huyện Hương Sơn trấn Nghệ An về kinh chữa bệnh. Quốc Sư nói: Người này h́nh dung kỳ dị, nói năng thật thà chất phác nhưng y thuật xứng danh đệ nhất. Chúa thượng nên hạ chiếu triệu y về triều.

Nhận lệnh chúa, Hải Thượng Lăn Ông Lê Hữu Trác miễn cưỡng lên đường. Lăn Ông công danh chẳng màng, không ưa cảnh náo nhiệt kinh kỳ, chỉ muốn sống nơi quê nhà, ngày ngày vào rừng hái thuốc, chữa bệnh hoặc nghiên cứu tiếp tục viết bộ “Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh”.

Lăn Ông đến Thăng Long, đích thân Quận Huy đến quán dịch đón ông vào cung.

Lần đầu tiên vào cung cấm, Lăn Ông kinh ngạc thấy cung điện nguy nga tráng lệ. Qua khu hoa viên toàn kỳ hoa dị thảo, những ḥn non bộ tạo h́nh dị kỳ đến một căn pḥng rộng trướng rũ màn che, các cột sơn son thếp vàng. Qua khung cửa sổ h́nh bán nguyệt, Lăn Ông thấy đám cung nhân mặt hoa da phấn lố nhố bên trong, vài người che miệng cười. Chắc lần đầu thấy thầy thuốc béo tốt bụng phệ quần áo xuềnh xoàng, nhất là mái tóc bạc để dài chấm vai.

Tấm màn nhung từ từ kéo ra. Lăn Ông thấy một cậu bé khoảng năm sáu tuổi đang nằằm trên chiếc sập lớn phủ nệm gấm kê giữa pḥng. Cậu bé nằm ngửa, trên bụng đặt tấm chăn mỏng mầu vàng thêu rồng phượng. Lăn Ông biết đó là Thế Tử Cán. Trịnh Cán cười thấy Lăn Ông cúi chào. Bốn ngự y ṿng tay thi lễ xong đứng lùi xa nhường chỗ cho vị danh y bắt mạch chẩn đoán.

Lăn Ông nh́n kỹ cậu bé. Bụng trướng da xanh, hơi thở nặng mệt nhọc, viền môi sắc hôn ám. Mạch tả hữu nhận ra ngay dưới làn da, nhỏ thánh thót như giọt nước rơi từ trên mái, đôi lúc chợt ngưng. Bệnh nhân tỳ vị tâm phế đều suy. Tốt thuốc chỉ có thể cầm bệnh, khó sống thêm tuổi. Xét theo mệnh tướng, Trịnh Cán môi hở không che kín răng, khó hưởng lộc bền. Lăn Ông nén tiếng thở dài nói với Quận Huy: Tôi t́m ra căn bệnh thế tử. Bệnh cầm được.

Quận Huy nghe mừng, tin tưởng.

Sau khi kê đơn, Lăn Ông trở về quán dịch cửa đóng then gài. Theo thói quen ông đi ngủ. Có khi ngủ suốt ngày. Ông tự nhận là Lăn Ông, có nghĩa ông già lười.

Sáng hôm sau, Lăn Ông vừa xong tuần trà đă thấy Quận Huy tới đón ông vào cung. Quận Huy nói: Chúa thượng và Tuyên Phi ban thưởng thầy áo gấm và tiền bạc. Lại mời thầy vào thưởng trà. Đây là vinh dự lớn thầy được hưởng. Quận Huy ngạc nhiên thấy Lăn Ông b́nh thản nhận, chẳng tỏ vẻ vui mừng. Ông ngượng nghịu khăn đóng áo dài theo Quận Huy.

Chúa và Tuyên Phi đang ngồi trên sập ở mái tây. Lăn Ông bước vào cúi lạy. Lần đầu tiên gặp Tuyên Phi, Lăn Ông thấy nàng quá xinh đẹp. Chúa nói:

-Thuốc tiên sinh cho quả thần dược. Thế tử uống hai nước đă tỉnh đi lại chơi trong pḥng. Ta mời tiên sinh dùng trà, tiện xem bệnh t́nh của ta sao chữa lâu không giảm.

Tuyên Phi chuyên trà vào chén Lăn Ông.

Lát sau, Lăn Ông bắt mạch xong nh́n sắc diện chúa. Ông nói:

-Bẩm chúa thượng, ngài ḿnh gầy da khô, trán hâm hấp nóng, lưỡi nẻ, thư thoảng ho cơn. Vậy tất nước tiểu vàng đục, khó tiêu hóa nên thường đầy bụng ợ hơi. Mạch nhanh ấy là do tinh khô huyết kiệt. Tiện dân gia giảm thang Bát Vị, uống hai nước tất đỡ. Điều cần nhà chúa chăm hoạt động, ở nơi thoáng khí , ăn nhiều rau quả thay chất bổ béo.

Lăn Ông tŕnh chúa sơ lược, bởi nhiều điều người thầy lừng danh nhận ra nhưng không thể nói. Bệnh chúa căn do đam mê sắc dục, những thang thuốc mầu nhiệm gọi là xuân dược, chính nó sẽ giết hại tuổi xuân nhà chúa không biết ngày nào.

Hai ngày sau, chúa lại triệu Lăn Ông vào cung ban thưởng thêm tiền bạc lụa là. Chúa mến phục Lăn Ông, ư muốn phong quan tước, lưu ông ở lại kinh thành. Chúa vui vẻ hỏi:

-Ta uống hai nước thuốc của tiên sinh. Bệnh mười phần giảm hơn nửa, mừng rỡ bội phần bởi gặp thầy gặp thuốc. Tiên sinh danh bất hư truyền. Ta ṭ ṃ muốn biết cơ duyên nào dẫn tiên sinh tới y nghiệp?

-Bẩm chúa, thuở c̣n bé có lần tiện dân lâm trọng bệnh. Cha mẹ mất hết sản nghiệp chạy chữa nhưng tiền mất tật mang. May gặp lương y họ Trần người huyện Hương Sơn xứ Nghệ An hết ḷng cứu chữa hàng năm mới khỏi. Cảm ân thầy, tiện dân theo thầy về Hương Sơn, chỉ mong được gần gũi sớm tối hầu hạ thầy. Thời gian ở đó, tiện dân được đọc bộ sách y gọi là Phùng Thị Cẩm Nang lấy làm tâm đắc. Từ đó chuyên chú y nghiệp mong đem sở học cứu người.

-Tiên sinh dự kiến mai này cỡi hạc quy tiên sẽ để ǵ cho hậu thế?

-Tiện dân miệt mài trên hai mươi năm, đang sọan dở bộ Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh, góp phần bổ túc nền y học nước nam ta.

Chúa nghe càng thêm cảm mến. Chúa nói:

-Ta thường nghe đạo lư thánh hiền khuyên bậc quân tử đem tài văn vơ phù vua giúp nước làm sự nghiệp lớn nhất. Tiên sinh sở học uyên thâm, sao cứ ẩn thân nơi chốn thâm sơn cùng cốc, ngày càng mai mộầt. Làm thế e chưa phải lẽ?

-Người văn hay vơ giỏi, đem tài phù vua giúp nước chí ở công danh. Kẻ tiện dân chuyên y thuật chí ở đạo đức. Chúa hậu đăi ban quan chức cho tôi lưu lại triều đ́nh khác chi bắt cá ở trên cạn. Giang sơn của tôi là chốn thâm sơn cùng cốc. Bỏ công sưu tầm, t́m ṭi dược liệu đấng hóa công để sẵn trong cỏ cây. Chỉ mong thiên hạ vô bệnh, thầy lang an nhàn uống rượu làm thơ.

Chúa hiểu ư Lăn Ông, vẫn cố giữ danh y lưu lại kinh thành.

Hết xuân đến hạ, Lăn Ông nôn nóng hồi hương. Ngày ngày ông phải tiếp nhiều người mến mộ thăm hỏi, thời giờ lăng phí lại thêm nhọc ḷng. Lăn Ông cảm cái t́nh trọng đăi không nỡ phụ ḷng nhà chúa.

Giữa hạ, chúa trở bệnh liệt giường. Lăn Ông chẩn bệnh, nhận rơ mạch Ngư Tường ngay dưới làn da. Mạch lượn như cá bơi, ḿnh yên đuôi phe phẩy. Lăn Ông ngậm ngùi biết chúa sắp tận số. Thôi đành tận nhân lực tri thiên mệnh.

Đầu thu, Lăn Ông viết thư để lại cho Quận Huy bộc bạch tâm t́nh. Lăn Ông nhớ núi rừng, nhớ con sông ngọn suối, nhớ cỏ nhớ cây đành từ tạ về quê.

Quận Huy nhận thư vội hạ lệnh Trấn Thủ Nghệ An đến Hương Sơn t́m vị danh y. Quan quân nhiều lần đến nhà t́m kiếm. Người nhà chỉ nói thầy tôi vào rừng hái thuốc chẳng biết khi nào về....

Trung thu năm ấy phủ chúa không tổ chức Hội Hoa Đăng. Trung tuần tháng chín, vào một đêm trăng sáng vằng vặc. Chúa đang thiêm thiếp bỗng bật dậy hét thất thanh: Duy Vĩ Duy Vĩ, cớ sao ngươi dám đánh trên đầu ta...

Hét xong chúa ưỡn người, thở hắt rồi từ trần. Tĩnh Đô Vương Trịnh Sâm mất năm Nhâm Dần 1782, vừa tṛn bốn mươi mốt tuổi.

Tôn Đô Vương Trịnh Cán mới năm tuổi lên nối nghiệp. Việc triều chính hoàn toàn do Quận Huy và Tuyên Phi quyết định. Mỗi khi thiết triều, Tuyên Phi ngồi ngay sau rèm nhắc nhở Tôn Đô Vương. Quần thần nhiều kẻ bất măn, nhất là những người phù Trịnh Khải, không muốn đàn bà nhúng tay vào quốc sự.

Dân gian đàm tiếu chuyện cung cấm, về âm mưu thoán đoạt ngôi báu, về mối liên hệ bất chính giữa Quận Huy và Tuyên Phi.

Ngày nọ, có tên lính Tam Phủ uống quá chén đứng đái ngay giữa chợ đọc hai câu thơ:

Trăm quan có mắt như mờ

Để cho Huy Quận vào sờ chính cung.

Nhiều người cố ư cho đó là chuyện thật. Tuyên Phi xinh đẹp mơn mởn xuân t́nh, Quận Huy là tay vơ tướng lực lưỡng. Đúng là cảnh lửa gần rơm, thịt treo miệng cọp. Hai câu thơ chẳng mấy chốc truyền khắp kinh thành.

Quận Huy nghe được giận lắm, truyền bộ hạ len lỏi vào dân, bắt được ai đọc thơ sẽ cắt lưỡi.

Tuyên Phi lo sợ biết nhiều người hướng về Trịnh Khải. Phi nghĩ phải ra tay triệt Khải ngay, để lâu tất biến loạn. Phi bàn với Quận Huy. Quận Huy chần chờ không dám quyết do sợ uy Nguyễn Thái Phi.

Phần Ngọc Hoan sau khi chúa từ trần, Hoan lo sợ tính mệnh hai mẹ con vội đến gặp Thái Phi than thở. Ngọc Hoan không quên nói về những lời đồn trong dân gian. Thái Phi nghe tỏ vẻ lo lắng, bà hứa: Ngày nào mẹ c̣n th́ quyết giữ cơ nghiệp, không để ai hại đến con cháu.

Trước tiên bà vời Tuyên Phi đến. Bà nói:

-Nay con chức trọng quyền cao, phải xem việc bảo vệ cơ nghiệp nhà chúa là trọng. Sống đúng đạo dâu con, trên dưới thuận ḥa xóa bỏ tị hiềm. Phần Khải phạm trọng tội, chúa vị t́nh cha con không nỡ gia h́nh. Nay ta cũng theo cái nhân đức của người. Lại xét xem nó hối lỗi th́ nên nương tay giảm quản thúc. Dù ǵ nó cũng là giọt máu của chúa.

Tuyên Phi lễ phép vâng dạ.

Thái Phi lại gọi Quận Huy căn dặn cặn kẽ phải bảo vệ Khải. Bà nói Khải là phận cháu. Tuổi trẻ nông nổi sinh lầm lỗi. C̣n Cán yếu đuối, lỡ mệnh hệ nào th́ ngôi báu sẽ là của Khải, nhất quyết không nhường người khác.

Quận Huy cúi đầu vâng mệnh.

Ngọc Hoan chưa yên ḷng. Hoan nghĩ cách tốt nhất phải bằng mọi giá tiêu diệt Quận Huy và Thị Huệ. Có thủ hạ gợi ư nên nhờ lính Tam Phủ tức bọn ưu binh. Ưu binh vốn chẳng ưa Tuyên Phi lẫn Quận Huy v́ chớ hề ban thưởng cho chúng dù nắm trong tay toàn bộ quyền hành. Ngọc Hoan đẹp ư tiến hành mưu độc.

Ngọc Hoan t́m cách thân thiện với tên biện lại người Nghệ An Nguyễn Bằng. Bằng là tay biện bác liều lĩnh, tính hảo ngọt thích ăn chơi. Hoan nói:

-Cơ nghiệp nhà chúa tồn tại trên hai trăm năm nhờ công lao dũng dĩ Tam Phủ xông pha trăm trận chẳng quản hiểm nghèo. Mấy năm qua xă tắc đảo điên do đứa ác phụ làng Phù Đổng mê hoặc chúa thượng. Nó cấu kết với Quận Huy cùng bè lũ xàm tấu khiến chúa thượng bỏ trưởng lập thứ. Nay chúa thượng mới băng, tử cung(quan tài) c̣n quàn nơi súy phủ. Ác phụ và Quận Huy ngầm tư thông ư muốn làm chuyện soán nghịch. Ta thương nước bao nhiêu, giận bọn mũ cao áo dài chừng ấy. Bao đời hưởng lộc chúa, chức trọng quyền cao. Nay sơn hà hiểm nguy cứ điềm nhiên thị tọa. Ta phận đàn bà ruột nát gan bào biết tính sao...

Ngọc Hoan ngưng nói sụt sùi. Nguyễn Bằng cả giận hét:

-Ba quân có công gầy nghiệp tất không để ai phá đổ. Kẻ trượng phu hưởng lộc chúa phải đền ơn chúa, quyết sống chết với lũ phản nghịch. Nguyễn Bằng tuy thô lỗ vẫn nằm ḷng câu kiến nghĩa bất vi... Lệnh bà tin tưởng ba quân dám nói dám làm, rạng ngời nghĩa cả.

Nghe Nguyễn Bằng nói hung, Ngọc Hoan cả mừng đặt ngay trên bàn túi tiền nặng. Hoan bảo: Ta có ít bổng dành ba quân lo quốc sự. Ngài chớ từ nan. Việc thành nhà chúa thưởng to, chức tước cùng bổng lộc, lưu danh thiên cổ.

Nguyễn Bằng vui vẻ nhận tiền bước đi hăng hái. Bằng nói vói: Việc binh phải khẩn cấp. Để lâu sinh biến. Xin lệnh bà yên tâm.

Ngọc Hoan gật đầu đồng t́nh: Trăm sự cậy ba quân.

Nguyễn Bằng tụ tập ưu binh chè chén. Nói là lộc lệnh bà cho hưởng. Bữa tiệc thịnh soạn cơ man rượu thịt. Chờ mọi người ngà ngà. Bằng đứng lên phát biểu:

-Quân ta vốn người đồng hương với vua chúa nên bấy lâu ra sức tôn phù. Nay t́nh thế đổi khác, Quận Huy và con đĩ làng Phù Đổng thao túng triều đ́nh. Rơ là ta đang tôn phù chúng nó....

Bọn ưu binh đập bàn la hét: Không bao giờ chịu nhục. Quân ta chỉ việc tràn vào phủ giết sạch rồi tôn Thế Tử Trịnh Khải lên ngôi chúa là xong.

Cả bọn hăng hái uống máu ăn thề.

Kinh thành ồn ào tin ưu binh sắp nổi loạn. Tuyên Phi lo lắng bàn với Quận Huy nên giết Trịnh Khải để ưu binh không c̣n cớ bám víu. Quận Huy không nỡ ra tay v́ trót hứa với Nguyễn Thái Phi. Ư muốn chờ xem t́nh thế.

Quốc Sư Nguyễn Hoàn hoảng sợ tin chắc có biến loạn vội yết kiến Thái Phi, ư Nguyễn Hoàn muốn cùng Thái Phi thuyết phục Quận Huy chấp nhận phế Trịnh Cán lập Trịnh Khải cho yên mọi bề.

Thái Phi cho triệu Quận Huy. Phi nói:

-Nay t́nh thế khẩn trương, ba quân muốn dụng vũ lực tôn Khải lên ngôi chúa. Mẹ nghĩ Cán nhỏ dại không làm nổi chức trách, nhượng Khải là hợp lẽ. Xưa bác đă từng nhường ngôi cho cha nên xă tắc được yên. Nay ta làm theo chẳng ai dị nghị.

Quận Huy khóc nói:

-Con nhận di mệnh chúa quyết không thể làm sai, tủi vong linh người nơi chín suối. Trừ khi ấu chúa mệnh một, quần thần tùy nghi lựa người kế vị. Lại nữờa, nước có kỷ cương. Quân có nghiêm lệnh. Nay ba quân tự tung tự tác làm chuyện bạo nghịch. Con thề diệt tới cùng, bằng không lấy thân này báo đền ơn chúa cho trọn đạo làm tôi.

Sáng sớm ngày hai mươi ba tháng mười, ưu binh ngang nhiên viết hịch công bố ở nhiều nơi: Hạ quyết tâm bỏ Trịnh Cán lập Trịnh Khải.

Quận Huy cho thêm binh canh gác súy phủ. Tuyên Phi lo ngại khuyên nên điều binh các trấn tăng cường. Quận Huy bảo chưa vội.

Sáng hôm sau, ưu binh kéo đến vây súy phủ. Chúng reo ḥ quyết “băm xác thằng Quận Huy, bắt con đĩ Phù Đổng cho voi dầy ngựa xé”. Ưu binh ùn ùn kéo tới mỗi lúc một đông, chúng vượt Các Môn, tràn vào chật ních sân.

Quận Huy lên voi chuẩn bị xung trận. Tuyên Phi trao thanh báu kiếm. Phi nói: Tướng quân cẩn trọng, đừng để bọn nghịch phạm vào thân.

Voi tiến ra trước sân dừng lại. Ưu binh thấy Quận Huy lập tức ngồi xuống. Bỗng một đám ưu binh khác từ cửa khác tiến vào như sóng vỡ. Quận Huy vung gươm chém chết vài chục tên. Ưu binh say máu quấn dưới chân voi.

Quận Huy bị một ngọn giáo phóng vào lưng, hét lớn ngă nhào xuống. Phút chốc thân xác biến thành đống thịt bầy nhầy đẫm máu. Đám nội giám thấy thế nguy bảo vệ ấu chúa và Tuyên Phi thoát chạy.

Giữa cảnh máu đổ thịt rơi, Trịnh Khải được lập làm chúa ngay hôm ấy. Khải xưng là Đoan Nam Vương.

Vài ngày sau, đám nội giám của Thái Phi t́m được ấu chúa và Tuyên Phi đem về cung. Đoan Nam Vương Trịnh Khải lập tức hạ chiếu giáng Trịnh Cán xuống làm Cung Quốc Công, giáng Tuyên Phi xuống hàng thứ dân, truyền giam Tuyên Phi vào lănh cung.

Dương Ngọc Hoan giờ là kẻ chiến thắng, được phong thái phi. Ngọc Hoan nói với chúa:

-Ta có được ngày nay là do công lao ba quân. Con phải đăi ngộ xứng đáng.

Chúa vâng lời mẹ, hạ chiếu phong Nguyễn Bằng làm Bằng Vũ Hầu. Rộng tay với ưu binh đến độ ban thưởng “không đầu sắc”, sắc chỉ không ghi danh để người được ban thưởng có thể ghi danh bất kỳ ai. Nhiều người bỏ tiền mua lại tờ sắc phong để có quan tước.

Ưu binh cậy công lao gây náo loạn kinh thành, kể cả việc triều chính. Dân gian gọi chúng là bọn kiêu binh. Người người chờ xem số phận của nhưng kẻ trước kia trung thành với Bà Chúa Chè. Các phụ chính đại thần trước phù bà chúa nay trở mặt bội phản.

Nửa tháng sau, hai người con trai Quận Huy bị ngộ độc chết. Vợ quận Huy là Quỳnh Lâm Quận Chúa buồn bă cũng từ trần. Trịnh Cán lại bệnh nặng. Nhà chúa cho t́m các danh y cố chạy chữa. Cuối năm Cán mệnh vong.

Đặng Tuyên Phi trong lănh cung bị hành hạ xỉ nhục, có khi bị bỏ đói.

Một hôm Ngọc Hoan cho cung nữ gọi Phi vào cung. Hoan bắt quỳ, Phi cứ đứng. Hoan ra lệnh cung nữ nắm tóc Phi gh́ xuống, lại khạc nhổ vào mặt. Phi vẫn lặng thinh. Ngọc Hoan lồng lộn chửi bới con tiện dân hèn hạ, con đĩ hái chè làng Phù Đổng. Cuối cùng Tuyên Phi lên tiếng:

-Các ngươi nay đắc thắng là do đâu? Chúa vừa băng, tử cung c̣n nơi súy phủ đă vội cấu kết làm chuyện phản nghịch, đặt đứa nghịch tử lên ngôi báu. Thế mà ngày ngày các ngươi vẫn quỳ trước tử cung khấn lạy khói hương chẳng chút thẹn thùng. Mai sau mặt mũi nào nh́n người chốn suối vàng. Nhà chúa từ thời Thành Tổ Triết Vương (Trịnh Tùng) pháp lệnh nghiêm minh, trừng phạt phản nghịch bất kể hoàng thân quốc thích. Bao con cháu đă bị hành h́nh. Con ta kế vị do di mệnh chúa, nào tranh cướp của ai. Ta v́ trọng chúa, trọng cái đức của người nên mẹ con ngươi c̣n có hôm nay.

Tuyên Phi nói đến đấy, bên ngoài trời bỗng nổi giông gió. Một tia sét lóe sáng phát tiếng nổ ghê hồn đánh gẫy ngang thân cổ thụ trong hoa viên. Đám cung nữ hoảng kinh. Ngọc Hoan chột dạ truyền đem Tuyên Phi về lại lănh cung.

Cuối năm, Quốc Sư Nguyễn Khản (Khản là thầy dậy chúa nên mới được phong quốc sư) bàn với chúa: Đặng thị dẫu sao vẫn là người tiên chúa sủng ái. Nay đă bị phế thành thứ dân, ta nên để nàng ở Sơn Lăng ngày ngày hương khói hầu hạ chúa, thần nghĩ tiên chúa cũng vui ḷng mà chúa thượng được mang tiếng độ lượng hiếu đạo.

Chúa thuận.

Đầu xuân năm Quư Măo 1783, Tuyên Phi ra Sơn Lăng. Phi sống đơn độc, không tṛ chuyện giao tiếp. Ngày ngày hương khói nơi mộ phần rồi trở về pḥng. Phi buồn, thương cha côi cút nơi quê nhà, thương em bị lưu đầy biệt xứ. Ôi đời người thấm thía phù vân. Càng nghĩ càng đau.

Từ tết trung thu, đám cung nhân ngạc nhiên thấy Phi bỗng vui vẻ nói cười, nhiều khi cùng chị em chuyện văn, có khi lại ngâm thơ. Phi thường ngâm Cung Oán Ngâm Khúc của Ôn Như Hầu Nguyễn Gia Thiều: Trải vách quế gió vàng hiu hắt. Mảnh vũ y lạnh ngắt như đồng. Oán chi những khách tiêu pḥng. Mà xui phận bạc nằm trong má đào...

Cung nhân ngậm ngùi xót thân. Khi chúa c̣n th́ lo cúc cung tận tụy mong hưởng ơn mưa móc, có khi lại chẳng được chúa đoái hoài. Nay chúa chết lại phải đem thân ở Sơn Lăng hầu hạ hương khói cả cái thây ma nhà chúa.

Khi Phi ngâm đến câu: Ḷ cừ nung nấu sự đời. Bức tranh vân cẩu vẽ người tang thương...

Nhiều người sụt sùi. Có người nức nở thành tiếng. Phi an ủi: Các chị các em vui lên, chúng ta sắp được trở về với mẹ cha, với kinh thành đông vui, với lũy tre vườn ruộng. Ta lại trở về quê xưa ngày ngày lên núi hái chè hát câu Quan Họ...

Tháng chín, trước một ngày giỗ tṛn năm chúa từ trần. Phi có sẵn giấm thanh thuốc phiện, lại nhờ lính gác mua nhiều hoa huệ. Phi bảo ngày xưa chúa yêu huệ. Nay mua huệ cúng chúa, gọi là tạ ơn tri ngộ, đền đáp tấm ḷng người đă yêu thương.

Sáng ngày giỗ, quan quản lăng bận bịu lo nghi lễ đón chúa Đoan Nam Vương, thái phi và quần thần đến hành lễ.

Khi mọi người đến đủ, quan ngạc nhiên chẳng thấy bóng dáng Tuyên Phi. Quan vội chạy đến pḥng nàng.

Cửa pḥng mở hé. Hương huệ tỏa ngào ngạt. Quan đẩy cửa bước vào.

Trên chiếc sập gụ kê giữa pḥng, Tuyên Phi nằm bất động. Trên ngực và quanh ḿnh là những cành huệ trắng. Hoa đẹp tươi thắm nhưng Bà Chúa Chè, Tuyên Phi Đặng Thị Huệ đă chết tự lúc nào....

ĐỖ HÙNG.

 

 

 

 

 

 

 


 

 

SERVED IN A NOBLE CAUSE

 

 

 

Vietnamese commandos : hearing before the Select Committee on Intelligence

of the United States Senate, One Hundred Fourth Congress, second session ...

Wednesday, June 19, 1996

 

CLIP RELEASED JULY 21/2015

https://www.youtube.com/watch?list=PLEr4wlBhmZ8qYiZf7TfA6sNE8qjhOHDR6&v=6il0C0UU8Qg

  

 

US SENATE APPROVED VIETNAMESE COMMANDOS COMPENSATION BILL

http://www.c-span.org/video/?73094-1/senate-session&start=15807

BẮT ĐẦU TỪ PHÚT 4:22:12 - 4:52:10  (13.20 - 13.50)

 


Liên lạc trang chủ

E Mail: kimau48@yahoo.com, kimau48@gmail.com

Cell: 404-593-4036

 

Những người lính một thời bị lăng quên: Viết Lại Lịch Sử

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

֎ Binh Thư Yếu Lược Trần Quốc Tuấn  ֎ Một Trang Lịch Sử

֎ Vietnamese Commandos' History ֎ Vietnamese Commandos vs US Government ֎ Lost Army Commandos

֎ Bill of Compensation ֎ Never forget ֎ Viết Lại Lịch Sử  Video ֎ Secret Army Secret War Video

֎ Đứng Đầu Ngọn Gió Video ֎ Con Người Bất Khuất Video ֎ Dấu Chân Biệt Kích Video ֎ Kiểm Lại Hồ Sơ Biệt Kích Video

֎ The Secret war against Hanoi Richard H. Shultz Jr.֎ Gulf of Tonkin Incident ֎ Pentagon Bạch Hóa ֎ The heart of a boy

֎ U.S Debt Clock ֎ Wall Street and the Bolshevik Revolution Antony C. Sutton

֎ Wall Street and the Rise of Hitler Antony C. Sutton ֎ None Dare Call It Conspiracy Gary Allen

֎ Chiến Tranh Tiền Tệ (Currency War) ֎ Confessions of an Economic Hit Man John Perkins

֎ The World Order Eustace Mullin ֎ Trăm Việt trên vùng định mệnh ֎ Chính Đề Việt Nam Tùng Phong (dịch)

֎ OSS vào Việt Nam 1945 Dixee R. Bartholomew - Feis ֎ Lyndon Baines Johnson Library Musuem

֎ Chủ Nghĩa Dân Tộc Sinh Tồn ֎ Nguồn Gốc Dân Tộc Việt Nam B́nh Nguyên Lộc

֎ Nghi Thức Ngoại Giao ֎ Lễ Nghi Quân Cách ֎ Sắc lệnh Cờ Vàng ֎ Quốc Tế Cộng Sản

֎ How Does a Bill Become Law?֎ New World Order ֎ Diplomacy Protocol. PDF

֎ The World Order Eustace Mullin ֎ Why Vietnam? Archimedes L. A. Patti

֎ Vietnam War Document ֎ American Policy in Vietnam

֎ Foreign Relations Vietnam Volum-1 ֎ The Pentagon Papers ֎ Pentagon Papers Archives

֎ Vietnam and Southeast Asia Doc ֎ Vietnam War Bibliogaphy ֎ Công Ước LHQ về Luật Biển

֎ CIA and NGOs ֎ CIA And The Generals ֎ CIA And The House Of Ngo ֎ Global Slavery

֎ Dấu Binh Lửa ֎ Đại Hội Toàn Quân? Phùng Ngọc Sa

֎ Bách Việt  ֎ Lược Sử Thích Ca  ֎ Chủ thuyết Dân Tộc Sinh Tồn

֎ Silenced! The Unsolved Murders of Immigrant Journalists in the USA. Juan Gonzales

֎ Society of Professional Journalists: Code of Ethics download

֎ Douglas Mac Arthur 1962 ֎ Douglas Mac Arthur 1951 ֎ John Hanson, President of the Continental Congress

֎ Phương Pháp Biện Luận ֎ Build your knowledge

֎ To be good writer ֎ Ca Dao -Tục Ngữ ֎ Chùa Bái Đính ֎ Hán Việt

֎ Top 10 Crime Rates  ֎ Lever Act ֎ Espionage Act 1917 ֎ Indochina War ֎ Postdam ֎ Selective Service Act

֎ War Labor Board ֎ War of Industries ֎ War Production Board ֎ WWII Weapon ֎ Supply Enemy ֎ Wold War II ֎ OSS

֎ Richest of The World ֎ Truman Committee   ֎ World Population ֎ World Debt ֎ US Debt Clock ֎

֎ An Sinh Xă Hội - Cách T́m IP Email ֎ Public Holiday ֎ Funny National Days

֎ Oil Clock ֎ GlobalResearch ֎ Realworldorder ֎ Thirdworldtraveler ֎ Thrivemovement ֎ Prisonplanet.com ֎ Infowars

֎ Rally protest ֎ Sơ Lược VềThuyền Nhân ֎ The Vietnamese Population in USA

֎ VietUni ֎ Funny National Days  ֎ 1DayNotes 

 

Liên lạc trang chủ

E Mail: kimau48@yahoo.com, kimau48@gmail.com

Cell: 404-593-4036

 

Tặng Kim Âu


Chính khí hạo nhiên! Tổ Quốc t́nh.
Nghĩa trung can đảm, cái thiên thanh.
Văn phong thảo phạt, quần hùng phục.
Sơn đỉnh vân phi, vạn lư tŕnh.


Thảo Đường Cư Sĩ.

 

Your name:


Your email:


Your comments:


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


 



 

 

Your name:


Your email:


Your comments: