Tạp ghi văn nghệ

Giới Thiệu Sách Mới.

Tác phẩm : Chiến trường Xưa

Tác giả : Vũ Uyên Giang.

 

Nguyễn Mạnh Trinh.

 

 

 

 

Có những tập thơ , mà sự ra đời như một duyên do tiền định của những bất ngờ kỳ thú. Như tập thơ của Vũ Uyên Giang “ Chiến trường Xưa “ là một.

Nhà thơ Trần Hoài Thư khi sưu tập lại những bài thơ cũ in trước năm 1975 ở thư viện trường đại học Cornell để làm những tuyển tập thi ca như Thơ Miền Nam , Thơ Lục Bát đă t́m thấy một số bài của Vũ Uyên Giang và tuyển chọn vài bài rồi gửi tất cả cho họ Vũ. Tự nhiên, anh nảy ra ư định in tập thơ “ Chiến Trường Xưa” và thực hiện ngay lập tức. Thế là , trong một thời gian ngắn, chúng ta có thêm một tập thơ mang lại một không gian , thời gian thuở nào.

Thơ, có khi là bước chân trở lại dĩ văng. Thơ, cũng có khi là những h́nh dạng thân thuộc thoáng qua khi nhớ lại tấm ḷng không khỏi bồi hồi cảm xúc. Thơ của quá khứ , nhưng một lúc trở thành hiện thực, của một phương trời nào mù xa nhưng vẫn c̣n hiển hiện.

Có người nói bây giờ mà c̣n đọc thơ thời chiến đă qua mấy thập niên có phải là biểu hiện của những người không bằng ḷng với hiện tại và ngoái nh́n lại thuở vàng son của ḿnh.Thơ như một chuyến tàu đi giật lùi vào những không tưởng đầy ắp lăng mạn nhưng bồng bềnh không thực tế. Nhưng với tôi, là một người yêu thơ và coi thơ như một phần đời sống của ḿnh khi đọc những bài thơ trong thi tập này, tự nhiên thấy một phần đời của chính ḿnh sống lại từ sự chia sẻ từ tâm thức đến ngôn ngữ. Những câu thơ chân thành như bàn tay lôi kéo về, như hồi tưởng chợt đến. Chiến trường xưa, ôi , đă bao nhiêu năm qua rồi mà sao c̣n như ngày hôm quaà Nhớ sao là nhớ!!

Thơ của Vũ Uyên Giang không mới nhưng có nét chân thành, của những nét bộc trực nội tâm và của tấm ḷng yêu ḿnh yêu đời tha thiết.Những tên bạn bè thân thuộc , những địa danh đă đi qua , đă sống những thời điểm căng thẳng của chiến tranh, trong thơ anh, được nhắc đến như những sợi chỉ màu đan vào nhau để thành một bức tranh thêu sinh động của thực tế một đất nước chiến tranh.

Thơ Vũ Uyên Giang , có khi là phút giây nhớ bạn :

“ bạn mày rũ áo trận đêm qua

nước mắt làm sao chẳng nhạt nḥa

khóc cho thân phận đời chinh chiến

và khóc những thằng chết trận xa

lính chiến đi bao giờ trở lại

thân trai trong khói lửa quê nhà

bảo vệ quê hương , c̣n phải hỏi

giữ cho yên ấm hạu phương xa

cũng rót một ly cho bạn bè

những thằng bạn chết chốn sơn khê

tuyến đầu khói súng mù binh lửa

quyết chí hy sinh giữ cơi bờ”

uống rượu không phải để vui, mà có khi là chuốc nỗi buồn. Những người lính, có khi ngang tàng không quản tử sinh nhưng cũng có lúc bùi ngùi như câu thơ ở thế gian nào cũng đắng cay để kết luận cho một thời thế đầy băo giông khói lửa :

“mày hăy uống thêm nữa để say

sống trên trận mạc được bao ngày

anh hùng không tượi anh hùng nhát

hào khí ngất trời ta cứ say

tao cũng vào thêm dăm bảy chai

cho dù sống chết, để mai hay

uống giùm thằng bạn vừa nằm xuống

ở thế giới nào cũng đắng cay”

Những địa danh đi qua, những nơi chốn từng chiến đấu, dường như chẳng thể nào quên:
:.. Diệt giặc cỏ ở vườn thơm sáu mẫu

Phá trùng vây kinh Trà Cú , Bo Bo

Đám lá tối trời, ngủ bụi ngủ bờ

Sông Vàm Cỏ ngụy trang ta phá địch

Oại Long An những đêm dài tịch mịch

Trong bóng đen ẩn náu những h́nh ma

Muỗi ṃng thêm đỉa vắt quấy rầy ta

Vượt sông rạch về Đức Ḥa , Đức Huệ

Tạm dừng quân nhậu vài chai lẻ tẻ

Xóm Cầu Trai ai bắc nhịp Cầu Duyên

Đi trên cầu lại nhớ Mă Sanh Nhơn

T́m h́nh bóng em Tha La, Xóm Đạo

Rời Lộc Giang , Trảng Bàng ta khờ khạo

Lỡ sa vào cô giáo trẻ sớm mai”

 

Rồi mất nước , Vũ đau đớn với thân phận tù binh. Với bạn bè như Dương Hùng Cường , như Trần Ngọc tự .. cùng chịu chung số phận , Vũ đă tâm sự như chia sẻ những số phận hẩm hiu của người bại trận với nhau. Như bài thơ gửi Trần ngọc Tự:

 

“Mày đi nặng gánh lao tù

gió mưa Việt Bắc mịt mù từ đây

c̣n tao heo hút chân mây

khổ sai lao dịch dưới tay vượn người

mày đi môi vẫn mỉm cười

cỏ cây rũ rượi khóc lời chia xa.”

Hay bài gửi Dương Hùng Cường:

“heo hút đồi cao bụi phủ mờ

những thân c̣m cơi dáng chơ vơ

bốn ṿng gai sắc như dao nhọn

đâm suốt hồn ai nhát hững hờ

đă mấy mùa xuân trong đớn đau

cao su vàng lá úa u sầu

bọn ta chung kiếp tù tăm tối

ngày tháng chừng trôi qua rất lâu..”

 

Rồi vượt biên tị nạn . Rồi hiu hắt xứ người. Rồi nhớ thương về quê cũ nhà xưa.T́nh cảnh và tâm cảm ấy , chúng ta ai cũng có. Buổi chiều xứ người sao man mác buồn.giọt nắng quái như loang trong ḷng người xa xứ một nỗi niềm tê tái. Bài “ Chiều trên xứ người”:

“ Những giọt nắng đă ngả màu cỏ úa

phủ đời ta trên xứ lạ quê xa

nước mắt nào vừa nghẹn đắng trên môi

bỗng chợt tắt khi hồn ta dậy chết

một ḿnh ta ôm nỗi buồn trơ trọi

phố đông vui như mở hội ngày xuân

chân bước đi ḷng vẫn măi bâng khuâng

sầu trăm mối nghĩa trang hồn một cơi

quăng đời ta, ôi! Chuỗi dài xa lạ

sống lưu đầy trong biển cả hoang vu

ta bơ vơ phiêu bạt giữa sa mù

nghe trống vắng âm u dồn đáy mộ..”

Có lúc phẫn chí , muốn lên núi ở cho tịch lặng đời , cho quên đi những eo sèo nhân thế:

 

Từ độ về đây sống vắng người

Bnạ bè rặt nhữnglũ đười ươi

Chập chùng phố núi leo lên xuống

Ma chẳng ra ma , chẳng giống người”

 

Lúc buồn th́ ngứa miệng như thế , nhưng thủy chung với bằng hữu , Vũ là người hào sảng có t́nh với bạn:
” Bằng hữu ngồi đây nói chuyện xưa

Chuyện xưa giờ cũng đă dư thừa

Chuyện đời thay đổi như cơm áo

Nào có khác ǵ buổi chợ trưa

Bằng hữu cùng ta chia nỗi đau

Nỗi đau nào cũng nhuốm u sầu

Mặc cho dâu biển thân vong kiếp

Ai nỡ nào khơi thêm nỗi đau?

Giữa quán đông người nói rất hăng

Bạn ta vung vít chửi lung tung

Rồi cười khanh khách như hào kiệt

Một thuở tung hoành khắp núi sông

Hào kiệt tứ phương đầu đă bạc

Ngồi đây ôn lại chuyện thu phong

Rồi mai tiễn biệt nhau lần cuối

Ai kẻ mài gươm ở cuối đường?”

Hay:”hăy uống cho say mới hết buồn

Cho quên quên hết chuyện đau thương

Uống luôn dăm chén cho thằng chết

Bằng hữu gặp nhau cuối đoạn đường

Những thằng bạn cũ của ta ơi

Ta chỉ c̣n nhau ở cuối đời

Một t́nh chiến hữu từ bao kiếp

Hăy gặp nhau và hăy cứ vui..”

 

Mơ mộng và thực tế cho bao giờ gặp nhau? Họa chăng là ở những trang thơ lần giở.Tôi tưởng tượng , nếu đời người không có thơ u ám biết bao. Thơ, là để trái tim thầm thỉ với ḿnh, để quá khứ trở về làm thúc đẩy cho hiện tại. Thơ, có khi là giọt nắng quái rơi rung, tàn phai nhưng vẫn c̣n níu kéo tầm nh́n, c̣n níu kéo lúc chính ngọ rực rỡ.Và , có khi thơ chỉ là thơ, là những hiện thực của cuộc sống kết tinh, là những nỗi niềm chất chứa t́m người đồng cảm cùng chia sẻ.Với “ Chiến trường Xưa” , thơ của Vũ Uyên Giang, tôi đi vào những cuộc đời của một thế hệ chung mang niềm đau, mà cuộc sống là một đấu trường gay gắt.Đọc thơ để thấy cũng có người cùng ư nghĩ với ḿnh. Cám ơn ban, Vũ Uyên Giang!

Một câu tái bút của thông lệ vài ḍng giới thiệu. Ai thích thơ Vũ uyên Giang xin liên lạc Nhà xuất bản Đất Sống , PO Box 3521, San Leandro, CA 94578-0521, điện thoại:: 510-809-7044