CHÍNH NGHĨA 

 
   

Chính Nghĩa Tự Có Tính Thuyết Phục - Nhân Nghĩa Tự Có Tính Cảm Hoá

 

Vĩnh An

 

B̀NH RƯỢU QUỶ

 

 

 

TIỂU THUYẾT LUẬN ĐỀ

(chưa xuất bản)

 

 

 

 

 

* Để tưởng nhớ song thân chúng tôi.

* Để tưởng nhớ các nhà văn Tự Lực Văn Đoàn

* Để tặng các bạn nhóm Triết Văn, cựu sinh viên văn khoa Saigon & Đà lạt

 

 

 

 

Chương 11: Gia biến

 

Sáng hôm ấy, tại dinh cơ gần nhiệm sở mới của Dương Lư ở trấn Ngăi Yên, Kim Ngọc thức dậy bơ phờ, tóc nàng rối tung, ḿnh mẩy đau nhừ v́ tối nào nàng bị hành hạ bởi chứng cuồng dâm của chồng. C̣n gần hai tháng nữa Châu Linh lâm bồn nên Kim Ngọc cũng phải một ḿnh “chịu trận”. Nàng chỉ cầu mong sao cho Châu Linh sanh xong để sau đó cùng làm thoả măn Dương Lư cho nàng đỡ khổ. Từ khi Dương Liễu về nhà chồng, Kim Ngọc và Châu Linh lại trở nên thân thiết mặc dù bên cạnh một Châu Linh có mang, trong lúc nàng chưa có tin mừng làm cho nàng không c̣n ưu thế ǵ trước mặt Dương Lư. Tuy nhiên có một mối nghi ngờ nào đó trong ḷng nàng về Châu Linh, v́ theo ngày sinh mà Châu Linh cho biết ố không biết cô ấy có tính lộn ngày không? ố th́ h́nh như Châu Linh sinh sớm hơn một tháng. Dù sao mọi việc không thể đảo ngược v́ ở Thiên Thành và cả ở đây, người ta đều cho câu chuyện Dương Lư, Châu Linh, chính là phiên bản tái hiện lại sự tích Lưu B́nh Dương Lễ.

Buổi tối, khi Dương Lư từ công đường quay về và như thường lệ Kim Ngọc nhanh chân ra chào. Thế nhưng không như mọi ngày với bước đi ung dung, khoan hoà vui vẻ hỏi nàng vài câu, hôm nay mặt lạnh như tiền chàng nh́n nàng với một cái nh́n nẩy lửa và nói:

-“Khốn nạn thật, tại sao lại xảy ra việc này trong lúc ta mới về đây nhậm chức?”

-“Chàng có thể cho em biết việc ấy là việc ǵ không?” Kim Ngọc rụt rè hỏi lại.

-“Chuyện của cha nàng đấy, một chuyện tày đ́nh ngay tại Thăng Long.” Dương Lư gằn giọng nói.

Rồi chàng kể cho Kim Ngọc việc Thượng thư bộ công, cha nàng, tiếp tế gạo cho bọn tả đạo Gia tô. Kẻ đánh xe chở gạo bị bắt đă khai làm theo lệnh của Thượng thư trong khi cha nàng một mực kêu oan. Khi quan Thị lang bộ h́nh điều tra đại lư cung cấp gạo th́ người đặt mua hai tấn gạo ấy lại là một người bà con của chúa Trịnh làm một chức quan nhỏ trong Bộ Lại đă qua đời hai tháng nay v́ bạo bệnh nhưng điều kỳ lạ là đơn đặt hàng có ghi ngày tháng và ấn kư người quá cố chỉ mới được mười ngày. Cuộc điều tra đến chỗ đó bế tắc, quan Thị lang đă tŕnh báo lên Thượng thư bộ h́nh và xin thêm thời gian ít là ba tháng để có thêm những chứng cứ khác. Quan Thượng thư bộ h́nh có anh ruột là Hoà thượng trụ tŕ chùa Trần Quốc, vốn rất căm ghét đạo Gia-tô, chỉ cho quan Thị lang thêm một tháng để kết thúc hồ sơ và đưa ra phán quyết. Trong thời gian đó Thượng Thư bộ công, cha nàng, bị quản chế tại nhà, không được vào triều. Hai ngày sau tin dữ ấy đă về đến Ngăi Yên.

Kể xong sự việc không một lời b́nh luận, Dương Lư vào pḥng ăn dùng bữa, trong lúc Kim Ngọc trước tin xấu như sét đánh ấy không thể nào cùng ăn với chồng, nàng đứng bên cạnh hầu chồng, không dám khóc lớn chỉ sụt sùi nhỏ lệ.

Tối hôm đó, Kim Ngọc không ngủ được và Dương Lư cũng không đến. Trong lúc suy nghĩ những lời thuật lại của Dương Lư, nàng biết sự cố nơi Thăng Long sẽ đưa đẩy đời nàng qua một hướng khác v́ trong thâm tâm nàng biết chồng ḿnh “phù thịnh hơn là phù suy” và trong trường hợp xấu nhất, khi gia đ́nh nàng ở Thăng Long bị loại trừ v́ cha nàng thường cho rằng giết dân lành theo đạo Tây Dương không phải là thượng sách trong việc trị dân, th́ chắc chắn ở đây nàng cũng sẽ bị gạt bỏ. Sau cùng nhớ lại chuyện “Quan Âm Thị Kính” nàng nghĩ giải pháp tốt nhất cho nàng là vào chùa ẩn náu.

Lúc nàng ngồi dậy để uống một ly nước trà v́ bụng đói cồn cào cổ họng khô khát, Kim Ngọc nhận thấy tỳ nữ Thu Dung từ lúc bưng trà qua thư pḥng vẫn chưa thấy về. Nàng khoác áo choàng ra ngoài t́m nó, khi đi ngang thư pḥng của chồng, nàng lắng nghe có tiếng van xin của Thu Dung, “Xin ngài hăy cứ trừng phạt em nữa đià” Và tiếng Dương Lư ngạo nghễ đáp: “Ta cũng thích trừng phạt em kiểu này à” Rồi im lặng và h́nh như chỉ c̣n tiếng rên rỉ đều đặn và dồn dập khó có thể phân biệt do đau đớn hay do khoái cảm. Kim Ngọc quay về pḥng.

Sáng hôm sau, khi Dương Lư đă ra công đường, Kim Ngọc đến chỗ Thu Dung nằm thấy nó c̣n đang ngủ. Nàng gọi nó dậy để hỏi chuyện tối qua. Trước vẻ mặt nghiêm khắc của Kim Ngọc, nó xanh mặt nói:

ố          “Quan lớn cấm không cho em nói với bất cứ ai.”

ố          “Cấm cả với chị sao? Em nói ngay, chị hứa sẽ không cho ai biết đâu.” Kim Ngọc dịu dàng nói.

Thấy bà chủ đă hứa, Thu Dung ngập ngừng kể :

ố          “Tối qua khi rót nước cho quan lớn, em lỡ tay làm rơi nước nóng xuống áo ngài, ngài bắt em quỳ gối lấy roi quất ngựa đánh hai roi vào lưng em, sau đó lột áo em lôi lên sạp gụ, lúc đầu xoa rượu thuốc vào chỗ đánh roi sau đó à”

ố          “Sau đó th́ sao, nói nhanh.” Kim Ngọc giục con tiểu quỷ.

ố          “Sau đó quan lớn bắt em làm ‘chuyện ấy’ để lại trừng phạt em tiếpà”

Kim Ngọc vô cùng tức giận tát vào mặt nó hai cái thật đau nói:

-“Chuyện vớ vẩn như thế mà mày c̣n kể lại với tao hả. Tao cấm mày đem chuyện này kể cho người khác biết. Liệu hồn th́ câm cái miệng mày lại.”

Kim Ngọc nghĩ ḿnh phải làm thế để Thu Dung không c̣n dám nói với một ai khác câu chuyện dâm ô ấy. Lúc đó Thu Dung mếu máo hỏi:

- “Quan lớn bảo mỗi tối bưng trà cho quan lớn, em phải tắm rửa sạch sẽ và vào muộn hơn, em có nên làm không?”

- “Vậy ai là người ra lệnh và ai là người tuân lệnh?”

Kim Ngọc hỏi ngược lại rồi bỏ đi nhưng trong ḷng tự hỏi một tỳ nữ như Thu Dung đáng thương hay đáng ghét.

Buổi chiều nàng sai lính hầu lấy xe một ngựa đưa nàng lên chùa Niêm Hoa cúng Quan Âm bồ tát cầu b́nh an cho bố mẹ và gia đ́nh ở Thăng Long. Sau đó nàng ngắm xem cảnh chùa rộng răi tịch mịch và trao đổi một vài câu chuyện trong pḥng khách của chùa với sư cô trụ tŕ Diệu Thiện tuổi đă ngoài bốn mươi với đôi mắt hiền hậu phảng phất một nỗi sầu bi xa vắng.

Câu chuyện trao đổi về đạo pháp giữa hai Kim Ngọc và sư cô có vẻ rất tâm đắc sôi nổi. Mùi trà sen thơm ngát làm Kim Ngọc phấn chấn trong lúc nàng nh́n lên những bài kệ của các tổ sư thiền với nét chữ chân phương của sư nữ treo trên các bức tường làm toả lan khắp pḥng một không khí trang nghiêm đạo hạnh. Bất chợt nàng hỏi sư cô:

- “Con không hiểu tại sao có một số nhà sư xem ra rất đố kỵ với đạo Gia-tô và họ không giấu diếm thái độ đố kỵ thù ghét đó, trong khi đạo Phật luôn dạy chúng sinh phải từ bi hỷ xả?”

- “Giáo thuyết là thế nhưng từ sau thời đại Lư Trần khi các triều đ́nh tổ chức những khoa thi Phật pháp để chọn sư sải để bổ nhiệm vào các chức vụ th́ một số nhà sư đă trở thành bề tôi của vua và họ phải chấp hành những ǵ vua truyền bảo. Khi đạo Gia-tô truyền qua Việt Nam các nhà nho quyền bính muốn dùng tôn giáo để diệt tôn giáo nên họ đă tạo ra t́nh trạng “ngao ṣ cắn nhau, ngư ông thủ lợi”. Ngư ông chính là những nhà nho có quyền và có tiền trong đất nước này. Chính v́ thế mà các nhà sư bề tôi ấy không thấy sự thiêng liêng của đạo Gia-tô rất giống sự thiêng liêng của đạo Phật và sự cứu chuộc của đạo ấy cũng giống với sự giải thoát của đạo ta.”

Kim Ngọc nghe nói thế phải thầm phục sự sáng suốt của sư cô trụ tŕ, nhưng một mối lo lại dâng lên trong ḷng nàng v́ để mê hoặc các nhà sư nô bộc ấy, chắc chắn Thượng thư bộ h́nh sẽ buộc tội cha nàng bất chấp công lư bị chà đạp.

Lúc đó sắp đến giờ thọ trai và sau đó là công phu buổi tối, Kim Ngọc bảo người đánh xe ra ngoài chùa t́m hàng quán nghỉ tạm qua đêm, sáng mai quay lại chùa đón nàng về Ngăi Yên. Tối hôm đó nàng sẽ nghĩ lại nhà khách của chùa. Vả lại nàng định sau này sẽ rút lui về đây để tập làm một Quan âm Thị Kính trong cảnh gia biến đă ập xuống gia đ́nh nàng và sự ngược đăi của chồng nàng là điều khó tránh.

Trong giờ công phu buổi tối, Kim Ngọc nhận thấy có hai ni cô lúc nào cũng đi sát bên nhau và nh́n nhau âu yếm, nàng hỏi nhỏ một ni cô lớn tuổi:

-“Tôi thấy hai ni cô này như có quen trước đây, xin hỏi hai cô ấy pháp danh là ǵ?”

- “À hai cô ấy là Trang Nghiêm và Liên Tuyền, trước khi họ xuất gia phương danh của họ là Diệu Trang và Thu Liên.”

- “À tôi nhớ ra rồi, trước đây tôi có biết nhưng đă lâu à” Kim Ngọc phải giả vờ nói để không bị trách là ṭ ṃ.

Buổi tối nằm trong nhà khách, Kim Ngọc thấy ḷng xao xuyến lạ thường trước một tương lai bất trắc. Nàng sẽ thui thủi một ḿnh trong ngôi chùa cổ kính này sao? Cả một quá khứ êm đềm tươi đẹp phải để lại sau lưng và cho vào quên lăng sao? Chắc hẳn trong số những ni cô ở đây cũng có những cô con nhà quyền quư cành vàng lá ngọc, và những cô gái chân quê bị đời gạt bỏ hắt hủi. Biết đâu ít nhiều họ đều là những cô Thị Kính vào đây chạy trốn sự nghiệt ngă của đạo nho đối với một phụ nữ bất hạnh. Cả Nho giáo cũng thế, từ lâu họ đă chẳng sử dụng đạo Phật như một van an toàn, một lối thoát hiểm cho chính những người mà họ áp bức hay sao và nhất là để làm cho những kẻ bị áp bức ‘an tâm’ ḿnh không hề bị áp bức, vui ḷng chấp nhận cái nghiệp xấu của ḿnh ?

Đang miên man suy nghĩ đến phận người, phận ḿnh Kim Ngọc nghe thấy tiếng khóc từ dăy nhà của các ni cô từ pḥng của Trang Nghiêm đối diện với dăy nhà khách và chỉ cách một cái sân nhỏ trồng hoa mẫu đơn. Mặc dù trời tối đen gió đêm lồng lộng, Kim Ngọc choàng áo khoác lần ṃ đi đến nơi có tiếng khóc. Nàng đứng im bên ngoài pḥng Trang Nghiêm để lắng nghe và nhận ra tiếng của Liên Tuyền, cô này vừa khóc nức nở vừa nói:

- “Sao em vô t́nh với chị đến thế. Lúc nào chị cũng thương yêu em tha thiết c̣n em lúc nào cũng nhớ nhung ‘tướng công’ khát máu Dương Lư à”

Có tiếng Trang Nghiêm run run đáp lại:

- “Em cũng yêu thương chị lắm nhưng màà”

- “Nhưng mà sao?”

- “Nhưng mà làm như vầy có đúng không hở chị Liên Tuyền?”

Liên Tuyền lại khóc lên nức nở:

- Vậy hai thằng anh chị thay phiên nhau hành hạ con bé Thu Liên này và cả bọn đàn ông như vậy là đúng sao?”

- “Liên tuyền ơi, thôi đừng khóc nữa à em xin” Trang Nghiêm dịu dọng nói.

Một lúc im lặng, rồi sao đó là những tiếng thở dài, và một câu đứt quăng của Liên Tuyền:

- “Có phải thằng cẩu quan Dương Lư nó làm em thế này không?

Sau đó là tiếng cười rúc rích và tiếng kêu thảng thốt và h́nh như họ đang vuốt ve âu yếm nhau à Kim Ngọc điếạng người, ngồi bệt xuống đất, sau đó bỏ chạy về pḥng. Qua mẩu đối thoại ấy, nàng đoán rằng Trang Nghiêm là một t́nh nhân của Dương Lư trong những lần mở chiến dịch diệt trừ giáo dân vô tội. Một nỗi buồn chán cay đắng tràn ngập ḷng nàng. Nàng thao thức măi sau cùng thở dài tự nhủ, “đây cũng là cái khổ năo mà sau này ḿnh sẽ c̣n nghe thấy để góp thêm vào bao nhiêu khổ năo của Thị Kính ngày xưa”. Khi gần hết canh tư nàng ngủ thiếp đi v́ chán chường mệt mỏi lúc nào không biết. 

Sau khi đi chùa Niêm Hoa về, tối hôm đó trong bữa ăn Kim Ngọc xin Dương Lư cho nàng xuất gia lên chùa Niêm Hoa để tránh cho chàng bị gián tiếp dính líu vào vụ của cha nàng ở kinh đô. Nếu sau này cha nàng được minh oan, chàng có thể lên đón nàng về. Dương Lư nghe Kim Ngọc nói gật gù khen phải, suy nghĩ một lúc chàng đáp lại:

- “Chưa cần phải thế, cứ để qua tháng rồi hăy tính. Bây giờ em cứ b́nh tĩnh mà sống như xưa nay. Nếu cha ḿnh vô tội th́ việc ǵ phải sợ.”

Trong thâm tâm, Dương Lư biết ḿnh đă nói một lời trấn an Kim Ngọc. Chàng cũng đă sử dụng mưu trí vụn vặt của ḿnh mà với nhiều nhà nho đồng nghĩa với trí tuệ để lên kế hoạch “ném rác vào thùng”. Việc Kim Ngọc nói lời thua cuộc như thế lại trở thành điều hay, sau này sẽ không có ǵ là bất ngờ, cưỡng bách. Không những thế, tên chùa Niêm Hoa nhắc chàng nhớ lại một kỷ niệm với Diệu Trang với dáng người đậm đà mà chàng rất thú vị. Đêm hôm ấy trong lúc chờ nữ tỳ Thu Dung mang trà vào, chàng lên kế hoạch “thay ngựa giữa đường” và thích thú nghĩ rằng chỉ Diệu Trang mới có đủ sức để chịu nổi xung lực t́nh dục của chàng mà hiếm người đàn ông nào có được.

 ***

Sáng nay phú hộ Phạm Công Liêm dậy sớm, sau khi uống xong chén trà ướp sen mà vợ ông pha sẵn để trên án thư, ông thấy trong người sảng khoái. Một mùa gặt bội thu lúa chất đầy bồ v́ có cả phần ruộng năm mẫu của người em ruột theo đạo Tây dương mà tướng quân Dương Lư đă giao lại cho ông. Ông hài ḷng về mùa màng, nhưng ông lại hơi buồn khi nhớ lại con gái út Diệu Trang đang tu ở chùa Niêm Hoa. Từ bé nó đă có ḷng mộ đạo nhưng khi nó phải hy sinh trinh tiết cho Dương Lư để lấy lại ruộng đất của tổ tiên liệu nó c̣n b́nh tâm mà tu hành hay không. Phần người em trai ông bị đi đày nơi rừng sâu nước độc v́ theo đạo Gia-tô ông vẫn thường nhận được tin tức. Nó vẫn c̣n khoẻ mạnh nhưng nghèo khổ lắm, ông định đổi ít lúa lấy tiền mua lương thực để chuyển lên cho nó. Thâm tâm ông vẫn quư mến nó. Từ nhỏ nó đă hiền như bụt và khi theo đạo mới, nó luôn giữ ḷng thành tín, mặc dù ông không có dịp xem xét đạo ấy dạy cho tín hữu điều tốt lành nào.

Ông bỗng thấy đầu ngơ có hai bà lớn tuổi bước vào, một bà là người cùng làng chuyên làm mai mối cho các đôi tân hôn. Bà kia ông không biết. Vào nhà hai bà đặt lên bàn một gói to bằng vải nhung xanh và sau một vài câu hỏi thăm về mùa màng. Họ đi vào chuyện chính. Bà lạ mặt nói:

- “Tôi xin lỗi ông v́ sự đường đột này. Quan tuần vũ ở Ngăi Yên quư danh là Dương Lư có sai tôi đem chút lễ mọn này biếu ông bà cũng là chỗ mà quan tuần vũ quen biết để xin cưới con gái út của ông bà về làm thứ thiếp cho quan"

- “Ối bà nhầm rồi, tôi đâu có gái út nào c̣n chưa lập gia đ́nh để gả bán cho quan lớn.” Ông chủ nhà ngắt lời.

- “Ồ quan lớn c̣n nói rơ cô ấy tên Diệu Trang nữa đấy.”

- “À, cháu Diệu Trang này của chúng tôi đă xuất gia vào chùa tu hành c̣n ba tháng nữa là đúng một năm. Chắc là quan tuần vũ không biết việc này.”

- “Đúng là cô ấy. Việc cô ấy đang ở chùa là chuyện nhỏ rồi cô ấy sẽ về lại đây thôi. Nhưng quan lớn chỉ xin ông nhận lễ vật cho, phần c̣n lại quan lớn sẽ lo liệu hết.”

Rồi không đợi chủ nhà trả lời, hai người đàn bà mở gói vải nhung ra, trong đó có mọi thứ lễ vật: bánh quế, trà, rượu, trầu cau và một hộp lớn nữ trang vàng bạc, đá quư. Sau khi tŕnh lễ vật xong, bà lạ mặt nói:

- “Quan lớn chỉ xin ông nhận cho v́ từ chối không chỉ bất tiện cho quan mà c̣n cho ông và người em ruột của ông theo đạo gia-tô nữa. Ông nghĩ thế nào?”

Phạm Công Liêm tức điên lên được nhưng ông không thể coi thường lời đe doạ ấy. Ông định xin thêm một thời gian để suy nghĩ, nhưng như đoán được ư ông, bà lạ mặt nói tiếp:

- “Quan lớn gấp lắm, muốn chúng tôi phải có câu trả lời ngay để quan cho người lên chùa đón cô Diệu Trang về đây, chờ quan chọn ngày để đến đây đón dâu. Có lẽ chỉ trong ṿng hai tháng.”

Bà cùng làng nói thêm vào:

- “Đến lúc đó, cô Diệu Trang nhà ḿnh sẽ lại có mái tóc đen mượt mà và nhan sắc sẽ lại như xưa. Cô ấy vốn xinh đẹp từ khi c̣n nhỏ đấy.”

Sau cùng Phạm ông nói với giọng buồn buồn:

- “Nếu quan lớn đă định thế, tôi không dám căi.”

Hai bà mai vui vẻ nói thêm một vài câu chuyện khác, họ không quên khen ngợi gia thế họ Phạm và cho rằng gia chủ thật có phúc khi có con rể làm quan to.

Khi hai bà mai ra về, ông nh́n vào hộp nữ trang thở dài. Khi bọn nhà nho cậy tiền và cậy quyền th́ có nghĩa họ không c̣n đức hạnh của nhà nho nữa. Loại người này có rất nhiều kể từ khi nho giáo suy vi thời phân tranh Trịnh Nguyễn. Rồi ông lẩm bẩm nói với người em trai vắng mặt: “Anh sẽ gởi cho em phân nửa số nữ trang này để em đỡ khổ trong cảnh lưu đày và phân sáp.” Rồi hai giọt nước mắt trào ra từ khoé mắt ông làm vợ ông từ nhà dưới bước lên cũng phải sững sờ xao xuyến.

Sáng hôm sau, một lính vệ trong dinh quan tuần vũ Ngăi Yên giả làm thường dân, cầm một bức thư giả danh phú hộ Phạm Công Liêm cỡi xe một ngựa chạy như bay đến chùa Niêm Hoa tŕnh thư ấy cho sư cô trụ tŕ Diệu Thiện. Sư cô nhận thư cùng với năm quan tiền cúng dường chư Phật từ người lính vệ tự xưng ḿnh là quản gia trong nhà họ Phạm. Nội dung thư đại ư nói mẹ của ni cô Trang Nghiêm không được khoẻ, xin cho ni cô về chăm sóc. Sau khi thân mẫu khoẻ lại, ni cô Trang Nghiêm sẽ về lại chùa tiếp tục tu hành v.và. Sư cô Diệu Thiện hỏi lại một vài câu thăm ḍ để tránh sự mạo nhận, người quản gia trả lời thông suốt. Sư cô cho người báo lại ni cô Trang Nghiêm, cô này hoảng hốt vội thu xếp hành trang gói gọn trong một tay năi để về nhà. Trong tay năi không có ǵ đáng giá ngoài một cuốn kinh Phật cũ nát và sợi dây chuyền mà Dương Lư đă tặng nàng làm kỷ niệm cái “đêm hôm ấy”. Sau khi dùng bữa ngọ trai xong, Trang Nghiêm lên xe về nhà cha mẹ. Khi xe vừa ra khỏi cổng chùa, ở hậu điện có tiếng kêu cứu: ni cô Liên Tuyền đă ngất xỉu v́ hay tin Trang Nghiêm bỏ chùa về nhà. Một ni cô ghé tai vào miệng của Liên Tuyền lúc đó c̣n thều thào, nghe thấy một câu khó hiểu: “Thằng Dương Lư nó cướp t́nh của con rồi Phật mẫu ơià” Sau đó mấy cô khiêng Liên Tuyền, đôi mắt đă nhắm lại vào nhà thuốc. Một ni cô y sĩ bắt mạch trong lúc một ni cô khác đổ từng giọt thuốc vào đôi môi tái nhợt của Liên Tuyền. Mấy phút sau, ni cô y sĩ bước ra hành lang báo cho sư nữ Diệu Thiện biết bệnh t́nh của Liên Tuyền không có ǵ nguy hiểm.

Một tháng trôi qua nhanh chóng nhưng ở Kinh đô, Thượng thư bộ h́nh chưa thể đưa ra phán quyết v́ sợ kết án vội vàng sẽ làm các quan khác sinh nghi. Thêm một tháng nữa trôi qua và Thượng thư bộ công, cha Kim Ngọc vẫn c̣n bị quản thúc. Dương Lư đoán rằng sau cùng Thượng thư bộ h́nh đă nghe theo ư kiến của quan Thị lang chờ có thêm chứng cứ.

Ở Ngăi Yên, Dương Lư không nhắc đến chuyện Kim Ngọc vào chùa nữa. Thế nhưng trước sau ǵ Kim Ngọc cũng phải vào chùa trước khi chàng cưới Diễm Trang về làm thiếp. Thỉnh thoảng quan tuần vũ ghé qua nhà Phạm ông và rất hài ḷng v́ Diệu Trang đă bỏ áo nâu ṣng ăn mặc như một thiếu nữ ngoài đời, tóc dài hơn một gang tay, có thể vấn thêm tóc giả và đội khăn.

Châu Linh đă sinh con được hai tháng và một bé trai đă ra đời. Lúc mới, sinh đích mẫu Kim Ngọc bế đứa bé từ tay bà mụ bọc kín trong khăn chỉ chừa khuôn mặt đỏ au và hai mí mắt phồng lên, nhắm kín chưa mọc lông mi, đem tŕnh lên quan tuần vũ Dương Lư. Dương Lư đặt tên cho con trai là Dương Luân. Những lúc bồng nó lên để nựng hay ru ngủ, Kim Ngọc không khỏi giật ḿnh khi nh́n trên khuôn mặt nó nàng nhận ra những nét phảng phất giống Lưu Bằng mà nàng đă gặp mặt trong ngày hôn lễ của Dương Liễu. Lần đầu tiên nàng cảm thấy một mối đồng cảm với Châu Linh và nàng hứa với ḷng ḿnh sẽ tận tâm chăm sóc cho Châu Linh trong thời gian hậu sản. Châu Linh yếu hẳn v́ bị xuất huyết sau khi sanh, nàng không đủ sữa cho con bú. Kim Ngọc cho t́m một sản phụ nghèo nhưng khoẻ mạnh để thằng Dương Luân bú nhờ, và t́m thuốc tốt nhất trị băng huyết cho Châu Linh mau hồi phục. Sau đó mộạt tháng sau nàng có thể tự ḿnh cho con bú, không c̣n nhờ đến sản phụ mà Kim Ngọc thuê cho nàng.

Tháng thứ ba của vụ án, Thượng thư bộ h́nh đưa ra một nhân chứng khai rằng đă đích thân nhận tiền từ tay Thượng thư bộ công để đi mua gạo tiếp tế cho giáo dân, ông này c̣n dặn hắn ta phải lấy danh nghĩa của một ông quan nhỏ có bà con với chúa Trịnh trong bộ h́nh mà không hay biết đó là người quá cố. Nửa tháng sau trong các quan ở kinh đô, không có ai phi bác chứng cứ đó ố nhưng liệu có ai dám phi bác để bênh vực đạo Gia-tô khi các nhà nho quyền bính đă tạo ra một phản xạ có điều kiện, một ác cảm vô thức đối với đạo bằng những cực h́nh ghê rợn đối với giáo dân vô tội? ố Và Bộ h́nh đă đưa ra phán quyết: “Lưu đày nguyên Thượng thư bộ công lên thượng du, cách chức các con trai của đương sự làm quan chức trong triều hay ở các tỉnh xuống làm thứ dân, con gái chưa chồng phải cho vào chùa, con gái có chồng th́ giao cho chồng tuy nghi xử lư theo mấy cách hoặc đuổi đi làm ăn mày, hoặc cho xuống làm tôi tớ, hoặc gả cho lê dân mạt hạng, hoặc cho vào chùa.” Kim Ngọc nghe tin ấy, khóc lóc thảm thiết mấy ngày v́ thương cha mẹ và người thân, nỗi buồn của nàng được đẩy đến tận cùng khi Dương Lư mặt dày mày dạn cho nàng biết rằng ngay sau khi nàng vào chùa Niêm Hoa, chàng sẽ cưới cô con gái của phú ông họ Phạm về làm thiếp.

Sự ra đi của Kim Ngọc đến chùa Niêm Hoa diễn ra lặng lẽ. Suốt buổi tối hôm trước, Kim Ngọc đến pḥng Châu Linh, bế thằng bé Dương Luân, nói lời chia tay với Châu Linh. Hai người cùng ôm nhau khóc, lúc đó Châu Linh nói qua nước mắt:

ố          “Rồi em cũng không ở đây lâu chị ạ, v́ em là nghĩa tử của cha chị kể từ ngày định mệnh trao chị cho Dương Lư làm vợ qua việc gieo cầu. Nếu em đi hẳn phải đi xa lắmà”

ố          “Nay em đă có con rồi, hăy lấy trách nhiệm đó làm niềm an ủi và nghị lực để sống, c̣n đi đâu nữaà”

ố          “Nhưng em vẫn nghĩ một ngày nào đó em phải xa con.”

Rồi Châu Linh kể lại cho Kim Ngọc một giấc mơ kỳ lạ. Một hôm nàng nằm mơ thấy Dương Lư vào pḥng ban đêm. Khi Dương Lư thoát y sắp cùng nàng hành lạc th́ Châu Linh kinh hoàng v́ dưới lớp áo nho sĩ là một bộ lông vằn vện của một con hổ dữ. Châu Linh hét lên th́ cái đầu của Dương Lư đă hoá thành cái đầu cọp và hai cái răng nanh đă cắn chặt vào cổ nàng. Dương Lư c̣n nói, “Hôm nay ta sẽ uống hết máu nàng. Hôm nay nàng phải chết à” Em hét lên một tiếng to và bừng tỉnh, thấy thằng bé đang khóc đ̣i bú.

ố          “Tại v́ em bị băng huyết và mất máu nên mơ thế thôi. Đừng nghĩ đến việc đó nữa. Hăy sống vui vẻ mà nuôi con.”

Hai chị em bên nhau nói chuyện thật lâu. Lại ôm nhau khóc lúc chia tay rồi Kim Ngọc về pḥng ḿnh. Lúc Kim Ngọc sắp sửa vào giường, Dương Lư đến. Nh́n bộ dạng, nàng biết chàng đă hành lạc với nữ tỳ Thu Dung nhưng không đủ. Sau một vài câu an ủi và hứa hẹn một ngày nào đó khi vụ án cha nàng ch́m vào quên lăng, chàng sẽ lên chùa đón nàng về. Kim Ngọc biết đấy chỉ là những lời giả dối của một kẻ chuyên quyền sẵn sàng “chém người dưới ngựa”. Rồi Dương Lư xông vào nàng t́m lạc thú để dánh dấu cuộc chia tay. Kim Ngọc đau nhiều hơn sướng v́ có một lúc nàng thấy trêạn người nàng là một con hổ dữ.

Sáng đó nàng lên chiếc xe một ngựa cũng do người lính hầu mấy tháng trước đă đi rước Diễm Trang từ chùa về nhà chờ hôn lễ. Người lính hầu đă được Dương Lư dặn khi đưa Kim Ngọc đến nơi phải xin thư hồi đáp của sư nữ trụ tŕ rồi về ngay không phải chờ. Đă quen đường lối lên chùa anh ta cho xe chạy nhanh. Suốt dọc đường Kim Ngọc không nói lời nào, thỉnh thoảng nước mắt lại trào ra.Chiếc xe đang chạy nhanh lên con dốc, một bên là rừng cây, một bên là sườn đồi trọc đổ xuống một con suối nhỏ đứng trên đường người ta có thể nghe thấy tiếng nước chảy róc rách từ dưới vang lên và nh́n thấy những cánh chim én bay là là trên mặt nước như thoi đưa.

Sáng hôm ấy, có ba bóng người từ dưới suối leo lên sườn đồi để đến con đường. Có lẽ đêm qua họ đă ngủ lại trên một vạc cỏ gần bờ suối. Khi đến giữa sườn đồi, họ nh́n lại ḍng suối lúc này sáng lên giữa buổi b́nh minh như một dải lụa bạc giữa một màu xanh gồm nhiều sắc độ của cây cối, núi đồi. Ba người ấy là cha cố An-tôn Giáo, Thiên Phụng và Lục Hổ. Khi lên đến mặt đường, họ vào rừng cây quay mặt về hướng Đông cầu nguyện v́ Đấng họ tôn thờ có tôn hiệu là “Mặt trời công chính”. Họ đón một ngày với những tia nắng đầu tiên và sau đó dùng lương thực mang theo.

Khi chiếc xe chở Kim Ngọc chạy đến giữa dốc ở một khúc cong, một tiếng “rắc” khô khốc vang lên và sau đó là tiếng hét của con ngựa rồi hai chân trước của nó quỵ xuống. Anh lính nhảy ngay xuống đất, bỏ dây cương ra, hai tay gh́ chặt dây da quanh cổ ngựa. Chiếc xe đă bị găy càng và thùng xe bị ném ra khỏi đường nằm nghiêng đưa hai bánh nằm ngang chỏng chơ trên sườn đồi và chỉ c̣n dính vào con ngựa bằng hai sợi dây xích móc vào đai cổ ngựa, nhờ vậy mà nó không lăn xuống suối cách mặt đường ba mươi mét. Lúc đó có thêm hai người từ rừng cây chạy ra giữ chặt con ngựa và hai sợi dây xích lại để con ngựa và cả thùng xe khỏi bị lôi xuống sườn đồi. Một người thứ ba chính là Thiên Phụng lấy đá to chêm vào thùng xe để giữ thùng xe khỏi tuột xuống. Sau đó chàng giật mạnh cho cửa thùng xe bật ra rồi kéo Kim Ngọc lúc đó đă bất tỉnh, bế nàng lên đặt trên lề đường. Nàng chỉ bị một vết thương trên đầu rỉ máu, c̣n nội thương th́ chàng không biết. Chàng vả vào khuôn mặt trái soan của người thiếu nữ xinh đẹp mấy cái cho nàng hồi tỉnh nhưng nàng vẫn nằm mê. Chàng tạm thời bỏ nàng nằm tại chỗ, tiếp tay với ba người đàn ông kia để đưa thùng xe lên mặt đường.

Một lúc sau cha cố An-tôn, Lục Hổ, Thiên Phụng đều quay lại chỗ Kim Ngọc t́m cách làm cho nàng hồi tỉnh, trong lúc người lính săn sóc cho con ngựa v́ h́nh như nó bị bong gân một chân sau. Cha cố An-tôn lấy trong tay nải một chai thuốc bột mà một giáo dân lương y đă chuẩn bị cho họ, rắc vào chỗ vết thương nơi đầu và băng bó lại. Thiên Phụng lấy dầu bôi vào mũi nàng để mùi dầu kích thích cho nàng mau hồi tỉnh. Thế nhưng đôi mắt với đôi mi cong thanh tú vẫn cứ nhắm lại.

Sau khi anh lính bóp chỗ chân ngựa bị bong gân với chai rượu thuốc mà Lục Hổ đă đưa cho, mấy người đàn ông hội ư với nhau phải đưa Kim Ngọc lên chùa c̣n cách đó hơn một dặm đường để nhờ các ni cô ở pḥng thuốc điều trị v́ họ không t́m được phương tiện ǵ ở nơi vắng vẻ này. Vả lại trong t́nh h́nh xe hỏng và ngựa bị bong gân nên phải có hai người thay phiên nhau vừa đẩy vừa kéo thùng xe mà họ sẽ đặt Kim Ngọc nằm trên lớp lá cây khô cho êm. Con ngựa được cột vào phía sau thùng xe và được dắt theo. Đó là giải pháp tốt nhất trong hoàn cảnh này. Một khắc sau, cha cố An-tôn chỉ định Thiên Phụng phải đi theo người lính. Đêm qua cha đă thấy một giấc mộng kỳ lạ trong đó cha thấy một người nữ ăn mặc như Kim Ngọc nhưng trên trán có ghi dấu thập tự màu đỏ, người nữ ấy nói rằng nàng đi t́m Thiên Phụng. Mặc dù chưa hiểu ư nghĩa của thị kiến ấy, cha cho rằng ḿnh phải chọn Thiên Phụng để giúp cứu chữa cô gái gặp nạn này. Rồi cha nói tiếp với Thiên Phụng:

ố “Ta và Lục Hổ sẽ đi trước, khi nào người nữ tỉnh lại con hăy cho cô ấy biết tên con rồi nếu muốn t́m ta hăy về chủng viện, cứ hỏi cha An-rê, một người bạn của ta. Nếu không thấy ta và Lục Hổ ở đó có nghĩa ta đă đi Ma-cao để chuẩn bị sang Aăn Độ truyền giáo, c̣n Lục Hổ đến Ma-cao sẽ vào tu ḍng Biển Đức theo đúng ư nguyện của cậu ta là dâng đời ḿnh để cầu nguyện cho việc tông đồ. Cha An-rê sẽ thay ta làm cha giáo của con.”

Thiên Phụng vâng dạ hẹn ngày gặp lại, trong ḷng bồi hồi khôn tả. Sau đó họ chia tay. Rồi chiếc xe thồả lăn bánh, anh lính quàng đai cổ con ngựa vào vai ḿnh đi trước kéo xe. Thiên Phụng theo sau đẩy tới, ḷng vui mừng v́ đây là việc bác ái trong ngày mà chàng làm với Chúa: mỗi ngày một việc bác ái cùng với nỗi lo của ngày ấy.

 

?

Khi chiếc xe thồ đến chùa, cái áo của Thiên Phụng ướt đẫm mồ hôi lúc đó chàng là người kéo c̣n người lính theo sau đẩy, họ đă thay phiên nhau lúc đi được nửa đường. Chàng bế Kim Ngọc vào nhà thuốc của chùa, đôi môi có viền trên khuôn mặt thanh tú của nàng trở nên nhợt nhạt. Ni cô lương y bắt mạch nói không có ǵ nguy hiểm. Rồi cô xem kỹ tay chân nhận thấy một cánh tay bị nứt xương phải bó thuốc. Vết thương trên đầu đă cầm máu. Cô đổ vào miệng Kim Ngọc thuốc nước ngày ba lần để làm tan máu bầm trong đầu nàng. Cô cũng bảo phải chờ cho nàng tỉnh dậy, chắc cũng phải mấy ngày. Trong chùa ai cũng nghĩ chàng là người bà con của Kim Ngọc, trong lúc đó anh lính đi nối lại càng xe, chăm sóc cho con ngựa để hai ngày sau có thể quay về Ngăi Yên, có lẽ phải dắt bộ.

Buổi tối hai người đàn ông phải ra ngoài ở trọ nhà một Phật tử gần chùa. Qua câu chuyện trao đổi với anh lính, Thiên Phụng biết được việc xuất gia của Kim Ngọc là do sự cưỡng bách của quan tuần vũ Dương Lư. Và dù muốn hay không Kim Ngọc cũng phải chấp nhận. V́ thế trong thư gởi cho sư cô trụ tŕ, quan tuần vũ không phải tốn nhiều lời và chỉ nói chính thê của ḿnh ngán ngẫm chuyện trần duyên nên xin chồng xuất gia vào cửa Phật. Phần Thiên Phụng, chàng tự hỏi không biết sư nữ trụ tŕ có biết uẩn khúc đằng sau những từ ngữ chung chung như “nàng Kim Ngọc chán cuộc trần duyên muốn t́m vào cửa Phật”. Chàng nghĩ phải t́m cách nói việc này cho sư nữ trụ tŕ.

Ngày thứ ba khi người lính đi rồi, trong lúc ngồi canh chừng Kim Ngọc, một ni cô xanh xao ủ dột đến pḥng thuốc lấy thuốc đến gần Thiên Phụng hỏi:

ố          “Có phải tôn huynh là anh ruột của chị Thanh Hạc ở Thiên Tường hay không?”

ố          “Vâng chính là tôi, sao ni cô lại biết em gái tôi Thanh Hạcà” Thiên Phụng ngạc nhiên hỏi lại.

ố          “Anh không nhận ra em sao? Em là Thu Liên hồi đó bán trái cây gần chỗ chị Thanh Hạc bán than củi, anh có biết em màà” ni cô Liên Tuyền đáp lại.

Từ khi ni cô Trang Nghiêm tức Diễm Trang về nhà, Liên Tuyền ngă bệnh sau khi bị ngất và theo chẩn đoán của ni cô lương y, khí huyết Liên Tuyền bị rối loạn, lâu lâu phải uống thuốc. Thiên Phụng nh́n kỹ ni cô Liên Tuyền, sau cùng mới nhận ra:

ố          “Chúa ơi, cô đi tu từ lúc nào mà ở chùa này? Tôi không ngờ gặp cô ở đây.”

ố          “Khi chị Thanh Hạc nghỉ bán theo chồng lên miền trung du em chán đời quá. Ít lâu sau em xin vào chùa này.”

Thiên Phụng phải kể lại hoàn cảnh của Thanh Hạc hiện nay và giải thích v́ sao chàng đến chùa này khi gặp Kim Ngọc bị tai nạn dọc đường. Trước khi lui gót, ni cô Liên Tuyền nói:

ố          “Sư cô trụ tŕ khuyên em phải về lại Thiên Tường làm hoà với hai anh của em, vậy mà cô xinh đẹp này lại muốn vào đây tu, lạ thật!” Rồi cô nói tiếp, “Khi nào anh rời chùa nhớ cho em biết, có thể em sẽ theo anh về lại Thiên Tường như lời sư cô Diệu Thiện khuyên bảo, đi với người quen biết như anh về lại quê nhà th́ tốt quá.”

Những lời nói ấy của Thu Liên làm Thiên Phụng nghĩ ngợi. Chàng quyết định phải t́m cách nói cho sư cô trụ tŕ Diệu Thiện nỗi oan ức của Kim Ngọc.

Buổi chiều hôm đó, lúc Thiên Phụng ở trong nhà thuốc trông chừng Kim Ngọc c̣n hôn mê, sư cô Diệu Thiện đến xem t́nh trạng của Kim Ngọc, sau đó sư cô hỏi thăm Thiên Phụng:

ố          “Thiện tín có phải là bạn cũ của cô Kim Ngọc này?”

ố          “Ồ, àà” Thiên Phụng lúng túng chưa biết nói sao.

ố          “Ni cô Liên Tuyền nói với tôi ông là người bạn cũ t́nh cờ gặp lại Kim Ngọc khi cô ấy bị nạn trên đường vào chùa xuất giaà”

Thiên Phụng thấy đây là cơ hội tốt nên chàng tŕnh báo ngay cho sư cô trụ tŕ biết lư do Kim Ngọc bị buộc phải vào chùa, từ việc của Thượng thư bộ công bị ám hại và bị lưu đày cho đến Kim Ngọc là con gái bị vạ lây và việc ni cô Trang Nghiêm bị đưa về làm vợ quan tuần vũ Dương Lư thay cho Kim Ngọc. Ni cô ngồi ở trước tủ thuốc lắng nghe cau mày, sau cùng nói với Thiên Phụng:

ố          “Nếu sự việc này phức tạp như thế th́ chùa Niêm Hoa chắc không nhận sự xuất gia của cô Kim Ngọc. Tuy nhiên cũng phải chờ cho cô 1ấy tỉnh lại để nghe chính cô ấy xác nhận nỗi u t́nh, sư cô mới quyết định được.”

Nói xong sư cô đứng dậy lui về thiền đường. Phần Thiên Phụng đến ngồi dưới một gốc bồ đề ngay trước sân của pḥng thuốc, lấy xâu chuỗi Mân côi ra lần, cầu xin Đức Mẹ cho Kim Ngọc mau hồi tỉnh.

Sáng hôm sau trong lúc ni cô lương y đổ thuốc, Kim Ngọc bị sặc nhẹ. Nàng mở choàng mắt dậy rồi nheo lại v́ chói theo phản ứng tự nhiên. Trước mắt nàng là một khoảng không gian sáng có bóng của một ni cô nhưng nàng không phân biệt là lúc nào trong ngày. Ni cô kêu lên:

ố          “Cố ấy tỉnh lại rồi, cảm ơn trời Phậtà”

Thiên Phụng ngồi lần chuỗi dưới gốc bồ đề nghe thấy cũng chạy vào, Chàng thấy ni cô lương y đỡ Kim Ngọc ngồi dậy, thấy nàng tuy yếu nhưng dáng ngồi c̣n vững. Ni cô mỉm cười đỡ Kim Ngọc nằm xuống lại, hỏi thử nàng vài câu sau đó sai người đi nấu cháo cho nàng và nói với Thiên Phụng:

ố          “Tốt rồi, không có ǵ rối loạn trong đầu, c̣n biết đói nữa đấy: mấy ngày nay có ăn uống ǵ đâu. Tí nữa nhờ tôn huynh đút cháo cho cô ấy đồng thời nhắc lại một vài việc từ lúc cô ấy bất tỉnh cho đến hôm nay. Đặc biệt không nói ǵ làm cô ấy xúc động cho đến khi khoẻ hẳn. Chiều tối nay trước khi về nhà trọ tôn huynh có thể tập cho cô ấy đi lại dọc hành lang nhà thuốc một hai lần. Thế nhé phần tôi hôm nay phải sắc thuốc khác cho cô ấy.”

Buổi chiều khi mặt trời c̣n vương chút nắng nhạt trên các ngọn cây. Bóng tối mỗi lúc một đậm dần và chiếm dần những khoảng sáng. Gió chiều nhè nhẹ vừa gợi cơn sầu trong cảnh chùa tịch liêu vừa làm ḷng ta thoải mái. Thiên Phụng để Kim Ngọc bám vào vai ḿnh bằng một tay không bị bó thuốc đưa nàng đi dọc hành lang; chàng cảm thấy bước chân nàng c̣n run rẩy. Đến lượt thứ hai th́ bớt rung, vừa đi nàng vừa hỏi:

ố          “Vậy anh là bạn cũ của tôi và anh đă cứu tôi khi xe ngựa lên chùa bị găy càng xe?”

ố          “Đúng vậy, tuy t́nh cờ găỳp lại à nhưng sự may mắn này do ơn trên thương giúp.” Thiên Phụng nói trong ḷng tự nhủ mọi người đều là anh em, bạn hữu có cùng một Cha trên trời.

ố          “Tôi có cảm tưởng xưa kia đă gặp anh ở đâu đó một hai lần.”

ố          “Cô c̣n nhớ nơi đâu không? ” Thiên Phụng hỏi lại cho xuôi câu chuyện.

ố          “Ở Kinh thành lúc em c̣n bé.” Kim Ngọc nói đại.

ố          “Nhưng em lên chùa để làm ǵ nhỉ ?” Kim Ngọc lại hỏi tiếp.

ố          “Chắc là để cầu xin một điều ǵ đó hoặc thăm một ni cô nào đó.” Thiên Phụng gợi ư.

ố          “Đúng rồi, em quen với sư cô Diệu Thiện chùa này. Khi nào em khoẻ hẳn anh dẫn em đến chào sư cô nhé.”

ố          “Dĩ nhiên rồià”

Một lúc sau, chàng đưa nàng vào trong nhà thuốc đỡ lưng cho nàng nằm xuống và nói :

ố          “Anh phải về nhà trọ đây, sáng mai anh lại vào, chúc em ngủ ngon.”

ố          “Anh không ở lại đây được sao? Thế th́ mai chúng ta gặp lại.”

Thiên Phụng lui đi trong ḷng vui sướng v́ ư thức nàng chỉ bị gián đoạn nhưng không bị tổn thương nặng. Chàng hy vọng nàng sẽ dần dà nhớ lại mọi sự và lúc đó sẽ trở lại đời sống b́nh thường như nàng trước lúc đến đây, dĩ nhiên trong một hoàn cảnh khác.

Năm ngày sau, Kim Ngọc đă nhớ lại mọi sự trừ việc nàng có một người bạn thanh mai trúc mă trước khi lấy Dương Lư làm chồng th́ nàng không tài nào nhớ nỗi v́ đó là chuyện Thu Liên bịa đặt gán ghép nàng với Thiên Phụng. Buổi sáng hôm đó hai người đến gặp sư nữ Diệu Thiện. Sư nữ vui vẻ hỏi:

ố          “Hôm nay chắc cô Ngọc đă nhớ hết mọi việc và cũng biết lư do cô được đưa đến đây. Tuy nhiên sư cũng nói cho rơ là việc cô miễn cưỡng phải vào chùa khi gặp cảnh gia biến làm cho ư nghĩa việc tu hành mất hết ư nghĩa cao đẹp. Trước giờ các nhà nho quyền lực thường hay sử dụng nhà chùa như thế để củng cố bộ máy quyền lực của họ, điều này sư không chấp nhận. V́ thế cô cứ ở đây cho đến khi cánh tay găy không cần bó thuốc nữa, cô sẽ về lại đời thường đi làng khác tỉnh khác lo sinh nhai tự lập. Tôi sẽ chứng cho cô ít chữ với tên họ khác, và cho ni cô Liên Tuyền theo cô giúp đỡ việc sinh nhai. Hai chị em sẽ nương tựa vào nhau mà sống. Vả lại c̣n có người bạn cũ của cô là cậu Thiên Phụng đây sẽ t́m cách giúp đỡ hai người ổn định cuộc sốngà”

Kim Ngọc đă có quyết định đoạn tuyệt với Dương Lư khi bị đưa lên chùa, dù sau này con người bội bạc ấy có lên chùa đón về, nàng quyết cũng không về v́ nàng rất phẫn uất việc Dương Lư đă cưới thêm vợ khác là Diệu Trang ngay sau ngày nàng ra đi nên lo lắng hỏi:

ố          “Nếu sư cô để con đi và nếu chồng cũ của con lên đây t́m không gặp, lúc đó sư cô biết ăn nói thế nào?”

ố          “Sư cũng có nghĩ đến chuyện ấy. Lúc đó sư sẽ nói có một ông quan trong triều làm tổng đốc hay thượng thư ǵ đó xin nhận cô về làm nữ tỳ trong nhà để quản đám nữ tỳ quê mùa ít học. Sư nhờ Anh Thiên Phụng viết ít ḍng với tư cách quản gia của ông quan đó giữ lại để làm bằng chứng. Mặt khác số ngân lượng mà quan tuần vũ Dương Lư nhờ anh đánh xe biếu sư là năm lạng vàng, sư sẽ trao lại cho cô Ngọc với số tiền bạc cô mang theo trong người thiết tưởng đủ để hai chị em mở một cửa hàng buôn bán độ nhật. Hơn thế nữa, ni cô Liên Tuyền không có duyên tu hành nhưng trước đây biết rành việc buôn bán cũng muốn bỏ chùa về lại thế gian. Cô Ngọc thấy thế nào.”

ố          “Con xin lĩnh ư sư cô, và suốt đời con sẽ không quên ơn sư cô.” Kim Ngọc đáp

ố          “Cô cũng đừng quên ơn cứu tử của anh bạn Thiên Phụng đấy.” Sư cô cười thoải mái và nói. Sau đó sư cô xuống giọng trầm buồn nói tiếp:

ố          “Bây giờ sư nói chuyện của chính ḿnh. Tại sao sư lại hành động như thế v́ khi sư vào tuổi cô Ngọc hiện nay, sư cũng rơi vào một hoàn cảnh tương tự. Cha của sư lúc đó làm tổng đốc ở tỉnh Cao Bằng cũng cho rằng việc giết hại đạo Tây Dương không phải là thượng sách. “Tại sao nho giáo đă biết sử dụng Phật giáo để bảo vệ cho ḿnh và hệ thống phong kiến của ḿnh lại không t́m cách sử dụng đạo Gia-tô theo cách tương tự.” Cũng v́ lời nói ấy, ít lâu sau, cha của sư bị vu oan cho tội thông đồng với dư đảng nhà Mạc và bị đi đày, c̣n sư bị ép phải vào chùa. Lúc đó sư đă đính ước với một người bạn thanh mai trúc mă là công tử họ Phan, con quan Hiệp biện Đại học sĩ. Khi việc gia biến xảy ra, chàng buộc ḷng phải từ hôn cùng sư. Hai tâm hồn yêu nhau đau đớn không bút nào tả xiết. Sau cùng chàng phải theo lệnh song thân lấy tiểu thư con gái của Hữu quân Đô thống. Phải mất năm năm trời giữa chốn không môn, sư mới t́m thấy tâm hồn b́nh tĩnh và vô tư trở lại, nhưng vẻ sầu bi trên đôi mắt không xoá được và h́nh như đă có rất sớm khi c̣n bé như một dấu ấn của số phận.”

Trước khi Thiên Phụng và Kim Ngọc lui gót, sư cô Diệu Thiện nói với Dương Lư:

ố “Trong lúc chờ cánh tay cô Kim Ngọc liền lại và thôi bó thuốc, chắc phải mất thêm mười ngày, cậu nên đến nghe tôi thuyết pháp cho các ni cô để sau này c̣n truyền đạt lại cho hai người nữ đồng hành sắp về lại thế gian.”

Thiên Phụng vâng dạ xin làm theo, trong ḷng nghĩ rằng “ḿnh không phải ngại việc đó v́ có mất ǵ đâu lại c̣n học được những điều hay”.

 

?

Thiên Phụng c̣n nhớ một hôm đến nghe bài giảng của sư cô. Chàng ngạc nhiên v́ giữa giảng pḥng phía trên có tượng Phật Thích Ca ngồi mở mắt. Sư cô c̣n nói sẽ lần lượt thay thế những bức tượng Phật ngồi thiền nhắm mắt bằng Phật ngồi mở mắt giảng dạy theo đúng châm ngôn “Phật pháp bất ly thế gian pháp”. Ngoài ra sư cô c̣n định vẽ cho mỗi ni cô một bức tranh nhỏ Phật- mở-mắt ấy để khi ngồi toạ thiền hay tụng kinh, các ni cô sẽ nh́n thẳng vào mắt Phật mà hành lễ, thay v́ nh́n vào đầu cây nhang đang cháy hay chỗ trống không “vô thiên, vô địa”.

Hôm ấy sư cô ngồi trước một cái bàn mộc, các ni cô trong chùa trừ những người làm bếp và ni cô lương y trong nhà thuốc, tất cả đều tập trung ngồi xếp bằng trên những chiếc chiếu trắng cạp vải nâu. Thiên Phụng ngồi một ḿnh ở một chỗ kín đáo cuối chánh điện gần cửa ra vào. Sư cô nói :

“Các ni cô thân mến,

“Hôm nay sư lạm bàn việc Đổng Trọng Thư dâng bài biểu Thiên nhân tam sách cho vua Hán, ư chính của bài biểu là góp ư cho vua Hán vỗ yên bá tánh, c̣n ư phụ là giúp vua bảo vệ vương quyền. Không ai ngờ rằng các triều đại về sau sử dụng bài biểu ấy lấy việc bảo vệ vương quyền làm chính và coi nhẹ quyền lợi của lê dân. V́ nhà Hán lúc bấy giờ trước nhiều học thuyết khác nhau của bách gia chư tử đă cố t́m một giáo huấn để làm một sức mạnh tư tưởng cho triều đại trong thời b́nh nhưng sức mạnh ấy c̣n mạnh hơn cả thiên binh vạn mă trong thời chiến. Khổng giáo được chọn nhưng để trở thành sức mạnh bảo vệ chế độ, nó phải chịu sự uốn nắn gia giảm sửa đổi, thêm nghĩa mới vào thuyết ấy. Và từ khi có sự thắng thế của nho giáo thực dụng và quyền mưu th́ đạo thờ trời bàng bạc trong dân bị thay thế bằng đạo thờ vua trước hết của giai cấp nho sĩ, sau mở rộng ra những thành phần khác trong xă hội .

“V́ thế song song với sự thay đổi trong tư tưởng giáo huấn theo hướng phục vụ cho chính trị là sự h́nh thành nho quan, nho sĩ với nhiều quyền lợi như bổng lộc, đất đai, quyền bính để củng cố thế lực của triều đại. Lâu ngày giai cấp nho sĩ trở thành những kẻ cầm ‘thanh gươm tư tưởng’ bảo vệ vương triều. Việc giáo hoá dân của họ cũng chỉ để gián tiếp bảo vệ vương triều và quyền lợi của chính họ. Ngoài ra chuyện lạm quyền gây đau khổ cho lê dân mà bọn cẩu quan gây ra thời đại nào cũng có.

“Khi đạo Phật giải thoát được du nhập, đạo này cũng không tránh khỏi quá tŕnh chính trị hoá ấy. Lúc đó triều đ́nh không hỏi rằng: “Đạo Phật dạy chúng tôi chân lư nào?” V́ họ luôn cho rằng họ đă là chân lư. Nhưng triều đ́nh hỏi rằng: “ Đạo Phật có ích ǵ cho chúng tôi, những người đă làm chủ nhân và nắm quyền thống trị trên thiên hạ?”. Khi thấy dân nghèo đi theo đạo Phật, họ bèn t́m cách hướng sự giảng giải giáo pháp theo cách có lợi cho họ. Thế rồi các nhà sư bề tôi nhấn mạnh đến tính không mà họ hiểu đó là hư vô, đến luân hồi nghiệp báo để khiến người ta an phận chịu đựng những bất công xă hội, cho rằng cái khổ của lê dân là do cái nghiệp kiếp trước của họ mà không cho đó là cái ác của kẻ có rất nhiều tiền và rất nhiều quyền, mà nói cho cùng đó là tiền của, tài nguyên của toàn dân đă bị phong kiến chiếm dụng. Họ c̣n nhấn mạnh chỗ đạo Phật không coi trọng các thần thánh và đấng thần linh tuyệt đối để biến khu vực đó làm của riêng cho những nhà nho xu nịnh lấy đó tuyệt đối hoá và thần thánh hoá ông vua là ông chủ tiền tài, danh vọng và quyền lực. Khi một ông vua suy nhược, một bề tôi có nhiều tiền tài và quyền lực nhất sẽ lật đổ vua cũ để lên làm vua, thay triều đại cũ bằng một triều đại mới (như chúa Trịnh, chúa Nguyễn đang làm hiện nay).Sự thần thánh và tuyệt đối hoá ông vua mới cũng được nhà nho gọi là thiên mệnh. Ông trời thật trong sự kính tín của lê dân bị gạt bỏ, thay bằng ông trời ảo của bọn nho quan nhiều tiền và lắm quyền. 412

“Sư nói điều đó để làm chi? Để mất thời gian thuyết đàm vô bổ chăng? Không phải thế, sư muốn chỉ cho các tỉ muội ni cô thấy cái “thủy nguyệt, kính hoa” ngay trong chính đạo Phật của ḿnh, để mở mắt cho các ni cô t́m kiếm mặt trăng thật và nh́n ngắm đoá hoa thật, không nh́n hoa và nguyệt qua tấm kính hay mặt nước của vương quyền do các nhà nho thiết lập và để không c̣n mắc thêm sai lầm nữa. Kể từ nay khi đọc tụng kinh Phật, các ni cô chùa Niêm Hoa này tạm thời thay “Phật tính” chỗ nào kinh kệ viết là “không tính” và “Diệu Hữu” chỗ nào kinh kệ viết là “Chân Không”, khi nói đến nhân quả th́ phải tự nhủ rằng “Nhân quả chỉ dùng để hiểu, c̣n để hành động bần tăng phải sống hạnh nguyện từ bi, hỉ xả”. Đừng bao giờ nh́n người khác là một ‘gói’ hay tổng thể các nghiệp lực mà phải nh́n người ấy như một hiển lộ của Pháp thân trong một Báo thân và Ứng thân là con người cụ thể của người ấy. Mặc dù Báo Thân và Ứng thân ấy không có đủ ba mươi sáu tướng tốt và tám mươi vẻ lành của Phật Thích Ca, nhưng những hạt giống của những tướng tốt, hạnh lành ấy đă có sẵn trong người đó chờ được trổ sinh hoa trái. Ngoài ra tỉ muội chúng ta phải ít Lư, nhiều Sự (phụng sự)ỳ mới có thể đạt thành chánh quả chỉ trong một kiếp làm người này v.và”

Trong buổi nghe giảng Pháp này, Thiên Phụng tưởng như nghe lại mấy ư phê phán nho giáo phong kiến của cha cố An-tôn Giáo. Chàng cũng nhận thấy không có ni cô Liên Tuyền tức Thu Liên tham dự. Mấy ngày sau đó chàng thấy Thu Liên hay đến tṛ chuyện với Kim Ngọc để tạo sự thân t́nh. Có lúc chàng thấy hai người c̣n bàn tính chuyện họ sẽ buôn bán sinh nhai như thế nào trong tương lai sau khi họ về lại Thiên Tường và sau khi Thu Liên gặp lại hai người anh của ḿnh và gia đ́nh họ để làm hoà. Kim Ngọc vui vẻ nói chuyện với cô ta nhưng có lúc nàng tỏ vẻ ái ngại v́ nhớ lại cái đêm cô ta khóc lóc trong pḥng ngủ của ni cô Trang Nghiêm. Rồi nàng rùng ḿnh thấy trong cách cô ta vuốt lưng nàng, cầm tay nàng âu yếm hoặc quàng vai nàng có sự ǵ đó bất thường. Nhưng nàng cũng thấy khi Thiên Phụng có mặt, cô ta đỡ suồng să hơn. Điều này làm Kim Ngọc yên tâm đôi chút. Tuy nhiên nàng cũng tự hỏi, “Hay là cô ta biết ḷng ḿnh đă cảm động trước một Thiên Phụng hào hiệp và nhân hậu. Quả thật chàng khả ái biết bao!”. Nàng biết rằng một đêm tối sắp qua và một b́nh minh sắp đến với nàng và nàng luôn hy vọng.

Thiên Phụng c̣n đến nghe sư cô Diệu Thiện thuyết pháp mấy lần nữa. Nhưng chàng tự hỏi liệu những tư tưởng cách tân táo bạo có làm thay đổi tâm thức thụ động của lê dân và tâm thức mê muội v́ óc danh lợi, óc bè phái của đám nho sĩ, sư sải quyền bính ngày càng hủ bại và bảo thủ trước thách thức của một tôn giáo mới là đạo Gia-tô. Không cần bàn đến chuyện tranh giành cát cứ ở đây, v́ đến lúc nào đó hoặc chúa Trịnh hoặc chúa Nguyễn sẽ gồm thâu thiên hạ về một mối, lúc đó họ sẽ có sẵn cái “hố rác” là đạo gia-tô để ném vào đó mọi sai lầm, bóc lột, khinh rẻ lê dân của họ cùng mọi sự bất măn của lê dân đối với họ, và họ vờ vịt quên đi trách nhiệm của họ đă làm cho đất nước này chia rẽ, thù hận, khổ đau và nghèo khó. Chỉ cần lấy công tâm xem xét rạch ṛi cũng thấy rơ điều đó. Chàng thở dài khi nghĩ rằng đạo Gia-tô sẽ c̣n bị hợp đồng bách hại lâu dài là điều không tránh khỏi. Lúc đó chàng chỉ c̣n biết cầu nguyện: “Lạy Chúa, Chúa đă nói tṛ không hơn thầy, tớ không hơn chủ. Nếu chúng con phải bị bách hại, xin Ngài ban chúng con sức mạnh và ḷng nhẫn nại để chúng con dẫu chết vẫn luôn trung tín với Ngài. Amen”

 

Hôm khác sư cô giảng giải bài thơ Hoa mai của Thiền sư Măn Giác:

Xuân khứ bách hoa lạc,

Xuân đáo bách hoa khai,

Sự trục nhăn tiền quá,

Lăo tùng đầu thượng lai.

Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận

Đ́nh tiền tạc dạ nhất chi mai.

(Xuân đi trăm hoa rụng/ Xuân đến nở trăm hoa/Trước mắt việc đi măi/ Già theo đầu đến rồi /Chớ bảo xuân tàn, hoa rụng hết/Đêm qua sân trước một cành mai.)

Buổi giảng kết thúc, các ni cô sau đó c̣n ngồi lại định tâm thêm một lúc, rồi mới về pḥng chờ giờ thọ trai. Lúc Thiên Phụng đứng dậy lui về trước v́ không ai bắt chàng phải định tâm, sư cô đợi chàng ở hành lang hỏi chuyện:

- “Sư nghe Liên Tuyền nói cậu là một tu sĩ gia tô, kể từ khi cô Kim Ngọc lấy tri huyện Dương Lư, nay là tuần vũ Ngăi Yên, có đúng vậy không?”

Thiên Phụng nghe hỏi như thế rất phiền ḷng: không biết Thu Liên định “giở tṛ” ǵ khi chỉ c̣n ba ngày nữa, chàng và Kim Ngọc cùng cô ta sẽ lên đường về Thiên Tường. Nhưng chàng cố hết sức b́nh tĩnh để đáp lại:

- “Tôi trở thành tu sĩ gia tô về sau, trong một hoàn cảnh khác khi được một cha cố khai tâm lẽ đạo cho, không phải v́ chán đời, thất t́nh hay muốn t́m danh vọng trong bộ máy giáo quyền và sự trọng vọng của tín hữuà”

- “Thế th́ tốt, đạo Phật cũng hay bị hiểu lầm là trốn đời để thoát khổ v́ có những người nhấn mạnh quá nhiều đến khổ đế mà không nhấn mạnh đủ đến từ bi và cứu khổ khi nào c̣n cứu được. Vả lại có những người v́ thất bại và vô vọng nên đă vào chùa để t́m nơi ẩn náu. Như thế là không đúng.” Sư cô ngừng lại, có vẻ như ngần ngại, sau đó hỏi tiếp:

ố          “Cậu thấy bài giảng của sư hôm nay thế nào?”

-“Theo sức hiểu của tôi, sư cô giảng bài này rất hay v́ sư cô đă nhấn mạnh đến chữ nhất trong câu cuối cùng: Tại sao nhất chi mai mà không nhị chi mai? Người nghe hiểu ngay rằng sư có ư dùng chữ nhất ấy để làm căn để cho Phật tính và chư Phật được thu hồi lại trong nhất ấy mà thôi. Không tính bất định cũng được thu hồi trong nhất ấy. Ngoài ra v́ mùa xuân là đầu tiên trong năm nên nhất ấy cũng là nhất- khởi-nguyên cho một cái mới, một cảnh giới mới hay một quốc độ mới. Trong quốc độ mới này, không c̣n sự vô thường của hoa rơi hay hoa nở. Chỉ c̣n lại một mùa xuân vĩnh cửu. Lúc đó tóc bạc lại hoá xanh, hoa rụng lại về cành.Vả lại cái cũ đă qua rồi trong chữ “tạc dạ” mà sư cô nói nó đồng nghĩa với “tạc mộng” trong một câu kinh “Sanh tử Niết Bàn do như tạc mộng.” Tôi hiểu bài giảng của sư cô như thếà”

Sư cô tṛn xoe đôi mắt kinh ngạc, kêu lên:

- “Mô Phật. Cậu hiểu được vậy đúng dụng ư của sư và như thế giỏi hơn các ni cô đệ tử của sư rồi. Nhưng tôi biết cậu có một điều e ngại không dám nói ra.”

- “Thưa sư cô, điều ǵ?”

- “Nhất” ấy đạo gia-tô gọi là “Đấng nhất” và cậu gọi Ngài là Thiên Chủ hay Thiên Chúa, đúng không?

- “Lạy Chúa tôi, sư cô nói đúng quáà” Rồi cả hai chủ khách cùng cười.

Thấy sư cô vui vẻ phóng khoáng, không thất vọng, bực tức v́ biết chàng theo đạo gia-tô như nhiều người khác nhất là những nhà nho ích kỷ và cố chấp, Thiên Phụng hỏi sư cô một việc mà lâu rồi chàng luôn thắc mắc từ ngày chàng gặp Phật tử Trần Thường quê ở Hà Trung tại nhà Khắc Tứ; ông ấy đă cúng dường cho chùa Phổ Minh bức tượng Quan Thế Âm:

- “Thưa sư cô, sư cô hiểu câu “Bản lai vô nhất vật” trong một bài kệ của thiền sư Huệ Năng như thế nào?”

- “À tôi hiểu đó là ‘Cái bản lai diện mục’ của mỗi người không phải là một vật trong tục đế. ‘Nhất vật’ là một vật nào đó trong thế gian. Chính bản lai là cầu nối đưa chúng ta qua bờ giác ngộ thành Phật. Nơi Phật là ‘Như lai’, nơi chúng ta là ‘Bản lai’. Tu hành là làm bản lai đồng nhất với Như lai, v́ Như là không thay đổi thường hằng. Vả lại bản lai không khác Như lai, khác nhau là do vọng động của con người. Chỉ cần nhận biết và thực hành sự đồng nhất ấy là giác ngộ. Đó cũng gọi là sự tiệm tu nhưng ‘đốn ngộ’.

- “Lời dạy của sư cô thật thoả đáng và chí lư.” Thiên Phụng vui vẻ và mơ hồ nói.

- “Ngẫu nhiên mà bài kệ này có chữ ‘nhất’ như trong bài thơ của Thiền sư Măn Giác. Trong bài kệ này, tuy ‘nhất’ đi với vật, nhưng thật ra phải hiểu nó cũng đi với Bản lai. V́ thế trên b́nh diện chân đế Như Lai và Bản lai là Một. Như Lai là chỗ gồm thu Bản Lai, Bản Lai là chỗ Như Lai hiển lộ. Chỗ này uyên áo lắm, chỉ dám nói như thế mà thôi .”

Sau đó sư cô đổi hướng câu chuyện và nói:

- “Hôm nào các vị ra đi, chúng tôi không dám tiễn. Chỉ xin gợi một ư nhỏ là cậu đừng để cho cô Kim Ngọc quá thân mật với Liên Tuyền. Ngoài ra khi c̣n là một mệnh phụ, Kim Ngọc thường hay làm việc bố thí nên nhiều người hành khất biết mặt, và có thể đồn đại đến tai quan tuần vũ; quan sẽ cho người đến chùa hạch hỏi làm phiền sư cô, nên cậu nhớ chuẩn bị cho cô Kim Ngọc một bộ y phục nam giới, để cô ấy cải trang thành nam nhân. Trong lúc đi đường, nếu tránh xa được các đồn binh, nha môn, công đường càng tốt. Ngày mai tôi sẽ bảo ni cô trong nhà bếp chuẩn bị lương khô bằng các loại đậu và nước uống đi đường cho các vị. Sư chỉ cầu mong các vị được như nguyện.”

Nói xong sư cô lui về tịnh thất, để Thiên Phụng đứng ngây ra đó cảm động trước tấm ḷng từ bi hỉ xả của sư cô Diệu Thiện, rồi chàng lẩm bẩm với chính ḿnh, “Có phải ḿnh được gặp Quan Âm Diệu Thiện đấy không?” Rồi chàng vội vă ra khỏi chùa về quán trọ, trong ánh hoàng hôn đă nhạt nhoà của một buổi chiều sắp tắt. Tối hôm ấy chàng nằm mơ thấy ḿnh nắm tay Kim Ngọc và trên trán nàng nổi lên một thập tự giá màu đỏ.

 

?

Đến ngày lên đường, Thiên Phụng dậy thật sớm. Chàng quỳ gối cầu nguyện một lúc rồi vội vă đi qua chùa. Sau khi giật dây chuông, cánh cửa nhỏ bên phải cổng tam quan mở ra, Kim Ngọc, Thu Liên cùng với ni cô mở cửa đang đứng đợi. Kim Ngọc chỉnh tề trong bộ y phục nam giới mà chàng đă đem vào hôm trước, c̣n Thu Liên đă bỏ bộ áo ni cô thay áo dân thường, đầu đội tóc giả trên trùm thêm một khăn lụa đen. Họ phải lên đường khi trời c̣n tối để tránh bị ḍm ngó. Thiên Phụng đă nghiên cứu đường đi dọc theo con suối chảy quanh các chân đồi để không đi theo đường cái. Chàng đă chuẩn bị sẵn một con dao đi rừng và mấy cây gậy tre dùng để đi trên những doạn đường dốc hoặc gồ ghề trơn trợt.

Đến lúc những tia sáng mặt trời xuất hiện phương Đông trên nền trời trong sáng, họ đă ở cách chùa Niêm Hoa bốn dặm đường. Có lúc Thiên Phụng đi trước dẫn đường, có lúc chàng đi sau hai người phụ nữ để bảo vệ họ. Thu Liên nắm tay Kim Ngọc có lúc c̣n bá cổ nàng để đi qua chỗ đất mấp mô, có khi c̣n nâng bàn tay nàng lên hôn. Khi mặt trời nhô cái vành lửa bên khỏi mặt đất giữa hai ngọn đồi xa. Ba người dừng lại t́m một vạc cỏ c̣n ướt sương ngồi ăn sáng. Trong lúc hai phụ nữ dọn lương khô ra. Thiên Phụng đi vào một nơi vắng vẻ để cầu nguyện.

Chàng vừa đọc xong một chuỗi Mân côi th́ thấy Kim Ngọc t́m đến:

ố          “Thấy anh cầu nguyện lâu quá nên em đến t́m anhà”

ố          “Xong rồi, ta ra ăn sáng đi à” Và như nhớ ra một việc quan trọng, Thiên Phụng nói, “Sau khi ăn sáng xong, anh muốn nói với em một việc riêng trước khi đi tiếp, nhớ nhé.”

ố          “Vâng, bây giờ ḿnh ăn sáng đi, Thu Liên đang đợi.”

Thiên Phụng đi cùng Kim Ngọc ra vạc cỏ và nói với Thu Liên đang ngồi đợi:

ố          “Lúc năy, anh quên dặn hai em ăn trước.”

Trong lúc ăn, Thiên Phụng báo cho hai cô biết cuối ngày nay họ sẽ đến một bản làng của người Tày, nghĩ đêm ở đó, hai ngày sau lại lên đường đến làng Son, nghỉ đêm tại làng Son, rồi từ làng Son đón chuyến đ̣ dọc duy nhất trong ngày về Thiên Lương và Thiên Tường. Thiên Phụng nói thêm đường đến làng Son cũng là đường dẫn đến Thiên Thành, nơi trước đây Dương Lư làm tri huyện, nhưng c̣n một con đường khác dẫn đến Thiên Long nơi hiện nay Lưu Bằng làm tri huyện, từ Thiên Long phải theo một con đường khác đến làng Cúc để đón đ̣ về.

Ăn xong, để Thu Liên ngồi nghỉ ở một tảng đá ven đường, Thiên Phụng và Kim Ngọc đến một gốc cây to ngồi nói chuyện. Chàng nói:

ố          “Anh muốn nói rơ với em một việc này cho đúng sự thật: ngày anh gặp em lần đầu chính là ngày chiếc xe một ngựa chở em lên chùa bị tai nạn và t́nh cờ anh có mặt để giúp đỡ và chăm sóc cho em, chứ trước đó anh chưa quen biết em bao giờà mặc dù Dương Liễu em gái chồng cũ của em là vợ cả của bạn anh Lưu Bằng mà em đă gặpà”

ố          “Anh không phải bận tâm đến việc đó v́ em đă nhớ lại gần như mọi sự và em nghĩ rằng Thu Liên đă dựng câu chuyện anh là bạn cũ của em thời c̣n con gái chỉ để kéo em ra khỏi ngôi chùa mà em miễn cưỡng phải vào. Và anh cũng thế, anh muốn có lư do để ở lại cho đến khi em b́nh phục. Thế nhưng anh chính là người đă cứu em thoát chết, như thế cũng đủ để em tín nhiệm vào anh mà không cần một lư do nào khác. Nhiều lúc em nghĩ rằng trời cao đă an bài cuộc gặp gỡ này, c̣n những việc sau này em không dám nghĩ v́ em đă trải qua một cơn gia biến kinh hoàng mà em không ngờ nó lại xảy đến cho em.” Kim Ngọc nói một hơi, như thể nàng đă dự định nói điều ấy với Thiên Phụng từ trước.

ố          “Vậy anh phải cám ơn em v́ anh cứ băn khoăn em có thể hiểu lầm anh có dụng ư ǵ khác à Và như thế em hăy để cho anh chăm lo cho em khi nào em ổn định trong cuộc sống mới. Sau đó anh sẽ quay về công việc cũ của anh.”

ố          “Vâng, cứ như thế đi.” Kim Ngọc vô tư nói.

Tuy nhiên có một điều nàng không nói ra: tâm hồn nàng đang bị giằng co giữa t́nh cảm muốn đến gần chàng và t́nh cảm muốn tránh xa chàng. Việc Thu Liên cho nàng biết chàng là một người theo đạo Gia-tô đă làm cho nàng hụt hẫng, dù nàng không biết tại sao. Làm sao nàng biết được rằng bản năng (sinh tồn) văn hoá nơi một tiểu thư như nàng ố mà vốn chữ nho đủ để đọc Tứ Thư và Ngũ Kinh, và kinh Bát nhă tâm kinh mà nàng dùng để tự trấn an những lúc buồn rầu xao xuyến ố đă làm nàng muốn tránh xa con người mà phút ban đầu gặp gỡ đă làm nàng rung động. Làm sao nàng cũng biết được rằng bản năng văn hoá ấy c̣n được điều kiện hoá bởi vương pháp và giáo huấn có tính chất ư thức hệ của nhà nho bao gồm cả bản năng sinh tồn thể lư. Thà nàng đến gần một cô gái bất thường như Thu Liên c̣n hơn. Thế nên trong lúc đi đường, nàng để mặc cho Thu Liên có những cử chỉ sỗ sàng với nàng. Để quên nỗi mệt nhọc trên đoạn đường dài, Thu Liên vừa đi vừa hát nghêu ngao và chọc cười Kim Ngọc:

Mẹ ơi, con muốn lấy chồng

Bỏ công (í a) tô điểm má hồng, môi duyên.

ốCon ơi, đừng lấy thằng điên,

Để ḷng của mẹ ưu phiền v́ con.

Rồi cô ta đổi lời ca từ Con thành Mẹ: “Con ơi, mẹ cũng muốn lấy chồng (í a)àvà câu cuối thành Để ḷng con mẹ ưu phiền bất an à

Lúc đó họ đi ngang qua một đồng cỏ, có mấy mục đồng buông lời trêu chọc nàng và Thu Liên:

ố          “Tụi bay ơi, coi hai vợ chồng đi đường c̣n âu yếm nhau ḱa, chồng xinh đẹp, thon thả và yểu điệu như con gái c̣n vợ mập lùn vàmặt như bánh đúc. Chẳng xứng đôi chút nào.”

Cả Kim Ngọc và Thu Liên đều nghe thấy (trong lúc Thiên Phụng không nghe thấy ǵ: chàng vừa đi vừa cầm ḷng, cầm trí lần chuỗi Mân Côi), Thu Liên phát cáu chửi:

ố          “Đồ chăn ḅ mất dạy, bà tát cho vỡ mỏ chúng bay.” Thu Liên chửi như trước kia chửi bọn đàn ông ố và chỉ bọn đàn ông thôi ố chê bai trái cây cô bán ở bến đ̣ Thiên Tường gần chỗ Thanh Hạc bán than củi.

Bọn mục đồng bị chửi đứng ngây tại chỗ một lúc. Sau đó chúng cười khoái chí và tiếp tục trêu chọc:

ố          “Vợ dữ như chằn tinh, chồng hiền như cục bột tụi bay ơi.”

Đến khi Thiên Phụng phía sau đi qua, chúng mới chịu im tiếng dù chàng chẳng nói một lời nào, miệng lẩm nhẩm những lời kinh trong chuỗi. Chúng tưởng chàng niệm thần chú để trừ tà.

Đến chỗ nghỉ chân, trong lúc Thu Liên xuống suối rửa mặt và tay chân, Kim Ngọc chạy vào chỗ rừng thưa ngồi khóc. Khi Thiên Phụng đến gần hỏi han, nàng nói:

ố          “Chưa bao giờ em rơi vào hoàn cảnh bị tủi nhục như hôm nay.”

ố          “Sao em lại chấp nhất bọn trẻ con thiếu suy nghĩ như thế? Sao em không nghĩ em luôn được anh quư trọng và quan tâm. Cũng như anh luôn bị binh lính của Dương Lư săn đuổi nhưng lúc nào anh cũng nghĩ rằng Thiên Chúa yêu thương và quư mến anh. Ngài luôn đồng hành với anh mọi lúc và h́nh như Ngài hiện diện rơ ràng hơn những khi anh đau khổ nhất.”

Nghe những lời ấy, Kim Ngọc kinh ngạc và nín khóc, nàng lấy tay áo lau nước mắt tự nhủ: “Hẳn Chúa của anh ta phải có điều ǵ khác thường để anh ta có niềm tin như thế. Ḿnh phải t́m hiểu việc này”. Sau đó hai người cùng xuống suối rửa mặt mũi, tay chân. Và trên đoạn đường từ đó đến bản Tày, Kim Ngọc để Thu Liên đi một ḿnh c̣n nàng đi bên cạnh Thiên Phụng, lắng nghe chàng giảng giải lẽ đạo Gia-tô. Chàng lấy Kinh Tin kính làm dàn bài để truyền đạt cho Kim Ngọc mà câu đầu tiên là: Tôi tin kính Đức Chúa Trời là Cha phép tắc vô cùng dựng nên trời đấtà Những bọn mục đồng trên đường thấy hai người đàn ông một mảnh mai, mềm mại một to khoẻ cương nghị đi bên nhau trao đổi một câu chuyện nghiêm túc chỉ đứng nh́n theo v́ không t́m thấy lư do ǵ để chọc ghẹo.

 

?

Ba người bộ hành đến bản Tày lúc trời sắp tối. Màu xanh của núi đồi, nương rẫy chuyển sang màu tím lúc hoàng hôn và sau đó là bóng đêm như một thứ sương mù màu đen phủ lên mọi vật. Thiên Phụng dẫn hai người nữ đồng hành đến nhà một ông già làng tên Bạc Mẫn mà lần trước cha cố An-tôn Giáo đă đưa họ vào đạo. Cả nhà chủ mừng rỡ ngạc nhiên hỏi thăm sức khoẻ của cha cố. Thiên Phụng cũng nói ḿnh cùng hai người đồng hương về thăm Thiên Tường một chuyến và ghé lại bản vài ngày. Ông Bạc Mẫn đề nghị tu sĩ Thiên Phụng trong thời gian ở lại, giảng giải thêm về giáo lư cho cả nhà mỗi tối v́ như lời ông nói sự hiểu biết ít ỏi về đạo nghĩa dễ bị người trong bản Tày chất vấn, nghi ngờ. Thiên Phụng đồng ư v́ như nhà nho thường nói “vô tri bất mộ”, đức tin của chàng đă ngày thêm vững vàng nhờ sự giáo huấn mà cha An-tôn đă đem lại cho chàng và cho Lục Hổ.

Ăn tối xong, cả nhà ngồi xung quanh bếp lửa, trên sàn nhà rông dài gần hai mươi thước, Kim Ngọc ngồi bên trên cùng với các ông, Thu Liên ngồi bên dưới cùng với các bà, Thiên Phụng ngồi trên một bục cao gần bếp lửa giảng đạo. Thu Liên lúc đầu quay mặt nh́n ra ngoài đêm tối, không muốn nghe nhưng khi người nhà ông Bạc Mẫn đặt ra cho Thiên Phụng những câu hỏi mà họ c̣n thắc mắc, Thu Liên cũng bị sự ṭ ṃ lôi cuốn. Được một canh giờ, ông Bạc Mẫn đề nghị nghỉ, để Thiên Phụng được ngủ sớm sau một ngày đi đường, tối mai sẽ học hỏi lâu hơn. Rồi gia chủ bố trí Thiên Phụng và Kim Ngọc ngủ chung với mấy con trai chưa vợ trong nhà, Thu Liên ngủ chung với mấy con gái chưa chồng. Kim Ngọc miễn cưỡng nằm cùng chiếu với bọn đàn ông, nàng nằm ngoài b́a chiếu có khi lùi xa ra khỏi chiếu, Thiên Phụng nằm giữa nàng và mấy con trai. Nàng quay mặt nh́n vào vách cót đan làm hai lớp mờ tối trong ánh đèn dầu nhưng chưa ngủ được v́ lạ nhà. Một lúc sau nàng trở ḿnh quay mặt vào trong và ngạc nhiên khi thấy Thiên Phụng c̣n quỳ trên chiếu cầu nguyện.

Và rất tự nhiên, ấn tượng tối nay trở lại với nàng. Nàng nhận thấy những tâm hồn đơn sơ hèn mọn như gia đ́nh ông Bạc Mẫn dễ dàng đến với chân lư cứu độ mà nói cho cùng là một cái ǵ rất đơn sơ trong khi những tâm hồn kẻ sĩ, đầu óc đầy ắp chữ nghĩa, những ư tưởng cao siêu cùng những mưu trí vụn vặt lại bị ngăn cản đến với cái cao siêu và đơn giản. Phải chăng đó là “sở tri chướng” của họ. Rồi nàng tự hỏi phải chăng chính nàng cũng gặp trở ngại ấy, khiến nàng muốn tránh xa Thiên Phụng trong lúc vẫn cảm thấy rung động v́ chàng. Sau cùng khi giấc ngủ đến làm mắt nàng sụp xuống, nàng tự nhủ với chính ḿnh, “Kim Ngọc ơi, mi hăy lắng nghe điều con tim mi mách bảo, như thế có hơn không!” Rồi nàng đi vào giấc ngủ với lời tự nhủ ấy.

Sáng hôm sau Thu Liên cùng mấy người đàn bà trong nhà ông Bạc Mẫn đi chợ Mường Lam v́ hôm nay là ngày chợ phiên. Cô thích thú được dịp ngắm nghía những cô gái dân tộc trong chợ với những trang phục bằng thổ cẩm đặc biệt của họ: các cô người Nùng, người Tày Khao, Tày Đăm, Thái Trắng, Thái Đen, người Dao. Mỗi kiểu trang phục các cô ấy khác nhau tùy theo dân tộc. Cũng là những sợi ngũ sắc nhưng hoa văn trang trí, cách cắt may và sắp xếp khác nhau tạo nên vẻ đẹp riêng hài hoà với những đường nét dịu dàng của phụ nữ ở cổ, vai,eo, mông và đôi chân. Thu Liên ngây ngất v́ vẻ đẹp đa dạng như hoa bốn mùa của phụ nữ các dân tộc, nhưng trái lại, cô thấy đàn ông ở đây cũng thật làà xấu xí, ghê tởm như đàn ông những nơi khác, thế mà ố nghĩ đến đây cô tức giận trong ḷng ố Kim Ngọc lại bỏ cô đi đường một ḿnh để kè kè đi bên Thiên Phụng, một thằng cha xuất thân từ đám vạn chài, tệ hơn nữa lại c̣n là một tu sĩ đạo Gia-tôà Tuy nhiên cô mỉm cười một cách bí hiểm với ư nghĩ Thiên Phụng sẽ không bao giờ chân thành yêu thương Kim Ngọc như cô (!).Lư do rất đơn giản chính là cái “quan giai” trong đạo, mà tu sĩ là một nấc thang trong cái quan giai ấy. Thiên Phụng có thể lợi dụng Kim Ngọc, nói cách khác là “ân ái vụng trộm” với nàng nhưng sẽ không sống chung và đồng cam cộng khổ với nàng.

Suy nghĩ này làm Thu Liên chợt hiểu ư nghĩa giấc mộng mà cô đă mơ thấy khi cả ba người c̣n ở chùa Niêm Hoa, chờ ngày ra đi. Cô thấy Thiên Phụng đứng trên một con đê cạnh một cố đạo Tây Dương, nước lũ dưới đê chảy xiết, bồng bềnh trên mặt nước là Kim Ngọc và một cái ghế bị nước lũ cuốn đi, cái ghế này các quan lớn hay ngồi được chạm trổ công phu và h́nh như bằng ngọc, điều lạ là nó không ch́m, nó trôi đi thẳng đứng. Cha cố bảo Thiên Phụng nhảy xuống nước cứu Kim Ngọc, nhưng khi nhảy xuống hắn ta bơi đuổi theo cái ghế bỏ mặc Kim Ngọc đang nỗ lực vô vọng trong nước lũ. Khi Thiên Phụng chụp được cái ghế th́ cả người và ghế tức th́ ch́m lỉm. Trong lúc Kim Ngọc níu được con sào do một cụ già tóc bạc đưa cho thoát chết vào bờ. Thế đấy! Lần này Thu Liên lại thích chí và lại mỉm cười. Cô nhại một bài kinh mà cô chỉ thuộc mấy ḍng: “Lạy Công danh ở trên trời, chúng tôi nguyện Công danh cả sáng, nước Công danh trị đếnà” Khi đến hàng chè kê cùng mấy cô gái nhà Bạc Mẫn, Thu Liên vẫn c̣n sung sướng với ư nghĩ rằng sau cùng Kim Ngọc phải sống chung với cô.

Trong lúc đó, Thiên Phụng cùng Kim Ngọc đi dạo trên đồi. Nàng mặc bộ y phục nam giới mới thay rộng thùng th́nh mà sáng nay chàng đưa cho nàng, trông nàng như một tu sĩ đạo Lăo v́ trong bộ áo ấy cốt cách của nàng trông giống một người tu tiên. Họ ngồi ở lưng chừng đồi nh́n cảnh vật xung quanh trong ánh sáng vàng tơ của buổi sáng. Núi đồi cây cỏ và những cánh chim bay lượn và gọi nhau tạo thành một bức tranh thủy mạc tuyệt vời khiến tâm hồn con người thấy an b́nh và bay bổng. Đàng sau vẻ đẹp này hẳn phải có bàn tay của một Nghệ Nhân tuyệt đối, một Đấng Tạo Thành. Kim Ngọc kể lại cho chàng nghe cuộc lương duyên kỳ ngộ của nàng với Dương Lư trong lễ hội gieo cầu lúc các tiến sĩ tân khoa cỡi ngựa dạo chơi trong kinh thành qua khu dinh thự của các quan đại thần trong triều. Thế mà giờ đây lương duyên ấy đă biến thành nỗi ngậm ngùi đầy cay đắng. Kể xong, nàng không cầm được giọt lệ. Thiên Phụng an ủi nàng, nói rằng đàng sau những biến cố bất hạnh ấy có một dự án nào đó của Đấng Tối Cao mà hiện nay nàng không biết được. Dĩ nhiên chàng không có một t́nh duyên nào như thế để kể lại cho Kim Ngọc, trừ mối “lương duyên” đă khiến chàng gặp gỡ trong đức tin Đức Giê-su Ki-ri-xi-tô cứu thế khi phụ trách việc chở pho tượng Quan Âm cho người bạn cũ Khắc Tứ. Nghe kể câu chuyện ấy, Kim Ngọc nghe thấy ḷng nàng rên siết: “Chúa ơi, con tim con mách bảo điều trái ngược với áp lực văn hoá sai khiến con. Con phải làm ǵ bây giờ?” Sau câu chuyện, hai người ngồi im lặng một lúc lâu ngắm nh́n phong cảnh càng huy hoàng hơn trong nắng sớm.

Khi ấy nàng thấy dưới chân đồi có một vạc cỏ chen với những cây hoa đồng nội có đủ các màu đỏ, xanh, vàng, tím, trông rất đẹp. Nàng nói với Thiên Phụng:

ố          “Em chạy xuống đồi hái hoa ngheà”

ố          “Cẩn thận kẻo ngă đấy, chạy xuống đồi thường dễ bị ngă chúi lắmà”

Thiên Phụng chưa nói hết câu Kim Ngọc đă chạy đi rồi, chàng phải vội chạy theo. Được nửa đường Kim Ngọc thấy ḿnh lao đi mà không gượng lại được, nhớ lại lời cảnh báo của Thiên Phụng, nàng liền ôm chặt lấy một cây ngo con cao hơn hai mét trên sườn đồi. Đúng lúc nàng sắp tuột tay trôi xuống ngay chỗ có mấy ḥn đá mồ côi, th́ Thiên Phụng đă kịp tới ôm cái eo nhỏ nhắn của nàng giữ lại và cả hai cùng ngă lăn ra và dừng lại, đầu họ cách mấy ḥn đá chừng ba thước. Hai khuôn mặt họ sát vào nhau. Kim Ngọc mặt tái xanh lặng thinh trong lúc Thiên Phụng nói:

ố          “Em có sao không?”

Kim Ngọc lắc đầu, sau đó nắm chặt tay chàng, nh́n vào mặt chàng hiện rơ trên nền xanh của bầu trời bên trên họ, nàng nói:

ố          “Anh có biết em ao ước luôn ở bên anh suốt cuộc đời này không?”

ố          “Anh không dám nghĩà nhưng em cần anh đến thế sao?”

ố          “Vâng em cần anh v́ em yêu anh.”

ố          “Nhưng anh là một tu sĩ bị truy bắt.”

ố          “Em có hơn ǵ anh đâu, em là một người vợ bị loại bỏ.”

ố          “Anh sợ liên luỵ đến emà”

ố          “Vậy anh có yêu em không?” Kim Ngọc bồn chồn hỏi.

ố          “Vâng, anh yêu em và muốn suốt đời lo lắng cho em,” sau cùng Thiên Phụng thú nhận.

ố          “Thế là đủ cho em rồi, anh không phải nói thêm ǵ nữa, nhất là những điều bất trắc.”

Nói xong, Kim Ngọc kéo khuôn mặt chàng vào đôi môi nhợt nhạt của nàng v́ mới qua một cơn sợ. Có thể chính nỗi sợ hăi ấy đă có ích cho nàng v́ nó đă giúp nàng phá vỡ gông cùm văn hoá nho gia bảo thủ trong vô thức nàng, để cho con tim nàng lên tiếng nói và nàng đă làm theo lời con tim mách bảo. Nhưng cũng có thể lời thú nhận yêu thương đột ngột này là do tính kiêu căng tự phụ của nàng muốn bù đắp lại sự vụng về yếu đuối của nàng trước đó. C̣n chàng chỉ biết ngây ngất với nụ hôn thơm mùi lan dại và suưt kêu lên hai tiếng “Chúa ơi!”. Tại sao không kêu lên như thế nhỉ? Nếu t́nh yêu chân thật th́ nó phải là một phép mầu. Họ nằm bên nhau một lúc và chỉ có hai người ở giữa trời đất, rồi họ đứng dậy ra về. Không cần phải hái hoa đồng nội v́ giờ đây tâm hồn họ đă là một vườn xuân tràn ngập hương hoa.

Buổi chiều trước giờ ăn tối, Thu Liên kéo Kim Ngọc ra chỗ vắng vẻ và nói:

ố          “Em có việc này nói với chị : Chị đừng tin vào lời ong bướm của Thiên Phụng. Anh ấy xuất thân nghèo khó nay được là tu sĩ có chút địa vị trong đạo sẽ không bao giờ bỏ “quan giai” ấy để yêu chị chân thành và cưới chị đâu. Có chăng chỉ là sự lợi dụng nhất thời thôià”

Kim Ngọc rất bực ḿnh v́ những lời nói xấu Thiên Phụng, nàng ngắt lời và lấy sự giễu cợt để đáp lại:

ố          “Chị biết rồi, chị cũng đă suy nghĩ. Trước đây chị lấy một nho quan, rồi người ta bỏ chị, chị như một cái xơ mướp. Chị nghĩ chỉ c̣n hai loại người nữa chị muốn lấy làm chồng là ông sư và ông thầy giảng trong đạo gia-tô. Nếu ông sư lại bỏ chị nữa th́ chị mất sắc sắc chỉ c̣n lại không không nghĩa là không c̣n ǵ cả. C̣n nếu ông thày giảng bỏ chị th́ chị vẫn c̣n lăi chán, phần lăi đó là Đức Giê-su Ki-ri-xi-tô. Chị chỉ cầu xin anh ấy yêu chị một lần cũng đủ.” Rồi lấy lại giọng nói nghiêm túc, Kim Ngọc nói tiếp, “ Đúng là anh ấy xuất thân nghèo hèn, không có của cải nhưng kho tàng anh ấy là trái tim hay thương người. Phần chị trước đây là con gái một quan lớn có đủ mọi thứ, sau cơn gia biến chị mất tất cả. Bây giờ chị phải mở kho tàng mà chị đă bỏ quên là trái tim ḿnh và chị đang loay hoay đi t́m cái ch́a khoá của kho tàng ấy. Lúc đó cái to lớn mà chị và anh ấy có thể cho nhau là sự vô giá của t́nh yêuà Nhưng c̣n Liên, Liên hăy lo cho ḿnh cũng có chồng với chị với em đi”

Khi hiểu ra câu nói ấy, Thu Liên tức giận lắm, tới giờ nghe Thiên Phụng giảng giáo lư cô cũng chưa nguôi cơn giận.

Tối hôm đó, trước toàn thể gia đ́nh ông Bạc Mẫn, Thiên Phụng nói về ḷng Chúa thương yêu và như trong sách thánh, Thiên Chúa là T́nh yêu. Chàng nói:

ố “Tương quan giữa Thiên Chúa và nhân loại giống như một chuyện t́nhà Điều ǵ đă chứng minh đồng thời bày tỏ t́nh yêu của Ngài đối với nhân loại. Đó là cuộc khổ nạn và cái chết của Chúa Giê-su trên cây thập tự. Cái chết của một người vô tội, một đấng thánh, Con Một Thiên Chúa để cứu chuộc nhân loại tội lỗià”

Và để gợi ư cho cử toạ suy gẫm, Thiên Phụng đă đưa ra một tranh thánh, do một bạn đồng tu người Ư của cha An-tôn Giáo vẽ tặng ông, và cha đă trao lại cho Thiên Phụng. Tranh thánh mô tả cái chết của Đức Giê-su Ki-ri-xi-tô trên cây thập tự. Máu đỏ từ những vết thương chảy ra thành vũng. Lúc đó cả nhà ông Bạc Mẫn kêu lên thất thần. Kim Ngọc quay mặt đi chỗ khác v́ máu và cả sự loă lồ, Thu Liên lúc đầu nh́n chăm chăm vào, sau đó mặt cô xanh mét lại. Nỗi kinh hoàng này làm cô quên đi nỗi giận hờn của cô đối với Kim Ngọc. Lúc đầu cô thích thú v́ một người đàn ông bị cực h́nh đau đớn ố cô ghét mọi đàn ông mà ố, nhưng rồi cô lại sợ khi nh́n vào ḷng thù ghét của cô đă khiến người ấy phải thí bỏ mạng ḿnh. Nếu anh hai, anh ba cô mà bị như vậy liệu cô c̣n thù ghét hai anh ḿnh nữa không? Thế nhưng họ là những tội nhân c̣n người này vô tội, và cô tưởng nghe được vang lên trong cô một lời khuyên nhủ của một Mẹ hiền và một Cha hiền, “Con ơi, đừng thù ghét ai nữa nghe conà”. Cô gục đầu vào hai đầu gối để giấu đi những giọt lệ v́ đă lâu lắm rồi cô không khóc, kể cả lúc cô ngất đi trong chùa khi ni cô Trang Nghiêm rời chùa hoàn tục.

Đêm hôm đó, Kim Ngọc nằm trong chiếu nắm lấy bàn tay của Thiên Phụng để ngủ, nhưng bỗng nàng mơ màng thấy bàn tay chàng chảy máu v́ bị đóng đinh, cô vội vă rút tay nàng ra và tách xa chàng gần hai thước bên ngoài chiếu. Thế nhưng sáng hôm sau khi thức dậy để lên đường, cô thấy ḿnh đă ôm một cánh tay của Thiên Phụng để ngủ. Cô bâng khuâng tự hỏi cô đă quay lại ôm tay chàng lúc nào trong giấc ngủ. Phải chăng trái tim cô vẫn luôn mách bảo cả khi cô đă ngủ say và phải chăng t́nh yêu thật luôn đ̣i ta phải có một hy sinh nào đó kể cả lẽ tự nhiên của lư trí con người.

 

?

Sáng hôm sau họ lại lên đường, cả ba người đều nhất trí đi theo con đường dẫn đến huyện Thiên Long, ghé thăm gia đ́nh Lưu Bằng, sau đó ít hôm họ sẽ đến làng Cúc và về lại Thiên Lương rồi Thiên Tường theo ḍng sông Mạ.

Hôm đó, các phụ nữ nhà ông già làng Bạc Mẫn đă dậy sớm làm cơm nắm, muối vừng, vợ ông gói ít khô nai và khô heo rừng nướng trong lá chuối khô để họ mang theo cho hai ngày đường. Trong sương mù giăng mắc cảnh vật lúc trời chưa sáng hẳn, ba người lần ṃ bước đi bên nhau không nói. Đến khi mặt trời xuất hiện, Thiên Phụng nói riêng với Kim Ngọc:

ố          “Hôm nay anh thấy Thu Liên không vui. Lát nữa em đi bên cạnh cô ấy để an ủi cô ấy nhéà”

ố          “Vui sao được khi nh́n thấy Chúa chịu khổ h́nh nhục nhă trong tranh thánhà”

Kim Ngọc nói đúng dù nàng không biết Thu Liên c̣n có một uẩn khúc khác trong ḷng.

ố          “Phải, em nói đúng v́ đạo gia-tô đem đến một sự lật nhào mọi giá trị tự nhiên. Chúng ta đă quen với giáo huấn nho giáo dạy bề tôi và thần dân phải chết cho vua để bày tỏ ḷng trung. Đó là một giá trị tự nhiên, trong khi ở đạo gia-tô xem ra Vua của vũ trụ chịu chết cho kẻ cùng đinh mạt hạngà”

ố          “V́ thế em thao thức không biết ḿnh xuất thân con nhà nho có thể theo nổi đạo này không. Không khéo lại lôi những giá trị siêu nhiên xuống tự nhiên và lấy đó làm điều để chế giễu như bọn nho sĩ thường làmà”

ố          “Anh không nghĩ thế, v́ với đức tin th́ ơn sủng và ḷng trông cậy sẽ được ban dồi dào cho emà” Thiên Phụng nói cả quyết.

ố          “Nhưng hôm nay em tự hỏi ḿnh đă có đủ đức tin chưa và em không dám quyết mặc dù em rất muốn.” Kim Ngọc bâng khuâng nói.

ố          “Vậy em hăy muốn đià” Thiên Phụng nhẹ nhàng đáp trong lúc nàng chạy theo Thu Liên đi trước và dường như không nghe kịp câu nói sau cùng ấy của Thiên Phụng.

Dọc đường, Kim Ngọc trao đổi mấy câu với Thu Liên, nhưng cô này có vẻ trầm tư và không muốn nói chuyện nhiều. Đến xế chiều, họ đă đến trước cửa dinh quan Tri huyện Lưu Bằng và Dương Liễu ngạc nhiên khi Kim Ngọc, thầy dạy cô chữ nho mặc y phục nam giới c̣n Thanh Hạc ngạc nhiên khi bên dưới cái khăn đội đầu của Thu Liên là cái đầu trọc của một ni cô.

Cuộc gặp gỡ ấy vừa buồn vừa vui, buồn v́ tin Kim Ngọc gặp cơn gia biến, vui v́ bằng hữu lâu ngày gặp nhau, nhất là Thanh Hạc và Thu Liên. Sau bữa ăn ngon nhờ tài làm bếp của Thanh Hạc, mọi người lấy lại sự b́nh thản. Thu Liên thích thú v́ bé Phụng Minh chỉ cho bác Thiên Phụng bế nó một lúc ngắn ngủi rồi nó cứ đeo theo Thu Liên; nó không chịu để Kim Ngọc bế nó. Sau bữa ăn, Dương Liễu ngồi lại nói chuyện với Kim Ngọc, Lưu Bằng dẫn Thiên Phụng vào thư pḥng tṛ chuyện, c̣n Thanh Hạc kéo Thu Liên về pḥng ḿnh.

Thu Liên ngồi nhắc lại những kỷ niệm thời hai người cùng buôn bán gần nhau. Thanh Hạc kể chuyện ḿnh bị Khắc Tứ gạt đưa lên chùa làm t́nh nhân và việc nàng gặp lại Lưu Bằng sau khi được Thiên Phụng anh nàng giải thoát. Thu Liên liền hỏi:

ố          “Vậy chồng chị là anh chàng nho sinh ngày trước mà người yêu là một nhan sắc hiếm có phải không? Cô ấy tên ǵ nhỉ?”

ố          “Tiên Hương, thật đáng thương cô ấy chết đuối khi vượt biển vào Đàng Trong.”

ố          “Lúc đó, anh Lưu Bằng si mê cô ấy lắm phải không?”

ố          “ Đúng vậy. Sắc đẹp của Tiên Hương dễ làm đắm đuối ḷng người, nhất khi cô ấy hát ca trù. Chị đây là gái mà c̣n thích cô ấy nữa làà”

Thu Liên ngạc nhiên trố mắt nh́n Thanh Hạc, sau đó hai người cùng cười với mối đồng cảm lạ lùng và khó nói. Bỗng ánh mắt của Thu Liên dừng lại trên một bức tranh treo trong pḥng, cô hỏi Thanh Hạc:

ố          “Tranh này vẽ những ai vậy chị?”

ố          “À, tranh vẽ thánh gia thất gồm có Chúa Giê-su, Thánh Giu-se và Đức Mẹ Ma-ri-a. Nhưng tại sao em lại hỏi?”

ố          “V́ chính ông thánh già ấy đă có lần cứu em khỏi nạn sông nước. Để em kể lại chị ngheà”

Rồi Thu Liên kể lại câu chuyện khi cô mười ba tuổi. Lúc đó cô và một đứa bạn gái ra sông Mạ tắm. Hai đứa bước qua trên những thân cây to mà người ta kết bè cho trôi từ rừng già đầu nguồn về miền xuôi và neo tạm ở Thiên Tường chờ bán cho các xưởng đóng thuyền của Chúa Trịnh. Thu Liên ra tận đến thân cây ngoài cùng gần giữa ḷng sông ngồi trên cây múc nước tắm. Khi đứa bạn gọi về, cô măi mê với ḍng nước vừa trong vừa mát chảy qua yếm và váy nên không chịu về theo. Đến lúc nước triều lên, những thân cây to mặc dù không trôi đi nhưng không c̣n nằm sát vào nhau nữa. Cô vẫn ngồi trên thân cây ngoài cùng, phía trước là sông, phía sau là nước; mặt trời bắt đầu lặn và bóng tối đang lẫn quẫn xung quanh, không một bóng người gần đó. Cô hoảng sợ kêu cứu. Bỗng một cụ già mặc áo nâu râu tóc bạc xuất hiện, bước xuống những thân cây bên trong và đưa cây gậy dài một đầu có khắc thành h́nh hoa huệ lên, cây gậy ấy bỗng kéo dài ra như một cái sào gỗ để cho cô nắm và kéo cô vào và bước lên những thân cây bên trong c̣n nằm liền nhau để vào bờ. Trong lúc cô chưa định thần và áo váy ướt sủng th́ ông già đă biến mất. Đến hôm nay cô mới biết cụ già cầm gậy hoa huệ là thánh Giu-se. Thanh Hạc cảm động nói:

ố          “Vậy chính thánh nhân đă cứu em thoát chết. Giờ em biết rồi th́ hăy hiểu ư thánh nhân mà t́m cách đáp lại ơn ngài.”

ố          “Vâng, em sẽ suy nghĩ về điều kỳ diệu này. Nếu cần em sẽ nhờ anh Thiên Phụng giúp đỡ,” nhắc đến Thiên Phụng cô lại nói luôn, “Chị Kim Ngọc có vẻ yêu anh Thiên Phụng v́ ơn cứu tử của anh ấy, nhưng sao em thấy cô ta lại tỏ thái độ lạnh lùng với anh ấy như thể nửa muốn tiến tới, nửa muốn thối lui. Em không hiểu nổi, xem ra có một bàn tay vô h́nh nào giữ cô ấy lạià”

ố          “Nếu cô ấy không sợ việc nhân duyên như chim suưt bị trúng tên sợ cành cong th́ hẳn là nếp nhà nho phong đă làm cô ấy phải bị giằng co như thế. Hăy để thời gian t́m cho họ một lời câu trả lời tốt nhất. Chị sẽ cầu nguyện riêng cho cô ấy”.

Lúc đó thằng bé Phụng Minh trở ḿnh kêu khóc trong cái nôi bằng gỗ mà Đỗ Trọng, chồng Thu Đán, và thằng Côi đă đóng cho nó. Thu Liên vội chạy lại ru nó với bài hát đưa t́nh của người dân tộc mà con gái út của ông Bạc Mẫn đă dạy cho cô và Kim Ngọc trước ngày họ rời bản Tày:

Này em ơi, em đẹp mà làm ǵ?

Cho những tên hung ác,

Cho những kẻ lắm tiền,

Cho những người quyền thế.

Em đẹp mà làm ǵ?

Thà em vào rừng sâu,

Em ở cùng chim trời,

Và ở cùng muông thú

Để khi em nhớ anh,

Chim cắt sẽ bay t́m,

Và voi rừng chở em đến gặp

Anh ở nơi xa thẳm

Để anh biết em đẹp v́ ai.

Nghe tiếng hát ru thằng bé ngủ lại, c̣n Thanh Hạc cười ngất hỏi vặn Thu Liên:

ố          “Anh ở nơi xa thẳm là anh nào ? Nói mau, có phải là anh chàng Dư Khánh hay bị chọc là “lại cái” thường đi làm thuyền chung với hai anh của em phải không?”

ố          “Chị cứ nói bậy, em giận không thèm nói chuyện với chị nữa; em về pḥng ngủ đây.”

Nói xong cô tủm tỉm cười và lui về pḥng, hẹn Thanh Hạc sáng mai. Họ c̣n ở lại đây ít nhất ba ngày trước khi về lại Thiên Tường.

Khi đi ngang qua pḥng ăn cô thấy Kim Ngọc và Dương Liễu c̣n nói chuyện, cô đi chậm lại để nghe lén. Lúc đó Dương Liễu nói:

ố          “Mỗi lần anh ấy đến với em, anh ấy đều viết cho em một bài thơ hoặc mấy câu từ hay, nhờ vậy em học thêm được nhiều chữ nho mới.”

ố          “Có khi nào anh ấy quên không?”

ố          “Quên th́ đừng ḥng em cho ăn ‘bánh trôi nước’.”

Kim Ngọc cười rúc rích nói:

ố          “Cô này quỷ thật, nhưng làm thế cô hạ giá chữ nghĩa của thánh hiền rồi c̣n ǵà”

ố          “Thánh hiền nào mà không thèm ăn bánh trôi nước hở chịà Với lại không làm cho việc đó thêm thi vị, một người hay mơ mộng như em, làm măi cũng thấy chán chị ạ.”

ố          “Ừ cũng phải. Nhưng em cũng mau có con như Thanh Hạc đi. Chả nhẽ chỉ muốn hưởng thụ mà không muốn vất vả sao? ”

ố          “Nhưng xem ra sự vất vả c̣n nhiều hơn sự hưởng thụ đấyà”

Rồi cả hai cùng cười thoải mái, lúc đó Dương Liễu mới thấy Thu Liên giả bộ vội vă đi qua.

Thu Liên sau đó đi ngang qua thư pḥng của Lưu Bằng, thấy hai người bạn tâm giao c̣n nói chuyện, một ḿnh lững thững đi về pḥng để ngủ miệng lẩm bẩm:

ố          “Cô ta quỷ thế mà luôn được khen là hiền lành, lạ thật!”.

Trong thư pḥng, hai người bạn tâm giao Lưu Bằng và Thiên Phụng nhắc lại những kỷ niệm ở Thiên Tường, những ngày tháng Lưu Bằng c̣n rong chơi nơi ấy. Rốt cuộc hôm nay chỉ c̣n lại hai người. Phần Bá Cương để tránh cái hoạ nội chiến Trịnh Nguyễn đă lui vào rừng rú và bây giờ đă t́m được một chức thổ quan, c̣n Khắc Tứ quy ẩn về chùa nhà, để từ một nhà nho giả h́nh thành một nhà sư giả h́nh, chạy trốn thân phận kẻ sĩ thời loạn trong mê cung của ái dục. Lưu Bằng cũng bùi ngùi nhớ lại Tiên Hương rồi bùi ngùi thương xót số phận của Kim Ngọc. Đúng là “hồng nhan bạc phận”. C̣n đâu khát vọng yêu thương của Tiên Hương, c̣n đâu khát vọng một nữ lưu trong nho giáo của Kim Ngọc. Lưu Bằng nói:

ố          “Ḿnh nghĩ bạn phải có trách nhiệm với những ngày tháng sắp đến của Kim Ngọc sau khi định mệnh an bài cho bạn cứu cô ấy. Biết đâu Kim Ngọc sẽ theo đạo gia-tô và muốn cùng bạn xây dựng một gia đ́nh.”

ố          “Dù ḿnh cũng nghĩ như bạn, nhưng bây giờ chưa thể nói ǵ về việc ấy. Cô ấy thông minh học rộng để thấy cái khả tín của đạo nhưng chưa có động lực đủ để tin theoà” Thiên Phụng trầm ngâm đáp lại rồi nói tiếp những suy nghĩ từng làm chàng ray rứt:

ố          “Nếu Thanh Hạc đến với tín ngưỡng bằng một tấm ḷng đơn sơ kính tín, th́ Kim Ngọc có khác. Nho Phật dẫu sao đă để lại trong cơi ḷng cô ấy dấu ấn khó phai, gần như đă niêm phong cô ấy khiến cho giống như kẻ trung thần không thờ hai chủ (trung thần bất sự nhị quân) không cần phân biệt vua -thế -gian và vua -vũ ốtrụ, cho dù vua thế gian có là một hôn quân vô đạo. Vả lại cái ơn giáo hoá mà nho giáo rộng ban cho lê dân không phải là nhỏ và cũng không phải ai cũng nh́n thấy khía cạnh vụ lợi của nó, mặt trái quyền b́nh của nó so với ơn huệ nhưng không của Đấng Ki-ri-xi-tô. Người ta chỉ biết mặt trái của giáo huấn nho giáo khi người ta trải qua một kinh nghiệm bất công mà nho giáo gây ra cho ḿnh. Mặt khác Nho giáo càng lộng hành, Phật giáo càng “chấp không” th́ bọn nho sĩ càng trở thành những kẻ dẫn đường dối trá.”

ố          “Bạn nói với ḿnh như thế không sao, nhưng nói với một nhà nho khác sẽ mang hoạ đấy.” Lưu Bằng hóm hỉnh đáp lại.

ố          “Bây giờ ḿnh không nghĩ ǵ cả chỉ biết phó thác vào ơn trên,” Thiên Phụng từ tốn nói. “Có lẽ khi ổn định cuộc sống cô ấy xong, ḿnh sẽ lại tiếp tục xông pha vào công việc truyền giáo, cũng có thể qua Ma-cao vào ḍng tu cùng với Lục Hổ. Tâm hồn cậu ấy đơn sơ và trung thực, lúc nào cũng hồn nhiên như trẻ nhỏ.”

Và như nhớ ra một việc quan trọng, Lưu Bằng nói:

ố          “Dù sao trong thời gian lo cho Kim Ngọc và Thu Liên, cậu cần phải thay đổi danh tính. Ngày mai với tư cách tri huyện, ḿnh sẽ xác nhận cậu trước đây là gia sư của quan huyện cũ cùng một nữ tỳ không theo quan huyện cũ và gia đ́nh quan đến nhiệm sở mới nhưng xin về lại quê nhà. Khi đến Thiên Tường, bạn nói với hai anh của Thu Liên bỏ ít tiền cho Lư trưởng để xin làm lưu dân, c̣n nếu đến Thiên Lương hăy nhờ Đỗ Trọng, chồng Thu Đán thu xếp cho. Ngoài ra có hơn một mẩu ruộng trước kia ḿnh bán lấy tiền đưa cho Tiên Hương, giá năm lượng vàng, nhưng đến nay người mua chỉ đưa trước ba lượng c̣n thiếu lại hai lượng, bạn bàn với Kim Ngọc bỏ ra ba lượng để lấy lại ruộng ấy cho hai người có đất thổ định cư. Hai lượng phần c̣n lại của ḿnh, sau này lúc nào Kim Ngọc có tiền đưa lại, ḿnh không tính lăi. Bạn thấy thế nào?”

ố          “Thế th́ tốt quá, ḿnh và Kim Ngọc mang ơn bạn suốt đời v́ sự giúp đỡ này.”

Sau đó Lưu Bằng đứng dậy về pḥng Thanh Hạc: hôm nay chàng không sẵn thơ cho Dương Liễu, mặc dù Dương Liễu cho phép chàng gian lận chép một bài thơ cũ làm nhiều lần v́ nàng nghĩ h́nh như cái hoa đen của nàng cũng không có ǵ là mới mặc dù cảm xúc th́ luôn mới. Phần Thiên Phụng, chàng ngủ lại thư pḥng.

Trong đêm khuya thanh vắng, lúc Lưu Bằng và Thanh Hạc đang tận hưởng lạc thú, thằng bé Phụng Minh nói mớ mấy tiếng khiến Thanh Hạc phải giữ Lưu Bằng nằm yên trên người nàng mềm mại và thơm mát để nghe ngóng. Sau đó nàng nói th́ thầm: “Nó vẫn c̣n ngủ, chỉ nói mớ thôi à”. Chàng không tiếp tục ngay v́ mùi sữa mẹ trên bộ ngực căng tṛn và nhô cao của Thanh Hạc đang kích thích chàng nhẩn nha hưởng thụ. Rồi nhịp ngựa phi lại dồn dập, nàng rên rỉ bên tai chàng cho đến khi nàng bật ra một tiếng kêu cũng nghe rơ trong đêm như tiếng mớ của thằng bé Phụng Minh. Rồi Lưu Bằng ôm lấy tấm thân mềm mại thoang thoảng hương nhài nhờ những bông hoa nàng giắt vào người hay rải trên chiếu hoa và hai người ngủ b́nh yên cho đến khi trời sắp sáng.

Thiên Phụng cùng hai người nữ đồng hành ở lại dinh Lưu Bằng ba ngày, thêm ba ngày đi đường thong thả từ huyện Thiên Long về Thiên Tường. Với danh tánh khác, Kim Ngọc không cần phải mặc y phục nam giới và luôn đi bên cạnh Thu Liên, cô này bỗng nhiên đă trở nên điềm đạm. Và một buổi chiều đầu thu êm ả: mặt trời e thẹn lẫn trong mây toả ra những tia sáng yếu ớt trước buổi hoàng hôn làm cảnh vật thêm lung linh huyền ảo, họ rời thuyền đặt chân lên mảnh đất Thiên Tường, quê hương của Thu Liên bên ḍng sông Mạ.

 

 

 

 

 

 

Những bài liên quan: