|
Chính Nghĩa Tự Có Tính Thuyết Phục - Nhân Nghĩa Tự Có Tính Cảm Hoá |
Vĩnh An
B̀NH RƯỢU QUỶ
TIỂU THUYẾT LUẬN ĐỀ
(chưa xuất bản)
* Để tưởng nhớ song thân chúng tôi.
* Để tưởng nhớ các nhà văn Tự Lực Văn Đoàn
* Để tặng các bạn nhóm Triết Văn, cựu sinh viên văn khoa Saigon & Đà lạt
Chương 2:
kẻ si t́nh
Hai ngày trước đó khi xuống bến đ̣ huyện Thiên Tường, Lưu Bằng đến nghỉ ngơi tại nhà trọ của Trần Bá Cương, một người buôn thịt trâu ḅ lậu từ trung du cung cấp cho các đồn binh và mua muối và các công cụ lao động đem lên vùng cao buôn bán.
Chiều hôm đó Lưu Bằng qua nhà tú tài Phan khắc Tứ trao đổi dăm ba câu chuyện văn chương và Phật pháp v́ Tứ rất sùng đạo Phật. Tứ có một người em họ con thúc bá vào chùa tu từ hồi c̣n niên thiếu, đang học Phật pháp nơi một sư cụ nghèo trong một ngôi chùa lợp lá.
Khắc Tứ lúc đó đang tiếp một người khách lạ, thấy Lưu Bằng bước vào th́ nhanh nhẩu chạy ra mời vào cùng đàm đạo. Khi mọi người yên vị, người khách lạ c̣n trẻ nhưng trang nghiêm trong bộ y phục trông giống một đạo sĩ, xin được tiếp tục câu chuyện dở dang. Khách lạ nói:
- Tôi có cảm tưởng Phật giáo không giải quyết rốt ráo cái ác và cái khổ do cái ác gây ra. V́ khi dùng câu “Vạn pháp giai không” nhà Phật chỉ muốn biến sự khổ và sự ác thành hư không. Vả lại nhà Phật c̣n đặt nặng sự khổ hơn sự ác. Tuy nhiên v́ tất cả đều là ảo giác, “mộng huyển bào ảnh”, nên khổ và ác đều do mê mờ mộng ảo v́ thế cần phải tỉnh mộng. Về một phương diện nào đó nhà Phật không giải quyết vấn đề sự ác v́ thật ra theo nhà Phật không có vấn đề ấy. Do đó nhà Phật cũng không giải quyết vấn đề sự khổ v́ con người chỉ mắc bệnh tưởng, nên ngày nào c̣n chưa tỉnh ngộ th́ cái khổ vẫn c̣n và con người vẫn phải triền miên trong cảnh luân hồi sinh tử. Tôn huynh thử nghĩ mà xem, cái khổ của lê dân là do cái ác độc của chiến tranh, của sự tranh giành Trịnh Nguyễn với bao cảnh máu chảy xương rơi đâu thể nói là một tṛ ảo hóa được. Cũng không thể lấy cái 'không không' mà giải quyết đượcà”
Tú tài Phan Khắc Tứ làm thinh không nói, v́ khó mà bác bẻ lập luận đó. Lưu Bằng dù không hiểu rơ câu chuyện luận bàn Phật pháp ấy, nhưng trong ḷng, chàng vẫn cho rằng khách lạ có lư. Có một điều chắc chắn là tất cả những người bác bẻ Phật pháp, từ dân thường đến các nhà nho khoa bảng ngày hôm sau đều bị Khắc Tứ ngạo mạn chê bai là c̣n vô minh, u mê chưa tỉnh ngộ, và do đó không cần phải xét đến những nhận định của những kẻ c̣n phải trầm luân vô số kiếp ấy làm ǵ. V́ thế có lần Lưu Bằng trổ tài nói dóc với Khắc Tứ, chàng nói, “Dù tớ mù tịt về Phật pháp, và kẻ nói chuyện Phật pháp với tớ giỏi đến cỡ nào th́ tớ cũng hơn hắn vài phân v́ tớ đă đạt đến chỗ phi thiện, phi ác, vô ngôn, vô đối đăi.” Khắc Tứ khen, “Cậu nói đúng ư tớ đấyà” Rồi cả hai cùng cười to.
Thấy ngồi lâu không lănh hội được ǵ, cũng không có ư kiến nào khác, vả lại kết luận ngày hôm sau của Khắc Tứ mười lần như một nên Lưu Bằng xin cáo lui. Đưa chàng ra đến cổng, Khắc Tứ hẹn với chàng tối hôm đó đến nhà Bùi Thiên Phụng uống rượu ngày xuân. Lưu Bằng mỉm cười, hứa sẽ đến đúng hẹn. Thiên Phụng, một người trong nhóm bạn ở huyện này làm nghề bốc vác kiêm tài công lái thuyền chở hàng cho các thương gia trong huyện. Nhà Thiên Phụng luôn là điểm hẹn của họ để đánh chén, ngày thường cũng như ngày lễ tết. Một lư do rất đơn giản là Thiên Phụng có một cô em gái biết làm món nhắm và cũng dễ sai vặt. Cô này tên Bùi Thanh Hạc, bán than và củi ở bến đ̣.
Chiều tối lúc mặt trăng vừa xuất hiện, bốn người bạn tri âm đă có mặt : Lưu Bằng, Khắc Tứ, Bá Cương và Thiên Phụng. Cuộc chè chén rất hào hứng: nhiều món ngon trong đó có món thịt ḅ xào lá lốp, đặc biệt món thịt chó hấp trộn mè rang và những cọng gừng xắÔt nhỏ trên mặt điểm xuyết mấy cọng lá chanh xắt dài như sợi chỉ. Rượu th́ có rượu mơ và rượu cẩm. Câu chuyện mỗi lúc một thêm gịn giả, đủ mọi đề tài từ chuyện Trịnh Nguyễn phân tranh đến chuyện ni cô mất lược, trong đó Khắc Tứ uyên bác nhất c̣n Thiên Phụng ít học nhất. Mỗi ngày anh chàng này c̣n nhờ bạn bè chỉ vẽ ít chữ thánh hiền để học thêm. Đến khuya, Lưu Bằng lại theo Bá Cương về nhà trọ của Cương để ngủ.
Sáng hôm sau chàng đến nhà ca kỷ Tiên Hương hẹn cuộc đi chơi đêm trăng, ăn cơm trưa với nàng xong chàng chạy đến ṣng bạc. Trần Bá Cương đă đến đó trước chàng. Nh́n qua nét mặt bạn, Lưu Bằng biết Bá Cương đang ăn bạc. Chàng mừng khấp khởi v́ đó là tín hiệu tốt lành. Lưu Bằng ở lại đánh bạc đến chiều tối mới rời chiếu để đi đón Tiên Hương ở cổng sau lầu Ngân Bích.
***
Dưới ánh trăng mờ ảo, chàng đă đứng ở cổng sau sốt ruột chờ nàng. Măi đến đầu giờ tư nàng mới xong buổi diễn. Tiên Hương có một nhan sắc hiếm thấy, đặc biệt đôi mắt nàng xa xăm và buồn man mác như một buổi hoàng hôn lăng đăng sương mù. Nàng lại có tài ngâm vịnh hát ca. Trước kia nàng là một tiểu thư vùng Kinh Bắc con gái Phạm Đề Đốc trong quân đội của chúa Trịnh. Trong trận đánh giữa quân Trịnh Căn và quân chúa Nguyễn ở lũy Động Hải, ông và nhiều tướng lănh khác bị phục binh của Nguyễn Hữu Dật, một danh tướng của chúa Nguyễn đánh cho tan tác. Nhiều binh tướng bị giết chết, Phạm đề đốc bị thương và theo báo cáo gởi về chúa Trịnh, ông bị bắt làm tù binh sau đó bị lưu đày vào khai hoang đất B́nh Định. Ít năm sau mẹ nàng cũng qua đời. Lư ma ma thương t́nh cảnh mồ côi lại có tài ca hát nên gọi nàng đến kỹ viện làm ca kỹ. Ôi, cánh hoa rụng chọn ǵ đất sạch. Nhất là trong buổi thời thế nhiễu nhương loạn lạc. Một năm sau, nghề ca hát càng thêm điêu luyện, nhưng không biết v́ lư do ǵ nàng trẩy xuống phương Nam, dừng lại ở huyện này.
Tài sắc của nàng làm Lưu Bằng say đắm ngay từ lần đầu tiên chàng cùng Bá Cương, Thiên Phụng và Khắc Tứ đến kỹ viện nghe hát ca trù. Một đêm khác sau buổi tối cùng đi nghe hát , khi Bá Cương và Thiên Phụng về nhà ngủ sớm v́ đă ngà say, Khắc Tứ ghé nhà một t́nh nhân làm kỹ nữ chuyên hát những bài hát khách và qua đêm với cô ấy, một ḿnh Lưu Bằng c̣n lân la trong đêm tối trước cổng kỹ viện để được làm quen với ca kỹ Tiên Hương. Ba đêm liền chàng mặc áo tơi, đội nón rơm đứng dưới mưa bên ngoài kỹ viện, rồi lẽo đẽo theo nàng về đến nhà trọ, dùng những lời tha thiết để tỏ mối t́nh si. Khi nàng đă vào nhà trọ và cài chặt then cửa lại, chàng tiếp tục đứng đợi bên ngoài dưới mưa đêm, đến gần sáng chàng mới bỏ về. Đêm thứ tư nàng mới chịu cho kẻ ái mộ nàng vào nhà để trách móc sự quấy rầy của chàng và hỏi qua một vài câu chuyện. Từ đó họ coi nhau như bạn và tiến đến t́nh yêu. Xa nàng, chàng cảm thấy nhớ nhung và rất khổ sở nên cứ một vài tuần trăng chàng t́m cách đến cùng nàng bỏ cả việc học. Gặp khi không thể đến được, ḷng dạ chàng rối bời, bất an. Đến nay họ đă quen nhau trên nửa năm rồi với biết bao kỷ niệm.
Dưới mặt trăng rằm đă lên cao lơ lửng trên không như một cái đĩa bạc, xung quanh ánh trăng toả lan óng ả như tơ lụa, Lưu Bằng đưa Tiên Hương về nhà theo con đường đi dọc bờ sông Mạ một đoạn. Thấy nàng có vẻ mệt mỏi sau buổi diễn, Lưu Bằng đề nghị đến bờ sông ngồi nghỉ một lúc. Mặt sông mờ sương ngậm ánh trăng vàng; thấp thoáng một con thuyền nhỏ lênh đênh. Lưu Bằng nhận ra ngay đó là con thuyền mà tuần trăng trước chàng đă thuê của ông lái đ̣ già để cùng nàng đi chơi trên sông trăng và tận hưởng lạc thú t́nh yêu giữa cảnh nước trời huyền ảo. Riêng nàng, nàng mơ màng nhớ đến một mùa trăng đă xa, khi phó tướng của cha nàng là Nguyễn Long về dưỡng quân ở nhà nàng. Trai tài gái sắc gặp nhau, t́nh yêu như tiếng sét, nàng đă cùng Nguyễn Long nhiều đêm hẹn ḥ đính ước. Năm ngày trước khi cha nàng và Nguyễn Long trở lại chiến trường, nàng đă hiến thân cho Nguyễn Long dưới mái tây hiên một đêm trăng sáng. Năm ấy nàng mới mười bảy tuổi. Sau trận đánh với quân chúa Nguyễn ở lũy Động Hải, không ai biết Nguyễn phó tướng ra sao. Bây giờ ngồi cạnh ḍng sông với Lưu Bằng cũng một đêm trăng sáng, nàng thấy cuộc đời nàng biến chuyển quá nhanh làm nàng chóng mặt. Nàng nói một câu bâng quơ, “Ánh trăng luôn làm em xao xuyến.” Rồi nàng nghiêng đầu tựa vào vai chàng âu yếm. Sau đó hai người đến chợ đêm ăn canh bún và chè trôi nước rồi về nhà trọ. Họ bước vào nhà trọ khi trăng đă lên giữa bầu trời.
Về đến nhà trọ, Tiên Hương cứ để nguyên quần áo lúc đi hát vào giường ngay. Nàng cần một giấc ngủ sau những giờ giúp vui ở thanh lâu. Trời tháng giêng se lạnh. Lưu Bằng t́m một ly trà c̣n nóng trong b́nh tích rồi cũng vào giường. Tiên Hương đă ngủ, hơi thở nhẹ và đều. Chàng muốn ôm nàng vào ḷng nhưng lại thôi, sợ làm nàng không yên giấc. Chàng nh́n lên trần nhà nơi mấy con thằn lằn đuổi nhau, ḷng miên man nghĩ ngợi. Hai người quen nhau đă lâu, sống như vợ chồng nhưng Tiên Hương đối với chàng luôn là một ẩn số. Tại sao nàng bỏ Kinh Bắc để về đây? Có hỏi nàng chỉ cộc lốc đáp , “V́ ở đây em có người anh họ hứa t́m phương kế cho em sinh sống để không phải làm ca kỹ nữa”. Lưu Bằng đă gặp người anh họ mấy lần ở phố và họ chỉ chào nhau lấy lệ, không hỏi han được ǵ. Nàng và người anh họ trao đổi nhau một vài câu chuyện riêng rồi đi. Đôi mắt hắn láu liên, hành tung th́ bí mật. Có lúc hắn c̣n quay lại như chế giễu chàng. Điều lạ lùng và khó chịu nhất đối với chàng là lúc nào nàng cũng cần tiền. Lưu Bằng thắc mắc về việc này v́ trong gian nhà trọ này, nàng không có đồ vật ǵ là đáng giá. Lúc đầu nàng nói phải giúp anh họ nàng trả nợ. Sau nàng lại nói nàng góp vốn mua bán ǵ đó. Đôi lúc nàng nói anh họ nàng không đ̣i được nợ khách hàng nhưng phải trả nợ bên chủ hàng. Nếu hỏi thêm th́ nàng xẵng giọng đáp, “Anh đừng hỏi thêm ǵ nữa, em đă rất lo lắng về mấy việc lôi thôi ấy rồi.” Sau đó nàng dịu giọng nói tiếp, “Em yêu anh nhiều không đủ cho anh sao?” Lưu Bằng rất muốn tin điều đó nên chàng phải đau khổ. Càng đau khổ th́ ḷng si mê Tiên Hương của chàng càng mănh liệt, lấn át lư trí và lương tâm chàng.
Để đáp ứng đ̣i hỏi của nàng, Lưu Bằng lao vào cuộc đỏ đen và phá tán tài sản mà cha chàng để lại. Mấy lần, chàng yêu cầu quản gia Vũ Bính bán đi những đám ruộng tốt nhất. Mỗi lần như thế chàng và ông căi nhau, nhưng sau đó ông cũng làm theo như phải tuân phục một mệnh lệnh thiêng liêng mà phú ông Lưu Hiển, chủ ông đă trối lại. Hiện nay gia sản họ Lưu chỉ c̣n lại căn nhà, đất thổ cư có phần mộ của ông bà Lưu hai mẫu ruộng gần nhà và khu vườn nhỏ chăn nuôi. Riêng mấy khoản này th́ Vũ Bính rất cương quyết giữ lại, không để mất. Cái lư lẽ sau cùng để làm Lưu Bằng không căi được là phú ông Lưu Hiển đă cho ông phần tài sản ấy để sớm hôm hương khói cho bố mẹ quá cố của chàng.
Vả lại Vũ Bính cũng đáng được hưởng v́ suốt bốn mươi năm gia đ́nh ông đă phục vụ cho nhà họ Lưu không quản lao nhọc. Khi vợ ông mất để lại cho ông một đứa con gái tên Thu Đán mới mười hai tuổi. Ông không tục huyền, tự ḿnh nuôi con đến khi Thu Đán lớn lên và cô đương nhiên cũng trở thành gia nhân của nhà họ Lưu. Thiết tưởng nếu Lưu Hiển cho ông và con gái chút tài sản kế thừa th́ không có ǵ là quá đáng.
Lưu B́nh bất chợt ngồi dậy, chàng lặng lẽ ngắm nh́n Tiên Hương trong giấc ngủ say. Hai hàng mi cong khép lại trên đôi mắt lá răm luôn phảng phất một nỗi buồn vời vợi, cánh mũi phập phồng dưới sống mũi cao thanh tú, đôi môi hồng thư giản nhưng không kém phần gợi cảm trên làn da mặt trắng như bông. Nàng trả lại mọi ưu phiền ban ngày cho bóng tối. Chỉ có sự sống nhẹ nhàng chuyển động trong thân xác nàng qua hơi thở nhẹ nhàng và đều đặn. Dưới mắt chàng, tấm thân ấy là sự phối hợp hài ḥa của những đường cong hấp dẫn. Đôi tay nàng chắp lại dưới đôi g̣ nhũ đầy đặn xinh xắn, hai chân nàng dài thon thả duỗi thẳng. Chính giây phút này đây, khi sự tỉnh thức và những ư nghĩ thường ẩn núp trong những góc tối của mê cung tâm trí rời bỏ thân xác nàng, những góc tối mà chàng không bao giờ thấy được, chàng mới thật sự sở hữu và làm chủ thân nàng trọn vẹn. Chàng thở dài với ư nghĩ đó, nằm lại và một lúc sau chàng cũng đi vào giấc ngủ.
Bỗng một âm thanh thổn thức làm chàng giật ḿnh tỉnh dậy. Tiên Hương đang ngồi cuối giường khóc tỉ tê. Ánh trăng tà chiếu chếch vào pḥng qua khung cửa sổ mà nàng đă mở ra tạo thành một vệt sáng bóng trên đầu, mặt nàng úp vào đôi bàn tay thanh mảnh. Thỉnh thoảng nàng vẫn hay khóc một ḿnh như thế khi nghĩ về gia thế suy vi và thương nhớ người cha đi đày ở phương nam mù mịt. Lưu Bằng trỗi dậy và hỏi, “Em làm sao thếà Cứ buồn tủi măi làm sao sống được.” Nàng nức nở, “Em buồn đến chết được!” Chàng nói, “Có anh san sẻ với em, em không vui lên được sao ?à” Rồi Lưu Bằng dịu dàng an ủi người yêu. Khi Tiên Hương đă nguôi ngoai, Lưu Bằng đỡ vai cho nàng nằm xuống giường, Lưu Bằng nằm kế bên, quàng tay qua cái eo nhỏ nhắn của nàng. Họ tiếp tục tṛ chuyện th́ thầm.
Căn pḥng đă trở nên huyền hoặc bởi ánh trăng từ cửa sổ tạo thành một khoảng sáng ở chỗ hai người đang nằm. Nhớ đến câu nói tối nay của nàng, “Ánh trăng luôn làm em xao xuyến!” Lưu Bằng ngồi dậy lặng lẽ cởi dăi thắt lưng của nàng, chàng cuộn tṛn y phục của nàng ném vào góc tối. Nàng phô bày tấm thân cẩm thạch trắng dưới trăng như đêm hôm nào trong con thuyền lững lờ trên sông Mạ. Một tay chàng đặt vào vùng g̣ giữa háng, một tay chàng cởi bâu áo của ḿnh. Nàng cảm thấy toàn thân kích động. Nàng ôm lấy cổ chàng kéo chàng vào ánh trăng đang mơ màng im lặng soi chiếu hai người . Sau đó chàng len hai chân chàng vào giữa hai chân thon dài của nàng, đi sâu vào nàng trong lúc nàng vuốt ve lưng chàng và lấy đôi chân quặp chặt trên người chàng. Nàng tê dại tưởng ḿnh sắp tan chảy trong ánh trăng. Phải chăng là ánh trăng năm cũ dưới mái tây hiên? C̣n ǵ là đáng kể với nàng khi Lưu Bằng như con sóng dồn dập đập vào vách đá rêu phong của một bờ biển dốc. Rồi cả hai bắt đầu thở dồn dập và cùng rên rỉ với tiếng côn trùng trong đêm khuya. Lúc hai người rời nhau, Tiên Hương mau chóng t́m lại giấc ngủ, đầu nàng kê trên tay chàng. Nh́n lên trần nhà, lúc này không c̣n những con thạch sùng đuổi nhau, có lẽ chúng cũng đang âu yếm nơi nào đó, một nỗi sầu muộn lại len lén đến với chàng: những ngóc ngách tối tăm của tâm hồn nàng vẫn ở ngoài tầm tay chàng với đến.
***
Sáng hôm sau như đă hẹn trước, Lưu Bằng đi với tú tài Phan Khắc Tứ đến nhà ông Quản Huấn để chơi tṛ thả thơ cùng mấy văn nhân trong vùng. Nghe nói ông Huấn có gọi một ả đào đến giúp vui lúc chủ và khách thả thơ. Tṛ thả thơ là một thú vui tao nhă, gồm nhà cái và những khách thơ. Bao giờ ông Huấn cũng làm nhà cái bởi ông có sẵn một cái túi gấm trong đựng hàng trăm câu thơ viết trên giấy tầu bạch rọc thành từng mảnh dài bằng chiếc đủa và ngang to bằng hai ngón tay. Trên mỗi tờ giấy, ông viết bằng chữ thảo một câu thơ lấy trong thơ Đường hay thơ Tống, ngũ ngôn hoặc thất ngôn, nhưng viết thiếu một chữ trong câu để đánh đố. Ở chỗ chữ thiếu, ông khoanh một ṿng tṛn. Khi nhà cái đọc đến chỗ đó th́ xướng là “ṿng”. Cuối mảnh giấy ghi lại bốn năm chữ dùng để điền vào chỗ khoanh ṿng. Trong những chữ ấy chỉ có một chữ đúng với nguyên bản, khách nào chọn ra chữ đúng sẽ thắng, cứ một tiền ăn ba tiền. Ví dụ như câu thơ của Lư Bạch: Đê đầu (ṿng) cố hương có những chữ để chọn là niệm, hoài, tư, ức đều là t́nh cảm nhớ nhung nghĩ ngợi, nhưng chữ đúng là “tư”. Thế nhưng có những câu khó hơn v́ khó đoán được cách dùng từ kỳ diệu của nhà thơ. Ví dụ như câu thơ của Từ Dạ trong bài “Toạ Phóng Hạc Đ́nh”: (ṿng) thượng, mai khai, xuân hựu lăo, với những chữ đề xuất là tái, sơn, đ́nh, mộ, Văn - Văn là tên con sông. Ít ai ngờ nổi là Từ Dạ dùng chữ “mộ” có nghiờa là ngôi mộ: Trên mộ hoa nở, xuân lại già thêm. Thật là tuyệt diệu.
Đến gần nhà ông Huấn, Khắc Tứ đưa cho Lưu Bằng ít đồng tiền kẽm. Vừa bước vào cổng nhà họ được báo tin ả đào bị bệnh không tới được. Tuy nhiên mọi người vẫn vào cuộc. Được chừng bảy, tám câu thơ, cử Nhiên kêu, “Chán quá, ngày tư ngày Tết, không có ả đào ngâm nga mất cả thi hứng, nghỉ thôi hôm nào lại gặp.” Theo thông lệ cứ sau bốn năm lần thả thơ th́ ả đào sẽ ca trù một bài trong đó có một câu thơ vừa thả. Vả lại ngoài túi đựng những câu thơ để thả, ông Huấn c̣n có một chồng các bài thơ soạn sẵn và ghi số cho dễ t́m. Ông Huấn nói, “Đă bảo rồi cô Nụ bị ốm không đến được.” Một ông tú khác nói đùa, “Đầu năm đầu tháng mà lại ốm, ốm thật hay ốm nghén đấy, ốm nghén th́ mất cả thi vị!” Ông Huấn đáp, “Bảo đảm là ốm thật!” Ông cử Nhiên liền bắt ngay, “Ông giỏi thật, việc đó của cô Nụ mà ông cũng bảo đảm được.” Ông Huấn bất ngờ bởi câu nói ấy th́ Khắc Tứ đỡ lời luôn, “Ấy, ông Huấn chỉ muốn nói câu nhà nho ta thường nói, 'Vũ trụ giai ngô phận sự' (Việc trong vũ trụ là phận sự của tôi). Sao các ông cứ làm khó ông Huấn.” Mọi người đều cười to, đắc ư. Ông Huấn liền nói, “Thôi quyết định thế này nhé, hôm nay tới đây là nghỉ chừng dăm hôm cô nụ hết bệnh lúc đó cũng chưa hết tết, tôi sẽ gọi lại các ông.” Mọi người đều đồng ư và vui vẻ ra về.
Khắc Tứ theo cử Nhiên về nhà ông này cùng thưởng thức hương trà Tàu và bánh trái mà một người quen biếu ông cử để mừng xuân. Lưu Bằng muốn quay về nhà Tiên Hương, nhưng thấy c̣n sớm chàng thong thả đi đến chỗ em gái Bùi Thiên Phụng bán than và củi cho khách đi đ̣. Từ chỗ cầu ván mà hành khách dùng để lên xuống đ̣, đi ngược lên độ năm mươi bước chân th́ đến. Lúc đó Thanh Hạc đang cân hàng cho một bà mua than nên khi Lưu Bằng đến gần tới sau lưng, Thanh Hạc mới nhận ra chàng. Cô mừng rỡ đón tiếp người bạn của anh ḿnh. Cô lấy một cái giỏ cói mới lót trên một bục cao để Lưu Bằng ngồi, c̣n cô ngồi dưới đất trên một ghế thấp.
Cô hỏi Lưu Bằng: “Anh đi đâu về mà ghé chỗ em?”
Lưu Bằng kể lại việc chàng và Khắc Tứ đến nhà ông Quản Huấn để thả thơ. Bỗng có tiếng gọi của chị bán chè rong, “Cô Hạc ơi, ăn chè đi, hôm nay có chè kê ngon lắm!” Cô nói với Lưu Bằng, “Em mời anh ăn chè nhé,” rồi cô nói với chị bán chè, “Chị cho hai chén đi.” Chị bán chè bưng đến hai chén. Khi Lưu Bằng ăn th́a đầu tiên, mùi kê cùng chất ngọt thanh của đường bất chợt làm hiện về một quá khứ xa xưa. Đây là thứ chè mà mẹ chàng khi c̣n sống hay nấu cho cả nhà ăn. Bầu khí gia đ́nh chàng lúc ấy sao mà hạnh phúc thế dù thời cuộc đă tràn ngập mùi chiến tranh của hai chúa Trịnh Nguyễn. Cái thế giới nhỏ bé ấy với h́nh bóng thân thương của mẹ chàng giặt giũ trong ánh nắng thu, hay bận rộn chuyện bếp núc như một sức mạnh đem lại b́nh an mà từ lâu chàng đă đánh mất. H́nh như sự b́nh an ấy lúc này đang trở lại khi chàng ngồi bên Thanh Hạc.
Chàng vừa ăn vừa nh́n thiếu nữ. Cô có thân h́nh đầy đặn, mặt tṛn cằm thanh tú, mũi thẳng, mắt lá răm đen láy với hàng mi dày và cong, môi trên hơi hớt chỗ nhân trung nên khi cô cười, người ta thấy được những cái răng cửa đều đăỳn, hai má cô lại lún đồng tiền. Cô có nước da hơi ngăm đen, màu da tạo thành đường viền như một sợi chỉ nâu nhạt quanh đôi môi hồng. Thanh Hạc là vẻ đẹp của đêm, của bóng mát và bóng tối. Vâng, da em đen nhưng nhan sắc mặn mà à Xin đừng để ư đến da em rám nắng. Biết ḿnh bị nh́n, Thanh Hạc đỏ mặt quay đi, múc chậm răi từng th́a chè đưa vào miệng. Cô nói một câu cho đỡ ngượng:
- “Sáng sớm hôm nay, ở đây người ta bàn tán chuyện gần chục người bị cọp vồ khi băng rừng leo núi chạy vào Nam với chúa Nguyễn.”
Lưu Bằng cũng thường nghe nói những chuyện như thế v́ dân rỉ tai nhau - có khi là do gián điệp - rằng chúa Nguyễn thương dân, cấp ruộng cho dân làm và không lấy thuế. Chàng lơ đăng đáp lại:
- “Thế à, Đức Khổng tử đă chẳng nói chính trị cường bạo khác nào hổ dữ (Hà chính mănh ư hổ) là ǵ ?”
Im lặng một lúc, cô nói tiếp:
- “Khi nào th́ anh đi thi?”
- “Có lẽ mùa thu này, c̣n lâu mà, nhưng sao em lại muốn biết?”
- “V́ em sẽ lên chùa Huyềạn Không cầu xin Phật cho anh thi đỗ.” Thanh Hạc dịu dàng đáp.
- “Vậy em cầu Phật cho anh từ bây giờ là vừa đừng đợi đến ngày đó.” Lưu Bằng mỉm cười đáp lại dù trong thâm tâm chàng lại nghĩ, “Cầu Phật chùa Huyền Không th́ cũng 'như không.'” V́ chàng dùng chữ 'không' để chơi chữ. Thanh Hạc nói tiếp:
- “Từ nay đến ngày đi thi, chắc anh c̣n về đây thăm chị Tiên Hương chứ?”
- “Sao em lại biết Tiên Hương ?” Lưu B́nh giật ḿnh, ngạc nhiên hỏi.
- “Biết anh say mê chị ấy nữa. Mà cũng đáng, chị Tiên Hương xinh đẹp lại có tài ca hát. Hôm anh dẫn anh Thiên Phụng đi xem chị ấy hát, về nhà anh Thiên Phụng khen nức nở. Nhất là khi chị ấy hát bài Chiêu quân cống Hồ hay bài Huyền Trân giả biệt cố tri ǵ đó làm em tiếc không được nghe chị ấy hát. Nếu em nghe chị ấy hát những bài buồn như thế chắc là em khóc mất.”
Nói đến đây, Thanh Hạc vội đứng lên v́ có một bà cụ ghé vào mua than. Lưu Bằng nh́n theo tấm lưng ong trong chiếc áo nâu đă bạc màu. Cái váy đũi đen của cô cũng bạc màu có một miếng vá to nhưng rất khéo. Chàng thấy ḿnh cảm động. Hai anh em nàng từ vùng giao chiến về đây. Ngày ấy, như lời Thiên Phụng hay kể lại, một trái đạn thần công đă giết chết cha mẹ họ. Lúc đó một cây xà của căn nhà gỗ đang bốc cháy đập vào đầu cô bé Thanh Hạc mới mựi hai tuổi, làm cô bé ngất đi, Thiên Phụng bế em gái chạy vào rừng lánh nạn. Đến khi chiến sự đi qua. Hai anh em trở về chôn cất cha mẹ, gom góp ít đồ đạc c̣n sót lại đến huyện Thiên Tường này sinh sống. Họ không c̣n ai là người thân nên rất quư bạn bè cả những thói xấu của bạn. Khi Thanh Hạc quay lại, Lưu Bằng nói:
- “Bây giờ anh về nhưng em cứ yên tâm hễ anh đến huyện này, anh sẽ ghé nhà em.” Lưu Bằng tươi cười nói tiếp, “Dại ǵ không đến ăn những món ngon em làm!”
Thanh Hạc đứng lên tiễn Lưu B́nh và nói:
- “Hôm nào anh về lại Thiên Lương, nhớ đến đây cho em gởi tí quà nhé.” Rồi cô nh́n theo chàng khuất bóng sau một khúc quanh.
Ỹ
Về gần đến nhà trọ của Tiên Hương, Lưu Bằng thấy Mă Diện, anh họ nàng cùng một thanh niên thấp người nhưng có vẻ nhanh nhẹn tên Lục Hổ mới từ nhà nàng đi ra. Khi đi ngang mặt chàng, cả hai giả vờ như không thấy chàng và không thèm chào hỏi,. Chàng rất bực tức trong ḷng, định sẽ đem sự vô lễ ấy để trách mắng Tiên Hương. Nhưng khi vào pḥng thấy Tiên Hương mặt mày tái xanh, ngồi thẫn thờ giữa giường, chàng lại thôi. Chàng lo lắng hỏi nàng:
- “Có việc ǵ mà mặt mày em xanh xao thế? Phải chăng em ốm ?”
Nàng chỉ im lặng lắc đầu. Lưu Bằng nhẫn nại hỏi thêm:
- “Lúc năy, anh họ em đă nói điều ǵ đó làm em hoảng hốt phải không?” Rồi với giọng bực tức chàng nói tiếp, “Khi gần đến nhà, tôi gặp anh ấy và Lục Hổ, nhưng cả hai đều vờ như không thấy.”
- “Vâng, nhưng em không muốn làm anh lo.” Tiên Hương vội nói, “Vừa rồi anh ấy có nói với em một chuyện không vui. Hai con nợ của anh ấy bỏ trốn vào Nam, giữa đường bị cọp vồ chết. Nghĩ đến cảnh người bị cọp xé xác ăn thịt khiến em chua xót bàng hoàng. Muốn giấu anh chuyện ấy nhưng không giấu được.”
Sau đó, Tiên Hương ngồi bệch xuống đất nắm lấy tay Lưu Bằng. Nàng xin lỗi chàng việc nàng không trung thực, và cả việc anh nàng vô tâm thành ra thiếu lễ độ. Lưu Bằng gượng cười để tỏ ḷng thông cảm và quảng đại nhưng có lúc chàng tự hỏi phải chăng chính sự si mê của chàng làm cho đức tính ấy của chàng trở thành nhu nhược. Chàng cũng nói với nàng vài câu an ủi, kéo nàng đứng dậy để dọn bữa ăn trưa mà nàng đă chuẩn bị từ sáng. Chàng ngắm tấm lưng trần và nơ con bướm của dây yếm thắt ṿng sau cái cổ cao của nàng. Nước da nàng mịn màng, trắng trẻo. Nàng yểu điệu qua lại cuối căn pḥng khi bày bàn ăn như một con rắn đang bơi giữa đầm nước. Trong lúc ngồi ăn, nàng nói chuyện vui vẻ như không có chuyện ǵ đă xảy ra. Nàng kể những câu chuyện mà nàng nói là “buồn cười” trong những đêm nàng đi hát. Những kẻ trồng cây si nàng với bộ mặt đau khổ. Họ mời mọc mồi chài nàng, nhưng nàng nh́n họ lạnh lùng như một bà chị nh́n đám bạn nghịch ngợm và ngớ ngẩn của một em trai.
Lúc nàng dọn chén bát để rửa, chàng uống nước rồi vào giường, mắt nhắm lại nhưng đầu óc nghĩ ngợi lung tung. Chung quy những điều chàng nghĩ đều dẫn đến một kết luận là hạnh phúc nào cũng phải trả giá, nhất là hạnh phúc mê muội như dại, như điên mà chàng không thể nào cưỡng lại được. Chàng thấy ḿnh đang bị kéo xuống từ trên một con dốc đứng.
Măi suy nghĩ, chàng không biết nàng đến bên giường lúc nào. Nàng ngồi quay mặt ra cửa sổ; bên ngoài là vườn cây rậm rạp che khuất những căn nhà trong xóm. Cảnh vật ban trưa im ắng, thỉnh thoảng một cơn gió nhẹ thổi qua làm cành lá lay động ŕ rào, một vài con chim bay đuổi nhau kêu ríu rít. AÔnh nắng xanh thơm mùi cây cỏ lung linh trong gió. Tiên Hương cầm chiếc gương đồng có khung bằng gỗ mun bóng, lặng lẽ ngồi trang điểm chuẩn bị cho buổi hát tối nay. Nàng lấy đồ trang điểm từ trong một cái tráp bằng gỗ lim. Lưu Bằng bất chợt mở mắt ra nh́n nàng, chàng muốn đùa vui với nàng một tí. Giật lấy cái gương, chàng chạy ra khỏi giường và nói:
- “Hôm nay em phải ở nhà cả ngày với anh không được đi hát.” Chàng giơ cao cái gương về phía nàng, nói tiếp, “Muốn lấy th́ lại đây mà lấy.”
Tiên Hương đóng cái tráp lại vừa đuổi theo, vừa nói: “Trả lại em, không em giận đấy!” Chạy hết một ṿng quanh giường và một ṿng quanh pḥng, Lưu Bằng giả vờ ngă ngữa ra trên sàn nhà. Nàng trờ tới cũng ngă sấp vào người chàng. Chàng buông cái gương ra đỡ lấy nàng rồi một tay luồn xuống giữa hai đùi nàng, một tay quàng qua cổ tháo tung cái dây buộc h́nh con bướm. Tiên Hương nũng nịu nói:
- “Để đến đêm đi anh à anh làm hư việc trang điểm của em rồià”
Nhưng nàng không thể nói thêm ǵ v́ cảm thấy người ḿnh tê dại. Lưu Bằng âu yếm nói, “Bây giờ khác, đêm khác.” Cái yếm lục rơi xuống thả lỏng đôi g̣ bồng đảo với hai núm ửng hồng như hai trái nho chín mọng. Chàng ngóc đầu lên hớp lấy như một đứa trẻ bú mớm. Nàng kêu ú ớ trong miệng. Sau đó chàng nghiêng người lật nàng nằm ngửa ra. Trong một khoảnh khăÔc nhanh hơn cái chớp mắt, nàng nhớ đến phó tướng Nguyễn Long và nàng trước kia trên nền gạch hoa của đ́nh tạ trong vườn nhà nàng, cũng đă làm như thế với nàng trong một đêm mờ ảoà Cái váy lĩnh của nàng cũng đă rơi ra. Hai chân nàng co laỞi và nàng sẵn sàng buông ḿnh cho việc trao ban và tận hưởng rất mănh liệt làm cho những thớ thịt trong người nàng rung lên như những sợi dây đàn được kéo căng. Nàng khép mắt lại rên rỉ đôi lúc kêu lên ú ớ. Có một lúc, Lưu Bằng kề vào tai nàng nói nhỏ, “Hết giận chưa em à em sao rồià?” Lớp phấn son trang điểm trên khuôn mặt và trên môi nàng giờ đây đă trở nên nhoè nhoẹt.
Ngày thứ ba, sau một đêm thức trắng với chăn xô, gối lệch, một đêm mà Tiên Hương tưởng ḿnh đă chết trong khoái lạc dưới tay Lưu Bằng, chàng từ giả khăn gói ra bến đ̣ về lại huyện Thiên Tường.
Chàng sắp sửa xuống thuyền th́ một cụ già xách mộầt giỏ than va nhẹ vào chàng. Chàng chợt nhớ lời dặn của Thanh Hạc, vội vàng đi ngược lên chỗ cô ấy bán than, lúc đó hừng đông vừa ló dạng. Thanh Hạc vừa bày hàng xong, khuôn mặt nàng rạng rỡ khi gặp lại Lưu Bằng. Chàng nói, “Hôm nay anh về huyện Thiên Lương nên ghé lại chào em.” Nàng vâng dạ rồi rót cho chàng một ly trà nóng nàng mang theo để uống trong ngày. Hơi nóng trong ly nước bốc khói toả hương thơm nhè nhẹ của trà xanh. Chàng ngồi uống từng ngụm để hơi nóng từ miệng lan khắp cơ thể ră rời. Chàng thấy ḿnh trở nên nhẹ nhàng sảng khoái. Thanh Hạc vừa lấy ra một gói quà bọc trong lá chuối khô cột bằng dây lạt vừa nói:
- “Em biếu anh một kư trái hồng khô để những đêm thức khuya với đèn sách anh dùng cho đỡ buồn”.
- “Em chỉ hay bày vẽ” Lưu Bằng nói, “Cám ơn em à”. Chàng xúc động v́ sự đơn sơ của cô: ḷng cô không hề có một uẩn khúc nào như Tiên Hương mà chàng chưa ḍ thấu. “Chắc anh không ngồi lâu được kẻo muộn à” chàng nói tiếp.
- “Vâng anh về sớm cho mát nhưng em có cái này cho anh,” Nàng lấy từ trong túi áo cánh một sợi dây ngũ sắc có may một túi lụa nhỏ màu đỏ khâu kín một vật bên trong làm túi vải phồng lên, thẹn thùng nói, “Em chuộc cho anh một lá bùa b́nh an để khi anh đeo hay giữ trong người sẽ được ơn trên phù hộ. Anh cầm lấy đi.” Lưu Bằng cầm lấy, cảm động không biết nói ǵ. Một lúc sau chàng ngập ngừng nói:
- “Sao em không giữ lá bùa ấy cho em.”
- “Không, anh yên chí em đă có cái khác” Nói đến đây, bất chợt cô nghĩ cũng phải chuộc cho ḿnh một cái.
Chàng đứng dậy và đi xuống bến đ̣, lúc nh́n lại c̣n thấy cái bóng mờ của Thanh Hạc nh́n theo trong bầu trời rạng sáng.
Ngồi trên sàn thuyền, chàng nh́n ḍng nước trôi xuôi, cây cối hai bên bờ lùi lại phía sau, những cành lá trên các ngọn cau trong các vườn cây đă sáng lên trong nắng sớm. Thỉnh thoảng một vài căn nhà tranh xiêu vẹo đứng cô quạnh, ở đó vang lên tiếng đàn gà ríu rít, tiếng lợn ủn ỉn và cả tiếng ḅ kêu. Cảnh thanh b́nh ấy chí ít trong lúc này không hay biết đến thế sự nhiễu nhương, những nỗi lo toan, vất vả của con người.
Tối hôm kia, tại nhà tú tài Phan Khắc Tứ, chàng cùng các bạn uống trà bên cạnh mấy chậu hoa lan. Hương hoa quyện với hương trà thật tuyệt. Trong một lúc cao hứng, Khắc Tứ ngâm nga bài thơ Đằng Vương Các của Vương Bột và bài dịch nôm của ḿnh:
Gác Đằng cao ngất băi sông thu,
Ngọc múa vàng reo nay thấy đâu?
Nam Phố mây bay quanh nóc vẽ;
Tây Sơn mưa tối cuộn rèm châu.
Mây trôi đầm nước cùng năm tháng.
Vật đổi sao dời đă mấy thu
Vương tử gác Đằng giờ đâu tá?
Ngoài hiên sông lớn chảy mịt mù.
Sau đó Khắc Tứ cho biết cuối thu này chàng sẽ về ở ẩn trong ngôi chùa mà cha chàng đă bỏ tài sản xây cho một hoà thượng gọi ông bằng bác. Đương nhiên cha chàng và cả chàng nữa là “chủ chùa”. Bá Cương cũng nói rằng chàng sẽ không dự kỳ thi tới. Cuối năm, chàng sẽ lên bản Mường lấy con gái của một thổ quan cũng là một tộc trưởng danh giá trong vùng. Rồi đây mỗi khi đến huyện Thiên Tường này, Lưu Bằng chỉ c̣n có hai anh em Thiên Phụng và Thanh Hạc là chỗ thân quen. Chàng cảm thấy bùi ngùi khi Thiên Phụng nói, “Thế là hai anh em tôi lại rơi vào cảnh cô độc không bạn, không bè.” Bất giác Lưu Bằng nhớ lại câu thơ Vật đổi sao dời đă mấy thu.. Lúc đó thuyền đă từ từ cặp vào bến đ̣ Thiên Lương và mặt trời cũng vừa đứng bóng.
Những bài liên quan: