at Capitol. June 19.1996
with Sen. JohnMc Cain
with General John K Singlaub
CNBC .Fox .FoxAtl .. CFR. CBS .CNN .VTV.
.WhiteHouse .NationalArchives .FedReBank
.Fed Register .Congr Record .History .CBO
.US Gov .CongRecord .C-SPAN .CFR .RedState
.VideosLibrary .NationalPriProject .Verge .Fee
.JudicialWatch .FRUS .WorldTribune .Slate
.Conspiracy .GloPolicy .Energy .CDP .Archive
.AkdartvInvestors .DeepState .ScieceDirect
.NatReview .Hill .Dailly .StateNation .WND
-RealClearPolitics .Zegnet .LawNews .NYPost
.SourceIntel .Intelnews .QZ .NewAme
.GloSec .GloIntel .GloResearch .GloPolitics
.Infowar .TownHall .Commieblaster .EXAMINER
.MediaBFCheck .FactReport .PolitiFact .IDEAL
.MediaCheck .Fact .Snopes .MediaMatters
.Diplomat .NEWSLINK .Newsweek .Salon
.OpenSecret .Sunlight .Pol Critique .
.N.W.Order .Illuminatti News.GlobalElite
.NewMax .CNS .DailyStorm .F.Policy .Whale
.Observe .Ame Progress .Fai .City .BusInsider
.Guardian .Political Insider .Law .Media .Above
.SourWatch .Wikileaks .Federalist .Ramussen
.Online Books .BREIBART.INTERCEIPT.PRWatch
.AmFreePress .Politico .Atlantic .PBS .WSWS
.NPRadio .ForeignTrade .Brookings .WTimes
.FAS .Millenium .Investors .ZeroHedge .DailySign
.Propublica .Inter Investigate .Intelligent Media
.Russia News .Tass Defense .Russia Militaty
.Scien&Tech .ACLU .Veteran .Gateway. DeepState
.Open Culture .Syndicate .Capital .Commodity
.DeepStateJournal .Create .Research .XinHua
.Nghiên Cứu QT .NCBiển Đông .Triết Chính Trị
.TVQG1 .TVQG .TVPG .BKVN .TVHoa Sen
.Ca Dao .HVCông Dân .HVNG .DấuHiệuThờiĐại
.BảoTàngLS.NghiênCứuLS .Nhân Quyền.Sài Gòn Báo
.Thời Đại.Văn Hiến .Sách Hiếm.Hợp Lưu
.Sức Khỏe .Vatican .Catholic .TS KhoaHọc
.KH.TV .Đại Kỷ Nguyên .Tinh Hoa .Danh Ngôn
.Viễn Đông .Người Việt.Việt Báo.Quán Văn
.TCCS .Việt Thức .Việt List .Việt Mỹ .Xây Dựng
.Phi Dũng .Hoa Vô Ưu.ChúngTa .Eurasia.
CaliToday .NVR .Phê Bình . TriThucVN
.Việt Luận .Nam Úc .Người Dân .Buddhism
.Tiền Phong .Xã Luận .VTV .HTV .Trí Thức
.Dân Trí .Tuổi Trẻ .Express .Tấm Gương
.Lao Động .Thanh Niên .Tiền Phong .MTG
.Echo .Sài Gòn .Luật Khoa .Văn Nghệ .SOTT
.ĐCS .Bắc Bộ Phủ .Ng.TDũng .Ba Sàm .CafeVN
.Văn Học .Điện Ảnh .VTC .Cục Lưu Trữ .SoHa
.ST/HTV .Thống Kê .Điều Ngự .VNM .Bình Dân
.Đà Lạt * Vấn Đề * Kẻ Sĩ * Lịch Sử *.Trái Chiều
.Tác Phẩm * Khào Cứu * Dịch Thuật * Tự Điển *
KIM ÂU -CHÍNHNGHĨA -TINH HOA - STKIM ÂU
CHÍNHNGHĨA MEDIA-VIETNAMESE COMMANDOS
BIÊTKÍCH -STATENATION - LƯUTRỮ -VIDEO/TV
DICTIONAIRIES -TÁCGỈA-TÁCPHẨM - BÁOCHÍ . WORLD - KHẢOCỨU - DỊCHTHUẬT -TỰĐIỂN -THAM KHẢO - VĂNHỌC - MỤCLỤC-POPULATION - WBANK - BNG ARCHIVES - POPMEC- POPSCIENCE - CONSTITUTION
VẤN ĐỀ - LÀMSAO - USFACT- POP - FDA EXPRESS. LAWFARE .WATCHDOG- THỜI THẾ - EIR.
ĐẶC BIỆT
The Invisible Government Dan Moot
The Invisible Government David Wise
ADVERTISEMENT
Le Monde -France24. Liberation- Center for Strategic- Sputnik
https://www.intelligencesquaredus.org/
Space - NASA - Space News - Nasa Flight - Children Defense
Pokemon.Game Info. Bách Việt Lĩnh Nam.US Histor. Insider
World History - Global Times - Conspiracy - Banking - Sciences
World Timeline - EpochViet - Asian Report - State Government
https://lens.monash.edu/@politics-society/2022/08/19/1384992/much-azov-about-nothing-how-the-ukrainian-neo-nazis-canard-fooled-the-world
with General Micheal Ryan
DEBT CLOCK . WORLMETERS . TRÍ TUỆ MỸ . SCHOLARSCIRCLE. CENSUS - SCIENTIFIC - COVERT- CBO - EPOCH ĐKN - REALVOICE -JUSTNEWS- NEWSMAX - BREIBART - REDSTATE - PJMEDIA - EPV - REUTERS - AP - NTD - REPUBLIC TTV - BBC - VOA - RFI - RFA - HOUSE - TỬ VI - VTV- HTV - PLUS - TTRE - VTX - SOHA -TN - CHINA - SINHUA - FOXNATION - FOXNEWS - NBC - ESPN - SPORT - ABC- LEARNING - IMEDIA -NEWSLINK - WHITEHOUSE- CONGRESS -FED REGISTER -OAN DIỄN ĐÀN - UPI - IRAN - DUTCH - FRANCE 24 - MOSCOW - INDIA - NEWSNOW- NEEDTOKNOW NEWSPUNCH - CDC - WHO BLOOMBERG - WORLDTRIBUNE - WND - MSNBC- REALCLEAR - PBS - SCIENCE - HUMAN EVENT - TABLET - AMAC - WSWS PROPUBICA -INVESTOPI-CONVERSATION - BALANCE - QUORA - FIREPOWER GLOBAL- NDTV- ALJAZEER- TASS- DAWN NATURAL- PEOPLE- BRIGHTEON - CITY JOURNAL- EUGENIC- 21CENTURY - PULLMAN- SPUTNIK- COMPACT - DNYUZ- CNA
NIK- JAP- SCMP- CND- JAN- JTO-VOE- ASIA- BRIEF- ECNS-TUFTS- DIPLOMAT- JUSTSECU- SPENDING- FAS - GWINNETT JAKARTA -- KYO- CHIA - HARVARD - INDIATO - LOTUS- CONSORTIUM - COUNTERPUNCH- POYNTER- BULLETIN - CHI DAILY
Beyond Marxism? The ‘Crisis of Marxism’ and the Post-Marxist Moment
Stathis Kouvelakis
Forthcoming In Alex Callinicos, Stathis
Kouvelakis, Lucia Pradella (eds.), Handbook of Marxism and
Postmarxism, Routledge, 2020
Two centuries after his
birth, Marx’s image in the mainstream media and academic circles can
be summed up by the motto “Marx is alive but Marxism is dead”. The
Marx who is still alive is usually presented as an “economist” who
provided a lucid view of capitalism and of its internal
contradictions. This view has periodically re-emerged in the decades
that followed the collapse of the Soviet bloc: each time a crisis
breaks out, representatives of the mainstream confess that somehow
“Marx was right”, or, at least, more lucid than those economists
who, once more, have proved unable to foresee the coming crisis and
its long-term effects in contemporary societies. Thus, shortly after
the start of the 2008 recession, Nouriel Roubini, a senior economist
for the Clinton administration, the IMF and the World Bank, declared
to the
Wall Street Journal:
“Karl Marx had it right. At some point, capitalism can destroy
itself” (Roubini 2011). More recently, commenting on the impact of
new digital technologies, the Bank of England governor Mark Carney
said that “we have exactly the same dynamics as existed 150 years
ago – when Karl Marx was scribbling the
Communist Manifesto” (Drury
2018). Debatable as they might be in terms of their analytical
value, such statements reveal however that the idea of a structural
contradiction within capitalism still seems inseparable from the
name of the author of
Capital.
The unexpected
international success of the French economist Thomas Piketty’s book
Capital in the Twenty-first Century
(Piketty 2014) is a deeper symptom of the impact of the Great
Recession on mainstream public opinion. Piketty, a self-avowedly
non-Marxist supporter of social-democracy, demonstrates with a
wealth of empirical data a tendency to the concentration of wealth
that is inherent to the “normal” functioning of capitalism. The
tendential divergence between the rate of return to capital and the
rate of growth leads to social polarization if the state doesn’t
intervene, via taxation, to attenuate the effects of the
accumulation of assets at the top of the social ladder. By
contesting the belief in the progressive character of this system, a
cornerstone of bourgeois common sense since Bernard Mandeville and
Adam Smith, this approach raises an even more serious challenge to
the legitimacy of the system than the simple recognition of the
inevitability of crises.
Piketty’s conclusion is
that taxing wealth is necessary to avoid the economic and social
instability fuelled by the polarization within advanced Western
societies between a tiny minority of asset-owners and the working
majority. What in previous circumstances would look like a moderate
social-democratic redistributionist proposal, and indeed considered
as such by Piketty’s critics from the left (Duménil and Lévy 2014,
Duménil and Lévy 2015, Lordon 2015), proved nevertheless sufficient
for the defenders of neoliberal orthodoxy to make its author appear
as a “modern Marx” (The Economist
2014). It is true that, despite Piketty’s firm denial of any Marxian
or Marxist influence (Chotiner 2014), the title of the book, as well
as its length and long-term historical perspective, indicates at
least an implicit ambition to compete with the 19th
century German thinker. Its success – nearly three million copies
sold worldwide – resonated strongly with the anti-inequality agenda
put forward by the Occupy movement. It confirmed the loss of
legitimacy of neoliberalism in the very area in which it has most
successfully captured the public mind in its heyday.
The paradox of this
renewed acceptance of Marx’s vision of capitalism is that it goes
together with an almost consensual rejection of any version of the
political project defended by its author. The reasons are all too
obvious: the collapse of the regimes that claimed his legacy
combined with the turn towards a national but nevertheless ruthless
form of capitalism where parties claiming to be “communist” are
still in power – with Cuba standing (temporarily?) as a solitary
exception. The weekly
Die Zeit, Germany’s most
serious outlet of the liberal left, summed up this common sense of
the time in its dossier published under the characteristic title
“Hatte Marx doch recht?” (Was Marx right?). The guiding line was
that “despite all the new enthusiasm for Marx, history teaches that
his dream of the overthrow of circumstances in reality ended
catastrophically. For the working class, it usually turned out badly
when it brought about the revolution. In the Russia of Lenin and
Stalin, in Cuba or, in this century, in Venezuela. In China, too,
workers first had to suffer hard and pay millions in their lives
before the market opened their doors” (Nienhaus 2017).
Still, according to the same publicist, Marx might prove
useful even at a political level by providing capitalism with a
brake on its own self-destructive tendency, which the rising forces
of right-wing “populism” can only reinforce:
It
becomes more pleasant for all when the establishment reacts in fear
of the masses’ revenge. After the world wars of the 20th
century, many countries discovered a way to redistribute the profits
of capitalism, harnessing its power to make it usable for everyone:
the interventionist state. So far, nations have resisted the
tendency of capitalism to self-destruction. But today, a remarkably
high number of people are withdrawing from the system: managers,
financial jugglers, politicians. Marx would have unmasked as a sham
America’s current turn to protectionism. The world should still make
an effort to continue to discredit Marx, the revolutionary
predictor. To do that, one should necessarily read Marx, the
analyst, and Marx, the world economist (Nienhaus 2017).
The reference to Marx in
the current mainstream discourse thus testifies its own internal
contradiction: the perception of capitalism’s structural
deficiencies, the loss of legitimacy of the policies implemented
since the Reagan-Thatcher era – even in the eyes of some fractions
of the elite – only strengthen the belief in the insuperable
character of the system. The ultimate proof lies in the fact that
the only conceivable usefulness of the most radical critique ever
launched against this system is to prevent its “self-destruction”,
i.e. to serve its perpetuation. Even left social scientists such as
Wolfgang Streeck, a sociologist of Weberian inspiration, cannot see
any alternative to the current state of crisis. His notion of an
“end of capitalism” points exactly to this situation: an endless
Götterdämmerung
of capitalism during which it goes down a path of continuous decay
with no solution in sight (Streeck 2016 57-58). This situation,
according to Streeck, derives from a structural factor, i.e. the
capacity of a globalized and finance-dominated capitalism to prevent
the emergence of forces able to challenge the system as such. His
conclusion takes the form of an aporia: although the question of an
alternative to capitalism, and not simply of a better “variety” of
it, should be left open, there seems to be no effective agency
capable of taking on such an endeavour (Streeck 2016, 235).
The “Crisis of Marxism”
This pervasive pessimism
could be interpreted as a consequence of the collapse of Soviet
communism, a dark variant of the (in)famous “end of History” thesis
formulated by Francis Fukuyama in the immediate aftermath of the
event. A longer-term historical perspective shows however that the
aporia of the “desirable yet impossible alternative” significantly
predates the demise of “really existing socialism”. Even more
interestingly, it came from within Marxism and was formulated by
some of the main protagonists of the theoretical debates of the
1960s and 1970. In November 1977, at a conference organized by the
Italian dissident communist daily
Il manifesto, its director
Rossana Rossanda declared in her opening statement that “the very
idea of socialism, not as a generic aspiration but as a theory of
society, a different mode of organization of human existence, is
fading from view” (Rossanda 1977). According to Rossanda, this
crisis of the perspectives of the labour movement “goes beyond the
purely political domain and invests the realm of theory itself. It
is a crisis of Marxism, of which the nouveaux
philosophes are the
caricature, but which is experienced by immense masses as an
unacknowledged reality. Marxism – not as a body of theoretical or
philosophical thought, but as the great idealistic force that was
changing the world – is now groaning under the weight of this this
history”. However, for her, “whatever the nature of the
post-revolutionary societies [of ‘really existing socialism’], they
can and must be interpreted and that Marxism offers a reliable
instrument for doing this.” To be up to this task, Marxism needs to
understand that “the Gulag is the product neither of a philosophy
nor of a pure idea of power and politics”. Hence the necessity to
analyse the economic and social processes that unfolded in the years
following the October revolution, instead of recycling the abstract
debates on the Leninist party and on “relation between the vanguard
and the masses.”
In his own intervention, which became the most
famous of this conference, Louis Althusser confirmed Rossanda’s
diagnosis of the conjuncture while offering a much darker view of
the capacity of Marxism to overcome its crisis. For him, “something
has ‘snapped’ in the history of the labour movement between its past
and present, something which makes its future unsure” (Althusser
1977). This rupture is referred to the fact that “there no longer
exists in the minds of the masses any ‘achieved ideal,’ any really
living reference for socialism.” The “crisis of Marxism” originates
in the Stalinist era, during which
Marxism was entrenched into a series of ossified formulae, but
Stalinism also blocked it insofar as it seemed able to provide
practical solutions and build “socialism in one country,” eventually
extending it to an entire geopolitical bloc.
However, contrary to Rossanda, the French
philosopher seems more than doubtful concerning the capacity of
Marxism to “provid[e]
a really satisfactory... explanation of a history which was, after
all, made in [its] name” – “almost an impossibility” as he states
it. The reason for that lies ultimately within Marxism, and cannot,
as suggested by Rossanda, be resolved by the study of historical
conjunctures in the light of Marxist categories. In 1973, in his
first – and very belated – attempt to provide an explanation for
this phenomenon, Althusser had characterized Stalinism as an
essentially
theoretical
“deviation” which should be analysed as the “posthumous revenge of
the Second International, as a revival of its main tendency”, that
is as a “special form” of “economism” (Althusser 1976, 89). Four
years later, the roots of the problem are located in the writings of
Marx, Lenin and Gramsci. The previous self-confident affirmations on
Marxism as the “new science of the continent History” (Althusser
1971, 15) gives way to the enumeration of a seemingly endless series
of “gaps” and “enigmas”. The theoretical unity of
Capital is seen as “largely
fictitious” and its theory of exploitation suspected of carrying a
“restrictive conception… hindering the broadening of the forms of
the whole working class and people’s struggle” (Althusser 1977). The
status of philosophy and of dialectics in Marx is an “enigma”, as is
his relation to Hegel. No theory of the state, nor of the workers
organisations is to be found in Marx, Lenin or in the entire
“Marxist heritage”. Gramsci’s attempt to fill those gaps with the
“little equations” of the
Prison Notebooks on hegemony
(as a combination of force and consent) just sound “pathetic”.
This systematic demolition makes the statements on the “crisis of
Marxism” as a moment of “possible liberation and renewal” appear as
purely rhetorical. In a private letter sent a few months later to
his friend Merab Mamardachvili, Althusser refers to his intervention
at the Venice conference as a “masked talk”, a desperate attempt to
“dyke up the waters somewhat” (Althusser 2006, 3). He discounts his
own work as nothing more than
“a little, typically French justification, in a
neat little rationalism bolstered with a few references (Cavaillès,
Bachelard, Canguilhem, and, behind them, a bit of the Spinoza-Hegel
tradition), for Marxism's (historical materialism's) pretension to
being a science” (Althusser
2006, 3).
He also confesses that he’s tempted by a definitive retreat to
silence, since what he could work on is “nothing of importance in a
time when one must be armed with enough concrete knowledge in order
to be able to speak of things like the state, the economic crisis,
organisations, the ‘socialist’ countries, etc. I don’t have this
knowledge and I have to, like Marx in 1852, ‘begin again at the
beginning,’ but it’s late for this, given my age, fatigue,
lassitude, and also solitude” (Althusser 2006, 5).
This “radical loss
of morale”, to quote Perry Anderson’s words (Anderson 1983, 29),
should not be seen as an individual case – despite the highly tragic
dimension of Althusser’s destiny – but rather as a symptom of an
epochal turn in the conjuncture. The course of events showed that
Althusser and those who spoke of the “general crisis of Marxism”
(Haider and King 2017) had foreseen the downturn of the
revolutionary energies more clearly than those who, like Anderson,
saw it as a phenomenon “confined to Latin Europe”, essentially
caused by the defeat of the Eurocommunist strategy pursued by the
local Communist parties and supported by most of the Marxist
intelligentsia of those countries (Anderson, 1983 76-77). The
inglorious collapse of the Eastern European “really existing
socialism,” followed by the meltdown of the Western Communist
parties, the turn to capitalism of the Third World “socialist” or
“non-aligned” regimes (first and foremost of China) and the
accelerated integration of social-democracy in the neoliberal order,
signalled the end of the historical cycle initiated by the October
revolution. The idea of Marxism as a reflective form of unity of
revolutionary theory and praxis, and of communism as the “real
movement which abolishes the present state of things”, as Marx and
Engels famously put it in the
German Ideology (CW
5: 49), became more problematic than ever before. The “crisis of
Marxism” was over, leaving the future perspective of Marxism in a
state of radical uncertainty.
The “Post-Marxist” Moment
In a way, Anderson’s
judgment castigating “the veritable
débandade of so many leading
French thinkers of the Left since 1976” (Anderson 1983 32) has been
vindicated. Indeed, unlike its predecessor of the late 19th-early
20th
century, sparked by the controversy around Eduard Bernstein’s
“revisionism”, the late 20th
century “crisis of Marxism” produced little of significance compared
to the controversies which made Marxism a living tradition
throughout its history (Kouvelakis 2008a). In his 1983 essay,
Anderson had already pointed out that what Marxism in crisis shared
with its predecessor (“Western Marxism” in the Andersonian
terminology) was the “poverty of strategy” (Anderson 1983, 28). More
recently, Daniel Bensaïd elaborated on the “eclipse of strategic
reason” as the central dimension of Marxism’s retreat from the 1980s
onwards (Bensaïd 2007). What now appears clear is that the
definitive collapse of Marxist “orthodoxy” – which only survives as
a farcical pastiche in the institutes of the Chinese CP – also led
to the dislocation of the various forms of “heterodoxy”, if not as
purely intellectual arguments at least as forces capable of
intervening in the course of events.
Let’s pursue the
comparison between the two “fin-de-siècle” crises of Marxism a bit
further. The late 19th
century “revisionist” attack on the official doctrine of German
Social Democracy – the model party of the entire international
socialist movement – triggered a high-profile debate on the nature
of the transformations of contemporary capitalism, the validity of
the
Zusammenbruchstheorie
(“breakdown theory”) as the cornerstone of the “orthodox” strategy,
the evolution of class structure in Western societies, the role of
mass action, cooperatives, reforms and elections. These were the
issues on which Bernstein, Hilferding, Kautsky, Labriola, Luxemburg,
Sorel and many others (including major non-Marxist intellectuals
such as Benedetto Croce and Werner Sombart) argued, drawing
antagonistic approaches with long-lasting consequences within
Marxism and the workers movement.
Nothing of that sort came out of the “crisis of Marxism”
of the late 1970s and early 1980s. As can be seen from the
interventions of Rossanda and Althusser that set the terms of the
debate, at no moment was the shared diagnosis of the strategic
impasse in the West and the failure of Stalinism and its avatars in
the East situated within the wider perspective of the ongoing
transformation of capitalism on a world scale. The term “capitalism”
is indeed remarkably absent from those exchanges, anticipating its
eclipse from academic and public debate in the period that followed.
Indeed, what came quickly to prevail, at least in Latin Europe and
in the areas where Marxism was the most influential in the previous
period, is Althusser’s theoreticist approach, which located the
reasons of the crisis in the “gaps” and “enigmas” of the Marxian and
Marxist canon. Rossanda’s call for a historical-materialist analysis
of the conjunctures that led to the emergence of Stalinism and the
defeat of socialist revolution in the West remained unanswered.
Rather than the promised reflective and self-critical renewal, the
introverted character of the debate launched by the “crisis of
Marxism” internalized and amplified the historical defeat of which
it was both an anticipatory sign and a symptom.
It then comes as no surprise that the “new revisionism”
that emerged from that crisis, under the label of “Post-Marxism”,
amounted to a form of disintegration from within of the dominant
Western Marxist paradigm of the previous period, that is,
Althusserianism. In the radically transformed “post-modern”
atmosphere of the 1980s and after, the search for the ultimate unity
of a “structured totality” came to be seen as at best irrelevant,
and most commonly as an expression of a desire for “closure” that
can only pave the way to “totalitarianism”. The “overdetermination”
of conjunctures becomes pure “contingency”, the “materiality of
ideology” is turned into a discourse-based ontology of the “social”
guaranteeing its radical “indeterminacy”. As Fredric Jameson
underlined, this move should itself be seen as part of the broader
shift from what is called “structuralism” to “post-structuralism”, a
shift that marks the passage to a new period at the political, the
cultural and the economic levels. The central notions of the 1960s
theoretical revolution, from semiotics and structural anthropology
to anti-humanist Marxism, “fall-back into a now absolutely
fragmented and anarchic social reality (…), as so many more pieces
of material junk among all the other rusting and superannuated
apparatuses and buildings that litter the commodity landscape and
that strew the ‘collage city’, the ‘delirious New York’ of a
postmodernist late capitalism in full crisis” (Jameson 1984, 506).
Let us examine more
closely how these themes have played out in what should undoubtedly
be considered as the manifesto of this 1980s “Post-Marxism,” Ernesto
Laclau and Chantal Mouffe’s
Hegemony and Socialist Strategy
(Laclau and Mouffe 1985)[1].
Their starting point is quite similar to Bernstein’s
“revisionism”: the question of “revolutionary agency”, with its
“historical-sociological” and political-strategic implications.
Marxism’s unsurmountable flaw, according to Laclau and Mouffe, is to
consider as a given the existence of a unified social subject, the
working class, in charge of a historical mission, the revolutionary
overthrow of capitalism. This vision is grounded in a deterministic
vision of social relations, which sees the centrality of class
struggle (and the corresponding form of consciousness) as guaranteed
by the “determination in the last resort by the economy.” In a word,
Marxism is guilty of "essentialism" and, as a consequence,
increasingly unable to grasp the forms of subjectivation that
prevail in contemporary conjunctures. "Essentialism" is actually
nothing more than an attempt, as illusory on the analytical plane as
it is vain at a practical level, to fill the constitutive
indeterminacy of the social and the ensuing decentred character of
the forms of subjectivation. No wonder then that the working class
never fulfilled its alleged historical mission. Marxism is thus left
in disarray when confronted with the fragmented and open
configuration of the “new social movements” (such as feminism,
ecology, sexual and ethnic minorities), irreducible to any class
essentialism.
Even worse, Marxism should also be held responsible
both for the authoritarianism inherent in the Leninist type of
organization and for the totalitarian regimes that claimed its
legacy. A number of features, all intrinsic to Marxian and Marxist
theory, has inevitably led to this historical disaster. At first,
class essentialism cannot be dissociated from a purely instrumental
conception of democracy and of civil liberties. Marxists are
expected to fight for them as long as they are useful for them
seizing power, but, as such, their class nature is seen as
irretrievably “bourgeois”. Therefore, once in power, the proletariat
“would be the first to abolish them once the ‘bourgeois-democratic’
stage [of the revolution] was completed” (Laclau and Mouffe 1985,
55). Secondly, Marxism extends the “ontological primacy granted to
the working class” from the social to the political level. The
Leninist party, and, eventually, the state dominated by that party,
act as the sole legitimate leadership of the broader masses
regrouped under the hegemony of the revolutionary class. Hence a
“predominantly external and manipulative character” of the
leadership, displaying “an increasingly authoritarian practice of
politics” (Laclau and Mouffe 1985, 56). But this ontological primacy
of class was also extended to an epistemological privilege. The
party becomes the depository not only of political correctness but
also of science. Once Marxists are in power, their vision led
directly to totalitarianism, defined as the forced unification of
law, power and knowledge under the auspices of a “unitary people”
(Laclau and Mouffe 1985, 187). Laclau and Mouffe emphasize that the
“possibility of the authoritarian turn was, in some way, present
from the beginning of the Marxist orthodoxy; that is to say, from
the moment, in which a limited actor – the working class – was
raised to the status of a ‘universal class’ ” (Laclau and Mouffe
1985, 57). Marxism is doomed to disaster by its desire to “suture”
the social, that is, to reduce – if necessary through violence – its
constitutive openness under a single, unitary, meaning, provided by
the alleged truth of revolutionary class consciousness.
As opposed to Marxism, Post-Marxism as defined by Laclau
and Mouffe categorically rejects class determinism to emphasize the
constitutive role of discursive articulations and the indeterminacy
of the social. Discourse holds a sort of ontological primacy since
“our analysis rejects the distinction between discursive and
non-discursive practices” (Laclau and Mouffe 1985, 107) insofar as
nothing can be considered as external to discourse and/or
irreducible to discursive articulations – including the economy
(76-77). As a notion, “discourse” is thus equivalent to the
Heideggerian “Being” (filtered by Derrida’s ‘deconstruction’), whose
meaning remains always hidden, and therefore adequate to the
“impossibility of the real” (Laclau and Mouffe 1985, 129), the
impossibility of achieving the fullness of a “presence”, of a fixed
essence that would amount to its closure. It is only through the
practice of discursive articulation that the openness of the social
can give rise to forms of political subjectivation, but always and
solely in a contingent, partial and temporary mode. “Hegemony” is
the proper name of this practice: it consists in establishing chains
of equivalence between the heterogeneous demands emerging from the
social and transforms the very identity of the terms that come under
this articulatory relation. This approach thus makes intelligible
the irreducible plurality of political subjects that succeed the
defunct centrality of workers while contributing positively to their
emergence.
Liberal Democracy as the
Ultimate Horizon
Laclau’s and Mouffe’s theoretical ambition goes
however further than an epistemological claim. The task they
attribute to Post-Marxism is to turn the theory and practice of
hegemony decisively in the direction of democracy. The relation
between the two terms appears indeed as an ambivalent one, subjected
to a tension between a “democratic and an authoritarian practice of
hegemony” (Laclau and Mouffe 1985, 57). From the outset the
political space of modernity appears as divided between these two
modes of subjectivity. The modern political actor corresponds to a
“popular subject position”, constituted by the chain of equivalence
defining an “us” as opposed to “them”. Its logic is the two of an
antagonism. But antagonism is irreducibly plural, it cannot be
subsumed under any single, allegedly “objective”, contradiction. The
“democratic subject position” recognizes this impossibility and
opens up a common space, in which these antagonisms can only
coalesce in a partial and contingent way through their articulation
with other elements. Ecological, feminist, national or workers’
movements can therefore take many, sometimes diverging, forms
depending on the way they are discursively articulated. The logic of
the “democratic subject position” isn’t the two but the many, the
radical pluralism of identities: “pluralism is radical only to the
extent that each term of this plurality of identities finds within
itself the principle of its own validity” (Laclau and Mouffe 1985,
167).
We are here in the field of the
multiplicity of Wittgensteinian “language games” (Laclau and Mouffe
1985, 179) understood as a proliferation of discursive operations
across an increasingly complex social terrain made of fragmented and
autonomous spheres. This multiplicity should be preserved at all
costs since its negation would amount to that “suture of the
social”, which is the original sin of Marxism but, also, as we shall
now see, of right-wing authoritarianism.
This dual character of the political space leads
therefore to a fundamental consequence: the relation between the two
modes of political subjectivity is of complementarity but also of
tension. The creative character of politics requires the deployment
of the logic of equivalence. But the antagonism carried by that
logic can potentially constitute a threat to pluralism, and, as a
consequence to democracy as the common ground which allows the
differentiation (of “separation of spaces”) that is required by the
construction of equivalences to operate. Equivalence and plurality
need therefore to limit each other, and, most significantly, the
first should never pretend, or be allowed, to absorb the second.
This imperative can also be formulated as the necessity to “balance”
equivalence by autonomy, or “equality” by “liberty”. It doesn’t take
much effort to recognise here the terms in which liberalism has
always framed the question of democracy: the threat of an
egalitarian democracy that would undermine the “separation of
spaces” – in Marxist terms the (relative) separation of the
political and the economic as the distinctive dimension of
capitalism[2]
– should be removed, or at least contained, in order to preserve the
space of liberty. As stated by Laclau and Mouffe,
the
demand for
equality
is not sufficient, but needs to be balanced by the demand for
liberty, which leads up to
speak of a radical and
plural democracy. A radical
and non-plural democracy would be one which constituted
one single space of equality
on the basis of the unlimited operation of the logic of equivalence
and did not recognize the irreducible moment of plurality of spaces.
This principle of the separation of spaces us the basis of the
demand of liberty. It is within it that the principle of pluralism
resides and that the project for a plural democracy can link up with
the logic of liberalism (Laclau and Mouffe 1985, 184).
The spectre looming behind this threat is nothing
else than revolution, not only socialist revolutions but also the
French Revolution – at least in its Jacobin moment[3]
– held as equally responsible for the totalitarian path eventually
pursued by Stalinism. It is essential to understand, according to
the authors of
Hegemony and Socialist Strategy,
that the “logic of totalitarianism” is a “new possibility which
arises in the very terrain of democracy” (Laclau and Mouffe 1985,
186). Its impulse comes from the tendency of the logic of
equivalence to expand, and this happens when “it ceases to be
considered as one political space among others and comes to be seen
as the centre, which organizes and subordinates all other spaces”
(186). As history has shown, “every attempt to establish a
definitive suture and to deny the radically open character of the
social which the logic of democracy institutes leads to what
[Claude] Lefort designates as ‘totalitarianism’ ” (187). This is why
every temptation to seek “a nodal point around which the social
fabric can be reconstituted” should be categorically rejected (188).
But this is precisely what the “classic concept of revolution, cast
in the Jacobin mould” is about, since “it implied the foundational
character of the revolutionary act, the institution of a point of
concentration of power from which society could be ‘rationally’
reorganized. This is the perspective which is incompatible with the
plurality and the opening which a radical democracy requires”
(177-178). Such a perspective is equally shared by Marxism and
Jacobinism: “this change introduced by Marxism [class] into the
principle of social division maintains unaltered an essential
component of the Jacobin imaginary: the postulation of one
foundational moment of rupture, and of a unique space in which the
political is constituted” (152).
‘Totalitarianism’ exists
however also in a symmetrical right-wing version, that of fascism’s
“authoritarian fixing of the social order” (Laclau and Mouffe 1985,
188). Totalitarianism as such is therefore “a
political logic
and not a type of social organisation” and this is “proved by the
fact that it cannot be ascribed to a particular political
orientation” (187). This position is the logical consequence of the
radical decoupling of the political from any socio-economic
determination and its reduction to a discursive construction.
Fascism and communism differ to the extent that they represent
different “particular political orientations”, corresponding to
different “types of social organisation”, however this opposition is
of secondary importance (hence the use of the term ‘particular’ to
refer to their respective ‘political orientations’) compared to what
both share: a common desire “to establish a definitive suture and to
deny the open character of the social which the logic of democracy
institutes” (187). It is not difficult to trace in this
“anti-totalitarianism” a variant of the Cold-War discourse that
became dominant during the Thatcher-Reagan era. Far from being a new
(or even a 20th
century) construction this anti-totalitarianism is the heir a
liberal tradition descending in a straight line from Burke’s and
Tocqueville’s view of the French Revolution as a catastrophe
resulting from a desire to rebuild society from scratch, i.e.
according to “abstractions” and “preconceived systems” (Losurdo
2015).
The “radicality” of
“radical democracy”, as Laclau and Mouffe name their project, should
therefore not be confused with any notion of “revolution.” They make
it clear that by the term “radical alternative” they are “evidently
not referring to a ‘revolutionary alternative’, involving the
violent overthrow of the existing state, but to a deepening and
articulation of a variety of antagonisms, within both the State and
civil society, which allows a ‘war of position’ against the dominant
hegemonic forms” (Laclau and Mouffe 1985, 75). Rather than Gramsci,
the literal but actually superficial reference, the model for this
“war of position” is provided by Alexis de Tocqueville’s notion of
“democratic revolution” as a movement of expansion of rights into
new spheres within the limits imposed by the respect of “pluralism”
and of the “separation of spheres” (Laclau and Mouffe 1985,
160-163). This “revolution” was conceived by the French liberal
thinker as the movement of a gradual but continuous erosion of
traditional hierarchies, as a movement of permanent mobility and
circulation of individuals and wealth across the social ladder.
Likewise, for the theorists of Post-Marxism, it allows the
questioning of “relations of subordination” both by “old” and “new”
social movements and the extension of “rights” to new fields. The
“new social movements” (ecology, feminism, minorities) appear
however as the most appropriate vehicles for such a strategy, since
they are explicitly based on non-class principles and flexible modes
of identity and alliance formation. They appear therefore as the
driving social force within societies characterized by an increasing
autonomization of social activities. However, really existing
workers struggles (as opposed to the illusory messianic vision of
the proletariat) can and should also be understood in that way.
These struggles, dismissed as “reformist” by Marxists, “correspond
more in reality to the mode adopted by the mobilisations of the
industrial proletariat than do the more radical earlier struggles”
(157). Their modernity lies in the fact that, contrary to the
radically hostile to capitalism visions of the semi-artisans still
caught in the preindustrial imaginary depicted by E. P. Thompson in
The Making of the English Working Class,
“the relations of subordination between workers and capitalists are
thus to a certain extent absorbed as legitimate differential
positions in a unified discursive space” (157).
This last formulation is
particularly revealing of the way “radical democracy” is ultimately
understood as a struggle between “logics” contesting existing forms
of inequality and subordination but always within an unchanged
overall framework. This unnamed totality turns out being nothing
else than capitalism, the system in which the “legitimate
differential positions” of workers and capitalist can as it were
persist in their being. Indeed, only capitalism allows the “openness
of the social” based on the “separation of spheres which constitutes
the indispensable condition for political pluralism, or, in other
terms, for the “institutional diversity and complexity which
characterizes a democratic society” (Laclau and Mouffe 1985,
190-191). It is therefore perfectly consistent with their line of
thought to define “the task of the Left” as a move “to deepen and
expand [liberal-democratic ideology] in the direction of a radical
and plural democracy” (176). The claim made twice, and almost in
passing, about the necessity to “put an end to the capitalist
relations of production”, as “one
of the components of a project for radical democracy” (178) and
without this entailing the “elimination of other inequalities” as
its consequence (192), appears thus as little more than a rhetorical
gesture aimed at giving a residual left-wing flavour to an
enterprise of systematic demolition of the very idea of
anticapitalism as the basis for any consistent emancipatory project.
The Revenge of Totalization
Laclau’s and Mouffe’s 1985 book and the work that
followed on “agonism” and “populist reason” had a long-lasting
impact not only in the intellectual debate but also in the new
political sequence opened-up by the 2008 crisis, as testified by the
rise of “left-populist” movements in Europe such as Podemos and
France Insoumise. Many of its themes are shared other theorists who,
notwithstanding divergent theoretical frameworks and political
conclusions, found themselves in agreement with what it breaks from
– class politics, the critique of political economy – as well as
with some of the positive elements that take centre stage: a version
of the “linguistic turn” and the rehabilitation of the categories of
political liberalism. Habermas’s theory of “communicative action”,
Honneth’s “politics of recognition”, Foucault’s notions of “power”
and “discursive formations” (but also his late fascination with
ordoliberalism) are obvious cases of
such
an evolution. In their work from the 1980s onwards, even figures who
kept closer ties with Marxism and anticapitalism such as Toni Negri
followed a partly convergent trajectory, elaborating on themes such
as “immaterial labour”, the “multitude” as the new subject of
politics and the expansion at the world-scale of the US constitution
as the horizon of social movements in the new reality of an
allegedly post-imperialist and post-national “Empire”.
“Post-Marxism” became thus the name of a broader constellation that
expressed a substantial part of the “objective Spirit”, to quote
Hegel’s term, of the historical moment marked by the defeat of the
revolutions of the 20th
century.
Not that everyone agreed with this turn of events.
The Post-Marxism advocated by Laclau and Mouffe was, as could be
expected, met by strong rebuttals coming from Marxist theorists,
with Ellen Meiksins Wood and Norman Geras making the most
significant contributions (Wood 1986, Geras 1990). What came
essentially under criticism was their distorted understanding of
Marxist concepts and their thinly disguised belief in the virtues of
liberal democracy. The paradox here is that, despite the intensity
of the polemics, Marxists and Post-Marxists shared the same terrain,
that of a conceptual discussion moving in the terrain of
intellectual history and Marxist theory, with some sparse references
to the political conjuncture of the moment in order to denounce the
toothless politics attributed to Post-Marxists. Thus, although most
of the Marxist reaction to Post-Marxism was driven by a strong
rejection of Althusser[4],
it adopted
de facto
the “theoreticist” approach of the “crisis of Marxism” expressed by
the French philosopher. These polemics have little, if anything, to
offer concerning the transformations capitalism, the state and the
social structure were undergoing in the 1980s. At a moment of deep
retreat of the left and of social movements, critical thinking and
emancipatory politics came out even weaker from the late 20th
century “crisis of Marxism”.
A new picture only started emerging when the
contradiction created by the fall of “really existing socialism” and
the now unchallenged domination of neoliberal capitalism at a global
scale began to unfold. Various trends, each with a distinctive
temporality, converged, shifting gradually the terms of the debate.
The first of these is the dissent that developed from
within the Post-Marxist constellation. Its most significant
expression was Slavoj Žižek’s turn towards a critique of the
theoretical matrix from which his previous work had developed (Žižek
1999, Butler, Laclau and Žižek 2000). Although Žižek’s entire
trajectory is grounded on the writings of Althusser and Lacan, his
fondness for Hegel and for dialectical thinking always made him
always appear as a highly atypical post-structuralist. From the late
1990s onwards, he moved to an internal but systematic contestation
of the positions of Laclau and Mouffe, enlarged to those of other
figures such as Judith Butler or Jacques Rancière. Starting from a
notion assimilating subjectivity to the Hegelian labour of
negativity, Žižek now affirms the necessity of a global alternative
to capitalism. He thus rejects the compulsive Post-Marxist
insistence on the radical “openness” and “indeterminacy” of the
social, emphasizing that capitalism acts as the force closing
violently the possibilities of the Real by imposing the centrality
of class antagonism. He thus comes to share Fredric Jameson’s
longstanding view that totalisation isn’t a matter of choice but
something imposed by the existing, albeit unrepresentable, totality
that is capitalism.
The closure inherent in the prevailing social order
can only be broken by the foundational act of a revolutionary
subject, who bets on the constitutive void of a given situation, a
vision reminding us of Sartre’s notion of freedom as an act bringing
nothingness to the world, mediated by Alain Badiou’s theory of the
Event. Leninist politics is thus rehabilitated, much to the chagrin
of Laclau, not as offering the right theory of the party but as the
model of an act of radical rupture opening up the possibility of a
new order, of which the moment of the October revolution still
provides the standards (Žižek 2004).
Notwithstanding
significant problems of internal consistency (see Callinicos 2001),
and a persistent lack of strategic thinking – in line with the
“poverty of strategy” of Western Marxist thought – Žižek’s evolution
can be seen as a attempt to articulate decisionism to the
reinstatement of the dialectical categories of necessity and
contingency (the Hegelian movement of the concept posing its own
presuppositions), as a necessary tool for the understanding of
historical processes – another strong rebuttal of the
Post-Marxist/post-modern cult of “contingency”.
This break from within
Post-Marxism reveals the internal instability of this constellation,
deriving from the reactive character inscribed in its very name. The
ambition to supersede Marxism while inheriting its ambition of a
theory linked to a form of emancipatory project – even if the
totalizing dimension and the notion of ‘emancipation’ itself came
under heavy criticism – proved more fragile than what was widely
accepted in the first decades that followed the end of the “short 20th
century”. However, this crack wouldn’t have sufficed to change the
terms of the debate had Marxist theory not proved remarkably
resilient throughout the period when (nearly) all sides proclaimed
its death had arrived. A number of thinkers of the generation of the
1960s and the 1970s, mostly based in the world of Anglophone
academia, persisted in providing ambitious totalizing analyses of
the fundamental aspects of the transformations of the existing mode
of production.
To name just a few, let’s start with Fredric Jameson and
his notion of “post-modernism” as the “cultural logic of late
capitalism”. Faithful to the categorical imperative of Marxism
“Always historicize!” (Jameson 1981, 9), intensified by an “unslaked
thirst for totalization” (Kouvelakis 2008b), Jameson offered a vast
typology of this pervasive restructuring of social experience
characterized by a dehistoricized and dislocated (or “depthless”)
sense of space and time. As an immanent expression of a distinctive
stage of capitalism, the all-pervasive postmodern logic – rather
than specific currents identifiable as “postmodernist” – acts as a
powerful counterweight to the emergence of class consciousness (or
“cognitive mapping” in Jameson’s terms).
Inspired by the work of Henri Lefebvre and other thinkers
of the historical-materialist tradition (such as Engels and Rosa
Luxemburg), David Harvey has developed the (so far) most systematic
Marxist theory of space as the terrain in which the mode of
production displaces and temporarily resolves its own structural
contradictions – through a process of constant production of
“spatio-temporal fixes.” Harvey extended his theory to a
periodization of capitalism, exploring the specificities of the
current moment in his analysis of neoliberalism and the “new
imperialism.” At a more empirical level, Mike Davis provided
extraordinary vivid accounts of the formation of these new forms of
high-capitalist hyper-spaces, from California’s dystopic “city of
quartz” and the urban artefacts of Dubai to the “gated communities”
booming around the globe or sprawling of slums in the cities of the
global South. Davis’s preoccupations resonate with a rising body of
work from theorists such as Paul Burkett, John Bellamy Foster,
Michael Löwy and Andreas Malm on capitalism’s role in the ongoing
environmental catastrophe, the ecological dimension of Marxian
thought and the eco-socialist alternative.
This strongly “spatial”
Marxism explains the strong presence of a critically oriented
research in most university departments of geography and urban
studies and acts as an inspiration for activists involved in
innumerable struggles contesting capital’s spatial order. It is
supplemented by the renewal of Marxist political economy retraced by
Alex Callinicos in his chapter, “Hidden Abode”, in this volume. The
realities of financialized capitalism were the object of systematic
scrutiny by economists such as François Chesnais, Gérard Duménil,
Cédric Durand, Costas Lapavitsas and Anwar Shaikh even before the
2008 Great Recession, which, as noted previously, triggered a
broader attention to the Marxist understanding of contemporary
capitalism and its crises. A widely similar picture emerges from the
fields of international relations, labour studies and of the theory
of the neoliberal state and the world legal order. Even if a strong
philosophical current continued to produce an important and
innovative body of work (mostly in Italy and France, around figures
such as Domenico Losurdo, André Tosel and Daniel Bensaïd), it cannot
be said anymore that the type of Marxist theorizing that flourishes
in the Western world shares the essential characteristics once
attributed by Anderson to “Western Marxism” (Anderson 1976).
Although clearly a heir of the 20th
century heterodoxies associated with that tradition, it has
decisively stopped concentrating on its essentially aesthetical and
speculative themes to pick up the thread of research on political
economy and social and political theory.
This renewal of Marxism signals a new intellectual
conjuncture and testifies to its capacity to withstand the
challenges posed by its protean Other, capitalism, and by the
failures of the experiments conducted in its name. It comes however
at a cost, that of retreating into an essentially academic sphere,
accentuating the problematic relation to political practice that
characterized the previous configuration. In that sense, the “crisis
of Marxism,” as a diagnosis on the crisis of the perspectives of the
socialist and communist project, is still with us and will remain as
long as a new victorious experience of emancipatory struggle hasn’t
come into being. But one should also keep in mind that what
initially appears as a purely intellectual phenomenon often turns
out to be the anticipatory sign of a deeper historical trend. The
future of Marxism as an active force aiming at changing the world
could thus still surprise.
Bibliography
Althusser, Louis. 2006 [1978]. “Letter to Merab Mamardachvili”. In
Louis Althusser,
Philosophy of the Encounter. Later
Writings 1978-1987. London &
New York: Verso.
Althusser, Louis, 1971 [1968]. “Philosophy as a Revolutionary
Weapon”. In Louis Althusser,
Lenin and Philosophy and Other Essays.
London: New Left Books.
Althusser, Louis, 1976 [1973]. “Reply to John Lewis”. In Louis
Althusser,
Essays in Self-Criticism.
London: New Left Books.
Althusser, Louis. 1977. “The Crisis of
Marxism”. Available at
viewpointmag.com/2017/12/15/crisis-marxism-1977/ last
accessed April 7 2018.
Anderson, Perry. 1976.
Consideration on Western Marxism.
London: New Left Books.
Anderson, Perry. 1983.
In the Tracks of Historical Materialism.
London: New Left Books.
Artus, Patrick.
2018. “La
dynamique du capitalisme est aujourd’hui bien celle qu’avait prévue
Karl Marx”,
Natixis Flash Economie:
February 2 2018.
Available at
research.natixis.com last accessed April 7 2018.
Bensaïd, Daniel.
2007.
Eloge de la politique profane.
Paris: Albin Michel.
Bidet, Jacques, and
Stathis Kouvelakis eds. 2008.
Critical Companion to Contemporary Marxism.
Chicago: Haymarket.
Butler, Judith, Ernesto Laclau, and
Slavoj Žižek,. 2000.
Contingency, Hegemony, Universality. Contemporary Dialogues on the
Left. London & New York:
Verso.
Callinicos,
Alex
. 2001.
“Review of Slavoj Žižek,
The Ticklish Subject,
and Judith Butler, Ernesto Laclau and Slavoj Žižek,
Contingency, Hegemony, Universality.”
Historical Materialism 8:
373-403.
Chotiner, Isaac. 2014. “Thomas Piketty: I don’t care for Marx.”
The New Republic:
May 6 2014.
The Economist. 2014.
“A Modern Marx. Capitalism and its Critics”.
economist.com/news/leaders/21601512-thomas-pikettys-blockbuster-book-great-piece-scholarship-poor-guide-policy
last accessed April 4 2018.
Drury, Colin. 2018. “Mark Carney warns
robots taking jobs could lead to rise of Marxism.”
Independent: April 14 2018.
independent.co.uk/news/uk/home-news/mark-carney-marxism-automation-bank-of-england-governor-job-losses-capitalism-a8304706.html last accessed June 11 2018.
Duménil,
Gérard and Dominique Lévy.
2014. “Économie et politique des thèses de Thomas Piketty. I.
Analyse critique.”
Actuel Marx
56: 164-179.
Duménil,
Gérard, and Dominique Lévy.
2015. « Économie et politique des thèses de Thomas Piketty: II. Une
lecture alternative de l’histoire du capitalisme. »
Actuel Marx
57: 186-204.
Elliott, Gregory.
1986. “The Odyssey of Paul Hirst.”
New Left Review I/159:
81-105.
Lordon, Frédéric.
2015. « Why Piketty isn’t Marx. »
Le Monde diplomatique.
May 2015.
Geras, Norman. 1990.
Discourses of Extremity. Radical Ethics
and Post-Marxist Extravagances.
London and New York: Verso.
Haider, Asad and Patrick King, eds. 2017. “The Crisis of
Marxism” [texts by Louis Althusser, Etienne Balibar, Christine
Buci-Glucksmann, Nicos Poulantzas, Rossana Rossanda].
viewpointmag.com/2017/12/18/the-crisis-of-marxism last accessed April 10 2018.
Jameson, Fredric. 1981.
The Political Unconscious: Narrative as Socially Symbolic Act.
London: Methuen.
Fredric Jameson. 2009
(1984). “Periodizing the 60s”. In Fredric Jameson,
The Ideologies of Theory,
483-515. London and New
York: Verso.
Kouvelakis, Stathis. 2008a. “The Crisis of Marxism and
the Transformation of Capitalism.” In Bidet and Kouvelakis 2008,
23-38.
Kouvelakis, Stathis. 2008b. “Fredric Jameson: An
Unslaked Thirst for Totalisation.”
In
Bidet and Kouvelakis 2008, 697-710.
Laclau, Ernesto and
Mouffe, Chantal. 1985.
Hegemony and Socialist Strategy.
London and New York: Verso.
Losurdo, Domenico. 2015.
War and Revolution. Rethinking the 20th
Century. London and New
York: Verso.
Lyotard, Jean-François.
1984 (1979).
The Postmodern Condition: A Report on
Knowledge. Minneapolis:
University of Minnesota Press.
Nienhaus, Lise. 2017.
“Karl Marx: Er ist wieder da”.
Die Zeit 5/2017
zeit.de/2017/05/karl-marx-kapitalismus-probleme-rechtspopulismus-ungleichheit last accessed April 4 2018.
Piketty, Thomas. 2014.
Capital in the Twenty-First Century.
Cambridge MA: Harvard University Press.
Rossanda, Rossana. 1977. “Power and Opposition in
Post-Revolutionary Societies”.
viewpointmag.com/2017/12/15/power-opposition-post-revolutionary-societies-1977/ last accessed April 10 2018.
Roubini, Nouriel. 2011. “Roubini
warns of global recession risk”.
Wall Street Journal August
11 2011
wsj.com/video/roubini-warns-of-global-recession-risk/C036B113-6D5F-4524-A5AF-DF2F3E2F8735.html last accessed April 4 2018.
Streeck, Wolfgang. 2016.
How Will Capitalism End? Essays on a
Failing System. London & New
York: Verso.
Wood, Ellen Meiksins.
1981. “The Separation of the Economic and the Political in
Capitalism,”
New Left Review
I/127: 66-95.
Wood, Ellen Meiksins.
1986.
The Retreat from Class. A New “True”
Socialism. London and New
York: Verso.
Žižek, Slavoj.1999.
The Ticklish Subject. The Absent Centre of
Political Ontology. London &
New York: Verso
Žižek, Slavoj. 2004.
Revolution at the Gates: Zizek on Lenin: The 1917 Writings.
London & New York: Verso.
[1]
Although attributed to a large number of thinkers – the
Wikipedia article on the notion lists no less than 35 names,
even very unlikely ones (Abdullah Öcalan, Pierre Bourdieu or
Paulo Freire) - most of those who claimed the label of
“Post-Marxism” came from the Althusserian tradition: Etienne
Balibar, Barry Hindess, Paul Hirst, Gareth Stedman-Jones to
name a few. Most of the themes of post-Marxism, and of the
broader ‘post-structuralist’ constellation can be identified
in currents coming from other Marxist backgrounds, the such
as Italian post-operaismo, Indian “subaltern studies”,
versions of post-colonialism etc. The shared prefix “post”
is an unfallible sign of their common belonging to the
constellation of “post-structuralism”, or, better even, of
the “postmodern condition” to quote Jean-François Lyotard’s original
formulation (Lyotard 1984).
[2]
See Wood, 1981.
[3]
Laclau and Mouffe only praise the French Revolution,
following Hannah Arendt, François Furet and Claude Lefort to
whom they refer themselves, for its “1789 moment”, that is
for inaugurating a “new mode of institution of the social”,
symbolized by the Declaration of the Rights of Man seen as
providing the discursive basis for the “struggles for
political liberty” (Laclau and Mouffe 1985, 155). This is typically the traditional
liberal view of the Revolution, always carefully separating
the “good” 1789 moment from the “bad” 1793 one, the former
representing the conquest of liberty and the latter standing
for the drift toward ‘tyranny’ and ‘totalitarianism’.
[4]
For a different perspective see however
Elliott 1986.
Chủ nghĩa tân Marx
Vào thế kỷ 20 và 21, một số nhà xã hội học đã tiếp cận xã hội
với phương thức phân tích chịu ảnh hưởng rất nhiều từ các tác phẩm
của Karl Marx, tuy nhiên họ đã tiếp tục điều chỉnh chủ nghĩa Marx
truyền thống theo nhiều cách khác nhau. Ví dụ, một số người theo chủ
nghĩa Marx mới chia sẻ cách phân tích của Marx về chủ nghĩa tư bản
nhưng không chia sẻ niềm tin của ông vào một cuộc cách mạng cộng sản.
Những người khác (như Antonio Gramsci hoặc gần đây là Stuart Hall)
nhấn mạnh vào các khía cạnh văn hóa của xung đột giai cấp hơn là
trọng tâm kinh tế của các tác phẩm gốc của Marx. Những người đã điều
chỉnh các ý tưởng của Marx theo những cách này được gọi là những
người theo chủ nghĩa Marx mới.
Cách tiếp cận tân Marxist của Bắc Mỹ và cách tiếp cận lý
thuyết phụ thuộc của Mỹ Latinh có một số điểm chung, nhưng cũng có
một số khác biệt quan trọng.
Cách tiếp cận tân Marxist của Bắc Mỹ:
- Được phát triển bởi các học giả như Paul Baran và Paul
Sweezy vào những năm 1960.
- Tập trung vào vai trò của các tập đoàn đa quốc gia (MNC)
trong việc duy trì tình trạng kém phát triển ở Nam Bán cầu.
- Cho rằng các công ty đa quốc gia trích xuất giá trị thặng dư
từ các nước Nam bán cầu, khiến các nước này luôn phụ thuộc vào các
nước phát triển.
- Nhấn mạnh tầm quan trọng của các yếu tố nội tại như chính
sách nhà nước và quan hệ giai cấp, bên cạnh các yếu tố bên ngoài như
các công ty đa quốc gia.
- Xem Bắc và Nam bán cầu có mối liên hệ với nhau, và sự phát
triển của Nam bán cầu phụ thuộc vào những thay đổi cơ bản trong cấu
trúc nền kinh tế toàn cầu.
Cách tiếp cận của Mỹ Latinh:
- Được phát triển bởi các học giả như Raúl Prebisch vào những
năm 1950.
- Tập trung vào mối quan hệ giữa Bắc và Nam bán cầu, nhấn mạnh
vào thương mại quốc tế.
- Cho rằng sự trao đổi hàng hóa không bình đẳng giữa Bắc và
Nam bán cầu làm cho tình trạng kém phát triển ở Nam bán cầu kéo dài.
- Xem Bắc và Nam bán cầu về cơ bản là khác nhau và cho rằng sự
phát triển ở Nam bán cầu bị cản trở bởi các yếu tố bên ngoài như
quan hệ quyền lực trong lịch sử và chính sách kinh tế toàn cầu.
- Nhấn mạnh công nghiệp hóa thay thế nhập khẩu (ISI) và sự can
thiệp của nhà nước vào nền kinh tế như một phương tiện thoát khỏi sự
phụ thuộc vào các nước Bắc bán cầu.
Vì vậy, trong khi cả hai cách tiếp cận đều tập trung vào mối
quan hệ giữa Bắc và Nam toàn cầu và sự duy trì tình trạng kém phát
triển, chúng khác nhau ở chỗ nhấn mạnh vào các yếu tố bên trong so
với bên ngoài và vai trò của các công ty đa quốc gia. Cách tiếp cận
tân Marxist của Bắc Mỹ được coi là chỉ trích chủ nghĩa tư bản nhiều
hơn và nhấn mạnh vào nhu cầu thay đổi cơ bản đối với cấu trúc của
nền kinh tế toàn cầu, trong khi cách tiếp cận của Mỹ Latinh được coi
là tập trung nhiều hơn vào các can thiệp chính sách cụ thể để thúc
đẩy phát triển ở Nam toàn cầu.
Quan điểm của chủ nghĩa tân Marx về tôn giáo và thay đổi xã
hội
Không phải tất cả những người theo chủ nghĩa Marx đều coi tôn
giáo chỉ là một lực lượng bảo thủ. Người đồng nghiệp thân cận của
Marx là Friedrich Engels cho rằng tôn giáo có tính chất kép và có
thể hoạt động như một lực lượng bảo thủ nhưng cũng có thể thách thức
hiện trạng và khuyến khích thay đổi xã hội. Một số nhà văn theo chủ
nghĩa Marx và tân Marx đã phát triển ý tưởng này xa hơn nữa.
Tính cách kép và Ấn Độ giáo
Ý tưởng về một bản chất kép được minh họa rõ nét trong Ấn Độ
giáo , trong nhiều thế hệ, được sử dụng như một lực lượng bảo thủ
mạnh mẽ, không chỉ trong việc duy trì hệ thống đẳng cấp , nơi xã hội
Ấn Độ được chia thành các tầng lớp xã hội bất động ngay từ khi sinh
ra, với những người Dalits hay "những người không được đụng chạm" ở
dưới cùng của xã hội, bên ngoài chính hệ thống đẳng cấp. Tuy nhiên,
cùng một tôn giáo đã truyền cảm hứng cho sự thay đổi xã hội to lớn
trong phong trào dân tộc chủ nghĩa Ấn Độ, và đặc biệt là các nguyên
tắc bất bạo động và tự từ bỏ bản thân là trọng tâm của chiến dịch
cuối cùng thành công của Mahatma Gandhi chống lại Đế quốc Anh. Ngày
nay, Ấn Độ giáo một lần nữa được cho là thúc đẩy sự thay đổi xã hội,
như một yếu tố chính trong sự phát triển kinh tế của Ấn Độ, theo
Nanda .
Bloch - Nguyên lý của hy vọng
Ernst Bloch (1954) đã viết về Nguyên lý hy vọng. Ông lập luận
rằng các tôn giáo đã mang đến cho mọi người ý tưởng về một xã hội
tốt đẹp hơn; một cái nhìn thoáng qua về Utopia. Trong khi Bloch, với
tư cách là một người vô thần, nghĩ rằng đức tin tôn giáo là không
đúng chỗ, ông đã nhìn thấy trong đó một hy vọng về một xã hội tốt
đẹp hơn và một niềm tin rằng mọi người nên có thể có phẩm giá và
sống một cuộc sống tốt đẹp trong một xã hội tốt đẹp. Với nguy cơ đơn
giản hóa quá mức tác phẩm của Bloch, nó bao gồm ý tưởng rằng hy vọng
về một thế giới tốt đẹp hơn vốn có trong đức tin tôn giáo có thể ảnh
hưởng đến mong muốn về những điều tốt đẹp hơn trên Trái đất - để xây
dựng một thiên đường trên Trái đất, hoặc một Jerusalem mới - và có
thể giúp tập hợp mọi người để tổ chức nhằm mang lại sự thay đổi xã
hội mang tính cách mạng.
Peter Beyer (1994) đã
xác định ba tác động chính của toàn cầu hóa đối với tôn giáo:
Chủ nghĩa đặc thù
– tôn giáo ngày càng được sử dụng như một con đường cho hoạt động
chống toàn cầu hóa. Trong khi một đặc điểm của toàn cầu hóa là một
dạng đồng nhất hóa văn hóa (tạo ra một nền văn hóa đại chúng toàn
cầu duy nhất) thì tôn giáo thường được coi là đối lập với điều đó:
một biểu tượng về cách mọi người khác biệt về mặt văn hóa với nhau,
chứ không phải giống nhau. Điều này đã góp phần vào sự gia tăng của
chủ nghĩa chính thống và là một đặc điểm của xung đột chính trị ở
nhiều khu vực trên thế giới.
Chủ nghĩa phổ quát – tuy nhiên cũng có một số bằng chứng về xu hướng ngược lại.
Trong khi các nhóm theo chủ nghĩa chính thống nhỏ có thể nhấn mạnh
sự khác biệt của họ với những người khác, các tôn giáo lớn ngày càng
tập trung vào những gì đoàn kết họ. Khác xa với sự xung đột đáng sợ
của các nền văn minh (sẽ được đề cập sau), các nhà lãnh đạo tôn giáo
nhấn mạnh các giá trị chung và mối quan tâm chung. Thật vậy, đối
thoại liên tôn thông qua giao tiếp toàn cầu đã giúp xoa dịu xung đột
giữa các tôn giáo.
Sự thiểu số hóa – Beyer cũng lưu ý rằng tôn giáo ngày càng bị thiểu số hóa
trong xã hội đương đại, ít đóng vai trò hơn trong đời sống công cộng,
mặc dù đây có thể là quan điểm mang tính Âu châu và có thể là do
những thay đổi xã hội khác chứ không phải do toàn cầu hóa.
Một cách khác mà toàn cầu hóa tác động đến tôn giáo là cách
các tôn giáo sử dụng truyền thông toàn cầu . Các nhóm tôn giáo có
thể tận dụng công nghệ hiện đại để tuyển dụng thành viên mới, truyền
bá thông điệp và giữ liên lạc với các thành viên khác của tôn giáo.
Trong khi với một số tổ chức tôn giáo cực đoan, phản hiện đại, phản
toàn cầu thì điều này có thể có phần trớ trêu, nhưng đây là một
trong những cách mà tôn giáo ít liên quan đến quốc tịch hơn trước
đây.
Bản sắc tôn giáo ít gắn liền với bản sắc dân tộc hơn trước
đây. Hầu hết các tôn giáo chính trên thế giới đều mang tính quốc tế
và trong khi một số quốc gia vẫn có tôn giáo nhà nước rõ ràng, thì
chắc chắn nó không còn là đặc điểm của bản sắc dân tộc ở phương Tây
như trước đây nữa. Tuy nhiên, đôi khi mọi người vẫn gọi các quốc gia
như Vương quốc Anh là "các quốc gia theo đạo Thiên chúa".
Một ngoại lệ đáng kể là Ấn Độ. Meera Nanda (2008) lập luận
rằng Ấn Độ giáo có liên quan chặt chẽ đến chủ nghĩa dân tộc Ấn Độ.
Trong một cuộc khảo sát, 93% người Ấn Độ coi nền văn hóa của họ là
“vượt trội hơn những nền văn hóa khác” và bản sắc dân tộc Ấn Độ và
Ấn Độ giáo ngày càng được coi là giống nhau. Nói cách khác, Ấn Độ
giáo đã trở thành thứ mà Bellah gọi là tôn giáo dân sự. Thông qua
việc thờ phụng các vị thần Hindu, người Ấn Độ đang tôn thờ chính Ấn
Độ.
Đã có "Tôn giáo Thế giới" từ rất lâu trước khi quá trình toàn
cầu hóa được cho là bắt đầu. Đặc biệt là Cơ đốc giáo, Hồi giáo và Do
Thái giáo đã có mặt trên nhiều quốc gia và châu lục. Tuy nhiên, một
số nhà xã hội học cho rằng toàn cầu hóa đã dẫn đến sự lan rộng nhanh
chóng của một số tổ chức tôn giáo. David Martin (2002) chỉ ra sự
phát triển của Ngũ tuần giáo (một giáo phái Cơ đốc) trên khắp thế
giới đang phát triển. Martin đối chiếu Ngũ tuần giáo với Công giáo.
Martin lập luận rằng nhiều đặc điểm của Ngũ tuần giáo khiến người
dân ở những vùng nghèo hơn trên thế giới yêu mến trong thời đại toàn
cầu hóa. Đầu tiên, mọi người chọn gia nhập nhà thờ thay vì sinh ra
trong đó. Thứ hai, nó được coi (đúng hay sai) là đứng về phía người
nghèo, thay vì là một tổ chức cực kỳ giàu có. Thứ ba, nó không liên
quan đến nhà nước hoặc chính phủ trong khi nhà thờ Công giáo thường
có mối liên hệ chặt chẽ với nhà nước. Cuối cùng, nó ít phân cấp hơn
nhà thờ Công giáo. Như vậy, ở những khu vực mà nhà thờ Công giáo
từng thống trị nhưng hiện đang trì trệ và mất đi sự ủng hộ, thì Ngũ
Tuần lại đang phát triển mạnh mẽ.
Trong khi Martin trình bày một cách mà các tổ chức tôn giáo tự
phản ứng với toàn cầu hóa, Giddens (1991) trình bày một cách khác
đang ngày càng rõ ràng hơn trong xã hội đương đại: chủ nghĩa chính
thống.
Chủ nghĩa chính thống
Chủ nghĩa chính thống thường được định nghĩa là chủ nghĩa hiếu
chiến tôn giáo mà các cá nhân sử dụng để ngăn chặn bản sắc tôn giáo
của họ bị xói mòn. Những người theo chủ nghĩa chính thống lập luận
rằng các tín ngưỡng và hệ tư tưởng tôn giáo ngày càng bị làm loãng
và bị đe dọa. Do đó, họ ủng hộ rằng các cá nhân nên sử dụng các văn
bản tôn giáo và tuân theo truyền thống để ngăn chặn bất kỳ sự xói
mòn nào nữa đối với bản sắc tôn giáo của họ do sự thế tục hóa gây ra.
Ví dụ; ISIS lập luận rằng Hồi giáo chính thống đã bắt đầu phớt lờ
một số giáo lý cơ bản từ Kinh Qur'an và Tiên tri Muhammad, do đó, họ
lập luận rằng những giáo lý này phải được tuân theo như mô tả trong
Kinh Qur'an để ngăn chặn bản sắc tôn giáo bị làm loãng hoặc mất đi.
Gramsci
Antonio Gramsci là một người theo chủ nghĩa Marx người Ý,
người đã viết rất dài về cách mà giai cấp tư sản duy trì quyền lực
trong các xã hội tư bản, phần lớn được viết trong tù khi bị chế độ
phát xít của Mussolini giam giữ. Ông đưa ra một cách hiểu tinh vi
hơn về cách thức duy trì một hệ tư tưởng thống trị so với cách mà
Althusser đưa ra. Ông lập luận rằng thông qua văn hóa, giai cấp tư
sản có thể duy trì quyền bá chủ: một tập hợp các ý tưởng thống trị
được coi là lẽ thường.
Gramsci đồng ý với Marx, Lenin và Althusser rằng tôn giáo đóng
một vai trò trong đó và góp phần vào sự kiểm soát bá quyền của giai
cấp thống trị. Tuy nhiên, giống như Engels, Gramsci không nghĩ rằng
đây là vai trò duy nhất mà tôn giáo có thể đóng. Công nhân có thể tổ
chức chống lại bá quyền và phát triển một phản bá quyền. Cũng giống
như tôn giáo có thể hữu ích cho việc xây dựng bá quyền tư sản, nó
cũng có thể hữu ích cho việc xây dựng một phản bá quyền, do các trí
thức hữu cơ lãnh đạo. Đối với Gramsci, các nhà lãnh đạo tôn giáo có
thể đóng vai trò là các trí thức hữu cơ, xây dựng một phản bá quyền,
phổ biến các ý tưởng trái ngược với ý tưởng của giai cấp thống trị
và giúp xây dựng sự nổi loạn và phản kháng.
Hai ví dụ về các nhà lãnh đạo tôn giáo hành động giống như các
nhà trí thức hữu cơ của Gramsci và sử dụng các ý tưởng trong tôn
giáo để vận động cho sự thay đổi đáng kể là:
Vai trò của Martin Luther King trong phong trào Dân quyền Hoa
Kỳ
Thần học giải phóng ở Mỹ Latinh.
Sau chiến tranh thế giới thứ hai, tại Hoa Kỳ, một phong trào
đã phát triển để chấm dứt chính sách phân biệt chủng tộc và phân
biệt chủng tộc tại Hoa Kỳ, và đặc biệt là chấm dứt luật Jim Crow ở
các tiểu bang phía Nam. Đây là những quy tắc phân biệt người da đen
và người da trắng ở nhiều nơi công cộng bao gồm cả trường học và ở
nhiều tiểu bang đã ngăn cản nhiều người da đen bỏ phiếu (và do đó,
không được tham gia bồi thẩm đoàn, v.v.). Những vụ ngược đãi khủng
khiếp đối với người da đen, bao gồm cả việc treo cổ của Klu Klux
Klan, diễn ra quá phổ biến. Các chiến dịch đòi quyền bình đẳng đã
diễn ra ở nhiều cấp độ và sử dụng nhiều chiến thuật khác nhau, nhưng
nổi bật nhất là các chiến dịch bất tuân dân sự của Mục sư Martin
Luther King, một giáo sĩ Cơ đốc giáo da đen đóng vai trò lãnh đạo
trong các chiến dịch. King đã kết hợp các giáo lý của Cơ đốc giáo
với các ý tưởng vận động của Mahatma Gandhi để thay đổi trái tim và
khối óc và cuối cùng là luật pháp ở Hoa Kỳ. Mặc dù King là một giáo
sĩ, nhưng đây không phải là một chiến dịch tôn giáo. Những nhà vận
động dân quyền khác có quan điểm tôn giáo khác (ví dụ, một số nhà
vận động hiếu chiến hơn đã gia nhập Quốc gia Hồi giáo, một giáo phái
Hồi giáo theo chủ nghĩa dân tộc da đen, ví dụ như Malcolm X.) Tuy
nhiên, tôn giáo đã đóng vai trò của mình theo những cách sau:
Nhà thờ cung cấp nơi ẩn náu cho những người vận động và trở thành
trung tâm vận động địa phương.
Việc sử dụng những câu Kinh thánh ủng hộ đã khiến giáo sĩ da trắng
và giáo dân xấu hổ khi ủng hộ phong trào này. Thật khó để bỏ qua
hoặc tranh luận với những mệnh lệnh rõ ràng như "yêu người lân cận".
Tương tự như vậy, những tuyên bố ăn sâu vào tâm lý người Mỹ, chẳng
hạn như "tất cả mọi người sinh ra đều bình đẳng trước Chúa" đã có
một ý nghĩa mới trong bối cảnh của chiến dịch.
Giáo hội Công giáo ở một số nước Mỹ Latinh đã thực hiện một vai trò
chính trị rõ ràng trong việc bảo vệ người dân khỏi sự áp bức của
phát xít và giúp tổ chức cuộc phản công. Phong trào này được gọi là
thần học giải phóng. Otto Maduro (1982) coi đây là một ví dụ về cách
các tổ chức tôn giáo có thể cung cấp sự hướng dẫn cho giai cấp công
nhân và những người bị áp bức khi họ đấu tranh với giai cấp thống
trị. Thay vì là một lực lượng bảo thủ, Giáo hội Công giáo tại địa
phương đã thực hiện một vai trò cách mạng ở các quốc gia như El
Salvador và Guatemala trong cuộc chiến chống lại chế độ độc tài quân
sự của họ. Một ví dụ chính là Oscar Romero, Tổng giám mục San
Salvador. Ban đầu, Romero, là một giám mục Công giáo khá bảo thủ, lo
lắng về các linh mục trong giáo phận của mình làm việc cùng với
người nghèo, giúp họ tổ chức các nhóm và tham gia vào các chiến dịch
chính trị. Tuy nhiên, ông ngày càng tức giận trước bản chất áp bức
của chế độ độc tài quân sự El Salvador và sự đàn áp tàn bạo đối với
người nghèo và những người biểu tình ôn hòa, bao gồm cả việc sử dụng
rộng rãi các đội tử thần. Với tư cách là tổng giám mục, Romero đã sử
dụng nền tảng của mình để lên tiếng phản đối chính phủ, lên án các
vụ giết người của nhà nước và tra tấn tràn lan. Ông cũng thiết lập
nhiều chương trình khác nhau để hỗ trợ các nạn nhân và gia đình của
họ. Romero bị ám sát vào năm 1980. Đây là một ví dụ rất rõ ràng về
các nhân vật tôn giáo và tổ chức tôn giáo không hợp tác chặt chẽ với
nhà nước và giai cấp thống trị như một lực lượng bảo thủ, mà còn làm
ngược lại.
Đánh giá chủ nghĩa tân Marx
Mặc dù Tổng giám mục Romero đã chính thức được tuyên bố là một
vị tử đạo vào năm 2015, nhưng đã có một số lời lên án chính thức về
thần học giải phóng trong những năm giữa đó. Giáo hoàng John Paul II
đã chỉ trích gay gắt những gì ông coi là mối liên hệ giữa thần học
giải phóng và chủ nghĩa Marx và một số người ủng hộ quan điểm này đã
bị cấm phát biểu tại các sự kiện Công giáo. Như vậy, có thể lập luận
rằng Romero và các nhà thần học giải phóng đã hành động chống lại
lập trường bảo thủ của Giáo hội quốc tế của họ.
Tương tự như vậy, một số người đặt câu hỏi về việc tôn giáo
đóng vai trò trung tâm như thế nào đối với phong trào Dân quyền. Mặc
dù King là một giáo sĩ, phong trào này có nhiều tín ngưỡng và nói
chung là thế tục.
Ngay cả quan điểm tân Marxist cũng có thể được cho là lỗi thời
vì chúng, giống như quan điểm chức năng, nữ quyền và Marxist, coi
tôn giáo là rất quan trọng về mặt xã hội, cho dù đó là một lực lượng
bảo thủ hay động lực của sự thay đổi xã hội. Những nhà xã hội học
cho rằng đã có một quá trình thế tục hóa nhanh chóng sẽ đặt câu hỏi
liệu tôn giáo ngày nay có đóng vai trò đặc biệt quan trọng theo bất
kỳ cách nào, bảo thủ hay cải cách hay không. Tuy nhiên, những người
khác sẽ chỉ trích đây là một lập trường lấy châu Âu làm trung tâm ,
bỏ qua sự nổi bật của tôn giáo ở nhiều nơi khác trên thế giới.
Hệ thống niềm tin
Hệ thống niềm tin là bất kỳ tập hợp các ý tưởng và niềm tin
nào mà con người sử dụng để hiểu về thế giới xung quanh họ.
Theo truyền thống, con người hiểu thế giới thông qua những lời
giải thích siêu nhiên trong khi ngày nay (một số người cho rằng)
việc hiểu thế giới dựa trên bằng chứng khoa học phổ biến hơn trong
khi những người khác đặt niềm tin vào cả hệ tư tưởng tôn giáo và phi
tôn giáo.
Karl Popper phân biệt khoa học với tôn giáo trên cơ sở rằng
tôn giáo là một hệ thống niềm tin khép kín trong khi khoa học là một
hệ thống niềm tin mở . Ý của ông là tôn giáo tuyên bố độc quyền về
chân lý , không chấp nhận bất kỳ sự chỉ trích hay cơ hội phát triển
nào. Tôn giáo dựa trên học thuyết và thách thức điều đó là phạm
thánh hoặc báng bổ.
Mặt khác, đối với Popper, khoa học là một hệ thống niềm tin mở
vì nó liên tục đón nhận sự chỉ trích và thử nghiệm, đồng thời không
ngừng tìm kiếm khám phá kiến
thức mới.
Sự thế tục hóa - Giải thích
Một cuộc tranh luận quan trọng trong xã hội học về niềm tin
trong xã hội là mức độ chúng ta đang trải qua quá trình thế tục hóa.
Nghĩa là mức độ xã hội đang trở nên ít tôn giáo hơn.
Brian Wilson (1966) mô tả quá trình thế tục hóa là “quá trình
mà tư duy, thực hành và thể chế tôn giáo mất đi ý nghĩa xã hội của
chúng”.
Có dữ liệu định lượng cho thấy rằng hoạt động tôn giáo và các
tổ chức đang mất đi ý nghĩa xã hội của chúng ở các quốc gia như
Vương quốc Anh và Hoa Kỳ. Cuộc điều tra dân số của Giáo hội Anh cho
thấy 50% dân số trưởng thành đã đến nhà thờ vào những năm 1850, so
với chỉ 7,5% vào năm 2000. Dữ liệu này được phân tích bởi Crockett,
người đã viết về thế kỷ 19 như một "thời kỳ hoàng kim" của tôn giáo.
Gill và cộng sự đã sử dụng các cuộc khảo sát để chỉ ra sự suy giảm
đáng kể trong niềm tin vào Chúa và thế giới bên kia. Steve Bruce cho
rằng, nếu số lượng giáo sĩ và giáo đoàn tiếp tục giảm ở mức hiện tại,
thì Giáo hội Giám lý sẽ không còn tồn tại vào năm 2030.
Đối với các giải thích lý thuyết cho sự thế tục hóa, chúng ta
có thể bắt đầu với Max Weber, người đã nói về một quá trình hợp lý
hóa và sự vỡ mộng của thế giới . Ông viết về cách mà thế giới vào
thời Trung cổ là một khu vườn mê hoặc với đầy rẫy thiên thần và ác
quỷ, linh hồn và ma quỷ. Ông lập luận rằng thời kỳ Khai sáng, với
những bước tiến lớn về khoa học và triết học, đã bắt đầu những quá
trình hợp lý hóa và vỡ mộng này, nơi mọi người ngày càng tìm kiếm
những lời giải thích hợp lý cho các hiện tượng, thay vì đổ lỗi cho
sự can thiệp của thần thánh. Ví dụ, nếu ai đó bị ốm, ngày càng nhiều
người sẽ tìm đến bác sĩ thay vì một linh mục. Khi ngày càng có nhiều
thứ có thể được giải thích một cách hợp lý thì ngày càng ít chỗ cho
phép thuật và những lời giải thích siêu nhiên.
Weber chủ yếu nhìn nhận điều này dưới góc độ thay đổi niềm tin
tôn giáo (ví dụ như từ Công giáo sang Tin lành) và sự tách biệt ngày
càng tăng giữa niềm tin tôn giáo và cuộc sống hàng ngày: ý tưởng về
một vị Chúa không can thiệp, người ở bên ngoài, nhìn vào bên trong.
Các nhà xã hội học khác đã phát triển những ý tưởng này cụ thể theo
hướng thế tục hóa. Peter Berger viết về việc không còn một mái vòm
thiêng liêng chung nào nữa. Do chủ nghĩa đa nguyên - sự tồn tại của
nhiều ý tưởng và hệ thống niềm tin khác nhau - và sự hợp lý hóa, mọi
người không còn đoàn kết bởi một tập hợp niềm tin chung như trong
các thời đại trước. Hơn nữa, nhiều câu chuyện khác nhau tuyên bố độc
quyền về sự thật làm suy yếu tính hợp lý của tất cả. Không thể tất
cả chúng đều đúng, vì vậy có lẽ không có câu chuyện nào trong số
chúng là đúng. Lynd và Lynd phát hiện ra rằng trong khi vào những
năm 1920, 94% những người theo đạo Thiên chúa trẻ tuổi đi nhà thờ ở
Hoa Kỳ nghĩ rằng Cơ đốc giáo là "tôn giáo chân chính duy nhất", thì
con số này đã giảm xuống còn 41% vào cuối những năm 1970.
Steve Bruce đã phát triển thêm khái niệm hợp lý hóa của Weber
để lập luận rằng con người đã phát triển những cách suy nghĩ hợp lý
hơn và một thế giới quan công nghệ . Ví dụ, nếu có một vụ tai nạn
máy bay, suy nghĩ đầu tiên của mọi người hiện nay là cho rằng có
điều gì đó kỹ thuật đã xảy ra với máy bay, thay vì tìm kiếm những
lời giải thích siêu nhiên. Theo quan điểm này, khoa học đang thay
thế tôn giáo trở thành hệ thống niềm tin chủ đạo trong xã hội.
Talcott Parsons đã viết về sự khác biệt về mặt cấu trúc . Ngày
càng có nhiều tổ chức khác đảm nhiệm nhiều chức năng mà tôn giáo
từng thực hiện. Rõ ràng nhất là nhà nước, nơi đã đảm nhiệm các chức
năng tôn giáo mang tính lịch sử như giáo dục và y tế nhưng cũng ngày
càng cung cấp các dịch vụ tang lễ, lễ cưới, v.v. Khi quá trình này
diễn ra, tôn giáo trở thành một vấn đề nhỏ hơn, riêng tư hơn, với
nhiều chức năng chuyên biệt hơn. Kết quả là, tôn giáo không thể
tránh khỏi mất đi ý nghĩa xã hội và do đó lại trở thành một phần của
quá trình thế tục hóa.
Ngoài ra còn có khái niệm thế tục hóa từ bên trong , nơi một
số tôn giáo tự trở nên thế tục hơn đáng kể, có lẽ để phù hợp với thế
giới hiện đại hoặc để duy trì sự liên quan. Một ví dụ là những nhân
vật của Giáo hội Anh, như cố Giám mục Durham, David Jenkins, đặt câu
hỏi về một số giáo lý chính của đức tin Cơ đốc hoặc cách một số ý
tưởng chính được điều chỉnh để dễ chấp nhận hơn với đạo đức đương
thời (chẳng hạn như việc phong chức cho phụ nữ hoặc thay đổi quan
điểm về khuynh hướng tình dục.
Tôn giáo là gì?
Có ba cách tiếp cận chính để định nghĩa tôn giáo trong
xã hội học:
Chủ nghĩa xây dựng xã hội
Max Weber (1905) đã sử dụng một định nghĩa thực chất về tôn
giáo, coi đó là niềm tin vào một sức mạnh siêu nhiên không thể giải
thích được bằng khoa học. Nói cách khác, một niềm tin có thể được
coi là tôn giáo hay không phụ thuộc vào bản chất của những gì được
tin. Tôn giáo đòi hỏi niềm tin vào Chúa hoặc các vị thần, hoặc các
niềm tin siêu nhiên khác.
Điều này trái ngược với định nghĩa chức năng , chẳng hạn như
định nghĩa được Durkheim hoặc Parsons sử dụng, định nghĩa tôn giáo
theo các chức năng xã hội hoặc tâm lý mà nó thực hiện cho cá nhân
hoặc xã hội. Trong định nghĩa này, một niềm tin hoặc tổ chức có thể
cung cấp một số chức năng nhất định - chẳng hạn như khuyến khích sự
gắn kết xã hội và lương tâm tập thể - mà không nhất thiết bao gồm
các niềm tin siêu nhiên. Ví dụ, bóng đá có thể được coi là một tôn
giáo không?
Một định nghĩa về tôn giáo theo chủ nghĩa xây dựng xã hội xuất
phát từ các nhà xã hội học diễn giải, những người cho rằng có rất
nhiều loại tôn giáo khác nhau đến mức không thể đưa ra một định
nghĩa duy nhất, không thể tranh cãi. Thay vào đó, điều thú vị là quá
trình mà một tập hợp các niềm tin được công nhận là một tôn giáo và
ai có thẩm quyền xác định liệu một điều gì đó có phải là tôn giáo
hay không.
Ví dụ, khi chính phủ Anh thông qua luật cấm "kích động thù hận
tôn giáo" vào năm 2006, một số người phản đối đã đặt câu hỏi về
những gì cấu thành nên một tôn giáo. Tương tự như vậy, đã có những
cuộc tranh luận về việc liệu Scientology có phải là một tôn giáo hay
không, với một số quốc gia tuyên bố đây là một giáo phái nguy hiểm,
một số khác là một doanh nghiệp, một số khác là một tôn giáo. Đã có
những nỗ lực ở một số quốc gia nhằm cấm Scientology (ví dụ như Đức
vào năm 2007). Những người tìm cách áp dụng một định nghĩa thực chất
hoặc chức năng kết luận rằng tổ chức này phù hợp với các tiêu chí để
được coi là một tôn giáo, và do đó, chính những cách chủ quan mà tôn
giáo được định nghĩa tạo nên sự khác biệt trong trường hợp này. Thay
vì đưa ra những giả định về những điểm chung của tất cả các tôn giáo,
các nhà xã hội học nên hỏi ý nghĩa của tôn giáo đối với những người
tin theo tôn giáo đó và nhận ra rằng điều đó có thể khác nhau tùy
theo xã hội, tôn giáo và thời gian.
Toàn cầu hóa & Niềm
tin tôn giáo
Mức độ:
Một đặc điểm chính của xã hội đương đại, đặc biệt là theo
những người theo chủ nghĩa hậu hiện đại, là quá trình toàn cầu hóa:
xã hội đã trở nên kết nối chặt chẽ hơn trên toàn thế giới, về mặt
kinh tế, văn hóa và chính trị. Điều này đã có một số tác động đến
tôn giáo và tín ngưỡng.
Heritage Foundation - Politico - Bureau Labor Statistic - Market Watch - Statistic Highest Rate - American Presidency Project
Thống Kê Việc Làm Và Thất Nghiệp Từ 1980-2023 - https://gop.com/about-our-party/ - Neo Marx - New Left
https://en.wikipedia.org/wiki/Counterculture_of_the_1960s - Joe Mac Carthy- Ame Enterprise Institute
https://byjus.com/free-ias-prep/difference-between-communism-capitalism-and-socialism/
https://www.independent.org/issues/article.asp?id=13056&gad_source=
https://www.webpages.uidaho.edu/engl_258/lecture%20notes/capitalism%20etc%20defined.htm
https://testbook.com/ias-preparation/difference-between-capitalism-socialism-and-communism
https://www.filmsforaction.org/articles/capitalism-and-communism-same-goal/
https://en.wikipedia.org/wiki/Publicity_Department_of_the_Chinese_Communist_Party
https://www.adobe.com/express/learn/blog/ultimate-guide-propaganda
https://digital-library.csun.edu/in-our-own-backyard/techniques-propaganda#:~:text
https://digital-library.csun.edu/in-our-own-backyard/sedition-trial-of-1944
https://digital-library.csun.edu/in-our-own-backyard/historical-context
https://motioncue.com/types-of-propaganda-techniques-in-advertising/
https://www.thebalancemoney.com/the-characteristics-of-capitalism-and-socialism-393509
https://www.masterclass.com/articles/socialism-vs-capitalism
https://www.socialstudies.com/blog/capitalism-socialism-communism-whats-the-difference/
American History Yale - American Imperialism - Diversify, Equity, Inclusion
Chỉ Có Trump Mới Vạch Trần Được Sự Dối Trá Của Chế Độ Tả Phái
https://www.chinadiscovery.com/chinese-visa/exemptions/china-visa-free-transit.html#:
https://www.studentsofhistory.com/timeline-of-the-gilded-age-progressive-era
https://www.cbsnews.com/news/house-vote-merrick-garland-contempt-biden-audio-recordings/
https://tippinsights.com/american-medias-credibility-crisis/#google_vignette
https://tippinsights.com/american-medias-credibility-crisis/
https://www.hollywoodreporter.com/news/politics-news/lea-delaria-biden-assassinate-trump-1235937794/
https://www.statnews.com/2024/05/15/ecohealth-hhs-federal-funding/
Nghiêm Cấm Các tổ chức thiện nguyện có 501 c3 vận động chính trị
https://news.harvard.edu/gazette/story/2024/05/should-nato-step-up-role-in-russia-ukraine-war/
Kissinger and Lord In China a-how to guide for Secret Negotiations
https://news.harvard.edu/gazette/story/series/commencement-2024/
https://www.isdglobal.org/explainers/anti-vaccine-conspiracies/
https://law.stanford.edu/2022/01/20/a-look-at-the-supreme-court-ruling-on-vaccination-mandates/
https://www.congress.gov/bill/118th-congress/senate-bill/167/text
https://fee.org/articles/stories-from-obamacares-path-of-destruction/?gad_source
https://www.statista.com/topics/3251/fake-news/#topicOverview
https://en.wikipedia.org/wiki/Threatening_the_president_of_the_United_States#cite_note-16
https://en.wikipedia.org/wiki/Killing_of_Craig_DeLeeuw_Robertson
https://abcnews.go.com/Politics/blame-abc-news-finds-17-cases-invoking-trump/story?id=58912889
https://www.thecgo.org/research/do-immigrants-threaten-us-public-safety/
https://budget.house.gov/press-release/the-cost-of-the-border-crisis-1507-billion-and-counting
https://www.ncoa.org/article/5-warning-signs-of-a-medicare-scam-and-how-to-protect-yourself
https://www.medicare.gov/basics/reporting-medicare-fraud-and-abuse
https://www.ag.state.mn.us/Consumer/Publications/MedicareSSScams.asp
https://disb.dc.gov/page/beware-social-security-and-medicare-scams
https://www.uhc.com/fraud/health-care-fraud-and-abuse-schemes
https://budget.house.gov/imo/media/doc/the_cost_of_illegal_immigration_to_taxpayers.pdf
https://www.cbc.ca/news/trump-shooting-conspiracy-theories-1.7264395
https://www.cbc.ca/news/world/biden-campaign-trump-assassination-attempt-1.7265124
https://www.presidency.ucsb.edu/documents/2024-republican-party-platform
https://www.aei.org/op-eds/biden-is-reeling-from-one-self-inflicted-crisis-to-the-next/
https://www.immica.org/lich-su-my-hanh-trinh-tro-thanh-cuong-quoc-the-gioi.htm
https://understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-august-11-2024 - https://understandingwar.org/
https://cis.org/Bensman/UN-Budgets-Millions-USBound-Migrants-2024
https://cis.org/Arthur/Congressional-Budget-Office-Estimates-860K-GotAways-FY-2023
Tỷ Phú Toàn Cầu Hóa Rockefeller, George Soros, Tài Trợ Cho Dân Chủ
https://www.history.co.uk/articles/great-military-generals-from-history
https://history.state.gov/milestones/1937-1945/war-time-conferences
https://en.wikipedia.org/wiki/Angola%E2%80%93Cuba_relations#:~:text=Cuba
https://unredacted.com/2023/11/30/henry-kissinger-the-declassified-obituary-and-other-resources/
https://www.mofa.go.jp/policy/other/bluebook/1972/1972-1-1.htm
https://www.mofa.go.jp/policy/other/bluebook/1972/1972-1-2.htm
https://www.mofa.go.jp/policy/other/bluebook/1972/1972-contents.htm#CONTENTS
https://www.trade.gov/country-commercial-guides/vietnam-investment-climate-statement
https://asia.nikkei.com/Economy/Biden-s-Vietnam-visit-generates-new-wave-of-interest-in-investment
https://www.casp.net/california-anti-slapp-first-amendment-law-resources/statutes/#
https://www.pbs.org/wgbh/americanexperience/features/china-kissinger/
https://www.rferl.org/a/henry-kissinger-evolution-views-russia-ukraine-obituary/32708682.html
https://www.cfr.org/event/henry-kissinger-looks-back-cold-war-0
https://bookstore.gpo.gov/catalog/foreign-relations-united-states-series-frus
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1952-54v13p2/comp2
https://history.state.gov/historicaldocuments/guide-to-sources-on-vietnam-1969-1975
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1977-80v04
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1969-76v16/d71
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1969-76v16/ch2
https://www.iwm.org.uk/history/the-big-three-and-the-tehran-conference
https://www.history.com/news/yalta-conference-big-three-wwii-cold-war
https://www.russiamatters.org/analysis/kissinger-russia-insights-and-recommendations
https://www.oecd-ilibrary.org/sites/e2ee1eb1-en/index.html?itemId=/content/component/e2ee1eb1-en
https://speakingofmedicine.plos.org/2021/07/29/its-time-to-decolonize-the-decolonization-movement/
https://freepressers.com/articles/dominion-voting-machine-hacked-live-in-front-of-georgia-judge
https://www.courthousenews.com/details-of-voting-equipment-breach-emerge-in-dominion-security-trial/
Viện Claremont: Nhóm nghiên cứu chống dân chủ | Nền Cộng hòa mới (newrepublic.com)
https://amti.csis.org/flashpoint-east-china-sea-policy-implications-recommendations/
https://education.cfr.org/learn/reading/what-are-origins-communism
https://digitalarchive.wilsoncenter.org/topics/geneva-conference-1954
https://uncpress.org/book/9780807848425/china-and-the-vietnam-wars-1950-1975/
https://vi.wikipedia.org/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn
https://www.nytimes.com/interactive/2015/09/17/nyregion/popes-in-america-listy.html
https://www.npr.org/2023/03/30/1167056438/vatican-doctrine-of-discovery-colonialism-indigenous#
https://yalebooks.yale.edu/2021/06/14/when-the-pope-was-in-prison/
https://www.history.com/news/napoleon-catholic-church-kidnap-pope-pius-vii
https://foreignpolicy.com/2015/07/10/pope-francis-apologizes-for-churchs-colonial-sins/
https://cepr.org/voxeu/columns/russia-and-effectiveness-economic-sanctions-between-big-players
https://history.state.gov/countries/holy-see?_gl=1*1m98enz*_gcl_au*NzU5Mzc4NjUwLjE3MTI5NzI3MTU.
https://news.usni.org/2022/01/12/navy-unveils-next-generation-ddgx-warship-concept-with-hyperson
Fifth-Generation Weapons | Air & Space Forces Magazine (airandspaceforces.com)
Office of the Director of National Intelligence - Global Trends (dni.gov)
Next Generation Weapons Technology Market Size, Report 2032 (precedenceresearch.com)
U.S. Hypersonic Weapons and Alternatives | Congressional Budget Office (cbo.gov)
https://cepr.org/voxeu/columns/russia-and-effectiveness-economic-sanctions-between-big-players
Here’s the new name of the US Air Force’s next-gen nuke (defensenews.com)
https://www.findlaw.com/immigration/citizenship/can-your-u-s-citizenship-be-revoked-.html#:~:text=
Alvin Bragg & George Soros: Manhattan DA's Funding Ties (heavy.com)
George Soros' quiet overhaul of the U.S. justice system - POLITICO
The Soros backlash: How the nation has turned against soft-on-crime prosecutors (nypost.com)
Virginia AG Jason Miyares leads GOP efforts to oust liberal district attorneys - Washington Examiner
See: Map of Soros’s million-dollar prosecutors - Washington Examiner
https://www.carter-ruck.com/law-guides/defamation-and-privacy-law-in-united-states/
https://www-uscourts-gov.translate.goog/forms/pro-se-forms/defendants-answer-complaint?
www-sapiens-org. https://www.newscientist.com/
Australoid (race) - Simple English Wikipedia, the free encyclopedia
i.wikipedia.org/wiki/Hán_Thủy
https://www.documentcloud.org/documents/23514956-the-full-january-6-committee-report-text
https://eastasiaforum.org/2023/10/09/is-the-chinese-economy-headed-for-japan-style-lost-decades/
https://www.rba.gov.au/education/resources/explainers/the-global-financial-crisis.html
https://www.usbank.com/investing/financial-perspectives/market-news/economic-recovery-status.html
https://www.investopedia.com/articles/investing/011116/3-financial-crises-21st-century.asp
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_entities_involved_in_2007%E2%80%932008_financial_crises
https://en.wikipedia.org/wiki/Timeline_of_the_January_6_United_States_Capitol_attack#:
https://nhadautu.vn/toa-luu-y-viec-su-dung-tai-lieu-mat-vu-truong-my-lan--van-thinh-phat-d84373.html
https://fraser.stlouisfed.org/title/federal-reserve-act-1913-962/fulltext
https://newrepublic.com/article/174656/claremont-institute-think-tank-trump
https://jacobin.com/2024/02/us-dollar-hegemony-sanctions-imperialism
https://www.diplomaticourier.com/posts/the-financial-front-of-russias-war
https://www.diplomaticourier.com/posts/the-financial-front-of-russias-war
https://www.wired.com/story/opinion-the-world-loses-under-bill-gates-vaccine-colonialism/
https://www.americashealthrankings.org/explore/measures/pct_65plus
2022-COVID-19-vaccines-A-crime-against-humanity-The-International-Criminal-Court-to-determine.html
https://www.caclubindia.com/wealth/rothschild-family-net-worth-forbes/
https://www.nato.int/cps/en/natolive/official_texts_17120.htm
https://en.wikipedia.org/wiki/Annexation_of_Crimea_by_the_Russian_Federation
https://en.wikipedia.org/wiki/Russian_invasion_of_Ukraine#:~:text=
https://www.uschamber.com/workforce/understanding-americas-labor-shortage
https://thefga.org/research/expanded-welfare-keeping-americans-from-working/
https://www.stop-now.org/blog/does-the-us-have-a-labor-shortage-or-not?
https://www.globalrailwayreview.com/article/96299/libor-lochman-ulrich-fikar-plane-vs-train/
https://www.raileurope.com/en-us/blog/travel-trains-vs-planes
https://www.elektormagazine.com/articles/high-speed-train-vs-airplane
https://www.europeanfiles.eu/environment/leveraging-the-many-benefits-of-high-speed-rail#
https://eastasiaforum.org/2023/12/14/a-slower-2023-and-uncertain-2024-for-vietnams-economy
https://www.statista.com/statistics/532529/national-debt-of-vietnam/
https://www.investopedia.com/articles/investing/080615/china-owns-us-debt-how-much.asp
https://history.state.gov/milestones/1866-1898/chinese-immigration
https://www.migrationpolicy.org/article/chinese-immigrants-united-states
https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_Chinese_Americans#:~:text
https://www.investopedia.com/financial-edge/0611/june-20-5-ways-the-u.s.-can-get-out-of-debt.asp
https://blog.independent.org/2023/05/24/eliminating-debt-ceiling-14th-amendment/?gad_source=
https://unitedwedream.org/our-work/protect-immigrants-now/biden-stop-deportations-now/
https://homework.study.com/explanation/did-richard-nixon-commit-treason.html
https://www.sj-r.com/story/news/columns/2013/03/19/nixon-s-treason/43771838007/
https://millercenter.org/the-presidency/educational-resources/this-is-treason
https://academic.oup.com/book/26083/chapter-abstract/194044598?redirectedFrom=fulltext
https://www.k-state.edu/history/research/eisenlecture/3lecture.html
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1969-76v14/d77
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1969-76v15/d62
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1969-76v01/d112
https://www.c-span.org/video/?15026-1/president-dwight-eisenhower-farewell-address
https://luattaichinh.wordpress.com/2013/01/18/tm-hieu-ve-cuc-du-tru-lin-bang-my/
https://www.vice.com/en/article/3dk9wn/a-bridge-built-by-rockets
Viên Hàn Lâm XH-KH VN - Viện Hàn Lâm KHCNVN - https://vass.gov.vn/Pages/Index.aspx - https://vast.gov.vn/ -
https://hoperemainsonline.com/index.php/errors-in-the-bible/sai-sot-trong-kinh-thanh/
https://www.documentcloud.org/documents/23317687-e-jean-carroll-v-donald-trump-112422
https://www.foxnews.com/politics/trump-ordered-pay-more-80-million-e-jean-carroll-defamation-trial
Nhà Thanh
https://thieulongtexas.blogspot.com/2014/01/vai-loi-ve-hai-chien-hoang-sa-1974-ky-4.html
https://now.tufts.edu/2023/12/05/saurabh-pals-tufts-solar-vehicle-project
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1969-76v42/persons#p_NVT_1
https://digitalarchive.wilsoncenter.org/document/discussion-between-zhou-enlai-and-pham-van-dong-7
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1969-76v42/d26
https://amac.us/newsline/society/trust-the-science-fauci-finally-admits-pandemic-errors/
https://chinaus-icas.org/research/from-pragmatism-to-unclos-purism/
https://janesdefenceweekly-com.webnode.page/janes-defence-weekly/
https://www.janes.com/publications/janes-defence-intelligence-magazines
https://chinhnghia.com/su-that-hai-chien-hoang-sa-le-van-thu-tra-loi.asp
https://kinhtedothi.vn/hai-phong-du-kien-se-xay-moi-8-tuyen-duong-sat.html
Hành lang_kinh tế Nam Ninh-Lạng Sơn - Hà Nội- Hải Phòng-Quảng Ninh
https://vov.vn/the-gioi/lao-va-trung-quoc-ket-noi-duong-sat-giua-hai-thu-do-post1059461.vov
https://newrepublic.com/article/163088/forever-wars-arent-ending-theyre-just-rebranded
https://now.tufts.edu/2023/10/16/us-foreign-policy-increasingly-relies-military-interventions
https://now.tufts.edu/2019/11/21/why-united-states-only-superpower
https://www.justsecurity.org/88131/finally-ending-americas-forever-war-part-i-diagnosis/
https://now.tufts.edu/2022/08/09/why-government-boosting-computer-chip-efforts-us
https://now.tufts.edu/2023/06/15/how-read-sun-tzus-art-war-way-its-author-intended-it-be-read
https://now.tufts.edu/2023/12/18/what-are-frozen-wars-and-forever-wars
https://www.theatlantic.com/ideas/archive/2021/09/america-afghanistan-terrorism-forever-war/619999/
https://www.justsecurity.org/82513/just-securitys-russia-ukraine-war-archive/
https://www.justsecurity.org/82513/just-securitys-russia-ukraine-war-archive/
https://theconversation.com/these-three-firms-own-corporate-america-77072
https://www.standardspeaker.com/3-companies-control-a-piece-of-nearly-everything/article_
https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/paracel-islands/map/
http://www.chinhnghia.com/su-that-hai-chien-hoang-sa-le-van-thu.asp
https://ongvove.wordpress.com/2018/01/18/bao-trung-quoc-mo-ta-tran-hai-chien-hoang-sa-nam-1974/
https://vntaiwan.catholic.org.tw/vnbible2/mattheu/mattheu.htm
https://www.unodc.org/e4j/en/integrity-ethics/module-10/key-issues.html#:~:text
https://en.wikipedia.org/wiki/Journalism_ethics_and_standards
https://www.archives.gov/milestone-documents/14th-amendment#:~:tex
https://foundationforfreedomonline.com/elon-musks-top-ten-moments-for-free-speech-in-2023/
https://www.dbh.de/en/know/free-trade-agreements/evfta-eu-vietnam-free-trade-agreement-2/
https://www.sourceofasia.com/evfta-what-are-the-advantages-for-european-and-vietnamese-investors/
https://www.sourceofasia.com/evfta-what-are-the-advantages-for-european-and-vietnamese-investors/
https://www.newsweek.com/vietnam-government-human-rights-reform-2099-1856960
https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/1993/mullis/facts/
https://www.cbc.ca/news/health/who-pandemic-not-emergency-1.6833321
https://www.pfizer.com/news/announcements/global-and-us-agencies-declare-end-covid-19-emergency
https://eightify.app/summary/conspiracy-theories/unveiling-the-big-pharma-conspiracy-theory
https://jamanetwork.com/journals/jama-health-forum/fullarticle/2809985
https://sciencetalks.org/covid-was-created-by-big-pharma-and-other-fun-conspiracy-theories/
https://www.chathamhouse.org/topics/chinas-belt-and-road-initiative-bri?gclid
https://nextcity.org/features/a-most-internationally-modernized-city?gclid
https://www.boschrexroth.com/en/us/factory-automation/semiconductor-manufacturing/?
https://www.zeiss.com/semiconductor-manufacturing-technology/smt-magazine.html
https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/18335300.2007.9686895
https://www.proquest.com/openview/9b0b02705d0d7a572d9c41c36acb3726/1?pq-origsite=gscholar&cbl=30990
https://www.digitalhistory.uh.edu/disp_textbook.cfm?smtID=2&psid=2986
https://teachingamericanhistory.org/document/the-embargo-act/
https://www.americanprogress.org/article/why-the-united-states-must-stay-the-course-on-ukraine/
https://www.wilsoncenter.org/blog-post/four-reasons-why-supporting-ukraine-good-investment
https://www.usip.org/publications/2015/04/why-ukraine-matters-and-why-us-should-help
https://www.cfr.org/article/how-much-aid-has-us-sent-ukraine-here-are-six-charts
https://www.brookings.edu/articles/why-should-the-united-states-be-interested-in-ukraine/
TTXVN giới thiệu toàn văn Tuyên bố Chung Việt Nam-Trung Quốc
Lịch Sử Việt Nam
Chip Worker Shortage in Vietnam Looms Threatens to stifle new progress
Texas Attorney General Sues Pfizer Misrepresenting Covid-19 Vaccine Efficacy And Conspiring
https://www.reuters.com/legal/pfizer-is-sued-by-texas-over-covid-19-vaccine-claims-2023-11-30/
https://www.newsweek.com/surge-vaccine-lawsuits-forces-biden-admin-hire-more-attorneys-1843385
https://law.georgia.gov/resources/vaccine-mandate-litigation
MINH THỊ
LỊCH SỬ ĐÃ CHỨNG MINH, KHÔNG MỘT ĐÁM NGOẠI NHÂN NÀO YÊU THƯƠNG ĐẤT NƯỚC, DÂN TỘC CỦA CHÚNG TA NẾU CHÍNH CHÚNG TA KHÔNG BIẾT YÊU THƯƠNG LẤY ĐẤT NƯỚC VÀ DÂN TỘC CỦA MÌNH.
DÂN TỘC VIỆT NAM PHẢI TỰ QUYẾT ĐỊNH LẤY VẬN MỆNH CỦA MÌNH CHỨ KHÔNG THỂ VAN NÀI, CẦU XIN ĐƯỢC TRỞ THÀNH QUÂN CỜ PHỤC VỤ CHO LỢI ÍCH CỦA NGOẠI BANG VÀ NHỮNG THẾ LỰC QUỐC TẾ.
Email: kimau48@yahoo.com or kimau48@gmail.com. Cell: 404-593-4036. Facebook: Kim Âu